บทท 3 ทฤษฎการคาระหวางประเทศเบองตน
3.1 ทฤษฎความไดเปรยบโดยเดดขาด (Absolute Advantage Theory)
อดม สมธ (Adam Smith: 1772-1823) เปนผสนบสนนการคาเสรหรอการคา
แบบเสร (free trade หรอ open markets) เหตผลกเพราะการคาเสรนนทาใหมการ
แบงงานกนทาระหวางประเทศ นอกจากนการคาเสรยงทาใหประเทศตางสามารถ
มงเนนเฉพาะการผลตสนคาทสามารถผลตไดโดยตนทนตาทสดซงเปนผลไดทมา
จากการแบงงานกนทานนเอง การยอมรบแนวคดในเรองของ ความแตกตางของ
ตนทนเปนตวการสาคญททาใหเกดการเคลอนไหวของสนคาระหวางประเทศขนโดย
อดม สมธ เองพยายามหาเหตผลมาอธบายวาทาไมตนทนในการผลตของสนคาจง
แตกตางกนระหวางประเทศ ซงประสทธภาพในการผลต (productivities) ของปจจย
การผลตเปนตวกาหนดสาคญของตนทนการผลตของสนคาแตละชนด โดย
ประสทธภาพการดงกลาวตงอยบนพนฐานของความไดเปรยบทางธรรมชาต เชน
อากาศ ดน ความมงคงของธาตและความไดเปรยบทถกสรางขน (acquired
advantage) เชน ความชานาญและเทคนคการผลต
การกาหนดความไดเปรยบทางธรรมชาตและความชานาญในการผลตท
เกดขนนนคงท สมธใหเหตผลวาประเทศสามารถผลตสนคา ณ ตนทนตากวาจะ
สงผลใหประเทศสามารถทาการแขงขนไดมากกวาประเทศคคา สมธมองวา
ตวกาหนดความไดเปรยบของการแขงขนมาจากทางดานอปทาน(supply side)ของ
ตลาด แนวคดวาดวยตนทนของอดม สมธ ปรากฎอยในทฤษฎมลคาแรงงาน (labor
theory of value) ทสมมตวาในแตละประเทศ (1) มปจจยแรงงานเพยงอยางเดยว
และมลกษณะและคณภาพทเหมอนกนทกประการ (homogeneous) (2) ตนทนหรอ
ราคาของสนคาขนอยกบปรมาณของแรงงานทตองการนามาใชในการผลต
ตวอยางเชน ถาประเทศไทยใชแรงงานนอยในการผลตผาหนงหลาเมอเทยบกบ
ประเทศสหรฐอเมรกาแลว ตนทนการผลตของไทยจะตากวาของสหรฐฯ โดยทฤษฎ
เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน - 23 -
การคาของอดม สมธ ถกเรยกวา ทฤษฎของการไดเปรยบโดยเดดขาด (principle of
absolute advantage) การประกอบไปดวยสองประเทศในโลก มสนคาสองชนดใน
โลก การคาและความชานาญจะเปนประโยชนเมอประเทศหนงมความไดเปรยบโดย
เดดขาด(อนหมายถง การใชแรงงานนอยกวาในการผลตสนคาหนงหนวย)
การทโลกจะไดประโยชนจากการแบงแยกแรงงานระหวางประเทศ แตละ
ประเทศตองมสนคาทมความไดเปรยบโดยเดกขาดมากกวาประเทศคคา
ขณะเดยวกนประเทศจะนาเขาสนคาทตนเสยเปรยบโดยเดดขาดทางตนทน
(absolute cost disadvantage) และจะทาการสงออกสนคาทมความไดเปรยบโดย
เดดขาด
ตารางท 3.1 ความไดเปรยบโดยเดดขาด 1
ประเทศ ผลผลตตอชวโมงแรงงาน (labor hour)
ไวน (W) ผา (C)
ไทย
สหรฐฯ
5
15
20
10
จากตารางท 3.1 แรงงานไทยสามารถผลตไวน 5 ขวด ผา 20 หลาในเวลา
1 ชวโมงแรงงาน ขณะทแรงงานอเมรกนสามารถผลตไวน 15 ขวด หรอผา 10 หลา
ในเวลาเทากน ซงเหนไดชดเจนวาไทยมความไดเปรยบโดยเดดขาดในการผลตผา
และสหรฐฯมความไดเปรยบโดยเดดขาดในการผลตไวน
ผลตภาพของแรงงาน (labor productivity) ของไทยในการผลตผา(ปรมาณ
ตอชวโมงแรงงาน) ถกกวาในสหรฐฯนาไปสตนทนทตากวา ขณะทแรงงานสหรฐฯม
ผลตภาพในการผลตไวนสงกวาแรงงานไทย ทาใหสหรฐฯมความไดเปรยบโดย
เดดขาดในการผลตไวน
ตามทฤษฎการไดเปรยบโดยสมบรณของอดม สมธนน กลาววา “แตละ
ประเทศไดรบประโยชนจากความชานาญในการผลตสนคาทผลต ณ ตนทนทตากวา
ประเทศอนและนาเขาสนคาทผลต ณ ตนทนทสงกวา เพราะโลกใชทรพยากรอยางม
- 24 - เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน
ประสทธภาพมากขน อนเปนผลเนองมาจากความชานาญ ตามทฤษฎการไดเปรยบ
โดยเดดขาด ทาใหผลผลตของโลกเพมขน กระจายสสองประเทศโดยผานการคา”
ทฤษฎนตามคากลาวของสมธ การคาจะเกดขนกบ 2 ประเทศทมความ
ไดเปรยบโดยสมบรณ (absolute advantage) เมอประเทศหนงมประสทธภาพ
มากกวาอกประเทศหนงในการผลตสนคาชนดหนง และดอยกวาในการผลตสนคา
อกชนดหนง ทงนทงสองประเทศจะกอใหเกดความชานาญในการผลตสนคาทตนม
ความไดเปรยบโดยสมบรณและทาการแลกเปลยนสนคาทตนเองมความไดเปรยบ
จะทาใหผลประโยชนเกดขนกบทงสองประเทศ ตวอยางเชน ดวยภมอากาศท
เหมาะสมทาใหประเทศแคนาดามประสทธภาพในการผลตขาวสาลแตไมม
ประสทธภาพในการปลกกลวย แตประเทศนคารากวนน กลบตรงกนขามคอ มความ
ถนดในการปลกกลวยแตไมสามารถปลกขาวสาลได ดงนนหากการคาของทงสอง
ประเทศเกดขนแลว ทงสองประเทศจงควรทจะทาการผลตสนคาทตนมความ
ไดเปรยบและสงสนคาดงกลาวแลกเปลยนสนคาซงกนและกนอนจะทาใหเกดผล
ประโยชนจากการคาทง 2 ฝาย
ทฤษฎความไดเปรยบโดยเดดขาดของสมธนนตงอยบนหลกทฤษฎมลคา
แรงงาน (labor theory of value) มสมมตฐานทสาคญกคอ
(1)ในแตละประเทศนนจะมปจจยแรงงานเพยงอยางเดยวเปนปจจยการผลต
และมคณภาพและคณลกษณะทเหมอนกนทกประการ
(2)ตนทนหรอราคาของสนคาจะขนอยกบจานวนของชวโมงแรงงานท
ตองการนามาใชในการผลต เชน หากไทยใชแรงงานนอยกวาในการผลตผาเมอ
เทยบกบสหรฐฯแสดงวาไทยมตนทนในการผลตตากวาสหรฐฯ
ตารางท 3.2 ตวอยางความไดเปรยบโดยเดดขาด 2
สนคา
ไทย
สหรฐฯ
ขาวสาล(ถง / แรงงาน – ชม.)
ผา (หลา / แรงงาน – ชม.)
