Formulazioa eta nomenklatura kimikoa
IUPACen arauak eta ariketak
Ariketen ebazpenak
Garikoitz Beobide (zuz.), Efraim Reyes, Oscar Castillo, Uxue Uria, Sonia Pérez-Yáñez, Javier Cepeda, Luisa Carrillo,
Liher Prieto eta Jose L. Vicario
Formulazioa eta nomenklatura kimikoa
IUPACen arauak eta ariketakAriketen Ebazpenak
Garikoitz Beobide, Efraim Reyes, Oscar Castillo, Uxue Uria, Sonia Pérez-Yáñez, Javier Cepeda, Luisa Carrillo, Liher Prieto eta Jose L. Vicario
Creative Commons Aitortu-EzKomertziala-LanEratorririkGabe 4.0 Nazioartekoa Lizentzia Publikoa
© Servicio Editorial de la Universidad del País Vasco Euskal Herriko Unibertsitateko Argitalpen Zerbitzua
Aurkibidea
1. SARRERA
KONPOSATU EZ-ORGANIKOAK
2. KONPOSATU EZ-ORGANIKOAK ZENBAIT IRIZPIDE
3. ELEMENTUAK
4. HIDROGENOAREN KONPOSATU BITARRAK
5. OXIGENOAREN KONPOSATUAK
6. HIDROXIDOAK
7. OXOAZIDOAK ETA OXOANIOIAK
8. IOIAK ETA ERRADIKALAK
9. GATZAK
10. KOORDINAZIO-KONPOSATUAK
KONPOSATU ORGANIKOAK
11. KONPOSATU ORGANIKOAK ZENBAIT IRIZPIDE
12. ALKANOAK
13. ALKENOAK ETA ALKINOAK
14. KONPOSATU AROMATIKOAK
15. HALUROAK
16. AMINAK
17. ALKOHOLAK
18. ETERRAK
19. ZETONAK
20. ALDEHIDOAK
21. AZETALAK, ZETALAK, HEMIAZETALAK ETA HEMIZETALAK
22. AZIDOAK, AZIDOEN GATZAK ETA ANHIDRIDOAK
23. AZIL HALUROAK
24. ESTERRAK
25. AMIDAK ETA NITRILOAK
26. HETEROZIKLOAK
27. KONPOSATU POLIFUNTZIONALAK
28. ISOMERIA
Formulazioa eta nomenklatura kimikoa IUPACen arauak eta ariketak Ariketen Ebazpenak
5
3. Elementuak
1. Izendatu honako espezie kimiko hauek, eman izen sistematikoa, eta, posible denean, gehitu aukerako izen onartua:
B2 diboro
O3 trioxigeno
ozono
N2 dinitrogeno
nitrogeno
N mononitrogeno
P2 difosforo
Cl2 dikloro
kloro
I2 diiodo
iodo
Fe burdina
Ar argon
Se8 (molekula ziklikoa) ziklo-oktaselenio
Sen poliselenio
2. Formulatu honako espezie kimiko hauek:
monofluor F
tetraoxigeno O4
hexasufre S6
tetrafosforo P4
hidrogeno H2
zilarra Ag
Formulazioa eta nomenklatura kimikoa IUPACen arauak eta ariketak Ariketen Ebazpenak
6
radon Rn
ozono O3
Formulazioa eta nomenklatura kimikoa IUPACen arauak eta ariketak Ariketen Ebazpenak
7
4. Hidrogenoaren konposatu bitarrak
1. Izendatu honako espezie kimiko hauek, eman izen sistematikoa, eta, posible denean, gehitu aukerako izen onartua:
MgH2 magnesio hidruro
magnesio dihidruro
AlH3
aluminio(III) hidruro
aluminio hidruro
alumano
GeH4
germanio(IV) hidruro
germanio tetrahidruro
germano
BH3
boro(III) hidruro
boro trihidruro
borano
NH3
nitrogeno(III) hidruro
nitrogeno trihidruro
amoniako
azano
KH potasio hidruro
GaH3
galio(III) hidruro
galio trihidruro
galano
InH3
indio(III) hidruro
indio trihidruro
indigano
CH4
karbono(IV) hidruro
karbono tetrahidruro
metano
Formulazioa eta nomenklatura kimikoa IUPACen arauak eta ariketak Ariketen Ebazpenak
8
PbEt4
beruna(IV) etiluro
beruna tetraetiluro
tetraetilplumbano
H2O2
dihidrogeno dioxido
dioxidano
hidrogeno peroxido
H2S
hidrogeno sulfuro
dihidrogeno sulfuro
sulfano
HCl hidrogeno kloruro
klorano
HI hidrogeno ioduro
iodano
2. Formulatu honako espezie kimiko hauek:
rubidio hidruro RbH
estrontzio hidruro SrH2
berilio dihidruro BeH2
nikel(II) hidruro NiH2
antimonio(III) trihidruro SbH3
estannano SnH4
arsano AsH3
trifenilfosfano P(C6H5)3
silano SiH4
hidrogeno telururo H2Te
hidrogeno selenuro H2Se
hidrogeno fluoruro HF
Formulazioa eta nomenklatura kimikoa IUPACen arauak eta ariketak Ariketen Ebazpenak
9
3. Izendatu edo formulatu kate-egitura duten honako espezie kimiko hauek:
hidrazina N2H4
N3H5 trinitrogeno pentahidruro
triazano
trioxidano H2O3 (H-O-O-O-H)
B4H12 tetraborano(12)
triborano(7) B3H7
H2S2 dihidrogeno disulfuro (H-S-S-H)
disulfano
hidrogeno ioduro HI
Formulazioa eta nomenklatura kimikoa IUPACen arauak eta ariketak Ariketen Ebazpenak
11
5. Oxigenoaren konposatuak
1. Izendatu honako oxido hauek, konposizio-nomenklaturaren bi aukerak erabiliz:
K2O potasio oxido
MgO magnesio oxido
PbO berun monoxido
berun(II) oxido
PbO2 berun dioxido
berun(IV) oxido
CoO kobalto monoxido
kobalto(II) oxido
Co2O3 dikobalto trioxido
kobalto(III) oxido
Ag2O dizilar monoxido
zilar(I) oxido
HgO merkurio monoxido
merkurio(II) oxido
O5I2 pentaoxigeno diioduro
NiO nikel monoxido
nikel(II) oxido
ZnO zink oxido
N2O5 dinitrogeno pentaoxido
nitrogeno(V) oxido
NO nitrogeno monoxido
nitrogeno(II) oxido
CO2 karbono dioxido
karbono(IV) oxido
Formulazioa eta nomenklatura kimikoa IUPACen arauak eta ariketak Ariketen Ebazpenak
12
SnO eztainu monoxido
eztainu(II) oxido
SnO2 eztainu dioxido
eztainu(IV) oxido
SiO2 silizio dioxido
silizio(IV) oxido
BaO bario oxido
OF2 oxigeno difluoruro
2. Idatzi honako konposatu hauen formula:
merkurio(II) oxido HgO
platino(IV) oxido PtO2
kobre(I) oxido Cu2O
kaltzio oxido CaO
berun(IV) oxido PbO2
