Getxoko sanisidroak ospatuko dituzte egunotan, inguruko baserritar denei gorazarre egiteko jaia. ▸3
Lemoizko zentral nuklearraren lurrak euskal erakundeei emango dizkiela esan du Espainiako Gobernuak.▸10
Uribe Kostako Berbalagunen taldeetan izena emateko unerik onena orain da, urte osoan egin badaiteke ere. ▸11
Gorka Knörrek Plentziako bosgarren Kantalagunean abestuko du hilaren 12an, Goñi Portal kultur-etxean. ▸14
Karmele Urresti, Txomin Letamen-di eta Manu Sota hirukotearen isto-rioaren inguruan berba egingo du Kirmen Uribek Sopelan. Idazlearen hirugarren nobela horrek Euskal
Herriko historiaren azken 100 urteak kontatzen ditu, dena galdu duen emakume ondarrutar baten ikuspe-gitik. Gaia, forma eta idazketa-pro-zesua izango ditu berbabide. ▸16-17
Botoen %96 baiezkoakParte-hartzea %19,62koa izan arren, Uribe Kosta Adosekoak pozik daude erabakitzeko eskubidea gauzatu izanagatik. ▸8-9
Gura barik intoxika daitezkeen arren, badira animaliak hiltzeko helburua dutenak ere. 22-23
Getxo en sus calles. Con nombre propio liburua idatzi du Javier Campo algortarrak. Abegikor berba egin du burututako ikerketaren gainean. 15
94. zenbakia2017ko maiatzaren 11tik maiatzaren 17ra arte
Elkarrekin Esnatzeko Ordua eleberriaren gainean, Euskal Herriko azken 100 urteen inguruan, jardungo da idazle ondarrutarra Kurtzio kultur etxean.
«Literaturaz bizi naiz, baina... ez da erraza»
Lan-poltsak zabaldu ditu ErandiokHamar lanpostu betetzeko lan-poltsak osatzeko deialdia egin du Udalak, noizbehinkako premiei erantzuteko.
HERRIZ HERRI ERANDIO
Honako lanpostu hauetarako sortu di-tuzte lan-poltsak: administrari, libu-rutegiko arduradun, musika-irakasle, euskaltegiko irakasle, gizarte langile, peoi, lur-emaile, garbitzaile, atezain, eta etxeko laguntzaile. Bost lanpostu-tan euskara-maila egiaztatu beharra dago; besteetan, aintzat hartuko da. ▸5
HerriakGetxo
Hiri-mugikortasunaren kul-tura berriak aurrera egingo du Getxon; alderdi politi-koek adostu dute egitekoa,
eta ikuspegia herritarrakaz elkar ba-natuko dute, horiek ere iritzia eman dezaten. Hala, herritarren konpromi-soa beharrezkoa izango da hasieratik,
parte-hartze prozesu zabal baten bitar-tez. Horren denaren helburua da hiri mugikortasuneko eredu osasungarria-goa, eraginkorragoa eta iraunkorragoa bultzatzea. Horretarako Getxoko Hiri Mugikortasun Iraunkorrerako Plana (HMIP) prestatuko dute datozen 6 hile-tan. Plana amaitutakoan, Getxok mu-gikortasunari lotutako neurri-sorta bat abiaraziko du, esaterako hiri-antola-mendurako politiketan eta aparkamen-duaren kudeaketan. Plana martxan ipi-ni dute daborduko, eta lan-prozesu bi ditu: diagnostiko teknikoa eta partaide-tza-prozesua. Modu berean, egunotan
inkesta egingo diete udalerriko 4.000 etxeko bizilagunei, haien mugikor-tasun-ohiturak ezagutzeko. Inkestak ausaz hautatuko diren eta udalerriko barruti guztien artean modu homoge-neoan banatuta dauden hainbat etxe-tara bidaliko dituzte. Laster etxe horie-tan gutun batzuk jasoko dituzte, bete beharreko inprimakiak eta horretarako jarraibideak azaltzen dituztenak. Hala gura izanez gero, inkesta beteko duten guztiek zozketa batean parte hartuko dute: planaren idazketa esleitu zaion enpresak 150 euroko bonu bi zozkatuko ditu, udalerriko dendetan erosteko.