6
4
1
5
เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน - 25 -
จากตารางท 3.2 แรงงานไทยใชเวลาหนงชวโมงในการผลตขาวสาล 6W
และแรงงานสหรฐฯใชเวลาทเทากนผลตขาวสาลได 1W ในขณะเดยวกนแรงงานไทย
ผลตผาได 4C สวนแรงงานสหรฐฯผลตได 5C
ถาไทยทาการแลกเปลยนขาวสาลกบสหรฐอเมรกาจานวน 6W กบผา
จานวน 6C ไทยจะไดประโยชนเพมขน 2C หรอประหยดแรงงานได ½ ชวโมง
แรงงาน (เนองจากไทยทาการแลก 6W ไดแค 4C เทานนภายในประเทศ) ในทานอง
เดยวกนขาวสาลจานวน 6W ทสหรฐฯ ไดรบจากไทยนนมคาเทากบการใช 6 ชวโมง
แรงงานในการผลต โดยในสหรฐฯนนการใชแรงงาน จานวน 6 ชวโมง สามารถทจะ
ทาการผลตผาไดถง 30C
ดงนนหากมการแลกเปลยน 6W ระหวางไทยกบผาจากสหรฐฯจานวน 6C
จะทาใหสหรฐฯไดรบผลประโยชนเพมขน 24C (หรอประหยดแรงงานไดถงเกอบ
5 ชวโมง)
ขอเทจจรงททาใหสหรฐฯไดรบผลประโยชนมากกวาในไทยไมมความสาคญ
เทากบการทท งสองประเทศตางกไดรบผลประโยชนจากความชานาญเฉพาะอยางใน
การผลตสนคาและทาการแลกเปลยนซงกนและกน
3.2 ทฤษฎการไดเปรยบโดยเปรยบเทยบ (Comparative Advantage)
ตามททฤษฎของการไดเปรยบโดยเดดขาดของอดม สมธ ทกลาววา
การคาทกอใหเกดประโยชนนนตองการใหแตละประเทศเปนผผลตทใชตนทนนอย
ทสดของสนคาอยางนอยหนงชนดทสามารถสงออกไปยงประเทศคคาได คาถามก
คอถาแตละประเทศมประสทธภาพมากกวาประเทศคคาในสนคาทกชนด ยงคง
เปนไปไดหรอไมทการคาจะเกดขน ซงถอเปนขอบกพรองทางทฤษฎการไดเปรยบ
โดยเดดขาดของอดม สมธแลวทยงไมสามารถหาคาตอบได
เดวด รคารโด (David Ricardo) (1772-1823) ไดพฒนาทฤษฎอนแสดงให
เหนวาการคาเกดขนได แมประเทศหนงจะมประสทธภาพมากกวาประเทศอน ใน
การผลตสนคาทกชนด รคารโดพจารณาทางดานอปทานของตลาดเชนเดยวกบสมธ
โดยดจากความไดเปรยบทางธรรมชาตและทเกดขนจากสงทสรางขน ทฤษฎของ
- 26 - เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน
รคารโดดงกลาวนเรยกวา ทฤษฎของการไดเปรยบโดยเปรยบเทยบ (Principle of
Comparative Advantage)
ตารางท 3.3 ตวอยางความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบ 1
ประเทศ ผลผลต/ชวโมงแรงงาน (labor hour)
ไวน (W) ผา (C)
ไทย
สหรฐฯ
40
20
40
10
ขอสมมตฐานของทฤษฎของการไดเปรยบโดยเปรยบเทยบ ทรคารโดตงสมมตฐาน
ไว ไดแก
1) โลกประกอบดวยประเทศแคสองประเทศ แตละประเทศมปจจยการผลต
เพยงชนดเดยวทใชในการผลตสนคาสองชนด
2) ในแตละประเทศมแรงงานเปนปจจยเดยว (the labor theory of value)
และมแรงงานคงท มการใชแรงงานอยางเตมทและแรงงานไมวาจะเปนของประเทศ
ใดกตามมคณลกษณะและคณภาพเหมอนกนทกประการ (homogeneous)
3) แรงงานสามารถเคลอนยายไดอยางเสร ภายในประเทศแตไมสามารถ
เคลอนยายไดระหวางประเทศ
4) ระดบเทคโนโลยทงสองประเทศคงท ประเทศทแตกตางกนสามารถใช
เทคโนโลยทแตกตางกน แตผผลตทกรายภายในแตละประเทศใชวธการผลตท
เหมอนกนสาหรบสนคาแตละชนด
5) ตนทนไมไดเปลยนแปลงไปตามระดบของการผลต แตจะเปนสดสวนกบ
ปรมาณแรงงานทใช
6) มการแขงขนสมบรณ ในทกตลาด ทาใหผผลตแตละรายตองเปนผยอมรบ
ราคา (price takers) นอกจากนคณภาพสนคาไมมความแตกตางกนระหวางประเทศ
ทาใหแตละหนวยสนคามลกษณะทเหมอนกนทกประการ (identical) ผผลตสามารถ
ทจะเขาและออกจากตลาดนไดโดยงาย และราคาสนคาแตละชนดนน จะเทากบ
ตนทนหนวยสดทายการผลต
7) การคาของ 2 ประเทศเปนการคาเสร ดงนนจงไมมรฐบาลเขาไปเกยวของ
เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน - 27 -
8) ตนทนการขนสงเทากบศนยผบรโภคจะไมมความแตกตางกนระหวาง
สนคาทผลตในประเทศและนาเขาถาราคาของสนคาทงสองเทากน
9) ผผลตแตละรายจะใชการตดสนใจในการผลตโดยพยายามทาใหเกดกาไร
สงสด ขณะทผบรโภคเขากพยายามหาความพอใจสงสด โดยผานการตดสนใจใน
การบรโภค
10) ไมมภาพลวงตาทางการเงน (money illusion) ทเมอผบรโภคและผผลต
ตางเลอกซอโดยใชการพจารณาสงตางๆจากราคาสนคาทกชนด
11) การคาของทงสองประเทศจะตองสมดลเสมอ (การสงออกตองจายเพอ
การนาเขา) ทาใหเกดการสมดลกนของการชาระเงนระหวางประเทศ
ในตารางท 3.3 แสดงถงทฤษฎของการไดเปรยบโดยเปรยบเทยบ ของเดวด
รคารโดเมอประเทศหนงมทฤษฎของการไดเปรยบโดยเดดขาด ในการผลตสนคา
2 ชนด โดยสมมตวาใน 1 ชวโมงแรงงาน ไทยผลตไวนได 40W หรอผาได 40C
สวนแรงงานสหรฐฯผลตไวนได 20W หรอผาได 10C
ตามทฤษฎการไดเปรยบโดยเดดขาดของสมธ การคาไมสามารถเกดขนได
เพราะประเทศไทยมประสทธภาพมากกวาสหรฐฯในการผลตสนคา 2 ชนด อยางไร
กตามทฤษฎการไดเปรยบโดยเปรยบเทยบ แสดงใหเหนวาไทยมประสทธภาพใน
การผลตผาคดเปน 4 เทาเมอเทยบกบการผลตผา (40/10) และมประสทธภาพใน
การผลตไวนมากกวาสหรฐอเมรกา 2 เทา (40/20) ดงนนไทยจงมความไดเปรยบ
โดยเดดขาดในการผลตผามากกวาไวน
ขณะทสหรฐฯมความเสยเปรยบโดยเดดขาดตอไทยในสนคาทงสองชนด
ไดแก ไวนและผาแตเสยเปรยบในไวนนอยกวาผา จะเหนวาแตละประเทศมความ
ชานาญและสงออกสนคาทตนเองมความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบ โดยจาก
ตวอยางททาการศกษามาแลว ไทยจะทาการผลตสนคาทตนไดเปรยบโดยเดดขาด
มากทสดเพยงอยางเดยวและสหรฐฯผลตสนคาทตนเสยเปรยบนอยทสดเพยงอยาง
เดยว ทาใหผลผลตทไดรบจากความชานาญจะถกกระจายไปสทงสองประเทศ โดย
ผานกระบวนการทางการคา
- 28 - เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน
ตารางท 3.4 ตวอยางการไดเปรยบโดยเปรยบเทยบ 2
สนคา ไทย สหรฐฯ
ขาวสาล(ถง/แรงงาน - ชม)
ผา(หลา/แรงงาน - ชม.)
6
4
1
2
จากตารางท 3.4 จะเหนวาสหรฐฯเสยเปรยบอยางสมบรณในการผลตสนคา
ทง 2 ชนดโดยท
การผลตผา
แรงงานสหรฐฯ 1 ชวโมงทาการผลตผาได 2C
แรงงานไทย 1 ชวโมงทาการผลตผาได 4C
การผลตขาวสาล
แรงงานสหรฐฯ 1 ชวโมงทาการผลตขาวได 1C
แรงงานไทย 1 ชวโมงทาการผลตขาวสาลได 6C
ดงนนแรงงานสหรฐฯมประสทธภาพนอยกวาแรงงานไทยในการผลตผา 2
เทา (หรอนอยกวา 4 - 2 = 2C) และแรงงานสหรฐฯมประสทธภาพนอยกวาแรงงาน
ไทยในการผลตขาวสาลถง 6 เทา (6W) ตรงกนขามเนองจากไทยมความไดเปรยบ
โดยสมบรณในการผลตสนคาทง 2 ชนด แตจะมความไดเปรยบอยางสมบรณในการ
ผลต W (6 : 1) เมอเปรยบเทยบกบ C (4 : 2) สวนสหรฐฯมความเสยเปรยบโดย
สมบรณ (absolute disadvantage) ในการผลตสนคาทงสองชนด แตเสยเปรยบนอย
ทสดในการผลตผา ตามกฎของการไดเปรยบโดยเปรยบเทยบนน ทงสองประเทศจะ
ไดรบผลไดจากการคา ถาไทยมความชานาญมากกวาในการผลตขาวสาลและ
สงออกบางสวนไปแลกเปลยนผาของสหรฐฯ (ในขณะเดยวกนสหรฐฯกจะมความ
ชานาญในการผลตและสงออกผา)
ดงนนไทยจงมความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบในการผลตขาวสาล (Wheat:
W) และสหรฐฯมความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบในการผลตผา (Clothes: C) ทงน
หากสมมตวาโลกม 2 ประเทศและทาผลตสนคา 2 ชนดนน หากประเทศหนงมความ
เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน - 29 -
ไดเปรยบในการผลตสนคาอยางหนง อกประเทศหนงจะมความไดเปรยบโดย
เปรยบเทยบในการผลตสนคาอกอยางหนง
ผลไดจากการคา (The Gains from Trade)
ไทยจะไมมความแตกตางหากทาการแลกเปลยนขาวกบผาในอตราการ
แลกเปลยน 6W : 4C จากสหรฐฯ เพราะไทยสามารถทจะทาการแลกเปลยนสนคา
จานวนดงกลาวไดภายในประเทศอยแลว ดงนนไทยเองจะไมทาการแลกเปลยนหาก
ไดผานอยกวา 4C เชนเดยวกบสหรฐฯ จะไมเกดความแตกตางใดๆ หากตองทาการ
แลกเปลยนในอตรา 2C : 1W และสหรฐฯจะไมทาการแลกเปลยนกบไทยเมออตรา
การแลกเปลยนเทากบ 2C < 1W
สมมตวาไทย-สหรฐฯทาการแลกเปลยนขาวกบผากนในอตราสวน 6W : 6C
ไทยจะไดรบผามาบรโภคเพมขนจากเดมจานวน 2C สวนทางดานสหรฐฯ การ
สงออกขาวจานวน 6W ทไดรบจากการแลกเปลยนกบไทยตองใชแรงงาน 6 ชวโมง
หากตองทาการผลตในประเทศตน แตการทประเทศไทยใชแรงงานดงกลาวไปใน
การผลตผาจานวน 12C และสงไปแลกเปลยนกบขาวจากสหรฐอเมรกาและเสยขาว