paladio(IV) oxido PdO2
potasio oxido K2O
nikel(II) oxido NiO
burdina(III) oxido Fe2O3
nikel(III) oxido Ni2O3
selenio(VI) oxido SeO3
platino(II) oxido PtO
zink oxido ZnO
sufre(IV) oxido SO2
kobalto(III) oxido Co2O3
manganeso(III) oxido Mn2O3
Formulazioa eta nomenklatura kimikoa IUPACen arauak eta ariketak Ariketen Ebazpenak
13
eztainu(II) oxido SnO
paladio(II) oxido PdO
kobalto(II) oxido CoO
boro(III) oxido B2O3
kobre(II) oxido CuO
fosforo(V) oxido P2O5
manganeso(VII) oxido Mn2O7
oxigeno dibromuro OBr2
3. Zein da honako konposatu hauen formula:
platino dioxido PtO2
kobre monoxido CuO
karbono dioxido CO2
eztainu dioxidoa SnO2
karbono monoxido CO
nitrogeno dioxido NO2
potasio oxido K2O
heptaoxigeno dikloruro O7Cl2
dikobalto trioxido Co2O3
manganeso dioxido MnO2
diantimonio trioxido Sb2O3
bario oxido BaO
telurio trioxido TeO3
kromo trioxido CrO3
zesio oxido Cs2O
diburdina trioxido Fe2O3
Formulazioa eta nomenklatura kimikoa IUPACen arauak eta ariketak Ariketen Ebazpenak
14
kobalto monoxido CoO
dikromo trioxido Cr2O3
merkurio monoxido HgO
diitrio trioxido Y2O3
4. Idatzi honako konposatu hauen formula:
sufre(IV) oxido SO2
burdina(III) oxido Fe2O3
sodio oxido Na2O
platino(IV) oxido PtO2
eztainu(II) oxido SnO
kromo(VI) oxido CrO3
zilar oxido Ag2O
sufre(VI) oxido SO3
merkurio(II) oxido HgO
kobalto(III) oxido Co2O3
kaltzio oxido CaO
paladio(II) oxido PdO
zink oxido ZnO
berilio oxido BeO
kobre(I) oxido Cu2O
eztainu(IV) oxido SnO2
kadmio oxido CdO
aluminio oxido Al2O3
urre(I) oxido Au2O
trioxigeno dibromuro O3Br2
Formulazioa eta nomenklatura kimikoa IUPACen arauak eta ariketak Ariketen Ebazpenak
15
5. Idatzi honako konposatu hauen formula:
potasio superoxido KO2
merkurio(II) peroxido HgO2
kobre(I) peroxido Cu2O2
dipotasio dioxido K2O2
magnesio superoxido Mg(O2)2
estrontzio superoxido Sr(O2)2
kaltzio dioxido CaO2
potasio ozonido KO3
kaltzio superoxido Ca(O2)2
hidrogeno peroxido H2O2
kadmio superoxido Cd(O2)2
litio ozonido LiO3
kobre(II) peroxido CuO2
zesio ozonido CsO3
Formulazioa eta nomenklatura kimikoa IUPACen arauak eta ariketak Ariketen Ebazpenak
17
6. Hidroxidoak
1. Izendatu honako hidroxido hauek konposizio-nomenklaturaren bi aukerak erabiliz:
Mg(OH)2 magnesio hidroxido
magnesio hidroxido
Fe(OH)3 burdina(III) hidroxido
burdina trihidroxido
Pb(OH)4 berun(IV) hidroxido
berun tetrahidroxido
Zn(OH)2 zink hidroxido
zink dihidroxido
AgOH zilar(II) hidroxido
zilar hidroxido
Hg(OH)2 merkurio(II) hidroxido
merkurio dihidroxido
LiOH litio hidroxido
Ni(OH)2 nikel(II) hidroxido
nikel dihidroxido
Sn(OH)2 eztainu(II) hidroxido
eztainu dihidroxido
Mn(OH)2 manganeso(II) dihidroxido
manganeso dihidroxido
Co(OH)2 kobalto(II) hidroxido
kobalto dihidroxido
Si(OH)4 silizio(IV) hidroxido
silizio tetrahidroxido
Formulazioa eta nomenklatura kimikoa IUPACen arauak eta ariketak Ariketen Ebazpenak
18
2. Idatzi honako konposatu hauen formula:
magnesio hidroxido Mg(OH)2
kaltzio dihidroxido Ca(OH)2
amonio hidroxido NH4OH
bario hidroxido Ba(OH)2
berun(IV) hidroxido Pb(OH)4
potasio hidroxido KOH
nikel(II) hidroxido Ni(OH)2
zesio hidroxido CsOH
nikel trihidroxido Ni(OH)3
platino(II) hidroxido Pt(OH)2
sodio hidroxido NaOH
kobre(I) hidroxido CuOH
zink hidroxido Zn(OH)2
rubidio hidroxido RbOH
eztainu(II) hidroxido Sn(OH)2
paladio(II) hidroxido Pd(OH)2
kobalto(III) hidroxido Co(OH)3
kobre(II) hidroxido Cu(OH)2
kobalto(II) hidroxido Co(OH)2
aluminio trihidroxido Al(OH)3
Formulazioa eta nomenklatura kimikoa IUPACen arauak eta ariketak Ariketen Ebazpenak
19
7. Oxoazidoak eta oxoanioiak
1. Izendatu honako oxoazido hauek adizio-izena erabiliz. Izendatu aurretik, idatz ezazu konposatuaren konektibitatea:
HIO3 [IO2(OH)] hidroxidodioxidoiodo
H2SeO3 [SeO(OH)2] dihidroxidooxidoselenio
H3BO3 [B(OH)3] trihidroxidoboro
HNO3 [NO2(OH)] hidroxidodioxidonitrogeno
H2CO3 [CO(OH)2] dihidroxidooxidokarbono
H3PO3 [P(OH)3] trihidroxidofosforo
HBrO [BrOH] hidroxidobromo
HBrO4 [BrO3(OH)] hidroxidotrioxidobromo
HClO4 [ClO3(OH)] hidroxidotrioxidokloro
H2SO4 [SO2(OH)2] dihidroxidodioxidosufre
2. Formulatu honako oxoazido hauek:
tetrahidroxidosilizio [Si(OH)4] H4SiO4
hidroxidooxidonitrogeno [NO(OH)] HNO2
trihidroxidoartseniko [As(OH)3] H3AsO3
hidroxidooxidoiodo [IO(OH)] HIO2
hidroxidodioxidobromo [BrO2(OH)] HBrO3
dihidroxidooxidotelurio [TeO(OH)2] H2TeO3
dihidroxidodioxidoselenio [SeO2(OH)2] H2SeO4
trihidroxidooxidoantimonio [SbO(OH)3] H3SbO4
trihidroxidooxidofosforo [PO(OH)3] H3PO4
trihidroxidoboro [B(OH)3] H3BO3
Formulazioa eta nomenklatura kimikoa IUPACen arauak eta ariketak Ariketen Ebazpenak
20
3. Izendatu honako oxoazido hauen anioiak hidrogeno-izena erabiliz:
HCrO4– hidrogeno(tetraoxidokromato)(1–)
HPO32– hidrogeno(trioxidofosfato)(2–)