Hiriko mugikortasuna hobetzeko plana, abian
Udalak inkesta bat bidaliko du 4.000 etxetara, biztanleen mugikortasun-ohiturak ezagutzeko asmoz.
info+: www.getxo.eus.
Getxoko Turismo Bulegoak in-formazio-panel berria ipini du Ereagan, hondartzaren ezauga-
rrien inguruko oinarrizko datuak eza-gutarazteko. Besteak beste morfolo-gia, olatuak, korronteak, segurtasun neurriak eta surflarien kodea bezalako datuak agertzen dira argibide-taula ho-rretan. Basquetour Turismoaren Euskal Agentziaren bidez, Eusko Jaurlaritza egiten dabilen hondartzen seinalezta-pen turistikoaren proiektuan oinarri-tzen da ekimen hori; eta proiektuaren helburua da bisitarien intereserako in-formazio turistikoa eskaintzea, bertako planen eta baliabideen berri emanez. Ereagan ipinitako panelari dagokionez, hiru plan sartu dituzte. Modu berean,
hainbat segurtasun-neurri jasotzen ditu surfa egiten dutenei zuzenduta-koak, berbarako: bainu-guneak eta so-rosleek emandako aginduak errespeta-tzea, surflarien kodea errespetatzea eta aholkua eskatzea normalean hondar-tza horretan surfa egiten dutenei.
Seinaleztapen turistiko berria ipini dute Ereaga hondartzan
Suteak antzemateko gailuak ipiniko ditu Udalak 1932an jaio eta bakarrik
edo 65 urtetik gorako pertsona bategaz bizi direnen etxebizitzetan. Detekta-gailuek alarma-funtzioa beteko lukete etxean sute bat sortu edo arriskutsua izan daitekeen kea egongo balitz. De-tektagailua doan eta obra egin barik instalatzen den aparatu txiki bat da. Gainera, etxebizitzaren krokis bat egin-go du teknikariak, ebakuazioa egiten laguntzeko, beharrezkoa izango balitz. Hurrengo egunotan eskutitz bana bida-liko diete onuradunei, zerbitzuaren eta bere funtzionamenduaren berri emate-ko. Ostean, aipatutako pertsonek tele-fono dei bat jasoko dute detektagailua ipintzeko hitzordua adosteko.
Pertsona nagusien etxeetan suteak aurreikusteko gailuak
Baketze garaian gaude-la diote; horregatik, ez da politikoki zuzena tiro egiteaz hitz egitea. Bai-
na, Ortuzarrek esanda, armak uztea ez omen denez hain ga-rrantzitsua (Metroan argazkiak ateratzearekin konparatuta ez behintzat), txori bat erail duda-la aitortuko dut. Aldez aurretik, doluminak Uribe Kostako mili-tante animalistei; nire eskerrik beroena Algortako Arene kale-koei, entregatu ez dituzten pis-tolak uzteagatik. Kontua da au-rreko batean ume batez erditzea okurritu zitzaidala. Kasualita-tez, garai bertsuan, Jaurlaritzako Osasun Sailak eta Osakidetzak, «Lagundu egiguzu hobetzen: Aukeratu zure hizkuntza!» goi-buruko kanpaina martxan jarri zuten. Berangoko osasun-zen-trora hurbildu garen (umea ber-tan erroldatuta dago). Harrerako emakume adeitsu batek azaldu digu Berangon ez dagoela pedia-tra euskaldunik, baina umearen eskubidea dela euskaraz artatua izatea. Erreklamazio bat bete, zentralera bidali, erantzuna jaso, beste bat bete, bidali, jaso… hor hasi zen hizkuntza normaliza-zioaren izenean egin beharreko ibilbide anormal amaigabea. 5 hilabeteren ostean, ez dugu pe-diatra euskaldunik. Algortako anbulatorioan ba ei dago bat, baina ez dakit zein irizpideren arabera, umeak ezin du bertara joan, etxetik hurbilen duen hu-rrengoa bada ere. Antzeko egoe-rak bizi izan dituzuenek ulertuko duzue tamainako «a-normaliza-zioak» sortzen duen amorrua; horregatik pistola hartu eta txan-txangorri ustez euskaldun peto horren bila joan naiz. Esan dit errua beste batzuena dela, baina horiei tiro egiteak espetxean dis-pertsatuta urte dezente suposa-tuko dizkidanez (gorroto krime-na omen), berari egin diot tiro; nire alabari barre egin diolako besoetako haurra besterik ez de-nean. Goian bego!