สาลไปในการแลกเปลยนเพยง 6W : 6C กบไทย ดงนนสหรฐฯ จงเกดผลไดจาก
การคาเทากบ 6C หรอการทสามารถประหยดแรงงานได 3 ชวโมง เปนตน ดวยเหต
นเองททาใหทงสองประเทศไดรบผลไดจากการคาในการผลตสนคาทตนมความ
ไดเปรยบโดยเปรยบเทยบแลวสงไปแลกเปลยนกน
ไทยจะไดรบผลไดมากกวาการแลกเปลยน 6W : 4C ภายในประเทศ โดย
ไทยจะตองการแลกเปลยนกบสหรฐฯกตอเมออตราสวนการแลกเปลยน 6W > 4C
สวนสหรฐฯนนมอตราการแลกเปลยนภายในประเทศ (ราคาเปรยบเทยบในประเทศ)
เทากบ 6W: 12C ดงน นผลไดจากการคาจะเกดขนเมอสหรฐฯสามารถทาการ
แลกเปลยนขาว 6W ไดนอยกวา 12C นนเอง
ดงนนไทยจะไดรบผลไดจากการคา ถา 6W > 4C และสหรฐฯ จะไดรบ
ผลไดจากการคาเมอผาจานวน 12 C น นแลกไดมากกวาการแลกเปลยนา
ภายในประเทศ(12 C ตองแลกไดมากกวา 6W) อตราแลกเปลยนระหวางสอง
ประเทศจะเกดขน ณ 4C < 6W < 12C
ชวงของการแลกเปลยนระหวาง 12C และ 4C (เชน 8C) แสดงใหเหนถง
ผลไดจากการคารวมทถกแบงปนกนระหวางสองประเทศจากการแลกเปลยน 6W
- 30 - เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน
เชน จะไดเหนการแลกเปลยน 6W กบ 6C ไทยไดรบผลไดเทากบ 2C ขณะทสหรฐฯ
ไดรบผลไดเทากบ 6C รวมกนเปน 8C ยงชวงเขาใกลอตราแลกเปลยน 4C = 6W
(ซงเปนอตราแลกเปลยนระหวางผาและขาวสาลในประเทศไทย) กหมายความวา
ไทยจะไดสวนแบงของผลไดจากการคาลดลง (ตรงกนขามกบประเทศสหรฐฯจะ
ไดรบผลไดจากการคามากขนนนเอง ในทางตรงกนขามถาอตราแลกเปลยนเขาใกล
6W = 12C (ซ ง เป นอต ราแลก เปลยน ระห ว างผ าและขาวสาลในประเท ศ
สหรฐอเมรกา) มากเทาใดกหมายความวา สหรฐฯจะไดสวนแบงของผลไดจาก
การคาลดลง และไทยจะไดรบผลไดจากการคามากขนเทานน ตวอยางเชน ถาไทย
ทาการแลกเปลยน 6W กบ 8C จากสหรฐฯ ทงสองจะไดรบผลไดเทากน คอ 4C
(รวมกนเปน 8C) ถาไทยสามารถทาการแลกเปลยน 6W กบ 10C จากสหรฐฯ ไทย
ไดรบผลไดเทากบ 6C ขณะทสหรฐฯไดเพยง 2C เปนตน
ขอยกเวนของการไดเปรยบโดยเปรยบเทยบ
ขอยกเวนของกฎนกคอ หากความเสยเปรยบโดยเปรยบเทยบของอก
ประเทศหนงเทากบประเทศอนๆ แลวจะไมมผลประโยชนจากการคาเกดขน
ตวอยางเชน ถาแรงงานสหรฐฯผลตได 3W แทนทจะเปน 1W ซงเปน
ครงหนงของไทยในการผลตทง W และ C ดงนนสหรฐฯจงไมมความไดเปรยบโดย
เปรยบเทยบในการผลตสนคาใดเลย
เหตผลกเพราะไทยจะทาการแลกเปลยนสนคากตอเมอ 6W : 4C แตตอนน
สหรฐฯจะไมทาการแลกเปลยนดวยในอตรา 6W > 4C เหมอนเดม เพราะสหรฐฯ
สามารถผลตทง 6W หรอ 4C ไดโดยใชแรงงาน 2 ชวโมงภายในประเทศของตน
เทานนจงไมเกดประโยชนอนใดจากการคาเกดขน ดงนนแมจะมความไดเปรยบโดย
เปรยบเทยบในการผลตสนคาสองชนด แตการคากสามารถทจะเกดขนไดและยงเกด
ประโยชนจากการคา ยกเวนแตวาถาความเสยเปรยบโดยเดดขาด (absolute
disadvantage) ทประเทศหนงมเทยบกบประเทศอนนนเปนสดสวนเดยวกนในสนคา
ทง 2 ชนด ซงจรงๆแลวในทางทฤษฎมนอยและยากทจะเกดขนโดยบงเอญเชนน
ดงนนกฎวาดวยความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบไมไดรบผลกระทบมากนก หากแต
เปนอปสรรคทางการคาอนๆมากกวาทจะสงผลกระทบ เชน ตนทนการขนสง หรอ
การเกบภาษการคาระหวางประเทศ แตอยางไรกตามในเบองตนนสมมตวาไมม
อปสรรคการคาใดๆ ดงกลาวทกลาวไป
เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน - 31 -
ความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบในรปตวเงน
(Comparative Advantage in Money Terms)
ถงแมวาทฤษฎการไดเปรยบโดยเปรยบเทยบของรคารโดจะถกใชในการ
อธบายรปแบบของการคาระหวางประเทศ ประชาชนเองโดยทวไปกไมไดใหความ
สนใจไมวาประเทศจะเกดการไดเปรยบโดยเปรยบเทยบหรอไม เพราะผซอเชอมน
ในระดบราคา หลงจากนนคอยไปดตามความแตกตางทางดานอปทาน ดงนนการ
พจารณาวาประเทศมการไดเปรยบโดยเปรยบเทยบจงนาจะมการนาการไดเปรยบ
โดยเปรยบเทยบไปพจารณาในรปของราคาทเปนตวเงน (money prices) โดยจาก
ทฤษฎความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบแมวาประเทศใดประเทศหนงจะมความ
ไดเปรยบโดยเดดขาดในการผลตสนคาทกชนดเมอเทยบกบประเทศคคา ผลไดจาก
การคากจะเกดขนไดหรอไมถาสหรฐฯ มประสทธภาพตากวาไทยในสนคาทง 2 ชนด
สหรฐฯกยงสามารถสงออกสนคาใดๆกตามมายงไทยไดกตอเมอคาจาง (Wages: W)
ในสหรฐฯจะตองต ากวาในไทยซงจะสงผลทาใหราคาของผา (ทสหรฐฯมความ
ไดเปรยบโดยเปรยบเทยบ) ตากวาโดยแสดงราคาสนคาทงสองประเทศในรปของตว
เงนไดดงตอไปน
THAI
CUS
C PP < และ USW
THAIW PP <
ตวอยางท 1
สมมตวาคาจางของแรงงานในไทย (WTHAI) เทากบ ฿6/ชวโมง ทาใหแรงงาน
ในไทยไดคาจางเทากบ ฿6/ชวโมง ดงนนราคาของขาวสาลในไทย ( THAIWP ) เทากบ
฿1 แตเนองจากแรงงาน/ชวโมงผลตผาได 4C ดงนน THAICP จงเทากบ 1.5 บาท(฿)
สวนอตราคาจางในสหรฐฯเทากบ $1/ชวโมง แรงงาน 1 ชวโมงผลต 1W
ดงนน USWP เทากบ $1/ชวโมง และในทานองเดยวกนแรงงาน 1 ชวโมงผลต 2C
ดงนน USCP เทากบ $0.5/ชวโมง
ถาอตราแลกเปลยน $1 เทากบ ฿2 เพราะฉะนน PW = $1 = ฿2 และ PC =
$0.5 = ฿1
- 32 - เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน
ตารางท 3.5 ราคาในรปตวเงนของขาวสาลและผาในไทยและสหรฐ
(อตราแลกเปลยน $1 = ฿2)
สนคา ไทย สหรฐฯ
PW (1 ถง)
PC (1 หลา)
฿1
฿1.5
฿2
฿1
จากตารางท 3.5 USW
THAIW PP < และ THAI
CUS
C PP < (ผลลพธดงกลาวนจะ
เหมอนกนถาแสดงในรปของเงนดอลลารสหรฐฯ) โดยการทราคาของขาวสาลในไทย
ตากวาทาใหนกธรกจสามารถทจะซอขาวสาลในไทยและนามาขายในสหรฐฯ ซงเขา
สามารถทจะทาการซอผา(C) ในสหรฐฯกลบเขาไปขายเพอทากาไรในไทยไดอกดวย
(ดตารางท 3.3) แรงงานในสหรฐฯจะไดรบคาจางเพยง 1 ใน 3 ของแรงงานในไทย
($1 = ฿2 ซงตรงกนขามกบ ฿6/ชวโมง) ดงนนราคาผาของสหรฐฯ( USCP ) ในรปของ
เงนบาทจะนอยกวาราคาของผาในไทย ( THAICP ) หรอกล าวไดว าความไร
ประสทธภาพของแรงงานสหรฐฯในการผลตผาเมอเทยบกบแรงงานชาวไทยนน ถก
ชดเชยจากคาจางทถกกวาในสหรฐอเมรกา
ผลกคอราคาของผาในสหรฐฯจงมราคาถกกวาในไทย ดงนนสหรฐฯจง
สามารถทสงออกผามาขายในไทย ซงจะเปนเชนนเสมอตราบเทาทอตราคาจางใน
สหรฐฯแตกตางจากอตราคาจางของไทย(ซงจะเหมอนกบความแตกตางของ
ประสทธภาพในการผลตระหวางไทยและสหรฐฯในการผลตขาวสาลและผา)
แตถาสมมตวาอตราแลกเปลยนระหวางเงนบาทและดอลลารสหรฐฯมคา
เทากบ $1 = ฿1 แลว (ดงนนคาจางในสหรฐฯ/ชวโมงจะเทากบ 1/6 ของคาจางใน
ไทย) ดงนนราคาขาวในไทยจะเทากบ $1 = ฿1 ซงจะเปนราคาเดยวกบราคาใน
สหรฐฯ (ดตารางท 3.5) ไทยจงไมสามารถทจะสงออกขาวไปยงสหรฐฯได ณ อตรา
แลกเปลยนนในขณะเดยวกนราคาผาในสหรฐฯ = $0.50 = ฿0.50 จงทาใหสหรฐฯ
สงออกผามาขายในไทยมากขนกวาเดม ทาใหการคาจะเกดความไมสมดลขนโดย
เกดผลไดกบสหรฐฯมากขน (ไทยลดลง) และอตราแลกเปลยนระหวางเงนบาทตอ
ดอลลารจะเพมขน (คาของเงนดอลลารในรปของเงนบาทจะเพมขน)
เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน - 33 -
ในทางตรงกนขามถาอตราแลกเปลยนเทากบ $1 = ฿3 (ดงนน คาจางใน
ไทยเทากบมคานอยกวา = 1/3 ของคาจางในสหรฐฯ) ราคาผาในสหรฐฯ ( USCP ) =
$0.5 = ฿1.50 (เทากบของไทยในตารางท 3.5) ดงนนสหรฐฯไมสามารถทจะสงออก
C ไปขายยงไทยได ไทยจะไดเปรยบดลการคาจงมผลทาใหคาเงนบาทแขงคาขน จน
ในทสดแลวอตราแลกเปลยนระหวางเงนดอลลารและเงนบาทจะอย ณ ระดบทเกด
การคาสมดล (balanced trade)
ตวอยางท 2
โดยจากตารางท 3.3 ประเทศไทยไดเปรยบโดยเดดขาดในการผลตทงไวน
และผา และไทยมความได เปรยบโดยเปรยบเทยบในการผลตผา ขณ ะท
สหรฐอเมรกามความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบในการผลตไวน เมอนาเอาขอมล
ดงกลาวมาเขยนในตารางท 3.6
ตารางท 3.6 ทฤษฎความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบเมอวดเปนหนวยเงน
ประเทศ แรงงาน อตราคาจาง
ตอชวโมง
ผา (หลา) ไวน (ขวด)
ปรมาณ ราคา ปรมาณ ราคา
ไทย
US
US
1 ช.ม.