HPO42– hidrogeno(tetraoxidofosfato)(2–)
H2BO3– dihidrogeno(trioxidoborato)(1–)
HCO3– hidrogeno(trioxidokarbonato)(1–)
4. Formulatu honako oxoazido edo oxoazido hauen anioiak:
dihidrogeno(heptaoxidodikromato) H2Cr2O7
periodato IO4–
dioxidobromato(1–) BrO2–
tetraoxidosulfato(2–) SO42–
borato BO33–
tetrahidroxidosilizio H4SiO4
dihidroxidooxidofosfato(1–) H2PO3–
hidroxidodioxidosulfato(1–) HSO3–
azido perkloriko HClO4
µ-oxido-bis(trioxidosulfato)(2–) [(O)3SOS(O)3]2– S2O72–
Formulazioa eta nomenklatura kimikoa IUPACen arauak eta ariketak Ariketen Ebazpenak
21
8. Ioiak eta erradikalak
1. Izendatu honako ioi hauek:
Br– bromuro
Li+ litio(1+)
SO32–
trioxidosulfato(2–)
sulfito
H+ hidroi
I– ioduro
H3O+ oxidanio, oxonio
NO3–
trioxidonitrato(1–)
nitrato
Rb2+ rubidio(2+)
PO43–
tetraoxidofosfato(3–)
fosfato
Hg2+ merkurio(2+)
I3– triioduro(1–)
Pb4+ berun(4+)
O22–
dioxido(2–)
peroxido
VO2+ dioxidobanadio(1+)
Cr2O72–
µ-oxido-bis(trioxidokromato)(2–)
dikromato
Ag+ zilar(1+)
SiH3– silanuro
NH4+ amonio
C22–
dikarburo(2–)
azetiluro
Formulazioa eta nomenklatura kimikoa IUPACen arauak eta ariketak Ariketen Ebazpenak
22
PH4+ fosfanio
2. Formulatu honako ioi hauek:
kaltzio(2+) Ca2+
kloruro Cl–
dioxidonitrogeno(1+) NO2+
fosfuro(3–) P3–
manganeso(2+) Mn2+
tetraoxidomanganato(1–) MnO4–
hidrazinio N2H5+
tetrafluoruroantimonio(1+) SbF4+
germanuro GeH3–
dimerkurio(2+) Hg22+
Formulazioa eta nomenklatura kimikoa IUPACen arauak eta ariketak Ariketen Ebazpenak
23
9. Gatzak
1. Izendatu honako gatz hauek:
NaClO4
sodio perklorato
sodio tetraoxidoklorato(1–)
sodio tetraoxidoklorato(VII)
CuCl2
kobre dikloruro
kobre(2+) kloruro
kobre(II) kloruro
CoS
kobalto monosulfuro
kobalto(2+) sulfuro
kobalto(II) sulfuro
NiSO4
nikel(2+) sulfato
nikel(II) sulfato
nikel(2+) tetraoxidosulfato(2–)
nikel(II) tetraoxidosulfato(VI)
FeCl2
burdina dikloruro
burdina(2+) kloruro
burdina(II) kloruro
Ca3(PO4)2
kaltzio fosfato
kaltzio tetraoxidofosfato(3–)
kaltzio tetraoxidofosfato(V)
trikaltzio bis(tetraoxidofosfato)
trikaltzio difosfato
Mg(HCO3)2
magnesio hidrogenokarbonato
magnesio hidroxidodioxidokarbonato(1–)
magnesio hidroxidodioxidokarbonato(IV)
magnesio bis(hidrogenokarbonato)
KHS potasio hidrogenosulfuro
Formulazioa eta nomenklatura kimikoa IUPACen arauak eta ariketak Ariketen Ebazpenak
24
Sc2(HPO4)3
eskandio hidrogenofosfato
eskandio hidroxidotrioxidofosfato(2–)
eskandio hidroxidotrioxidofosfato(V)
dieskandio tris(hidrogenofosfato)
Li2SO4
litio sulfato
litio tetraoxidosulfato(2–)
litio tetraoxidosulfato(VI)
2. Formulatu honela izendatzen diren gatzak:
sodio trioxidoklorato(1–) NaClO3
kobalto(3+) kloruro CoCl3
kromo(3+) trioxidobromato(1–) Cr(BrO3)3
kobre(2+) tetraoxidosulfato(2–) CuSO4
kobre(2+) sulfuro CuS
zilar bromuro AgBr
kaltzio dikloruro CaCl2
manganeso(4+) sulfuro MnS2
kaltzio hidrogenofosfato CaHPO4
burdina(III) hidrogenokarbonato(IV) Fe(HCO3)3
Formulazioa eta nomenklatura kimikoa IUPACen arauak eta ariketak Ariketen Ebazpenak
25
10. Koordinazio-konposatuak
1. Formulatu honako koordinazio-konposatu hauek:
diammino(dimetilamina)triklorurokobalto(III) [CoCl3(NH3)2(NH(CH3)2)]
sodio tetrakarbonilkobaltato(1-) Na[Co(CO)4]
tetraamminokloruro(nitrito-κN)kobalto(III) kloruro
[CoCl(NH3)4(NO2)]Cl
pentaaquaklorurokobalto(2+) kloruro [CoCl(OH2)5]Cl2
diamminodibromuropaladio(II) [PdBr2(NH3)2]
pentakarbonilburdina(0) [Fe(CO)5]
triamminotriaquakromo(III) kloruro [Cr(NH3)3(OH2)3]Cl3
pentaaquahidroxidoburdina(III) ioia [Fe(OH)(OH2)5]2+
amminosulfatokromo(II) [Cr(NH3)5(SO4)]
diaquabisoxalatoferrato(III) ioia [Fe(C2O4)(OH2)2]-
2. Izendatu honako koordinazio-konposatu hauek:
[Cr(H2O)3(NH3)3]Cl3
triamminotriaquakromo(III) kloruro
triamminotriaquakromo(3+) kloruro
triamminotriaquakromo trikloruro
[PtCl(NH3)5]Br3
pentaamminokloruroplatino(IV) bromuro
pentaamminokloruroplatino(3+) bromuro
pentaamminokloruroplatino tribromuro
[PtCl2(H2NCH2CH2NH2)2]Cl2
bis(etano-1,2-diamina)dikloruroplatino(IV) kloruro
bis(etano-1,2-diamina)dikloruroplatino(2+)
kloruro
bis(etano-1,2-diamina)dikloruroplatino dikloruro
Formulazioa eta nomenklatura kimikoa IUPACen arauak eta ariketak Ariketen Ebazpenak
26
K4[Fe(CN)6]
potasio hexazianuroferrato(II)
potasio hexazianuroferrato(4-)
tetrapotasio hexazianuroferrato
Na2[NiCl4]
sodio tetrakloruronikelato(II)
sodio tetrakloruronikelato(2-)
disodio tetrakloruronikelato
[Fe(NH3)6](NO3)3
hexaamminoburdina(III) nitrato
hexaamminoburdina(3+) nitrato
hexaamminoburdina trinitrato
(NH4)2[CuCl4]
amonio tetraklorurokuprato(II)
amonio tetraklorurokuprato(2-)
diamonio tetraklorurokuprato
Na3[FeCl(CN)5]
sodio kloruropentazianuroferrato(III)
sodio kloruropentazianuroferrato(3-)
trisodio kloruropentazianuroferrato
K3[CoF6]
potasio hexafluorurokobaltato(III)