Euskararen Txantxagorriari tiro egin diot
MAItANE NEREKAN UMARAN Ezertan aditua, askotan aritua
Pentsalekutik
32017ko maiatzak 11 | maiatzak 17
Jaien usaina hedatzen dabil egu-notan Getxo inguruan; akor-dura musika, festa, dantza eta egundoko giroa! Udaren atarian,
maiatzaren erdialdean, helduko dira San Isidro jaiak: nekazari, laborari eta baserritarren omenezko festa-e-gunak, udalerriari izena ematen dion gunean, Getxon. Aurton, Geroako 5. mailako ikasleek txupina botatzeagaz batera hasiko dira jaiak hilaren 12an, 17:00etan. Hala ere, aurreko egunetan ere gozatzeko aukera egon da. Izan ere, joan den zapatuan, hilaren 6an, dantzariak ibili ziren kalerik kale, Ma-
lakatetik hasita; ondoren, dantzaldia egin zuten kiroldegiko aparkalekuan. Eguenean, ostera, pilota-partidak izango dira frontoian. Dena den, jaien mamia barikutik aurrerako egitarauak osatzen du. Aurten udalerri osoan da jai-eguna maiatzaren 15a; hori dela eta, astelehenera bitarteko ekitaldiz betetako lau egun prestatu ditu jai-ba-tzordeak. Horrenbestez, inguruotan aspertzeko tarterik ez da faltako, he-rri-bazkaria, jokoak, mus-txapelketa, kontzertuak, dantzaldiak, grafitiak...
Jai-batzordeko kideek jakinarazi dutenez, aurten ere gaueko autobus -zerbitzua egongo da sanisidroetan, «auzoko konexioa gauez hobetzeko eta etxera bueltako bidea lasaitasunez egin ahal izateko». Bestalde, Geroako ikasleen marrazkiak ikusteko aukera ere egongo da egunotan kiroldegiko sarrerako leihoetan.
Barikutik astelehenera bitartean izango dira Getxoko jaiak; askotariko ekimenek osatuko dute egitarau oparoa.
Getxo
Baserritarren gorazarretan
Maiatzaren 15era arte iraungo dute jaiek, eta idi-probek emango diote amaiera sanisidroei.
EgitarauaMaiatzak 12, barikua17:00 Txupina jaurtitzea eta pregoia irakurtzea (Malakate).17:00 Graffitiak (Benta). 17:30 Parkean olgetan (Malakate), Sendiren eskumenez.17:30 Txokolatea banatuko dute (Malakate).18:00 Kiniela: paleta eta goma partidak (frontoia).18:30 Buruhandiak (Malakaten hasita) .19:00 Mus-Txapelketa (Benta, Alkartetxe).20:00 Zaratamba Batukada (Malakaten hasita).20:30 Kontzertuak: Bidean (erromeria-taldea), Hexen, Zazkel, Akatz
eta DJ Txankleta (aparkalekua).
Maiatzak 13, zapatua10:30 Talo- eta irrati-tailerrak (Malakate), Argia fundazioak antolatuta.11:00 Puzgarriak eta slackline jarduera (Malakate).12:00 Txopolis Fanfarrea (kalerik kale).13:00 Herri-kirolen erakustaldia (probalekua).15:00 Herri-bazkaria (aparkalekua), Auzo elkarteak antolatuta.19:00 Poteo girotua.20:30 Zumba jarduera, A2i2-gaz (Malakate).21:00 Herrien Jaialdia (frontoia), bertoko Itxas Argia eta
Kataluniako Ball de Gitanes de montemeló dantza-taldeakaz.21:30 DJ Deustooh! (Malakate).23:00 Euskabaret ibiltaria (aparkalekua)00:15 Urrats erromeria-taldea (aparkalekua)
Maiatzak 14, domeka10:00 Bertoko ekoizleen azoka (aparkalekua).11:00 Tosuko proiektua ezagutzeko ibilbide gidatua eta luncha (aparkalekua).11:00 Isidro Deunaren XXVII. Eskupilota Txapelketaren finalak (frontoia).11:30 Umeentzako eta helduentzako tailerrak (aparkalekua).12:00 Andrés Isasi Musikalia Martxing Band (Malakaten hasita).13:00 Bertso-saioa: Aritz Landeta, Maider Barañano, Maddalen Ruesgas, Irene
Ezkurra, Eneko Elordui eta Naroa Torralba. (aparkalekua). 16:30 Patinaje Show Getxoren erakustaldia (frontoia)17:00 Dantza-plaza Dangiliske taldeagaz (aparkalekua).19:30 Bidean erromeria-taldearen eta The binilo’s-en kontzertua (aparkalekua).