1 ช.ม.
1 ช.ม.
฿20
$5
฿8
40
10
10
฿0.50
$0.50
฿0.80
40
20
20
฿0.50
$0.25
฿0.40
จากตารางท 3.6 จะเหนวาถงแมประเทศสหรฐฯจะมประสทธภาพดอยกวา
โดยเดดขาดในการผลตสนคาทงสองชนด แตสหรฐฯกยงสามารถทจะสงออกไวน
(สนคาทสหรฐฯมการไดเปรยบโดยเปรยบเทยบ) เพราะคาจางทเปนตวเงนใน
สหรฐอเมรกาต ากวาในไทยมาก สามารถพจารณาดงแสดงในตวอยางท 2 โดย
สมมตวาอตราคาจางในไทยเทากบ ฿20/ชวโมง ถาแรงงานไทยผลตผาได 40 หลา/
ชวโมง ตนทนเฉลย (Average cost) เทากบ ฿0.5/หลา (฿20/40C) เชนเดยวกบ
ตนทนเฉลยของการผลตไวนในไทย เทากบ ฿0.5/ถง เพราะทฤษฎของรคารโดนน
สมมตวาตลาดเปนตลาดทมการแขงขนสมบรณ (perfect competitive market) ใน
ระยะยาวนนราคาเทากบตนทนเฉลย ( P = AC) โดยราคาของผาและไวนทผลตใน
สองประเทศแสดงในตารางท 3.6
- 34 - เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน
สมมตวาอตราคาจางตอนนในสหรฐฯ เทากบ $0.5/ชวโมง ดงนนตนทน
เฉลย(ราคา) ของการผลตผาเทากบ $0.5/หลา (มาจาก $5/10 หลา) สวนผลผลต
ไวนเทากบ $0.25/ขวด (มาจาก $5/20 หลา) ปญหาในการเปรยบเทยบเกดขน คอ
ไมสามารถบอกไดวาสนคาอนไดแก ผาและไวนในประเทศไหนแพงกวากน
เนองจากเงนตราของทงสองประเทศแตกตางกน ทาใหตองแสดงราคาของสนคาทก
ชนดใหอยในรปของเงนสกลเดยวกน คอ เงนดอลลารสหรฐฯ($) ซงทาใหตองหา
อตราแลกเปลยนระหวางเงนดอลลารสหรฐฯและเงนบาทไทย โดยจะเหนไดวา ถา
สมมตใหอตราแลกเปลยนระหวางเงนบาทและเงนดอลลารเทากบ ฿1.6/$1 ในตาราง
ท 3.6 จะเหนไดวาคาจางตอชวโมงในสหรฐฯเทากบ ฿8 ($5 x ฿1.6 = ฿8) ดงนน
ตนทนเฉลยของการผลตไวนในไทยจะเทากบ ฿0.8 (฿8/10 หลา = ฿0.8/หลา)
ตนทนเฉลยของการผลตไวน ในสหรฐฯเท ากบ ฿0.4 (฿8/20 = ฿0.4/ขวด )
เปรยบเทยบตนทนการผลตกบในไทยจะเหนไดวาสหรฐฯมตนทนทตากวาในการ
ผลตไวน และตนทนสงกวาในการผลตผา ดงนนสหรฐฯจงมความไดเปรยบโดย
เปรยบเทยบในการผลตไวน จงสามารถสรปไดวาถงแมสหรฐฯจะไมมประสทธภาพ
เทากบไทยในการผลตไวนและผากตาม อตราคาจางทตากวา(ในรปของบาท) กมาก
พอทจะชดเชยความไรประสทธภาพดงกลาว โดย ณ อตราคาจางดงกลาวนน ตนทน
เฉลยของสหรฐฯ (ในรปเงนบาท) ของการผลตไวนจะนอยกวาตนทนเฉลยของไทย
ในตลาดทมการแขงขนสมบรณ ราคาสนคาของสหรฐฯตากวาไทย และสหรฐฯจะ
สงออกไวนไปยงไทย
3.3 การไดเปรยบโดยเปรยบเทยบและตนทนคาเสยโอกาส
การไดเปรยบโดยเปรยบเทยบและทฤษฎมลคาแรงงาน
(Comparative Advantage and Labor theory of Value)
ภายใตทฤษฎมลคาแรงงาน (labor theory of value) มลคาหรอราคาสนคา
จะขนอยกบจานวนของแรงงานทใชในการผลตสนคาซงหมายความวา
1. แรงงานเปนปจจยการผลตเพยงชนดเดยว หรอแรงงานถกใชในสดสวนท
เทาๆ กนในการผลต
เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน - 35 -
2. แรงงานมลกษณะทเหมอนกน (homogenous) เนองจากไมมสมมตฐาน
ใดๆเลยท เปนจรง จงไมสามารถทจะใชหลกการอธบายความไดเปรยบโดย
เปรยบเทยบโดยใชทฤษฎมลคาแรงงานได
เนองจากในโลกแหงความเปนจรงนนมปจจยการผลตมากกวา 1 ชนด ทถก
ใชในการผลตไมวาจะเปนแรงงาน ทน หรอปจจยการผลตอนๆ นอกจากนแลว
แรงงานไมไดมลกษณะทเหมอนกนทกประการตามทฤษฎ ทงนแรงงานจะมความ
แตกตางกนออกไปขนอยกบการฝกอบรม ผลตภาพของคนงานและคาจาง ดงนนจง
ตองใชตนทนคาเสยโอกาสเขามาอธบาย
ทฤษฎคาเสยโอกาส (The Opportunity Cost Theory)
นกเศรษฐศาสตร ชอ Haberler (1936)1 อธบายทฤษฎการไดเปรยบโดย
เปรยบเทยบโดยใชทฤษฎตนทนคาเสยโอกาส (opportunity cost theory) ในรปแบบ
นเองทบางครงจงเรยกกฎของการไดเปรยบโดยเปรยบเทยบวา กฎของตนทน
เปรยบเทยบ (law of comparative cost)
ตามทฤษฎตนทนคาเสยโอกาส ตนทนของสนคา หมายถงจานวนของสนคา
ชนดทสองทตองเสยสละไปเพอทจะไดทรพยากรเพยงพอทจะนาไปใชในการผลต
สนคาชนดหนงเพมขนหนงหนวย โดยมขอสมมตฐานวาแรงงานเปนปจจยการผลต
เพยงชนดเดยวเทานนและมลกษณะเหมอนกนทกประการไมวาจะเปนแรงงานของ
ประเทศใด ดงนนจงไมมตนทนอนใดนอกเหนอไปจากตนทนแรงงานเทานนทถก
นามาคด ดงนนประเทศใดกตามทมตนทนคาเสยโอกาสตากวาประเทศอนในการ
ผลตสนคาใดกตามแสดงวาประเทศนนมความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบในการผลต
สนคาดงกลาว (และความเสยเปรยบโดยเปรยบเทยบในสนคาอกชนดหนง)
ตวอยางเชน ในกรณทไมมการคาเกดขนไทยจะเสยสละการผลตผาจานวน
2/3C เพอทจะสามารถผลตขาวสาลเพมขน 1 หนวย ดงนนตนทนคาเสยโอกาสของ
การผลตขาว 1W จงเทากบ 2/3C ในสหรฐฯ และถาตนทนคาเสยโอกาสของการผลต
1W เทากบ 2C ในสหรฐฯ ตนทนคาเสยโอกาสของการผลตขาวสาลในไทยจะตากวา
สหรฐฯ ซงหมายความวาไทยจะมความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบ (ทางดานตนทน)
1 ดเพมเตมจาก Haberler, Gottfried.1936. The Theory of International Trade. London: W. Hodge & Co., Chapter 9 -10.
