construír
demoler
conservar
galería
Día internacional dos arquivos 9 de xuño
Arquivo do Reino de Galicia
introdución construír demoler conservar portada
O
urbanismo
a través
dos
arquivos
introdución
galería introdución construír demoler conservar portada
Os arquivos nacen e medran sobre unha contradición: a pulsión por
conservar aquilo que o tempo tende a estragar. Esta necesidade coexiste
con outra: a de destruír/esquecer... para volver construír/lembrar.
Os arquivos rexistran estes procesos pero eles mesmos son materia de
conservación e destrución. Son memoria e patrimonio, pero tamén
refugallos da Administración que é preciso destruír para evitar a súa
parálise.
Con motivo do Día Internacional dos Arquivos, esta exposición recrea esa
dialéctica da sociedade a través da observación dalgúns testemuños de
actividades urbanísticas das nosas cidades.
Da man dos documentos asistiremos a eses procesos de construción,
destrución e memoria que forman parte intrínseca do noso ser máis
profundo.
Os documentos e os arquivos materializan a acción de construír
desde un punto legal, xurídico e administrativo:
Legal e xurídico: reflíctese, xa desde a Idade Media, en
compilacións legais como as Partidas:
“Nuevas labores facen los homes así como casas o torres... o
otros edeficios semejantes..., de que se tienen por agraviados
sus vecinos deciendo que lo facen en lo suyo a tuerto dellos...”
Administrativo: a construción dun novo edificio supón un
proceso que se inicia co proxecto, culmina cando está rematado
e conclúe coa súa destrución ou demolición.
construír
galería introdución construír demoler conservar portada
Plano da casa do comerciante José Frausk na rúa Real Colección cartográfica e iconográfica Data: 1797 Signatura: RA 55/1
construír a rúa Real Expediente da Sociedade Patriótica da Coruña no que
se propón trocar o nome da rúa Real por Acevedo Xunta Suprema de Galicia
Data: 1820 Signatura: 40047/20
galería introdución construír demoler conservar portada
Preito de Juana de Vega, condesa viúva de Espoz y Mina, sobre pago de reais dunha vivenda na rúa de Acevedo Audiencia Territorial da Coruña Data: 1871 Signatura: 46937/1
construír a rúa Real
Festexos de agosto. Carrozas na rúa Real Colección fotográfica
Data: 1912 Signatura: 1153
galería introdución construír demoler conservar portada
construír o ferrocarril
Paso superior ao ferrocarril na estrada da Coruña á ponte da Pasaxe
Xefatura Provincial de Estradas da Coruña Data: 1896
Signatura: 63785/1-2-6
Vista panorámica dende San Diego. O tren Colección fotográfica Data: ca. 1930 Signatura: 616
galería introdución construír demoler conservar portada
A chegada do tren á Pasaxe
Colección fotográfica Data: ca. 1900-1910
Signatura: 955
construír o ferrocarril
Garita de garda e cancela da vía férrea Xefatura Provincial de Estradas da Coruña Data: 1898 Signatura: 63786/1-12
A vía do tren en Oza Colección fotográfica Data: ca. 1910-1920
Signatura: 5354
galería introdución construír demoler conservar portada
construír o Orzán e Riazor
Anteproxecto para a construción dun muro de defensa da poboación da enseada do Orzán á plataforma de Riazor
Xefatura Provincial de Estradas da Coruña Data: 1906
Signatura: 63843/1-7
Obras do muro de contención do Orzán Colección fotográfica Data: ca. 1910-1920 Signatura: 5767
galería introdución construír demoler conservar portada
construír o Orzán e Riazor
Proxecto de estrada, tramo do Matadoiro a San Roque Xefatura Provincial de Estradas da Coruña Data: 1906 Signatura: 63843/1-5-8
O Orzán: a praia do Matadoiro Colección fotográfica Data: 1930 Signatura: 2941
Xente na praia de Riazor Colección fotográfica Data: ca. 1925-1930
Signatura: 519
galería introdución construír demoler conservar portada
construír a residencia dos franciscanos
Proxecto de escavación arqueolóxica e restauración do convento de San Francisco da Coruña
Comisión Provincial de Patrimonio da Coruña Data: 1994
Signatura: 61586/23
Proxecto da residencia para os franciscanos Delegación da Coruña do COAG Data: 1955 Signatura: 40343/353
Fotografía aérea do emprazamento orixinal do convento Xerencia Rexional do Catastro Data: ca. 1952-1956 Signatura: 6d
galería introdución construír demoler conservar portada
construír a residencia dos franciscanos
Denuncia de obra nova do convento de San Francisco da Coruña contra o hospital do Bo
Suceso (hoxe Abente y Lago) Real Audiencia de Galicia
Data: 1711 Signatura: 1566/4
Ruínas da igrexa de San Francisco Colección fotográfica Data: 1920 Signatura: 3232
Ábsida de San Francisco Colección de postais Data: ca. 1930 Signatura: 1877
galería introdución construír demoler conservar portada
demoler
galería introdución construír demoler conservar portada
A demolición voluntaria ou obrigada dunha obra dá lugar a
intervención de diferentes organismos públicos, comezando
polos concellos.