potasio hexafluorurokobaltato(3-)
tripotasio hexafluorurokobaltato
[Pt(CO)3(H2O)]Br2
aquatrikarbonilplatino(II) bromuro
aquatrikarbonilplatino(2+) bromuro
aquatrikarbonilplatino dibromuro
3. Formulatu edo irudikatu honako koordinazio-konposatu hauek:
trikloruro(1,4,8,11-tetratiaziklotetradekano-κ3S1,S4,S8)molibdeno
[Mo(C10H20S4-κ3S1,S4,S8)Cl3]
Formulazioa eta nomenklatura kimikoa IUPACen arauak eta ariketak Ariketen Ebazpenak
27
pentaammino(dinitrogeno)rutenio(III) kloruro
[Ru(NH3)5(N2)]Cl3
trikloruroperkloratonikelato(II) anioia
[NiCl3(ClO4)]2-
[NiCl3(OClO3)]2-
trikarbonil(η6-zikloheptatrieno)kromo
[Cr(CO)3(η6-C7H8)]
di(µ-karbonil)-bis[karbonil(η5-ziklopentadienil)burdina](Fe-Fe)
tetrakarbonil[η3-(1-metilalil)]burdina(1+) ioia
[Fe(η3-CH3CH2CHCH2)(CO)4]
Formulazioa eta nomenklatura kimikoa IUPACen arauak eta ariketak Ariketen Ebazpenak
28
metil(metilideno)bis(η5-ziklopentadienil)tantalo
[Ta(=CH2)(CH3)(η5-C5H5)2]
[Ta(=CH2)(CH3)(η5-Cp)2]
sodio tetrakarbonilferrato(2-) Na2[Fe(CO)4]
catena-poli[(amminoklorurozink)-µ-kloruro]
[Zn(µ-Cl)Cl(NH3)]n
4. Izendatu honako koordinazio-konposatu hauek:
[Fe3(CO)12] dodekakarboniltriburdina
[(H3N)5Co(µ-NH2CH2CH2NH2)Co(NH3)5]6+
(µ-etano-1,2-diamina-κN:κN´)bis[pentaamminokobalto(III)] ioia
(µ-etano-1,2-diamina-κN:κN´)bis[pentaamminokobalto](6+) ioia
(dekaammino-1κ5N,2κ5N)(µ-etano-1,2-diamina-κN:κN´)dikobalto(III) ioia
(dekaammino-1κ5N,2κ5N)(µ-etano-1,2-diamina-κN:κN´)dikobalto(6+) ioia
[Rh3H3{P(OMe)3}6] Hexakis(trimetilfosfito)trihidrurotrirodio
Hexakis(trimetilfosfito)trihidrurotrirodio(I)
[(H3N)3Co(µ-NO2)(µ-OH)2Co(NH3)2(py)]3+
(pentaammino-1κ3N,2κ2N)di(µ-hidroxido)(µ-nitrito)piridinadikobalto(III) ioia
(pentaammino-1κ3N,2κ2N)di(µ-hidroxido)(µ-nitrito)piridinadikobalto(3+) ioia
K3[Fe(CN)5NO] potasio nitrosilpentazianuroferrato(3-)
tripotasio nitrosilpentazianuroferrato
Formulazioa eta nomenklatura kimikoa IUPACen arauak eta ariketak Ariketen Ebazpenak
29
[Al(OH)(OH2)5]2+ Pentaaquahidroxidoaluminio(2+) ioia
Pentaaquahidroxidoaluminio ioia
[PtCl6]2- Hexakloruroplatinato(2-) ioia
Hexakloruroplatinato(IV) ioia
[FeN3(NH3)4(OH2)](NO3)2
Tetraamminoaqua(azido)burdina(III) nitrato
Tetraamminoaqua(azido)burdina(2+) nitrato
Tetraamminoaqua(azido)burdina dinitrato
cis-[PtCl2(PEt3)2] cis-diklorurobis(trietilfosfano)platino(II)
cis-diklorurobis(trietilfosfano)platino
5. Formulatu edo irudikatu honako koordinazio-konposatu hauek:
dibromurotetrakarbonilburdina [FeBr2(CO)4]
fenilpentakarbonilmanganeso
[Mn(CO)5(C6H5)]
bis[η3-(2-metilalil)]nikel
[Ni(η3-{CH2-C(CH3)-CH2})2]
dihidrurotetrakarbonilburdina [Fe(CO)4(H)2]
Formulazioa eta nomenklatura kimikoa IUPACen arauak eta ariketak Ariketen Ebazpenak
30
di-µ-klorurobis(1,2,5,6-η-ziklooktadieno)dirodio
[Rh2(µ-Cl)2(1,2,5,6-η-C8H12)2]
tetrakarbonildi-µ-klorurodirodio
[Rh2(µ-Cl)2(CO)4]
ferrozeno
[Fe(η5-C5H5)2]
[Fe(η5-Cp)2]
[Fe(C5H5)2]
[Fe(Cp)2]
tetrakarbonil(η4-2-metilen-1,3-propanodiil)kromo
[Cr(η4-C4H6)(CO)4]
bromuro(isopropil)magnesio
[MgBr{CH(CH3)2}]
cis-tetraamminodiklorurokobalto(III) ioia
cis-[CoCl2(NH3)2]+
Formulazioa eta nomenklatura kimikoa IUPACen arauak eta ariketak Ariketen Ebazpenak
31
bis(pentakarbonilmanganeso)(Mn–Mn)
sodio amminobromurokloruronitrito-κN-platinato(1-)
Na[PtBrCl(NH3)(NO2)]
6. Izendatu honako koordinazio-konposatu hauek:
[Fe(CH3CO)I(CO)2{P(CH3)3}2] azetil(ioduro)dikarbonilbis(trimetilfosfano)burdina
azetil(ioduro)dikarbonilbis(trimetilfosfano)burdina(II)
[Fe4(CO)12(µ3-CO)] (µ3-karbonil)dodekakarboniltetraburdina
[µ-Cl-PdCl(HC≡CH)]2
di-µ-kloruro-bis[etinokloruropaladio(II)]
di-µ-kloruro-bis[etinokloruropaladio]
bis[etino-µ-klorurokloruropaladio]
[Mn2(µ-Br)2(CO)8]
di-µ-bromurooktakarbonildimanganeso
di-µ-bromuro-bis(tetrakarbonilmanganeso)
di-µ-bromurooktakarbonildimanganeso(I)
[Rh(η2-C2H4)Cl(PPh3)2] etenoklorurobis(trifenilfosfano)rodio
etenoklorurobis(trifenilfosfano)rodio(I)
[Ru(Me2PCH2CH2PMe2)2] bis[1,2-bis(dimetilfosfanil)etano-κP:κP´]rutenio
[Re(CH3CO)(CNMe)(CO)4] azetil(isozianometano)tetrakarbonilrenio
azetil(metilisozianuro)tetrakarbonilrenio
[Ru(C5H5)2(CO)4] tetrakarbonilbis(ziklopentadienil)rutenio
tetrakarbonilbis(ziklopentadienil)rutenio(II)
[Ir(CO)3H(PPH3)] hidrurotrikarbonil(trifenilfosfano)iridio
hidrurotrikarbonil(trifenilfosfano)iridio(I)
[Co{Si(CH3)3}{P(C2H5)3}(CO)3] trikarbonil(trietilfosfano)(trimetilsilil)kobalto
Formulazioa eta nomenklatura kimikoa IUPACen arauak eta ariketak Ariketen Ebazpenak
32
[Os(η5-C5H5)2]
bis(ziklopentadienil)osmio
bis(ziklopentadienil)osmio(II)
osmozeno
Formulazioa eta nomenklatura kimikoa IUPACen arauak eta ariketak Ariketen Ebazpenak
33
12. Alkanoak
1. Izenda itzazu honako alkano hauek:
butano
ziklohexano
ziklodekano
3-metilbutilo
butan-2-ilo
zikloheptilo
3-metilhexano