Maiatzak 11-15San Isidro jaiak
2017ko maiatzak 11 | maiatzak 174
Udaren etorreragaz batera, eto-rriko dira udalekuak. Getxon, besteak beste, aukera bi daude:
Bizarra Lepoan euskara elkarteak anto-latzen dituen Bapiruke udaleku irekiak eta Getxoko Udalaren herriko udale-
kuak. Bapiruken izena emateko aukera izango dute: bazkideek, hilaren 15ean eta 16an; bazkide ez direnek, maia-tzaren 17an eta 18an. Guztira, 3 txan-da egongo dira: ekainaren 26tik 30era, uztailaren 3tik 14ra eta uztailaren 17tik 28ra. Ostera, herriko udalekuetan, hi-laren 19ra arte izena eman daiteke. Udaleku horiek Getxoko Udalaren Gaz-teria Zerbitzuak antolatzen ditu, 5 eta 12 urte arteko gazteei begira.
info+: www.getxo.eus eta www.bizarralepoan.eus
Getxo
Ekainaren 18ra arte parte har daiteke diseinu-lehiaketan
Udarako eskaintza zabala, udalekuetan
Udalerriko gazteek askotariko aukerak izango dituzte uda sasoian.
Odola emateko deialdi berezia egingo dute zapatuan
Getxoko Gure Esku Dago taldeak Si-nadura Bilketaren Eguna egingo
du hilaren 14an. Auzoz auzoko ekime-na izango da; hala, Andra Marin, Al-gortan, Areetan, Itzubaltzeta/Romon eta Negurin ipiniko dituzte mahaiak, 12:00etatik 14:00etara. Antolatzaileek jakinarazi dutenez, guztira hogeita ha-mar mahai inguru egongo dira auzo
horietako hainbat lekutan. «Orain arte egindako lanari esker, adostasun za-bala lortu dugu herri-galdeketaren harira», azaldu dute. Hori dela eta, sinadurak batzeagaz galdeketarako abiapuntua erabat aldatu gura dute: «GEDk antolatutako ekimen bat izate-tik Getxoko milaka herritarrek babes-tutako ekimena izatera pasatzen da».
Sinadurak batzeko Eguna antolatuko du domekan GEDk
Getxoko Bihotz Handi Odol Emai-leen elkarteak ateraldi berezia
egingo du zapatuan, hilaren 13an, 9:15etik 14:00etara, Algortako Telletxe plazan. Isabel Atxa elkarteko buruak azaldu duenez, Aste Santuko oporren ostean, Usansolo-Galdakao ospitale-ko Transfusio eta Giza-Ehunen Euskal Zentroko odol-erreserbek «nabarmen» egin dute behera. Beraz, odola emate-ra ahalik eta jende gehien hurreratzea eskatu dute, «egoerari buelta emate-ko». Horretarako, jendea erakarri ahal izateko, trikitilariak eta pandero-jo-leak ibiliko dira inguru horretan, gu-nea girotzeko eta alaitzeko asmoz.
Datorren ekainaren 18ra arte lu-zatu dute Itzubaltzeta/Romo eta
Pinuetako jaietako banderaren disei-nu-lehiaketa. Lanak aipatutako egu-na baino lehen bidaltzea beharrez-koa da, Itzubaltzeta/Romoko kultur etxera (Lope de Vega, 12), Gaztelubi-deko udal-bulegora (Langileria, 202) edo jai-batzordearen facebook orrira. Diseinuak jatorrizkoa izan beharko du, eta proposamenean ‘Itzubaltzeta/Romo’ eta ‘Pinueta’ berbak erraz iden-tifikatzea beharrezkoa da. Banderaren diseinua hiru kolorez osatuta egongo da, gehienez; horietako bat, hondoa osatuko duena, gorria izango da.