Durante o franquismo, a Lei do solo trataba de garantir os
dereitos dos arrendatarios nas demolicións coa intervención dos
gobernos civís.
No ámbito xudicial, e desde a época medieval polo menos
(“Cómo las labores nuevas et antiguas quando se quieren caer
las deben reparar o derribar” din As Partidas), existían
diferentes procedementos cautelares, de raíz romana, como os
interditos de obra nova e os interditos de obra ruinosa.
demoler o porto Planos da reparación do peirao de ferro
Alfredo Álvarez Cascos Data: 1880
Signatura: 21305/7
Plano xeral do porto da Coruña Alfredo Álvarez Cascos Data: 1879 Signatura: 21305/8
Peirao de Ferro Colección fotográfica
Data: 1912 Signatura: 1131
galería introdución construír demoler conservar portada
Alzado do pavillón para caseta sanitaria Xefatura Provincial de Estradas da Coruña
Data: 1935 Signatura: 64158/1-2
Plano de detalle do enreixado metálico do porto da Coruña Xefatura Provincial de Estradas da Coruña Data: 1921
Signatura: 64157/5-2
Paseo da Mariña Colección de postais
Data: 1955 Signatura: 1804
Enreixado metálico do porto Colección fotográfica
Data: posterior a 1921 Signatura: 365p
demoler o porto
galería introdución construír demoler conservar portada
Cambio de tiro dun tranvía de mulas na
Porta Real Colección fotográfica Data: ca. 1903-1910
Signatura: 4910
Cocheiras dos tranvías de mulas no Orzán
Colección fotográfica Data: ca. 1903-1910
Signatura: 4911
Memoria do proxecto de transformación do tranvía de tracción animal en eléctrica Xefatura Provincial de Estardas da Coruña Data: 1911 Signatura: 64179/4-1
demoler o tranvía
galería introdución construír demoler conservar portada
Detalle do coche do tranvía Xefatura Provincial de Estradas da Coruña Data: 1911 Signatura: 64179/4-2-13
Tranvía na praza de Mina Colección fotográfica Data: ca. 1925-1935 Signatura: 481
demoler o tranvía
Tranvía na avenida da Mariña Colección fotográfica Data: ca. 1930-1940
Signatura: 2975
Detalle de consolas e postes
da liña aérea Xefatura Provincial de
Estradas da Coruña Data: 1911
Signatura: 64179/4-2-10
galería introdución construír demoler conservar portada
Proxecto de demolición do edificio do hotel Palace Delegación da Coruña do COAG Data: 1966 Signatura: 41589/3-740v
demoler o hotel Palace
Proxecto de edificio para o Banco Central, no lugar do hotel Palace
Delegación da Coruña do COAG Data: 1969
Signatura: 41589/3-752
O Palace Hotel da Coruña Colección de postais Data: ca. 1930 Signatura: 669
galería introdución construír demoler conservar portada
demoler a igrexa dos xesuítas Proxecto de demolición da base da torre e reforma da fachada da igrexa dos xesuítas na rúa Juana de Vega Delegación da Coruña do COAG Data: 1986 Signatura: 9778/1-665
Real cédula de Carlos III na que cede aos agostiños calzados de Caión o edificio e a
igrexa dos xesuítas da Coruña Colección de documentos de Vaamonde Lores
Data: 1770 Signatura: 52446/20
Igrexa dos xesuítas e Banco de España dende a rúa Durán Loriga Colección fotográfica Data: ca. 1930-1940 Signatura: 272
galería introdución construír demoler conservar portada
conservar
galería introdución construír demoler conservar portada
A preocupación por conservar os edificios antigos é
relativamente recente. Áchase ligada de forma directa ao
desenvolvemento da lexislación de protección do patrimonio
cultural.