butan-2-ilziklohexano
metilziklodekano
3-etil-4-metilhexano
3,4,5,6-tetrametiloktano
Formulazioa eta nomenklatura kimikoa IUPACen arauak eta ariketak Ariketen Ebazpenak
34
1-(tert-butil)-3-etilzikloheptano
biziklo[3.2.0]heptano
spiro[4.7]dodekano
9-(tert-butil)spiro[4.7]dodekano
2. Formula itzazu honako alkano hauek:
propano
heptano
zikloundekano
butan-2-ilo
2-metilpentan-3-ilo
3-metilziklooktilo
3-etiloktano
2-metilheptano
Formulazioa eta nomenklatura kimikoa IUPACen arauak eta ariketak Ariketen Ebazpenak
35
pentan-2-ilziklopropano
2-metil-3,4-di(propan-2-il)heptano
4-(tert-butil)-5-etiloktano
4-etil-1-metil-2-(3-metilbutan-2-il)ziklooktano
biziklo[3.1.0]hexano
espiro[3.7]undekano
2,2,6-trimetilbiziklo[2.2.2]oktano
Formulazioa eta nomenklatura kimikoa IUPACen arauak eta ariketak Ariketen Ebazpenak
37
13. Alkenoak eta alkinoak
1. Izenda itzazu honako alkeno eta alkino hauek:
but-1-eno
(2Z)-pent-2-eno
hex-2-ino
(2Z)-but-2-en-1-ilo
pent-3-in-2-ilo
(3E)-3-metilhex-3-eno
3-metil-1-(pentan-2-il)ziklohex-1-eno
6-etil-2-metilokt-4-ino
(2E,6Z)-nona-2,6-dieno
(3Z)-non-3-en-6-ino
4-etilhepta-1,6-dieno
5-(prop-2-en-1-il)non-2-ino
Formulazioa eta nomenklatura kimikoa IUPACen arauak eta ariketak Ariketen Ebazpenak
38
2. Formula itzazu honako alkeno eta alkino hauek:
okt-1-eno
(2Z)-hex-2-eno
pent-2-ino
(3E)-pent-3-en-2-ilo
(3Z)-ziklookta-3-en-1-ilo
(2E)-5-metilhept-2-eno
1-(butan-2-il)ziklopent-1-eno
6-metilhept-2-ino
nona-2,6-dieno
(3E)-hexa-1,3,5-trieno
(4Z)-2,4-dimetilhexa-2,4-dieno
(2E,5E)-5-(prop-2-in-1-il)deka-2,5-dieno
Formulazioa eta nomenklatura kimikoa IUPACen arauak eta ariketak Ariketen Ebazpenak
39
14. Konposatu aromatikoak
1. Izenda itzazu honako konposatu aromatiko hauek:
etilbentzeno
(3-metilbutan-2-il)bentzeno
1-etil-2-metilbentzeno
4-(but-1-in-1-il)-1-(tert-butil)-2-etilbentzeno
naftaleno
fenantreno
1-metilnaftaleno
4,5-dimetilfenantreno
Formulazioa eta nomenklatura kimikoa IUPACen arauak eta ariketak Ariketen Ebazpenak
40
3-etenilfenilo
antrazen-9-ilo
1,2-dihidronaftaleno
bifenilo
2. Formula itzazu honako konposatu aromatiko hauek:
pentan-2-ilbentzeno
(hex-2-en-5-in-1-il)bentzeno
1-etil-2-ziklopropilbentzeno
1,2,3,4,5,6-hexametilbentzeno
1H-indeno
azuleno
Formulazioa eta nomenklatura kimikoa IUPACen arauak eta ariketak Ariketen Ebazpenak
41
1-(tert-butil)fenantreno
1-etenil-4-etilnaftaleno
2-etenilfenilo
naftalen-2-ilo
1,2,3,4,5,6-hexahidronaftaleno
trinaftileno
Formulazioa eta nomenklatura kimikoa IUPACen arauak eta ariketak Ariketen Ebazpenak
43
15. Haluroak
1. Izenda itzazu honako haluro hauek.
1-klorobutano
2-iodo-3-metilbutano
1-fluoro-2-(propan-2-il)ziklohexano
3-fluoro-1-kloro-2-metilbutano
2-bromo-3-fluoro-2,3-diiodobutano
1-fluoro-2,3-dimetilbut-2-eno
(4E)-3-klorohexa-1,4-dieno
3-bromopenta-1,4-diino
(3E)-2-bromo-5-iodohex-3-eno
2-bromo-5-klorohept-3-ino
Formulazioa eta nomenklatura kimikoa IUPACen arauak eta ariketak Ariketen Ebazpenak
44
bromobentzeno
1-bromo-3-methyl-5-(propan-2-il)bentzeno
1,4-dibromobentzeno
2-bromo-1-kloronaftaleno
1-bromo-2-(iodometil)bentzeno
2. Formula itzazu honako haluro hauek:
klorometano
1-bromohexano
1-iodoziklohexano
diklorometano
1,1,2-tribromo-2-etilziklobutano
(2E)-4-bromohex-2-eno
(3Z)-3-iodopenta-1,3-dieno
4-bromopent-2-ino
Formulazioa eta nomenklatura kimikoa IUPACen arauak eta ariketak Ariketen Ebazpenak
45
(1E,3E)-1,2-dikloro-3,4-diiodobuta-1,3-dieno
(1Z)-3-bromo-5-iodo-1-kloropent-1-en-4-ino
1,2,3-trietil-4-iodobentzeno
9-iodoantrazeno
1-bromo-3-iodo-5-klorobentzeno
1-bromo-2-iodonaftaleno
1-bromo-4-iodo-2,5-dimetilbentzeno
Formulazioa eta nomenklatura kimikoa IUPACen arauak eta ariketak Ariketen Ebazpenak
47
16. Aminak
1. Izenda itzazu honako alkil amina hauek:
butan-2-amina
4-metilziklohexan-1-amina
5-metilhexan-3-amina
pentano-2,3,4-triamina
3-metilbutano-1,2-diamina
5-(propan-2-il)ziklopent-1-en-1-amina
hept-2-in-4-amina
(3E)-buta-1,3-dieno-1,3-diamina
4-etilanilina
3-etil-5-metilanilina
4-(propan-2-il)bentzeno-1,3-diamina
Formulazioa eta nomenklatura kimikoa IUPACen arauak eta ariketak Ariketen Ebazpenak
48
N-(propan-2-il)propan-2-amina
N-(but-3-in-2-il)-N-metilbut-3-en-2-amina
N-(prop-2-in-1-il)prop-1-in-1-amina
N1-metil-N2-propiletano-1,2-diamina
N5-etil-N1-metilpentano-1,1,4,5-tetraamina
etanaminio kloruro
dipropilaminio ioduro
2. Formula itzazu honako amina hauek:
2-etil-3-(propan-2-il)hexan-1-amina
1-metilziklohexan-1-amina
2,4-dimetilziklopentan-1-amina
propano-1,2,3-triamina
Formulazioa eta nomenklatura kimikoa IUPACen arauak eta ariketak Ariketen Ebazpenak
49
3-metilziklopentano-1,2-diamina
penta-2,3-dien-2-amina
2-etenil-6-etilziklohexan-1-amina
ziklobut-1-eno-1,3-diamina
3-(propan-2-il)anilina