Bapiruke udaleku irekietan eta Udalaren herri-udalekuetan izena emateko aukera, zabalik.
52017ko maiatzak 11 | maiatzak 17
Erandio
Udal-zerbitzuetan eman dai-tezkeen «aldi baterako edo noizbehinkako premiei eran- tzuteko», lan-poltsak osatze-
ko deialdia egin du Erandioko Udalak. Denera, erakundeak honako hamar lanpostu hauetarako sortu ditu lan-poltsak: peoi, lur-emaile, garbitzaile, atezain, etxeko laguntzaile, adminis-trari, liburutegiko arduradun, musi-ka-irakasle, euskaltegiko irakasle eta gizarte-langile.
Erakundeak jakinarazi duenez, ho-rietako bost lanpostutarako ezinbes-tekoa izango da hizkuntza-eskakizu-nen bat aurkeztea. Hala, euskaltegiko irakasleen lan-poltsara aurkezteko,
4. profila (C2) izatea beharrezkoa da; administrari, gizarte-langile edo li-burutegiko arduradun izan gura du-tenek 3. hizkuntza-eskakizuna izan beharko dute, EGAren edo C1en ba-liokidea. Atezainek, ostera, B2 maila edo 2. profila dutela egiaztatu beharko
dute. Musika-irakasleen kasuan, lan-poltsara aurkezteko ez dute aurretik hizkuntza-eskakizunik eskatu, baina arlo gehienetan C1 maila egiaztatuko dutenen zerrendatik hartuko dituzte behin-behineko irakasleak. Hala egin-go dute honako ikasgai eta musika-
tresnakaz: Musika Hizkuntza, pianoa, akordeoia, gitarra, biolina, zeharkako flauta, klarinetea, saxofoia, tronpeta eta trikiti-panderoa. Biolontxeloa eta bateriaren kasuan, ostera, ez da beha-rrezkoa hizkuntza-eskakizunik aur-keztea, eta meritu gisa baloratuko da, puntuazio osoaren %16,66gaz. Modu berean jokatuko dute peoi, lur-emaile. garbitzaile eta etxeko-laguntzaile iza-teko lan-poltsetan.
Daborduko, eskaerak aurkez dai-tezke peoi, lur-emaile, garbitzaile eta atezain izateko lan-poltsetan, hilaren 16ra arte. Hurrengo egunean, etxeko laguntzaile, administrari eta liburu-tegiko arduradunentzako lan-poltsak zabalduko dituzte, hilaren 26ra arte. Azkenik, musika-irakasleek, euskal-tegiko irakasleek eta gizarte langileek maiatzaren 29tik ekainaren 7ra izango dute izena emateko aukera.
info+: Erandio.eus
Lan-poltsak zabaldu ditu UdalakHamar lanpostu-mota betetzeko lan-poltsak osatzeko deialdia egin du Erandioko Udalak.
Hautagaiek izan behar dute dagokien lan-poltsan eskatutako tituluaren jabe.
Kaltetutakoen nekea amaitzear dago
Azpiegiturak foru-sozietateak pasa den maiatzaren 2an ate-ra zuen lizitaziora Erandioko
Altzaga auzoan egoera arriskutsuan dauden zenbait etxe bota eta 113 etxe-bizitza eta hamar merkataritza-lokal berriak eraikitzeko lehiaketa. Hasiera-ko aurrekontua 10.931.484,51 eurokoa da, BEZ barik.
Imanol Pradales Ekonomi eta Lu-rralde Garapena Sustatzeko foru di-putatuak azaldu duenez, neurri ho-rregaz helburu bi beteko dira. Batetik, Abaroa enpresak eraginda 2007an kal-te larriak jasan zituzten etxebizitzeta-ko 66 familiari behin betiko konpon-bidea ematea; Abaroak kaltetutako erandioztarrak, oraingoz alokatutako etxebizitzetan bizi dira. Bestetik, ere-mu horren hirigintza berrituko da, fo-ru-diputatuaren arabera.