- 36 - เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน
ในการผลตขาวสาลโดยในแบบจาลองทมสองประเทศ ทาการผลตสนคาสองชนดใน
โลกแลว สหรฐฯจะมความเสยเปรยบโดยเปรยบเทยบในการผลตผา
3.4 เสนเปนไปไดในการผลตภายใตหลกตนทนคงท
(The Production Possibility Frontier Under Constant Cost)
เสนเปนไปไดในการผลต(Production Possibilities Frontier: PPF)
กฎการไดเปรยบโดยเปรยบเทยบของเดวด รคารโด กลาววาความชานาญ
และการคา สามารถนาไปสผลไดสาหรบสองประเทศเมอเกดการไดเปรยบโดย
เปรยบเทยบขน อยางไรกตามทฤษฎของรคารโดมขอบกพรองวาดวยทฤษฎมลคา
แรงงาน ทฤษฎการคาสมยใหม(modern trade theory) ไดทาทฤษฎการไดเปรยบ
โดยเปรยบเทยบใหเปนลกษณะทวไปมากขน
ทฤษฎนถกอธบายโดยใชเสนเปนไปไดในการผลต (Production Possibility
Frontier: PPF) โดยเสนเปนไปไดในการผลตนแสดงใหเหนสดสวนตางๆของสนคา
สองชนดทประเทศสามารถผลตไดเมอปจจยการผลตทงหมด (ทดน แรงงาน ทน
ความสามารถในการประกอบการ) ถกใชอยางมประสทธภาพมากทสด โดยเสน
PPF แสดงถงผลผลตทเปนไปไดสงสดของประเทศ โดยมขอสมมตทมากกวาคอม
การใชปจจยการผลตทนอกเหนอปจจยแรงงาน
เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน - 37 -
รปท 3.1 เสนเปนไปไดในการผลตและเสนอปทานกรณตนทนคงท
รปท 3.1(a) และ (b) แสดงเสน PPF ของประเทศสหรฐฯและไทยตามลาดบ
โดยมการใชปจจยทมอยทงหมดกบเทคโนโลยทดทสดในชวงเวลาใดเวลาหนง
สหรฐฯสามารถผลตขาวสาลได 60W หรอรถยนตจานวน 120A สวนไทยสามารถ
ผลตขาวสาล 160W หรอรถยนต 80A หรอทงสองอยางในสดสวนแตกตางกนเหตผล
ทเสน PPF แสดงแนวคดของการไดเปรยบโดยเปรยบเทยบนน เมอทาการพจารณา
ดความชนของเสน PPF ทแสดงถงอตราการเปลยนแปลงของสนคาสองชนด
(Marginal Rate of Transformation: MRT) โดย MRT แสดงจานวนของสนคาชนด
หนงทประเทศตองเสยสละไปเพอการไดมาซงสนคาอกชนดหนงเพมขนหนงหนวย
ซงสามารถเขยนไดดงน คอ
A
WMRT
∆∆
=
STHAI
60
0.50.5
2.02.0
80
160
รถยนต (Autos)
60
(b) Horizontal Supply Schedules
(a) เสน PPF กรณตนทนคาเสยโอกาสคงท
ไทยสหรฐอเมรกา
ขาวสาล(Wheat)
รถยนต (Autos)120
ขาวสาล(Wheat)
Wheat/Autos Wheat/Autos
SUS
STHAI
รถยนต (Autos)รถยนต (Autos)80 120 120
SUS
- 38 - เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน
อตราการเสยสละการผลตสนคานบางครงเรยกวา ตนทนคาเสยโอกาส (Opportunity
cost) ของผลผลต เนองจากอตรา MRT แสดงถง ความชนของเสน PPF โดย MRT
เทากบคาสมบรณ (absolute value) ของความชนของเสน PPF
จากรปท 3.1(a) อตรา MRT ดงกลาวแสดงถงจานวนของขาวสาลทตอง
เสยสละไป เพอการไดมาซงรถยนตเพมขนหนงหนวย โดยพจารณาจากทางดาน
ประเทศสหรฐอเมรกา การเคลอนทจากจดบนไปยงดานลางบนเสน PPF เดม แสดง
ถงตนทนเปรยบเทยบของการผลตรถยนตจานวน 120A กคอการเสยสละขาวสาลไป
เทากบ 60W นนหมายถง ตนทนเปรยบเทยบของรถยนตแตละคนหรอ 1A เทากบ
0.5W ดงนน MRT จงเทากบ 0.5 (60W/120A) [ผลตรถยนตจานวน 1A ตองเสย
โอกาสในการผลตขาวสาลจานวน 0.5W]
เชนเดยวกบตนทนเปรยบเทยบในการผลตรถยนตตอหนงคน (1A) ของไทย
คอขาวสาลจานวน 2W หรอ MRT เทากบ 2 ซงหาไดจาก 160W/80A (ผลตรถยนต
จานวน 1A เสยโอกาสในการผลตขาวสาลไปจานวน 2W)
3.5 การคาภายใตเงอนไขของการมตนทนคาเสยโอกาสคงท
(Trading under constant cost conditions)
ทฤษฎการไดเปรยบโดยเปรยบเทยบภายใตตนทนคาเสยโอกาสคงทอาจม
จากดในโลกแหงความจรงกตาม แตกถอไดวามนมประโยชนอยางมากในการใชเปน
เครองมอสาหรบการวเคราะหการคาระหวางประเทศ การศกษาตอไปนมงเนนทจะ
ตอบคาถาม 2 ประการคอ อะไรคอหลกททาใหเกดการคา (basis for trade) และ
ทศทางของการคา (direction of trade) ไมวาจะเปนประเทศเดยวหรอทงโลกกตาม
ตนทนคงท (constant cost)
จากรปท 3.1(a) เสน PPF ของสหรฐฯและไทยสามารถทจะวาดเปนเสนตรง
โดยการทเสน PPF เปนเสนตรง แสดงใหเหนวาตนทนเปรยบเทยบของทงสองสนคา
จะไมเปลยนแปลงเมอระบบเศรษฐกจเปลยนแปลงการผลตจากขาวสาลทงหมดไปส
รถยนตทงหมด หรออาจจะเปนสดสวนของการผลตใดๆกตามระหวางเสน PPF
เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน - 39 -
ในรปท 3.1(a) ยงแสดงตนทนคาเสยโอกาสของสหรฐฯ คอ 1A เทากบ
0.5W ไมวาจะเพมหรอลดการผลต สวนไทยนนมตนทนเปรยบเทยบ (relative cost)
ของรถยนตและขาวสาล ไดแก 1A เทากบ 2W ไมวาผลผลตจะเพมขนหรอลดลงก
ตาม
เหตผลททาใหตนทนคงทเพราะ(1) ปจจยการผลตสองชนดทดแทนกนได
อยางสมบรณ (perfect substitute) (2) ปจจยการผลตทมอยทงหมดมคณภาพท
เหมอนกน ดงนนถาประเทศเคลอนยายทรพยากรจากการผลตขาวสาลไปสการผลต
รถยนต หรอจากรถยนตไปผลตขาวสาลแลว ระบบเศรษฐกจนนหรอประเทศนนจะ
ไมมทรพยากรเหลอสาหรบผลตสนคาหนงเพมขน หากไมลดการผลตสนคาอนๆ ท
ใชปจจยการผลตทมคณภาพเหมอนกนนน ดงนนประเทศตองเสยสละผลผลตขาว
สาลในจานวนทเทากบทเสยไปเพอผลตรถยนตแตละคน
แนวคดของตนทนคงท (constant cost) สามารถแสดงในรปของเสนอปทาน
(supply curve)ได โดยกฎของอปทานชใหเหนวาราคาสนคาเพมขนจะทาใหผผลต
เสนอขายสนคาของตนในตลาดมากขน หมายถง ความชนของเสนอปทานจะมคา
เปนบวก
ตามกฎของอปทาน (law of supply) นน ความโนมเอยงของตนทนการ
ผลตสวนเพมทเพมขนเมอระดบของผลผลตเพมขน แตสาหรบกรณทผผลตเผชญกบ
เงอนไขของตนทนทคงทนน เสนอปทานจะมลกษณะทแสดงไวในรปท 3.1(a) และ
รปท 3.1(b) แสดงเสนอปทานของรถยนตและขาวสาลของสหรฐและไทย โดยดตาม
แกนตง คอราคาสนคาทจดในรปของตนทนคาเสยโอกาส (แทนทจะพจารณาโดยใช
หนวยเงน) เสนPPFของทงสองประเทศ บอกใหทราบวาราคาเปรยบเทยบ (ตนทน)
ของการผลตรถยนตเพมขนหนงคน มคาเทากบขาวสาลจานวน 0.5W ในสหรฐฯและ
เทากบ 2W ในประเทศไทย เนองดวยเงอนไขของตนทนคงท (constant-cost
condition ) นนทาใหราคาสนคาทงสองจะไมเปลยนแปลงตามระดบการผลต เสน
อปทานของรถยนต จะเปนเสนทขนานกบแกนนอน (horizontal lines) ณ ระดบ
ราคาทคงท และ การผลตขาวสาลกจะใหผลทเหมอนกน ดงนนเงอนไขการผลตกคอ
ราคาเปรยบเทยบของการผลตขาวสาลเพมขนหนงหนวยเทากบรถยนต 2 คนใน
สหรฐฯและ 0.5 คนในไทย
- 40 - เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน
3.6 พ น ฐ าน แ ล ะท ศ ท างข อ งก ารค า (The Basis for Trade and
Direction of Trade)
การศกษาการคาภายใตเงอนไขของตนทนคงทเรมตนโดยพจารณาจากรปท