3-etil-2,4,5,6-tetrametilanilina
naftaleno-1,3-diamina
N-butil-N-etilpentan-2-amina
N,2-dimetilziklopentan-1-amina NH
N-fenilantracen-2-amina
Formulazioa eta nomenklatura kimikoa IUPACen arauak eta ariketak Ariketen Ebazpenak
50
N2,N2,N3-trimetilbutano-1,2,3,4-tetraamina
N1-(2-aminoetil)-N3-etilpropano-1,2,3-triamina
NH2 HN
HN
H2N
N,N-dietilbutan-1-aminio bromuro
N-(1-feniletil)benzenaminio bromuro
Formulazioa eta nomenklatura kimikoa IUPACen arauak eta ariketak Ariketen Ebazpenak
51
17. Alkoholak
1. Izenda itzazu honako alkohol, selenol eta alkohol hauen gatzak:
propan-1-ol
3-metilbutan-2-ol
zikloheptanol
hexano-1,5-diol
ziklohexano-1,2,4-triol
6-(tert-butil)ziklooktano-1,4-diol
(2E)-pent-2-en-1-ol
(4E)-hexa-1,4-dien-3-ol
ziklohexa-2,5-dien-1-ol
(2E)-but-2-eno-1,4-diol
(2E)-2-etil-3-metilbut-2-eno-1,4-diol
Formulazioa eta nomenklatura kimikoa IUPACen arauak eta ariketak Ariketen Ebazpenak
52
(2E)-6-(hidroximetil)hept-2-en-4-ino-1,7-diol
fenol
2-(butan-2-il)-5-(tert-butil)fenol
3-etil-8-metilnaftalen-1-ol
bentzeno-1,2-diol
bentzeno-1,2,4-triol
4-metilnaftaleno-1,3-diol
1-ziklohexiletano-1-selenol
litio fenolato
Formulazioa eta nomenklatura kimikoa IUPACen arauak eta ariketak Ariketen Ebazpenak
53
2. Formula itzazu honako alkohol, tiol eta alkohol hauen gatzak:
butan-1-ol
heptadekan-7-ol
2-etil-4-metilziklobutan-1-ol
hexano-2,3-diol
3,4-dimetilpentano-1,2-diol
4-metil-2-(propan-2-il)ziklopentano-1,3-diol
4-metilpent-4-en-2-ol OH
hept-4-in-3-ol
2-etilziklohept-1-en-1-ol
hexa-2,3,4-trieno-1,6-diol
5-(hidroximetil)hept-2-ino-1,6-diol
(2Z,6Z)-5-metilziklookta-2,6-dieno-1,4-diol
Formulazioa eta nomenklatura kimikoa IUPACen arauak eta ariketak Ariketen Ebazpenak
54
2-hexilfenol
3-etil-4-(propan-2-il)fenol
10-etil-4-metilantrazen-9-ol
2-butilbentzeno-1,4-diol
2-etinilnaftaleno-1,4-diol
3-(hidroximetil)-5-metilfenol
etanotiol
zesio hept-1-in-3-olato
Formulazioa eta nomenklatura kimikoa IUPACen arauak eta ariketak Ariketen Ebazpenak
55
18. Eterrak
1. Izenda itzazu honako eter hauek:
1-metoxipropano
2-(2-metilpropoxi)butano
1,2-dipropoxietano
2-etoxiprop-1-eno
1-metoxipropa-1,2-dieno
butoxibentzeno
2,4,6,8-tetraoxanonano
1,8-dioxaziklotetradekano
1,4-dioxano
2. Formula itzazu honako eter hauek:
1-metoxinonano
(heptan-4-iloxi)ziklohexano
1-etoxi-4-propoxibutano
(2E)-1-propoxibut-2-eno
Formulazioa eta nomenklatura kimikoa IUPACen arauak eta ariketak Ariketen Ebazpenak
56
3-(prop-1-en-2-iloxi)-1-propoxibutano
1-butoxi-2-metilbentzeno
2,5,8,10-tetraoxadodekano
oxazikloikosano
oxirano
Formulazioa eta nomenklatura kimikoa IUPACen arauak eta ariketak Ariketen Ebazpenak
57
19. Zetonak
1. Izenda itzazu honako zetona hauek:
propan-2-ona
3-metilpentan-2-ona
1-ziklooctiletan-1-ona
hexano-2,4-diona
4,4,6-trimetilheptano-2,3,5-triona
3,6-dimetildekano-4,7-diona
(4E)-hexa-1,4-dien-3-ona
but-3-in-2-ona
6-metilziklohex-2-en-1-ona
(4E)-hex-4-eno-2,3-diona
Formulazioa eta nomenklatura kimikoa IUPACen arauak eta ariketak Ariketen Ebazpenak
58
(2E)-ziklodez-2-eno-1,6-diona
(2Z,6Z)-4-metilziklookta-2,6-dieno-1,5-diona
(5E)-2-metilhept-5-eno-3,4-diona
1,2-difeniletan-1-ona
1-fenil-3-metilpentan-1-ona
1-(3-metil-5-propilfenil)etan-1-ona
3-metilziklohexa-3,5-dieno-1,2-diona
naftaleno-1,2-diona
Formulazioa eta nomenklatura kimikoa IUPACen arauak eta ariketak Ariketen Ebazpenak
59
2. Formula itzazu honako zetona hauek:
butanona
4-etilheptan-3-ona
1,7,7-trimetilbiziklo[2.2.1]heptan-2-ona (alkanfor)
oktano-2,4,6-triona
4-butiloktano-2,3,6,7-tetraona
2-etil-4-metilziklobutano-1,3-diona
(4E,6Z)-okta-4,6-dien-3-ona
(3E)-hept-3-en-6-in-2-ona
ziklopent-2-en-1-ona
3-metilziklobut-3-eno-1,2-diona
4-(prop-1-en-2-il)hepta-1,6-dieno-3,5-diona
Formulazioa eta nomenklatura kimikoa IUPACen arauak eta ariketak Ariketen Ebazpenak
60
4-azetil-2-metilhepta-1,6-dieno-3,5-diona
1-fenilhexan-2-ona
1-fenil-4-(naftalen-1-il)butano-1,2-diona
1-fenilpropano-1,2-diona
ziklohexa-2,5-dieno-1,4-diona
4,8-dimetilnaftaleno-1,2-diona
1-fenilbuta-2,3-dien-1-ona
Formulazioa eta nomenklatura kimikoa IUPACen arauak eta ariketak Ariketen Ebazpenak
61
20. Aldehidoak
1. Izenda itzazu honako aldehido hauek:
3-metilbutanal
3-ziklohexilpentanal
2,5-dietilhexanodial
pentano-1,1,2-trikarbaldehido
2-(tert-butil)ziklobutano-1,3-dikarbaldehido
4-(2-oxoetil)ziklohexano-1-karbaldehido
(2E)-3-butilpent-2-enodial
(2E)-pent-2-en-4-inal
(2E,4Z)-2-metilhexa-2,4-dienodial
Formulazioa eta nomenklatura kimikoa IUPACen arauak eta ariketak Ariketen Ebazpenak
62
but-3-ino-1,2,4-trikarbaldehido
3-etil-2,6,6-trimetilziklohexa-1,4-dieno-1-karbaldehido
4-(2-oxoetil)ziklopent-2-eno-1-karbaldehido
2-butil-6-metilbentzaldehido
naftaleno-1,5-dikarbaldehido
3-etenil-5-(2-oxoetil)bentzaldehido