Pradalesek iragarritako egutegia-ren arabera, obren esleipena irailean egingo da, eta kontuak «ondo baldin badoaz, eta ondo joango dira, urriaren bukaeran edo azaroaren lehenengo as-teetan lanak hasiko dira». Gainera, di-putatuak eskertu du auzokideek orain
arte erakutsitako «pazientzia» eta Erandioko Udalaren elkarlana. Azpie-giturak obren lizentzia dauka 2015eko abuztutik. Halere, orain dela aste ba-tzuk, Erandioko Udalak ohartarazi zion lizentzia hura iraungita zegoela; hala Udalak premiatu zuen enpresa, hiru hilabeteko epean esleipen-pro-zedura abia zezan, Egoitz Bilbao Hiri-gintza zinegotziak gogora ekarri due-nez. Abaroak kaltetutakoen egoera konpontzeko 2011ko martxoan sinatu zuten Erandioko Udalak eta Azpiegi-turak lehenengo hitzarmena, Altza-gako Ibarra eta Anton Fernández ka-leetan zein San Agustin plazan egoera arriskutsuan zeuden etxeak bota eta berriak eraikitzeko. Bidean diren 113 etxebizitzez gainera, beste 400 gehia-go dira altxatzekoak, Tartangan. Hel-buru horregaz, kiroldegiaren ondoko berdegunea utzi zion Udalak foru-en-presari, iazko abuztuan. Lursailak 20.000 metro koadro baino gehiago ditu. EH Bilduk kritikatu du Altzagako «biriki berdea» galduko dela eta ope-razioak Babes Ofizialeko Etxebizitza kopuru txikia sortuko duela.
Erandioko Gazte Asanbladak 10. urtemuga ospatuko duDatorren zapatuan, maiatzaren
13an, Erandioko Gazte Asanblada-tik (EGA) daborduko erretiroa hartuta duten gizonek eta emakumeek ospatu ahal izango dute eragile horren 10. ur-teurrena, gaurko gazteakaz, koadrila-kaz eta auzokideakaz eta beste herrie-tako lagunakaz batera.
EGAk iragarri duenez, kamiseta be-rriaz gainera «egitarau oparoagaz» ere ospatuko dute urtemuga biribila, Altza-gako Irailak 23a plazan. Hala, eguerdi-tik aurrera, «gazteok kaleetan sortzen dugun alaitasun errebeldea!», inguru-ko alternatiben topaketa, azoka eta gi-za-futbolin erraldoiaren herri-txapelke-ta izango dituzte aukeran Altzagaraino hurreratuko direnek. 15:00etan, gazte
bazkaria (txartelak Altzagako La Plaza tabernan salgai) eta osteko bingo mu-sikatua izango dira. Bazkaloste luzea-ren ondoren, 19:00etan Ttek! elektro-txarangak alaituko du poteoa 21:00ak arte. Ordu horretan, Ze Esatek! eta Itzia-rren Semeak taldeen kontzertuak hasi-ko dira. Ondoren, jaiak Kalezulo gazte-txean jarraituko du.
Erandioko Gazte Asanblada 2007ko apirilaren 28an aurkeztu zuten jendau-rrean, lau hilabetez batzen hasi ondo-ren. Hasierako kideek orduan azaldu zutenez, «herrian gazteontzat ezer ez dagoelako» kezkatuta, 15 bat lagunek ekin zioten batzeari, gazte aisialdiaren inguruan lan egiteko asmoz.
info+: Facebook.com/erandioko.gazteasanblada
Soziolinguistika Klusterrak eman-go du Erandioko kale eta plazetan
entzuten diren hizkuntzen gaineko az-ken neurketaren berri, martitzenean, maiatzaren 16an. Hitzordua udale-txeko etxabetan ipini dute, arrastiko 07:00etan, «Hizkuntzen ahozko ka-le-erabileraren neurketa Erandion» goiburupean. Azken neurketa hori pasa den urteko irailean egin zuten.
Kale-neurketen emaitzak azalduko dizkiete auzotarrei
Udagoienean obrak hasiko dituzte, Abaroa enpresak 2007an egoera arriskutsuan utzi zituen etxeak bota eta 113 etxebizitza berri eraikitzeko.