3.2 ซงเปนกรณทยงไมมการคา (autarky) เกดขนนน สหรฐฯผลตและบรโภค ณ จด
A บนเสน PPF ณ ระดบ (40A และ 40W) สวนไทยทาผลตและบรโภค ณ จด A’
บนเสน PPF เทากบ (40A และ 80W)
ความชนของเสน PPF ของทงสองประเทศแสดงถงตนทนเปรยบเทยบของ
สนคาหนงในรปของสนคาอน โดยตนทนเปรยบเทยบของการผลตรถยนตเพมขน
หนงหนวยมคาเทากบ 0.5W ในสหรฐอเมรกาแตเทากบ 2W ในไทย
ตามหลกของทฤษฎการไดเปรยบโดยเปรยบเทยบ เหตการณเชนนทาให
เกดดลการคาไดเปรยบ ซงเกดจากความแตกตางในตนทนเปรยบเทยบของประเทศ
ดทศทางของการคา (direction of trade) แลว จะพบวาสหรฐฯมความชานาญและ
สงออกรถยนต สวนไทยมความชานาญและสงออกขาวสาล
รปท 3.2 การคาภายใตตนทนคาเสยโอกาสคงท
B’
tt
D’100
A’
C’
40 60
80
B
F
AC
Ett
120100604020
2040
100
16080
160
รถยนต (Autos)
60
(a)สหรฐอเมรกา
ขาวสาล(Wheat)
รถยนต (Autos)
ขาวสาล(Wheat)
Trading Possibilites Lines
(Term of Trade = 1:1)
(b)ไทย
Trading Possibilites Lines
(Term of Trade = 1:1)
เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน - 41 -
ผลไดของการผลตจากความชานาญเฉพาะอยาง (Production Gains from
Specialization)
ตามกฎของการไดเปรยบโดยเปรยบเทยบนน แตละประเทศจะพบวาอาจม
ความไดเปรยบในการผลตสนคาทตนมความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบและจะ
แลกเปลยนสนคาสวนหนงกบสนคาทประเทศของตนมความเสยเปรยบโดย
เปรยบเทยบ (comparative disadvantage) ในรปท 3.2(a) สหรฐฯมการเคลอนท
ในการผลตของประเทศตนจากจด A ไปหาจด B อนเปนจดทมความชานาญในการ
ผลตรถยนตอยางสมบรณ สวนไทยเองซงมความชานาญในการผลตขาวสาลทงหมด
โดยจะเคลอนการผลตจากจด A’ ไปยง B’ ในรปท 3.2(b) ความไดเปรยบทเกดขน
จากความชานาญเฉพาะอยาง(specialization)น สามารถทาใหเกดผลไดจากการ
ผลต(production gain) กบทงสองประเทศ ซงเมอพจารณาดรปท 3.2(a) พบวา
สหรฐฯ กอนทจะมความชานาญนนสหรฐฯผลตสนคาคอ 40A และ 40W แตเมอม
ความชานาญเฉพาะอยางสมบรณ (complete specialization) สหรฐฯเลอกผลต
รถยนตอยางเดยว 120A (จด B) โดยไมมการผลตขาวสาลเลย(เลอนลงไปทแกน
นอนอยางเดยวดานปลายสด) สวนไทยกอนทจะมความชานาญเกดขน จดการผลต
ของประเทศเทากบ 40A และ 80W ขณะทเมอเกดความชานาญเฉพาะอยางสมบรณ
จะทาการผลต 160W และไมผลตรถยนต เมอพจารณาถงผลทเกดขน จะเหนไดวา
ทงสองประเทศตางมการผลตสทธเพมขนเทากบ 40A และ 40W ดงแสดงในตาราง
ท 3.7(a) ททาการสรปผลของผลไดจากการผลต (production gain)
ตารางท 3.7 ผลไดจากความชานาญและการคา
(a) ผลไดของการผลตจากความชานาญเฉพาะอยาง
กอนมความชานาญฯ หลงมความชานาญฯ net gain(loss)
รถยนต ขาวสาล รถยนต ขาวสาล รถยนต ขาวสาล
สหรฐฯ 40 40 120 0 80 -40
ไทย 40 80 0 160 -40 80
โลก 80 120 120 160 40 40
- 42 - เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน
ตารางท 3.7 ผลไดจากความชานาญและการคา(ตอ)
(b) ผลไดของการบรโภคจากการคา
กอนมความชานาญฯ หลงมความชานาญฯ net gain(loss)
รถยนต ขาวสาล รถยนต ขาวสาล รถยนต ขาวสาล
สหรฐฯ 40 40 60 60 20 20
ไทย 40 80 60 100 20 20
โลก 80 120 120 160 40 40
ผลไดของการบรโภคจากการคา (Consumption Gain from Trade)
ในกรณทยงไมมการคาเกดขน(autarky) นน ทางเลอกในการบรโภคของ
สหรฐฯและแคนาดา จะจากดเฉพาะจดบนเสน PPF ภายในประเทศเทานน จด
บรโภคจรงของแตละประเทศจะถกกาหนดโดยรสนยมและความพงพอใจในแตละ
ประเทศ แตเมอมความชานาญและการคาเสรเกดขน ทงสองประเทศสามารถทจะ
บรรลการบรโภคภายหลงมการคาภายนอก (postrade consumption) เสน PPF
ภายในประเทศ นนหมายถงการทพลเมองของประเทศดงกลาวสามารถทจะบรโภค
ขาวสาลและรถยนตไดมากวาทบรโภคในกรณทไมมการคาระหวางประเทศเกดขน
ดงนนการคาระหวางประเทศทาใหเกด ผลไดของการบรโภค (consumption
gain) กบทงสองประเทศ จดการบรโภคภายหลงจากการมการคา สามารถเกดขนได
โดยการกาหนดอตรา ณ การผลตเพอการสงออกถกนาไปแลกเปลยนกบสนคา
สงออกของประเทศอน ซงเรยกอตราดงกลาวนวา อตราการคา (term of trade) ซง
หมายถง ราคาเปรยบเทยบของสนคา 2 ชนดทถกแลกเปลยนกนในตลาดภายใต
เงอนไขของตนทนคงท ความชนของเสน PPF หมายถง อตราการคาภายในประเทศ
(domestic rate of transformation หรอ domestic term of trade) อนแสดงถง ราคา
เปรยบเทยบทสนคาทงสองชนดสามารถถกแลกเปลยนภายในประเทศ
กรณประเทศทจะบรโภค ณ จดบางจดนอกเสน PPF นน ประเทศนนจะตอง
สามารถแลกเปลยนสนคาสงออกระหวางประเทศ ณ อตราการคาทตองมากกวา
อตราการคาในประเทศ สมมตวาอตราการคาดลยภาพของทงสองประเทศเกดขน
ณ จดทอยภายนอกเสน PPF (รปท 3.2) ทอตรา 1:1 (1A:1W) ภายใตเงอนไขน
แสดงไดโดยเสน tt นนแสดงถงอตราการคาระหวางประเทศสาหรบทงสองประเทศ
เสนนหมายถง เสนทเปนไปไดในการคา (ความชนของเสนมคา absolute value
เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน - 43 -
เทากบ 1) สมมตวาตอนนสหรฐฯตดสนใจทจะทาการสงออก 60A ไปยงไทย เรม ณ
จดการผลตหลงจากมความชานาญเกดขน(จด B) ในรป 3.2(a) สหรฐฯจะเลอน
การคาไปจนกระทงถงจด C ซงเปนจดทเกดการแลกเปลยนขน 60A กบ 60W ณ
อตราการคาเทากบ 1:1 ดงนนจด C จงแสดงถงจดการบรโภคภายหลงการคาของ
สหรฐฯ เมอเปรยบเทยบจดการบรโภค A เดมแลว จด C จะทาใหเกดผลไดของการ
บรโภคสทธ (net consumption gain) สาหรบสหรฐฯเทากบ 20A กบ 20W ∆ BCD
แสดงถงการสงออก(ตามแกนนอน) และนาเขา(ตามแกนตง) ของสหรฐฯโดยอตรา
การคา(ความชน) เรยกวา สามเหลยมการคา (trade triangle)
ทางดานสถานการณของการคาในไทยดขนหรอไมนน เรมการพจารณาจาก
จด B’ (post specialization production) ในรปท 3.2(b) ไทยสามารถนาเขา 60A
จากสหรฐฯโดยเสยสละ 60W โดยไทยจะเลอนมาตามเสน PPF จนกระทงถงจด C’
ซงจะเหนไดอยางชดเจนวาเปนจดการบรโภคทดกวาจด A’ กรณของการคาเสร ไทย
มผลไดจากการบรโภคสทธ (net consumption gain) เท ากบ B’C’D’ ท ง น ใน
แบบจาลอง 2 ประเทศ สามเหลยมการคา (trade triangle) ของทงสหรฐฯและไทย
จะเหมอนกน โดยการสงออกของประเทศทหนง กคอ การนาเขาของประเทศทสอง
ซงจะถกแลกเปลยน ณ อตราดลยภาพ ตารางท 3.7(b) สรปผลไดของการบรโภค
จากการคาสาหรบแตละประเทศและตอทงโลก
การกระจายผลประโยชนจากการคา (distributing the gains from trade)
ตวอยางการคาระหวางประเทศ ทกาลงศกษาอยนอตราการคาตางกทาให