2. Formula itzazu honako aldehido hauek:
2,3-dimetilpentanal
2-ziklopentilpentanodial
Formulazioa eta nomenklatura kimikoa IUPACen arauak eta ariketak Ariketen Ebazpenak
63
oxalaldehido
etano-1,1,2,2-tetrakarbaldehido
4-(butan-2-il)ziklohexano-1,3-dikarbaldehido
2-(2-formilziklopropil)pentanodial
(4E)-4-metil-3-propilhept-4-enal
(2E)-2-(propan-2-il)hept-2-eno-4,6-diinal
4-etinilhept-2-inodial
(2E,4Z)-hepta-2,4-dieno-1,4,5-trikarbaldehido
(1Z)-but-1-eno-1,2,4-trikarbaldehido
Formulazioa eta nomenklatura kimikoa IUPACen arauak eta ariketak Ariketen Ebazpenak
64
2-(2-formilziklopentil)hex-3-inodial
3-etil-5-etinilbentzaldehido
antrazeno-1-karbaldehido
2-(3-formilfenil)butanodial
Formulazioa eta nomenklatura kimikoa IUPACen arauak eta ariketak Ariketen Ebazpenak
65
21. Azetalak, zetalak, hemiazetalak eta hemizetalak
1. Izenda itzazu honako azetal eta zetal hauek:
1-etoxy-3-metil-1-metoxibutano
3-[etoxi(metoxi)metil]hexano
(1,1-dimetoxipentil)ziklohexano
1-(dimetoximetil)-2-metilziklohexa-1,3-dieno
(5E)-7-metil-2,2-dimetoxinon-5-en-3-ino
[1-etoxi-1-(propan-2-iloxi)etil]bentzeno
1-propoxioktan-1-ol
2-metil-5-metoxinonan-5-ol
1-(eteniloxi)pent-4-in-1-ol
Formulazioa eta nomenklatura kimikoa IUPACen arauak eta ariketak Ariketen Ebazpenak
66
2. Formula itzazu honako azetal eta zetal hauek:
1,1-dimetoxi-3-metilbutano
3-(dimetoximetil)-1,1-dietoxi-4-metilhexano
6-(dimetoximetil)-3-etil-2-metilnonano
O O
(2E)-3-etil-1,5-dietoxi-1,5-dimetoxipent-2-eno
(3E)-3-(dimetoximetil)okta-1,3-dien-5,7-diino
3-(2,2-dietoxietil)-5-(dietoximetil)ziklopent-1-eno
1-fenil-1-metoxipropan-1-ol
1-(3-etenilfenil)-1-etoxipentan-1-ol
(2Z)-3-fenil-1-propoxiprop-2-en-1-ol
Formulazioa eta nomenklatura kimikoa IUPACen arauak eta ariketak Ariketen Ebazpenak
67
22. Azidoak, azidoen gatzak eta anhidridoak
1. Izenda itzazu honako azido, ahidrido eta azidoen gatz hauek:
azido 2,3-dimetilbutanoiko
azido 3-ziklohexilbutanoiko
azido 2-(pentan-2-il)hexanodioiko
azido 4-ziklopropilbutano-1,1,2-trikarboxiliko
azido 3-(tert-butil)ziklobutano-1-karboxiliko
azido 3-(karboximetil)ziklopentano-1-karboxiliko
azido (2E)-4-(propan-2-il)pent-2-enodioiko
azido pent-4-en-2-inoiko
Formulazioa eta nomenklatura kimikoa IUPACen arauak eta ariketak Ariketen Ebazpenak
68
azido (2Z,4E)-hexa-2,4-dienodioiko
azido (3Z,5E)-hexa-3,5-dien-1-ino-1,3,6-trikarboxiliko
azido 6-metil-5-(propan-2-il)ziklohex-3-eno-1-karboxiliko
azido but-1-en-3-ino-1,1,4-trikarboxiliko
azido 3-butil-4,5-dimetilbentzoiko
azido (2E)-3-fenilprop-2-enoiko
azido 3-etinil-5-(karboximetil)bentzoiko
sodio 2-metilprop-2-enoato
anhidrido 4-metilziklohexano-1-karboxiliko
Formulazioa eta nomenklatura kimikoa IUPACen arauak eta ariketak Ariketen Ebazpenak
69
2. Formula itzazu honako azido, ahidrido eta azidoen gatz hauek:
azido 2,3-dimetilhexanodioiko
azido 2-ziklopropilpentanodioiko HO
O
OH
O
azido 2-dodezil-3-hexilbutanodioiko
azido propano-1,1,2,2,3-pentakarboxiliko
azido 2-propilziklopropano-1-karboxiliko
azido 3-butilziklobutano-1,2-dikarboxiliko
azido (4E)-4-etil-3-(propan-2-il)non-4-enoiko
azido (2E)-2-(pentan-3-il)hept-2-eno-4,6-diinoiko
Formulazioa eta nomenklatura kimikoa IUPACen arauak eta ariketak Ariketen Ebazpenak
70
azido 4-(buta-1,3-diin-1-il)non-2-inoiko
azido 1-etilziklohex-2-eno-1,4-dikarboxiliko O
HO
O
OH
azido 4-(1-karboxiziklopentil)pent-2-inodioiko
azido 3-etenil-5-etinilbentzoiko
azido 3-(butan-2-il)bentzeno-1,2-dikarboxiliko
azido 4-(3-karboxifenil)tetradekanodioiko
litio sodio butanodioato
Formulazioa eta nomenklatura kimikoa IUPACen arauak eta ariketak Ariketen Ebazpenak
71
anhidrido formiko
Formulazioa eta nomenklatura kimikoa IUPACen arauak eta ariketak Ariketen Ebazpenak
73
23. Azil haluroak
1. Izenda itzazu honako azil haluro hauek:
2-metilbutanoil kloruro
2-ziklohexilpropanoil ioduro
2-etil-5-(propan-2-il)hexanodioil dikloruro
ziklohexano-1,4-dikarbonil diioduro
pentano-1,2,4-trikarbonil tribromuro
2-metilpentano-1,3,4-trikarbonil tribromuro
2,3-dimetilbut-2-enoil fluoruro
3-metilbentzoil kloruro
Formulazioa eta nomenklatura kimikoa IUPACen arauak eta ariketak Ariketen Ebazpenak
74
4-(butan-2-il)naftaleno-2-karbonil ioduro
2. Formula itzazu honako azil haluro hauek:
azetil kloruro
2-(tert-butil)heptanoil bromuro
butanodioil bromuro ioduro
ziklopentano-1,3-dikarbonil diioduro
2,4-dietilziklopentano-1,1-dikarbonil dibromuro
biziklo[4.3.1]dekano-1,6-dikarbonil dikloruro
3-etenilpenta-2,4-dienoil fluoruro
2-ziklohexilbentzoil kloruro
Formulazioa eta nomenklatura kimikoa IUPACen arauak eta ariketak Ariketen Ebazpenak
75
3-(1-iodo-1-oxopropan-2-il)bentzoil ioduro
Formulazioa eta nomenklatura kimikoa IUPACen arauak eta ariketak Ariketen Ebazpenak
77
24. Esterrak
1. Izenda itzazu honako ester hauek:
