Post on 14-Jan-2016
description
transcript
1
MARY SHELLEY
Alba Sánchez
2
Mary Shelleyren bizitza (3-8)
Nobela gotikoa (8-9)
Mary Shelleyren lanak (10-17)
Frankenstein (17-34)
Erromantizismoa (34-37)
AURKIBIDEA
3
MARY SHELLEYREN BIZITZA
Mary Shelley, Ingalaterraren
erromantizismoaren idazle
nabarmena, 1797.urtean jaio
eta 1851. urtean hil zen.
Narratzaile, dramagile, saio-
idazle, filosofa eta biografa
moduan lan egin zuen.
Frankenstein nobelagatik
famatua egin zen.
4
Nobela eta kontaketak idatzi zituen gehien bat,
haien artean garrantzitsuenak Frankenstein,
zientzia-fikziozko nobela famatua, hogei urteekin
idatzi zuena eta The last man, nobela futurista.
Horrez gainera, bere senarraren editorea izan zen,
eta beste kritika literario batzuk ere idatzi zituen.
Poesiarekin ere trebatu zen. http://www.youtube.com/watch?v=_DiQvqFibyg
5
Bere gurasoek pentsamendu
aurrerakoia zuten, biek filosofoak,
horregatik izan zituen ikasketak eta
intelektualismoz inguratuta egon
zen. Bere ama Mary jaio zenean hil
zen, eta bere ahizpa eta aitarekin
bizi zuen.
6
Percy Bysshe Shelley poetaren
bigarren emaztea izan zen, bere
aitaren jarraitzailea, eta hil zenera
arte iraun zuen. Frantzian eta Italian
bizi zuten denboraldi batean, eta
Europatik bidaiatzen egon ziren.
Suitzako bidaian bururatu zitzaion
Frankensteinen ideia.
7
Lau aldiz saiatu zen seme bat izaten,
eta azkenean Percy Florence Shelley
jaio zen, 1822. urtean.
Jaiotza eta gero, Percy Bysshe Shelley
hil zen itsasoan itota.
Urte bat eta gero Ingalaterran bizi zen
bere semearekin.
53 urte zituela, burmuineko tumore
batez hil zen.
8
NOVELA GOTIKOA
Mary Shelley nobela
gotikoa idatzi zuen,
Erromanticismo ingelesaren
mota bat. XVIII.mendean
sortu zen, eta historiako
(batez ere, erdi aroko)
aztarnak erbailtzen dituzte
bere narrazioentzako:
Gazteluak oso modu
nabarmenean, adibidez.
9
Nobela gotikoaren beste ezaugarri
bat misterio eta beldurrezko
sentimenduen tratamendu
melodramatikoa da.
10
LANAK
11
Mathilda (1820): Mathilda
bere aitak berarengan zeukan
maitasuna kontatzen du hilzorian
zegoenean. Erromantizismoaren
gai nagusi batzuk ditu, intzestu
eta suizidioa adibidez.
MATHILDA
12
Valperga edo Castruccioren
bizitza eta abenturak (1823): XIV.
Mendean kokaturiko nobela
historikoa. Castruccio pertsonai
erreala da, Luccaren printzea
izatera ailegatu zena eta Florentzia
konkistatu zuen.
VALPERGA
13
Perkin Warbecken
sortea (1823): Nobela
historiko honetan,
Warcbecken Enrique VII
erregearen tronuaren
nahia dauka. Pertsonaia
honek Selleyren senar
hildaren pertsonalitatea
darama.
PERKIN WARBECKEN SORTEA
14
Azken Gizona (1826): Plaga
baten ondorioz giza arrazaren
desagerpena kontatzen du, gizon
bat bakarrik lurra batean utziz.
Liburuan oinarritutako pelikula:
http
://www.youtube.com/watch?v=IYieLe
FhsDA
AZKEN GIZONA
15
LODORE
Lodore (1835): Bere
autobiografia nobelatua da.
“Alargun polita” ere deitzen
da, eta familiaren garrantzia
kontatzen du, ezkontza
batean gizona hiltzean, eta
emakumea bakarrik bere
semea zaindu behar duenean.