ทงประเทศสหรฐอเมรกาและไทยไดผลประโยชนจากการคาทงสองฝาย ทงสอง
ประเทศสามารถทจะมการบรโภคภายหลงการคาภายนอกเสน PPF ไดโดยท
ผลประโยชนของการบรโภคไมจาเปนทจะตองเทากนเสมอไประหวาง 2 ประเทศ ยง
อตราการคาระหวางประเทศใกลกบเสน PPF ของสหรฐฯมากเทาใด ผลประโยชน
ของการคาสงผลตอการบรโภคของสหรฐฯนนมขนาดทเลกลง กรณทสดโตงทสด ก
คอ ถาอตราการคาระหวางประเทศ (international term of trade) เทากบอตราการ
เปลยนแปลงภายในประเทศของสหรฐฯ และสหรฐฯเองจะไมไดรบผลไดจากการคา
เลย นนหมายความวาจดการบรโภคภายหลงการคา (postrade consumption) จะ
อยบนเสน PPF ของไทย
- 44 - เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน
ในทานองเดยวกนสหรฐฯอาจจะทาการแลกเปลยนกบไทย ณ อตราการคาท
เทากบอตราการคาในประเทศ (domestic rate of transformation) แตดวยเหตผล
เดยวกนกบทไดอธบายไปแลว คงไมมอตราการคาใดททาใหสหรฐฯเสยเปรยบไป
มากกวานนอยางเดดขาด (เหตผลเดยวกนนใชอธบายกบประเทศไทยดวย)
อตราการคาระหวางประเทศจะตกอยระหวางอตราการคาทปราศจากการคา
ของสหรฐฯและไทย แตจะอยเอนเอยงไปดานใดมากกวากนนนขนอยกบอปสงค
เปรยบเทยบ (relative demand) ของทงสองประเทศ (ดรายละเอยดบทท 5)
รปท 3.3 ความชานาญสมบรณภายใตตนทนคงท
ความชานาญสมบรณ (Complete Specialization)
อกตวอยางหนงสาหรบการคากคอสหรฐฯผลตรถยนตเพยงอยางเดยว
ในขณะทไทยผลตขาวสาลเพยงอยางเดยวเชนกน
การทจะพจารณาดวาทาไมจงเกดความชานาญสมบรณขนในการผลตนน
สามารถพจารณาดไดจากรปท 3.3 แสดงใหเหนถงเงอนไขของตนทนและจดการ
ผลตสาหรบทงสองประเทศซงสอดคลองกบตวอยางในรปท 3.2 โดยสหรฐฯ ถก
สมมตวามความไดเปรยบในเรองตนทนการผลตรถยนต ขณะท ไทยน นม
ประสทธภาพมากกวาในการผลตขาวสาล เมอสหรฐฯเพมและไทยลดการผลต
รถยนตลงทงตนทนการผลตตอหนวยของประเทศยงคงไมเปลยนแปลงเนองจาก
ตนทนเปรยบเทยบ(relative cost)คงท สหรฐฯไมมการสญเสยความไดเปรยบโดย
เปรยบเทยบ สวนไทยเองกไมอาจทาใหความเสยเปรยบโดยเปรยบเทยบหมดไปได
160 รถยนต (Autos)
STHAI
STHAI
SUS
40 120
Aw
40
Aa’
Aa
80
0.50.5
2.02.0
Wheat/Autos Wheat/Autos
รถยนต (Autos)80 120
•
•Aw’
•
•SUS
เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน - 45 -
ดงนนสหรฐฯจงทาการผลตรถยนตเพยงอยางเดยวเชนเดยวกบไทยททา
การผลตขาวสาลเพมขน และสหรฐฯลดการผลตขาวสาล ตนทนการผลตของทงสอง
ประเทศยงคงเหมอนเดม สหรฐฯทาการผลตโดยปราศจากการสญเสยความ
ไดเปรยบโดยเปรยบเทยบ ทงนขอยกเวนเพยงอยางเดยวของความชานาญสมบรณ
จะเกดขน ถาหนงในประเทศคคา เชน ไทยมขนาดเลกเกนกวาทจะตอบสนองความ
ตองการขาวสาลทงหมดจากสหรฐฯได ดงนนไทยจงมความชานาญอยางสมบรณใน
สนคาสงออก คอ ขาวสาล ในขณะทสหรฐฯซงเปนประเทศทมขนาดใหญ จะทาการ
ผลตสนคาทงสองชนด แตกยงคงสงออกรถยนตและนาเขาขาวสาล
3.7 ประสทธภาพการผลตและความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบ
(Productivity and Comparative Advantage)
การเปลยนแปลงของความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบ
(Changing comparative advantage)
จากแบบจาลองการคาระหวางประเทศทต งสมมตฐานวา ความอดมสมบรณ
ของทรพยากรแตละประเทศคงท และระดบเทคโนโลยในแตละประเทศคงท จงทาให
เสนเปนไปไดในการผลตของแตละประเทศคงท ในตอนตนของการศกษาน จะสมมต
วามพฒนาการทางเทคโนโลยทาใหผลตภาพของการผลตในอตสาหกรรม
คอมพวเตอรของสหรฐฯโตเรวกวาบรษทอตสาหกรรมของไทย ตนทนคาเสยโอกาส
ของคอมพวเตอรทผลตแตละเครองในไทยเพมขนเมอเทยบกนในสหรฐฯทาใหไทยม
ความสามารถในการแขงขนในตลาดตางประเทศลดลง เพราะผประกอบการสหรฐฯ
สามารถทจะขายคอมพวเตอรไดในราคาทตากวา
- 46 - เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน
รปท 3.4 การเปลยนแปลงของความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบ
รปท 3.4 แสดงเสนเปนไปไปไดในการผลตผลผลตของคอมพวเตอรและ
รถยนตของไทยและสหรฐฯภายใตเงอนไขตนทนคาเสยโอกาสคงท (constant
opportunity cost) อตราการทดแทนกน(MRT)ของรถยนตตอคอมพวเตอรเรมจากใน
ไทยเทากบ 1 และสหรฐฯเทากบ 2 แสดงวาไทยมความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบใน
การผลตคอมพวเตอรและเสยเปรยบโดยเปรยบเทยบ(comparative disadvantage)
ในการผลตรถยนตตอมาเปนเวลานานพอสมควร สมมตวาทงสองประเทศมผลตภาพ
ในการผลตเพมขนในอตสาหกรรมคอมพวเตอร แตไมมการเปลยนแปลงของผลต
ภาพในอตสาหกรรมรถยนต
สมมตวาไทยมผลตภาพในการผลตคอมพวเตอรเพมขนถงรอยละ 50 (จาก
100 เปน 150 เครอง) แตสหรฐฯเพมขนรอยละ 300 (จาก 40 เปน160 เครอง) ผลก
คอ เสน PPF ของแตละประเทศจะมการเปลยนแปลงในทางดานขวามอ ตามเสน
PPF ใหม จะเหนไดวาอตรา MRT ของไทยเทากบ 0.67 สวนสหรฐฯอตรา MRT
เทากบ 0.5 จะเหนไดวาตนทนเปรยบเทยบในการผลตคอมพวเตอรของสหรฐฯตา
กวาไทยสงผลใหไทยสญเสยความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบในคอมพวเตอร (0.67)
แตถงแมวาสหรฐฯจะมความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบในคอมพวเตอร ไทยเองก
ยงคงมความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบในรถยนต การเปลยนแปลงของผลตภาพใน
การผลตของอตสาหกรรมสงผลทาใหเกดการเปลยนแปลงของทศทางการคา
(direction of trade)
80
MRT = 2.0MRT = 1.0
100
ไทย สหรฐอเมรกา
รถยนต(Autos) รถยนต(Autos)
100 150
MRT = 0.67
MRT = 0.5
คอมพวเตอร16040
คอมพวเตอร
เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน - 47 -
บทเรยนของตวอยางนกคอผผลตทยงตามหลงคนอนๆ ในเรองของการวจย
และพฒนา(Research and Development: R&D) เทคโนโลยและอปกรณจะทาให
ประเทศมความสามารถทจะแขงขนกบประเทศอนลดลงในตลาดโลก สาหรบแรงงาน
ในประเทศไดรบผลกระทบจากความสญเสยของความสามารถในการแขงขนใน
ตลาดสนคาสงออกไมเพยงแตเสยตาแหนงงานของตนในประเทศเทานน แตคาจาง
ของแรงงานเหลานนยงลดลงเมอเทยบกบแรงงานของตางประเทศ สวนแรงงาน
บางสวนทมความชานาญทไมไดยายไปสอตสาหกรรมอนเผชญกบการลดลงของ
รายไดอยางตอเนองไปเรอยๆ
แบบฝกหด
1. จากทฤษฎการคาระหวางประเทศของอดม สมธ แตกตางจากทฤษฎ
ของนกพาณชยนยมอยางไร อธบาย
2. จงใชตารางตอไปนตอบคาถาม
สนคา ไทย สหรฐอเมรกา
ขาวสาล ( ถง/แรงงาน-ชม)
ผา (หลา/แรงงาน-ชม.)