etil 2,3-dimetilbutanoato
2-metilbutan-2-il azetato
diziklohexil 2-etil-3-metilbutanodioato
O O
O
O
O O
2-etil 1,1-dimetil etano-1,1,2-trikarboxilato
dipropil ziklohexano-1,2-dikarboxilato
dibutil ziklobutano-1,1-dikarboxilato
etil (2E)-hex-2-enoato
1-butyl 4-metil but-2-inodioato
Formulazioa eta nomenklatura kimikoa IUPACen arauak eta ariketak Ariketen Ebazpenak
78
metil 4-(butan-2-il)naftaleno-1-karboxilato
etane-1,2-diil diazetato
propano-1,2,3-triil triziklohexanokarboxilato
(1E,3E,5E,7E)-8-azetoxiokta-1,3,5,7-tetraen-1-il pentanoato
2. Formula itzazu honako ester hauek:
ziklopropil 2-ziklopropilazetato
butil azetato
dipentil 2-pentil-4-ziklopentilpentanodioato
dimetil ziklopentano-1,2-dikarboxilato
Formulazioa eta nomenklatura kimikoa IUPACen arauak eta ariketak Ariketen Ebazpenak
79
4-etil 1,2-dimetil butano-1,2,4-trikarboxilato
metil biziklo[2.1.0]pentano-1-karboxilato
metil 2-etil-3-metilbut-2-enoato
prop-2-en-1-il propinoato
fenil bentzoato
butano-2,3-diil dibutanoato
etano-1,1,2-triil triziklopropanokarboxilato
hexa-1,3,5-triino-1,6-diil dibentzoato
Formulazioa eta nomenklatura kimikoa IUPACen arauak eta ariketak Ariketen Ebazpenak
81
25. Amidak eta nitriloak
1. Izenda itzazu honako amida eta nitrilo hauek:
3-metilbutanamida
2-metil 3-ziklohexilbutanodiamida
metanotrikarboxamida
ziklopropano-1,1,2,3-tetrakarboxamida
but-2-inodiamida
4-(propan-2-il)bentzamida
N-(4-metilpent-4-en-1-il)azetamida
N1,N1,N7,N7-tetraetilheptanodiamida
N,N'-(etano-1,2-diil)diazetamida
Formulazioa eta nomenklatura kimikoa IUPACen arauak eta ariketak Ariketen Ebazpenak
82
N,N',N''-(but-1-eno-1,1,4-triil)tribentzamida
N,N-diformilprop-2-enamida
N-bentzoil-N-fenilbentzamida
3,4-dimetilpentanonitrilo
2-metilbentzeno-1,4-dicarbonitrilo
2. Formula itzazu honako amida eta nitrilo hauek:
2-ziklobutilazetamida
3-butil-2-ziklobutilbutanodiamida
etano-1,1,1-trikarboxamida
Formulazioa eta nomenklatura kimikoa IUPACen arauak eta ariketak Ariketen Ebazpenak
83
1,2-dimetilziklopentano-1,2-dikarboxamida
NH2
O
NH2
O
2-etil-3-metilbut-2-enamida
4-ziklohexilbentzamida
N-metil-N-pentilpropanamida
N-(prop-1-in-1-il)but-2-inamida
N,N’-(butano-2,3-diil)dibutanamida
N,N'-(etino-1,2-diil)dipropanamida
N-azetil-N-fenilazetamida
N-etinil-N-(prop-2-inoil)but-3-inamida
3-metilpentanonitrilo
2-etil-3-metilbut-2-enonitrilo
Formulazioa eta nomenklatura kimikoa IUPACen arauak eta ariketak Ariketen Ebazpenak
85
26. Heterozikloak
1. Izenda itzazu, izen arrunta erabiliz, honako heteroziklo hauek:
furano
piperidina
aziridina
oxetano
2. Formula itzazu honako izen arrunt hauek:dituzten heterozikloak:
piridina
pirrolidina
1H-azirina
oxepino
Formulazioa eta nomenklatura kimikoa IUPACen arauak eta ariketak Ariketen Ebazpenak
87
27. Konposatu polifuntzionalak
1. Izenda itzazu honako konposatu polifuntzional hauek:
azido 4-(3-butoxi-3-oxopropil)heptanodioiko
azido 7-oxododekanoiko
azido 3-amino-5-bromobentzoiko
dietil 4-karbamoilheptanodioato
dipropil 2,3,4-trihidroxipentanodioato
N-etinil-3-formilpent-4-inamida
(3Z)-5-zianopent-3-enamida
2-etil-2-hidroxibutanonitrilo
Formulazioa eta nomenklatura kimikoa IUPACen arauak eta ariketak Ariketen Ebazpenak
88
2-(2-oxopropil)pent-3-inal
3-(2-hidroxietil)bentzaldehido
2-(2-oxopropil)pent-3-inal
3-metoxiziklopent-2-en-1-ona
5,5-difluoronon-3-ino-2,6-diona
(1E,3E,5E)-4-bromo-1,6-difenilhexa-1,3,5-trien-3-ol
2-bromo-1-feniletan-1-amina
2. Formula itzazu honako konposatu polifuntzional hauek:
azido 6-formil-9-oxononanoiko
Formulazioa eta nomenklatura kimikoa IUPACen arauak eta ariketak Ariketen Ebazpenak
89
N6-etil-2-formil-N1-metilhexanodiamida
6-amino-5-(hidroximetil)hexanamida
dimetil 2-(2-metil-4-oxobutil)propanodioato
metil 2-amino-3-bromoziklobutano-1-karboxilato
N-etenil-4-oxopentanamida
3-benzil-N-fenil-5-metoxibentzamida
4-bromo-2-etil-2-metilbutanonitrilo
3-bentzoilziklohexano-1-karbaldehido
trifluoroazetaldehido
Formulazioa eta nomenklatura kimikoa IUPACen arauak eta ariketak Ariketen Ebazpenak
90
1,4-difenil-2,2-difluorobutano-1,4-diona
4-amino-4-metilziklohexa-2,5-dien-1-ona
3-aminoziklohexan-1-ol
1,3-dimetoxipropan-2-ol
2-metoxiziklobutan-1-amina
Formulazioa eta nomenklatura kimikoa IUPACen arauak eta ariketak Ariketen Ebazpenak
91
28. Isomeria
1. Adieraz ezazu honako konposatu hauen isomeria mota:
konposatu bera
funtzio isomeroak
konposatu bera
leku isomeroak
2. Adieraz ezazu honako konposatu hauen konfigurazio absolutua:
R
R
R
R
3. Formula itzazu honako konposatu hauek:
(2R,3S)-pentano-2,3-diol
Formulazioa eta nomenklatura kimikoa IUPACen arauak eta ariketak Ariketen Ebazpenak
92
(2S,3S)-1,4-dikloro-2,3-dimetilbutano
(2S,3R)-3-aminopentan-2-ol
Azido (2S)-2-hidroxipropanoiko