16
Falkner (1837): Bere
aitarengandik tratu
txarrak jasotzen dituen
neska baten historiarekin
hasten da drama hau.
FALKNER
17
FRANKENSTEIN
18
Frankenstain edo “El moderno prometeo”(1818) Mary
Shelleyren lehenengo obra eta famatuena izan zen,
hemeretzi urterekin bakarrik idatzi zuena.
Erromantizismoaren eta nobela gotikoaren barruan
dago.
19
Historiaren ideia eduki zuen bere
senarrarekin Suitzara joan zenean, Lord
Byron idazlea bisitatzera. Bertan mamuen
istorioak eta hilak elektrizitatearen bidez
bizitzara bueltatzeari buruzko istorioak
kontatzen zituzten, eta Mary Shelleyk
ametsgaizktoak izan zituen, ametsgaizko
horiek Frankenstein idazteko erabili zituen.
20
LABURPENA
Ingalaterran , XVIII.mendean
kokatuta.
Robert Walton kapitainak bere
aizpari gutunak bidaltzen
dizkio, bere laguna, Victor
Frankensteinen historioa
kontatzen.
Victorrek bere bizitza hazten
dio kontatzen, bere familia eta
haurtzaroari buruz.
21
Bere haurtzaroan Elisabeth ezagutu zen, neska
umezurtza, eta bere familia alabatzat hartu zuten,
honekin eta beste bi nebekin hazten da Victor.
Bere ama hiltzean Ingalaterrara joaten da bere
ikasketak jarraitzeko eta fisika eta kimikan
zentratzeko.
22
Waldman irakaslea ezagutu zuen, eta berak
guztia irakatsi zion giza gorputzari buruz, eta
orduan Victor bere ezaguera berriak frogatzeko
esperimentu bat egitea erabaki zuen, bizitza
amaigabea aurkitzeko eta humanoide bat
sortzeko. Kriminalen gorputz hilekin sortu zuen
benetako giza forma lortzeko.
23
Victor Frankesntein bere kreazio
itsusiaz beldurtzen da, eta
gaizotasun batean erortzen da. Bere
laguna, Henry Clerval, bisitatzera
joan zuen- Bitartean, Elizabethen
gutunak ailegatzen zaizkio,
familiaren gorabeherak kontatzen
eta Victor sortu zuen munstroa ihes
egin zuen.
24
Egun batean, gutun bat ailegatzen zaio bere neba
Williams hil zela esaten, basoan itota bere amaren
lepokoa lapurtu ziotela.
Victor baso horretara joaten da, etxera bueltatu
baino lehen, eta hor ikusten du sortutako munstroa.
Orduan Victor berak ito duela konturatzen da, baina
ezin du bere familiari kontatu , bere ustez ez
zutelako sinetsi.
25
Etxera bueltatzean Williamen heriotza
familiaren zerbitzariari leporatzen diote,
haien amaren lepokoarekin ikusten
dutenean, eta hiltzen dute. Orduan,
Victor Frankenstein oso txarto sentitzen
da, eta munstroaren bila joaten da.
Mustroak errukitasuna eskatzen dio, eta
bere nahiak entzutearen truke bere
desagerpena eskaintzen dio. Victorrek
baietz esaten du.
26
Sortu zenean sentipenak ez zituen ondo kontrolatzen,
eta basoan amaitu zuen, gizaki bat ikusten zuen
bakoitzean bere beldur ziren, eta arrokak botatzen
zizkioten. Horrela gizakien beldurra izan zuen.
Egun batean alategi batean errefuxiatu zen, eta
ondoko familia bat espiatzen bere bizitza aztertzen
zuen. Horrela, hitz egiten ikastea desiratzen zuen,
haien laguna izateko eta bakartasuna ez sentitzeko.
27
Denboraldi batean familiari triste ikustean
laguntza ematen zien gauez, egurra mozten
adibidez, haiek konturatu gabe.
Egun batean neska berri bat agertzen da
etxean, mutilaren neskalaguna, eta bere
hizkuntza erakusten diote, horrela munstroa ere
ikasi zuen. Eta familiari hurbiltzeko aukera izan
zuen aitak, itsua zena, bakarrik geratzean.