Así, aínda que sen dúbida existiu desde o Renacemento unha
preocupación polo legado material das culturas precedentes,
non será senón ata despois das revolucións liberais de fins do
século XVIII e comezos do XIX cando o Estado, convertido na
representación de todos os cidadáns, aspire a conservar a
inxente cantidade de bens que pouco antes expropiara de mans
privadas. Paradoxalmente, quererá conservar o que antes
deixara destruír...
conservar o sanatorio marítimo de Oza
Plano do arco de entrada ao recinto
Sanatario Marítimo Nacional de Oza
Data: 1912 Signatura: 4562/13
Anteproxecto de ampliación e reforma do pavillón 1. Alzado da fachada norte
Sanatorio Marítimo Nacional de Oza Data: 1922
Signatura: SO 20/3
Plano de situación Sanatorio Marítimo Nacional de Oza Data: ca. 1915 Signatura: SO 1
galería introdución construír demoler conservar portada
conservar o sanatorio marítimo de Oza
Fotografía aérea de Oza Xerencia Rexional do Catastro Data: ca. 1952-56 Signatura: 19c
Dormitorio do sanatorio Sanatorio Marítimo Nacional de Oza
Data: ca. 1945 Signatura: SO FOT 2076
Pavillón de colonias do Sanatorio Marítimo de Oza Sanatorio Marítimo Nacional de Oza Data: 1927 Signatura: SO FOT 2089
galería introdución construír demoler conservar portada
conservar a Fábrica de Tabacos
Causa sobre o alboroto producido polas traballadoras
da fábrica de cigarros
Real Audiencia de Galicia Data: 1831
Signatura: 49357/3
Plano da Palloza co lugar do arsenal dos Correos Marítimos, onde se construíu a Fábrica de Tabacos Colección cartográfica e iconográfica Data: 1785 Signatura: RA 24
A Fábrica de Tabacos da Coruña Colección de postais Data: ca. 1910 Signatura: 552
galería introdución construír demoler conservar portada
conservar a Fábrica de Tabacos
Proxecto de consolidación e reforma da Fábrica de Tabacos Fábrica de Tabacos da Coruña Data: 1902 Signaturas: 97724/3-1-6 e 97724/3-1-2
Peirao da Palloza; ao fondo, a Fábrica de Tabacos Colección fotográfica Data: 1930 Signatura: 2308
Reconstrución do forno de queima
Fábrica de Tabacos da Coruña Data: 1939
Signatura: 97758/1-1-1
galería introdución construír demoler conservar portada
conservar o instituto da Guarda
Proxecto de remodelación do instituto Eusebio da Guarda Comisión Provincial de Patrimonio da Coruña Data: 1987 Signatura: 18781/62
Asociación de pais de alumnos do instituto Eusebio da Guarda
Goberno Civil da Coruña Data: 1974
Signatura: 33722/71
Instituto da Guarda da Coruña Colección fotográfica Data: ca. 1900-1910 Signatura: 1234
galería introdución construír demoler conservar portada
conservar o convento de Santo Domingo
Preito da Colexiata da Coruña contra os conventos de Santo Domingo e San Francisco sobre a prioridade para levar as cruces nas procesións Real Audiencia de Galicia Data: 1586 Signatura: 553/54
Procesión do Santo Enterro por Santo Domingo
Colección fotográfica
Data: 1906 Signatura: 1730
Escritura de concordia entre os conventos de Santo Domingo e Santa
Bárbara para abrir unhas fiestras Colección documental de Vaamonde Lores
Data: 1651 Signatura: 52446/18
galería introdución construír demoler conservar portada
conservar o convento de Santo Domingo
Igrexa de Santo Domingo dende a rúa de Santa María Colección fotográfica Data: ca. 1925 Signatura: 1939
Proxecto de gardaría infantil na rúa Herrerías. Alzado xeral da zona co
convento de Santo Domingo
Delegación da Coruña do COAG
Data: 1972 Signatura: 42476/1153
Gravado de Santo Domingo Colección de postais Data: sen data Signatura: 1840
galería introdución construír demoler conservar portada
O
urbanismo
a través dos
arquivos
construír
demoler
conservar
Arquivo do Reino de Galicia Rúa San Carlos s/n
15001 A Coruña
881 960 360 [email protected]