2017ko maiatzak 11 | maiatzak 176
Leioa
Leioako Udalak maiatzaren 6an hasiera eman zion kalean zum-ba klaseak eskaintzeko progra-
mari. Eskolak kalean, euskaraz eta doan izango dira. Programaren hel-buru nagusia da euskara eta kirola uztartzea. Horrenbestez, saio guztiak euskara hutsean izango dira. Hilabete bakoitzeko lehen zapatuan antolatze-ko asmoa dute, 12:00etan, herriko bu-lebarrean. Saioetan monitore bat eta musika-ekipamendua egongo dira, behar bezalako klaseak eman ahal iza-teko. Bertara hurreratu gura dutenei baldintza bakarra ezarriko zaie: alde batetik, arropa erosoa eroatea (kirol-a-rropa edo txandala, ahal bada) eta
euskara hutsean jarduteko gogo eta jarrera, saioen garapena behar bezala-koa izateko. Saioek ordubete iraungo dute, eta ume, gazte zein helduei begi-rakoak izango dira denak.
info+: Leioako Udala
Zumba klaseak, euskara hutsean eta doan, Boulevarden
Leioako EH Bilduk kiroldegi berria diseinatzeko batzordea martxan
ipintzea aldarrikatu du, Sakonetako gaur egungo egoera ikusita. Koalizio abertzalearen arabera, azken urteetan izandako hazkunde demografikoa dela eta, gaur egungo kirol-ekipamenduak txiki geratzen dabiltza. «Azken urtee-tan egindako inbertsioak eta egokitza-penak ez dira nahikoak izan, argi dago Leioak kiroldegi berri bat behar duela. Gainera, Leioak Sakoneta kiroldegia mantendu eta berriztu behar du», adie-razi du koaliziokoak. Hori dela eta, irai-lean batzorde berria martxan ipintzea proposatu du, egungo gabeziei irtenbi-deak aurkitzeko helburuagaz.
Kiroldegi berria diseinatzeko batzordea, martxan
Herriko umeen parkeak zaharberritzen hasi da Leioako Udala: «Urtero egi-ten dugun lana da. Jolas-
parkeak erabili egiten dira eta zaharki-tzen dira», adierazi du Iban Rodríguez Etxebarriak, Hirigintza, Garraio eta In-gurugiro zinegotziak eta alkateordeak.
Euskal Etxeko plazakoa, Txorierri, San Bartolome eta Mendibileko par-keetakoak dira Udalak konponduko dituen lehenengoak, beharrizanen adierazleen arabera. Ohiko zaharbe-rritze-lanez gainera, zenbait berrikun-tza ezarriko ditu parke batzuetan: Euskal Etxeko plazakoan eta Txorie-
rrikoan, estaldurak ipiniko ditu, euria egiten duten egunetan ere, erabili ahal izateko. Berrikuntza modura, Udalak sei estaldura-modelo eskainiko dizkie erabiltzaileei eta herritarrei, Interne-ten bidez edo eskuz eskuko txostenen bidez, botoa emateko aukera edukiko
dute. Epea amaitzean, boto gehien lor-tuko dituen modeloa aukeratuko da jolas-parkerako. Guztira, herriko lau parke estaliko dituzte 2017an, eta Txo-rierrikoaren kasuan gainera, jolas-ere-muaren azalera handituko dela azal-du du Rodríguez zinegotziak.
Jolas-parke zaharberrituakLeioako jolas-parkeak eraberritzen hasi da Leioako Udala. 500.000 euroko aurrekontua du urteko konponketetarako.
Berritasunen artean, Udalak lau parke estaliko ditu, euria denean ere jolastu ahal izateko.
Zumba saioa, Boulevarden. © LEIoAKo UDALA
Noizean behin, mundua-ren egoerari begiratuta, etsipenak eta tristurak hartzen naute. Gerrak,
esplotazioa, goseteak, erbestea, faxismoa, ustelkeria, tortura… dena dirua eta, finean, boterea esku gutxi batzuetan pilatzeko.
Zorionez, itxaropen-su txi-kiak pizten hezi den herrian bizi gara, izan ere, geure buruari etsipena ukatu diogu. Eta han edo hemen, beti izaten ditugu herritik sortuta eta modu bu-rujabean antolatutako ekimen hunkigarriak.