Aitarekin hits egitea gustatu zitzaion, baina
besteak bueltatzean etxetik kanporatu zuten.
28
Munstroak oso txarto sentitzen zen, eta
bere egilearekin amaitu nahian, hain
itxura beldurgarriaz egiteagatik , bere
etxera abiatu zen. Bidetik. Ibaian itotzen
ari zen neska batekin topatu eta salbatzen
sailatzean gizon batek tiro egin zion. Hori
gorrotoa gehitzea eragin zitzaion. Basoan
ume bat aurkitu, eta bete laguna izateko
asmoz bahitu zuen. Bere erreakzioa
ikustean hil zuen, ume eta zeraman
lepokoa beste bati uzten.
29
Hori entzun eta gero, Frankensteinek emakume
bat sortzea proposatzen dio mustroari, bakerrik
ez egoteko. Eta sortxen ari zenean beldurra eman
zion bi mustro sortzea, eta kreazioa bertan behera
utzi zuen. Mustroa mendekua zin egin zion.
Orduan, Victor eta Elizabeth hain arteko eskontza
proposatu zuten, baina eskonduko ziren eguna
baino lehen Elizabeth itota agertu zen.
30
Hori eta gero bere aitarekin eta beste
anaiarekin geratu zen, baina aita ez zuen
denbora asko behar sakonune batez hiltzeko,
eta Victor Frankenstein mendekatzeko
nahiaz Robert Waltonekin itsasontzian joan
zen honen bila, baina ezin zuen bere nahia
lortu, bidaian hil zelako. Egun berean
kapitainak Victorren gorpuaren alboan ikusi
zuen munstroa, barkamena eskatzen, eta
bere burua hilko zuela esaten joan zen.
31
32
Frankenstein nobela honek fama handia izan du,
hainbat pelikula eta bertsio izaten. Adibidez:
1910koa
1931koa
The Bridge of Frankenstein Mary
Shelleyren Frankenstein
El Jovencito Frankenstein.
Life Without Soul
33
FRANKENSTEINEN MUNSTRUAREN ITSURA BERE
FILMETAN.
34
ERROMANTIZISMOA
Lehen esan dudanez,
Mary Shelley
Erromantizismoaren
idazlea da, eta genero
honen ezaugarriak
erabiltzen ditu:
Oreka eta armoniarekin
amaitzea
Subjetibokotasuna
Irrazionaltasuna/
Irudimena
Bat-Batekotasuna
Mundua ezin da ezagutu, norberak
sortu.
Entusiasmo eta emozioen garrantsia.
35
ZER DA ERROMANTIZISMOA?
Erromantizismoa mugimendu artistiko, literario, kultural eta politikoa da, non
Ilustrazio eta Neoklasizismoko arau aristokrata, sozial eta politikoen ideiak
apurtzen dira.Pentsamenduaren sorlekua Alemania da,
eta berehala hedatu zen Ingalaterran.Frantziako iraultzaren ideologia hartzen du, non arrazoimena da inportanteena.
36
ERROMANTIZISMOAREN BALIO BERRIAK
Idealaren guztizko estimazioa.
Garai eta lekuaren urrutimen sentimendua.
Ametsa paraje eta infinitu definigaitzetara ahilegatzeko doktrina da.
Norbanako sortzailearen guztizko autonomia,.
“Gutxiengoei” estimulu gehiago eman.
Artearen helburua edertasuna transmititzea da.
Gaztetasunaren aldeko joera.
Benetako bizitza ez da bizitzen duguna, idazleak ez dira hemengoak.
37
BIBLIOGRAFIA
http://platea.pntic.mec.es/~mmediavi/Shelley/biograf.htm
http://www.epdlp.com/escritor.php?id=2305
http://
es.wikipedia.org/wiki/Anexo:Bibliograf%C3%ADa_de_Mary_Shelley
http://es.wikipedia.org/wiki/Mary_Shelley
http://www.elvagoescolar.com/resumenesdelibros/f/frankens
tein.php