600W
400C
100W
500C
จากตารางแสดงผลผลตขาวสาลและผาของประเทศสหรฐอเมรกาและไทย ทสามารถ
ผลตไดโดยใช 1 ชวโมงเวลาแรงงาน (labor time)
2.1) หากมการคาเกดขนระหวางไทยกบสหรฐฯในอตราแลกเปลยน
600W:600C ทงสองประเทศจะไดรบผลประโยชนจากการคา (gain from trade)จาก
การแลกเปลยนดงกลาวอยางไร
2.2) หากสหรฐฯสามารถทจะผลตขาวสาลไดเทาเดม (100W)แตทาการผลต
ผาลดลงเหลอเพยง 200C การคาเกดขนระหวางสหรฐฯกบไทยในอตราแลกเปลยน
600W:600C จะยงสามารถเกดขนไดหรอไมและทงสองประเทศจะไดรบผลประโยชน
จากการคาอยางไร อธบาย
- 48 - เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน
2.3) จากขอ 2.2 หากคาจางแรงงานของไทยเทากบ ฿60/ชวโมง สวนใน
สหรฐฯ เทากบ $10/ชวโมง จงแสดงความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบของแตละ
ประเทศในรปของตวเงน ถาอตราแลกเปลยนเทากบ ฿2 : $1
3. ตารางตอไปนแสดงผลผลตของเหลก(Steel)และอลมเนยม(Alumimum)
ทประเทศแคนาดาและฝรงเศส สามารถผลตไดโดยใชทรพยากรในประเทศทงหมดท
มอย ณ ระดบเทคโนโลยทดทสดในขณะนน
(สมมตใหเงอนไขของเสน PPF เปน constant opportunity cost)
จงแสดงการหาเสน PPF ของทงสองประเทศ จากตารางขางตนกาหนดใหแกนตง
เปนเหลก (S) หนวยเปนตน แกนนอนเปนอลมเนยม(A) หนวยเปนตน โดยกอน
การคาประเทศแคนาดาทาการผลตและบรโภค ท 600A และ 300S สวนฝรงเศสทา
การผลตและบรโภค ท 400A และ 600S
3.1) จงหา MRT ของแตละประเทศ ตามหลกของความไดเปรยบโดยเปรยบ
เทยบนน ทงสองประเทศมความชานาญในการผลตสนคาประเภทใดหรอไม การ
ผลตสนคามลกษณะของความชานาญโดยสมบรณ (complete specialization) หรอ
ความชานาญบางสวน(partial specialization) พรอมทงแสดงจดทแตละประเทศม
ความชานาญในการผลต เปรยบเทยบจดดงกลาวกบจดกอนทจะมการคาพรอมทง
แสดงใหเหนวาความชานาญทาใหทงสองประเทศสามารถทจะผลตสนคาไดเพมขน
หรอไม อยางไร จงอธบาย
3.2) ขอบเขตของอตราการคา (term of trade) ในกรณมการคาระหวาง
ประเทศจะเกดขนในชวงใด หากสมมตวาประเทศแคนาดาและประเทศฝรงเศสตกลง
ทจะทาการแลกเปลยนกน ณ อตรา 1S: 1A จงวาดเสนอตราการคาบนเสน PPF
ของแตละประเทศ พรอมทงพจารณาวาหากมการแลกเปลยน 500A: 500S เกดขน
ระหวางประเทศ ผบรโภคใน 2 ประเทศมสวสดการทดข นหรอแยลงกวาเดมอยางไร
สนคา แคนาดา ฝรงเศส
เหลก (ตน)
อลมเนยม (ตน)
500
1,500
1,200
800
เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน - 49 -
ภาคผนวกบทท 3
ภาคผนวกท 3.1 ความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบกรณสนคามากกวา
สองชนด
ในตารางท 3.8 แสดงถงราคาของสนคา 5 ชนด ในไทยและสหรฐฯ ในทาง
เศรษฐศาสตรนนตนทนการผลต แสดงใหเหนถงผลตอบแทนของปจจยการผลตทก
ชนด ดงนนตนทนการผลตจงเทากบราคาสนคา เพราะกอใหเกดกาไรปกตเทานนใน
ระยะยาว ( P = AC ตามเงอนไขของตลาดแขงขนสมบรณ)
การกาหนดวาควรจะทาการสงออกและนาเขาสนคาใดบางระหวางไทยและ
สหรฐฯ เรมแรกนนจะตองแสดงราคาสนคาทงหมดในรปของเงนสกลเดยวกนกอน
ตวอยางเชน สมมตวาถาอตราแลกเปลยนของเงนบาทและดอลลาร คอ $1 เทากบ
฿2 ราคาสนคาของสนคาในสหรฐฯจะเทากบ
สนคา A B C D E
(฿) PUS 12 8 6 4 2
ณ อตราแลกเปลยนน ราคาดอลลารของสนคา A และ B ในไทย จะมราคา
ตากวาในสหรฐฯ สวนราคาสนคา C มราคาเทากน สวนราคาสนคา D และ F ใน
สหรฐฯตากวาไทย ผลกคอ ไทยจะสงออกสนคา A และ B ไปยงสหรฐฯ และนาเขา
สนคา D และ F จากสหรฐฯ สวน C นนจะไมมการคาเกดขน หรอสามารถแสดงได
ดงน
สนคา A PUS > PTHAI ไทยสงออก
สนคา B PUS > PTHAI ไทยสงออก
สนคา C PUS = PTHAI ไมมการคา
สนคา D PUS < PTHAI ไทยนาเขา
สนคา E PUS < PTHAI ไทยนาเขา
- 50 - เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน
ตารางท 3.8 ราคาสนคาในไทยและสหรฐฯ
สนคา ราคาในไทย (฿) ราคาในสหรฐฯ($)
A
B
C
D
E
2
4
6
8
10
6
4
3
2
1
สมมตตอมาอตราแลกเปลยนเทากบ $1 = ฿3 ราคาของเงนบาทในสหรฐฯ
ใหมเปรยบเทยบกบราคาสนคาในไทย (เดม) เทากบ
สนคา A B C D E
฿PUS 18 12 9 6 3
฿PUS 2 4 6 8 10
เมออตราแลกเปลยน $1 = ฿3
สนคา A PTHAI < PUS ไทยสงออก
สนคา B PTHAI < PUS ไทยสงออก
สนคา C PTHAI < PUS ไทยสงออก
สนคา D PTHAI > PUS ไทยนาเขา
สนคา E PTHAI > PUS ไทยนาเขา
แตถาอตราแลกเปลยนเงนตราระหวางประเทศเทากบ $1 = ฿1
สนคา A B C D E
฿PTHAI 6 4 3 2 1
฿PUS 2 4 6 8 10
ทาใหไทยสงออกเฉพาะสนคา A เทานนทเหลอนาเขาจากสหรฐฯทงหมด ยกเวน
สนคา B
เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน - 51 -
อตราแลกเปลยนทแทจรงระหวางเงนบาทและดอลลารสหรฐฯจะคงทเมอ
มลคาของการสงออกของไทยไปยงสหรฐฯเทากบมลคาสนคาทไทยนาเขาจาก
สหรฐฯ และเมอเกดอตราแลกเปลยนดลยภาพขน จงสามารถกาหนดแนนอนไดวา
สนคาอะไรทจะสงออกโดยไทยและสหรฐฯ หลงจากนนประเทศจะมความไดเปรยบ
โดยเปรยบเทยบในสนคาทสงออก ณ อตราแลกเปลยนดลยภาพทเกดขน (สมมตไป
มากกวานวาเปนสถานการณทอตราแลกเปลยนอยนอกดลยภาพเปนระยะเวลานาน)
โดยจากตวอยาง ($1 = ฿1) สหรฐมความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบสงสด ใน
สนคา A (สหรฐฯสงออกสนคา A เปนอยางนอย) ซงอตราแลกเปลยนจะตองเทากบ
$1 > ฿0.33 เพราะสนคา A ในสหรฐราคา $6 = ฿2
ดงนน $1 = 2/6 = ฿0.33 หรอ = 6/6 = $2/6 = 0.33
สหรฐฯมความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบสงสดในการผลตสนคา E
เพราะฉะน นประเทศสหรฐฯจะตองสงออกสนคา E เปนอยางนอยโดยอตรา
แลกเปลยนจะตองเทากบ $1 < ฿10
- 52 - เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน
ภาคผนวกท 3.2 ความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบกรณมการคา
มากกวาสองประเทศ
สมมตใหมสนคา 2 ประเภทคอขาวสาล (Wheat: W) และผา (Cloth: C) และ
มประเทศ 5 ประเทศ ไดแก ประเทศ A B C D และ E ตามลาดบ ตารางท 3.9
ขางลางแสดงถงอตรา PW/ PC จากระดบตาสดไปสสงสด โดยเมอมการคาเกดขน
PW/ PC จะอยระหวาง 1 - 5
∴ 1 < PW/ PC < 5
ถาดลยภาพเทากบ PW/ PC = 3 เมอมการคาประเทศ A และ B จะสงออกขาวสาล
ไปยงประเทศ D และ E ยกเวนประเทศ C เพราะ PW/ PC = 4 ประเทศ A B
และ C จะสงออกขาวสาลไปยงประเทศ E เพอแลกเปลยนกบผา และประเทศ D
จะไมเขามาอยในวงจรการคาระหวางประเทศดวย ถาราคาสนคาเปรยบเทยบ
ดลยภาพเมอมการคา PW/ PC = 2 ประเทศ A จะสงออกสนคาไปยงประเทศอน ๆ
ทงหมดเพอแลกเปลยนกบผา ยกเวนประเทศ B
หากพจารณาไปถงประเทศ N ประเทศ สนคา N ชนดกจะทาใหเกดความ
ยงยากในการอธบายและไมจาเปนเพราะสงทมความสาคญ ณ จดนกคอ การใช
แบบจาลองทงายทสดในการอธบาย 2 ประเทศ สนคา 2 ชนด และสามารถทจะใช
อธบายกรณของการมหลายประเทศและสนคามากชนดไดนนเอง
ตารางท 3.9 ลาดบของประเทศเมอพจารณาจาก ราคา PW/ PC ภายในประเทศ
ประเทศ A B C D E
PW/ PC 1 2 3 4 5