Azken asteburuan, beste hainbatetan bezala, herritar as-kok erabaki nahi zutela erabaki zuten. Giza eskubideen aldeko hautua eginda, milaka pertsona bildu ziren larunbatean Gastei-zen, preso gaixoen askatasuna eskatzeko; protestatzeaz bate-ra, herri eredu baten alde egiten ari ziren. Egun berean, Berrioza-rren, 500 emakume inguru bildu ziren; bertan, estatu feministaz hitz egin zuten, bizi eredu alter-natiboez, ezagutza kolektiboaz, osasungintza feministaz…; bote-retze feministari buruz hausnar-tzeaz batera, herri eredu baten alde egiten ari ziren. Igandera-ko, Gure Esku Dago herri ekime-nak galdeketak antolatu zituen Euskal Herriko hamaika herri-tan; parte hartzea bultzatzeaz bateraz, haiek ere herri eredu baten alde egiten ari ziren.
Herri adierazpen bakoitzare-kin, demokratizaziorako beha-rrezko baldintzak ezarriz goaz. Herria boteretzeko espazioak zabaldu nahiz erabiliz, pertso-na guztien eskubideak eta era-bakimena bermatuko dituen etorkizuneko estatua gaurdanik eraikitzen ari gara, elkarlanean. Gure tresna: jarduera soziopoli-tikoa. Hautatzeko hautua egin izana, hain zuzen.
Eta zuk? Izan nahi duzu zure etorkizunaren jabe?
Hautatu. Erabaki. Izan buru-jabe. Zeure esku ere badago.
Ez gara askatasunaren beldur
LOHItZUNE RODRIGUEZ AURREKOEtxEA Filosofian lizentziatua
Gai (des)ordena
72017ko maiatzak 11 | maiatzak 17
Sopela
Azken hilotan, Sopelako Udala Hesi programa garatzen dabil, Enplegu eta Sustapen Ekono-
mikoko Sailaren bitartez. Egitasmoa-ren helburua da udalerriko langabe-tuak teknologia berrietara hurreratzea; modu berean, tailerrak bilatzen du sopeloztar horiek lan merkatuan tek-nologia berriek eskaintzen dituzten abantailen jabe bihur daitezen. Hesi da ekimen horren osagarria, aurre-tik Udalak martxan ipinitako Inklusio Soziolaboralean Laguntza Planarena, Teresa Fernández, Enplegu eta Sus-tapen Ekonomikoko Sailaren zinego-tziak azaldu duenez. Hala, programa horren «parte-hartzaileen artean tek-nologia berrien inguruan gabeziak eta
eskakizunak antzeman ziren». Hesi beharrezko ezagutzak hartuta, biga-rren fase bat garatuko da, hau da, Hesi II. Horretan, parte-hartzaileek azaldu-ko dituzte euren asmoak eta enpresa-proiektu baten ideia simulatuko dute Sopelako udalerria eta ingurunearen hobekuntzan oinarrituta.
Hesi, langabetuak teknologia berrietara hurreratzeko tailerra
Lan merkaturatzea erraztu gura du Udalak.
Pasa den martxoan, Sopelako Uda-lak bertako bizilagunei eskatu zien
animaliak jasotzeko zentroetan dau-den maskotak adopta zitzaten. Eguno-tan, adopzio horiek errazteko ekimena abiatu du Udalak. Hala, sopeloztarrek animaliak jasotzeko zentroetan dauden maskotak ezagutzeko aukera izango dute, zentroetaraino joan barik. Anima-liak honako data eta lekuetan ikusi ahal izango dira: maiatzaren 24an, eguaz-tenean, udaletxearen ondoko pla-zan (euria eginez gero, Bentatxun edo frontoian), 11:00etatik 14:00etara; hila-ren 25ean, Gernika plazan, 17:00etatik 20:00etara; eta maiatzaren 26an, uda-letxearen ondoko plazan berriro ere, 17:00etatik 20:00etara.
Itzartu emakumeen elkarteak anto-latu du eguenerako, hilaren 11rako,
«Personas tóxicas vs. personas positi-vas» goiburuko berbaldia. Ekimena, Nuria Sorli psikologoak zuzenduko du eta, daborduko ohikoa denez, elkar-tearen lokalean izango da, 18:00etatik aurrera. Bestalde, Sopelako emaku-meen elkarteak bere beste jarduera-kaz jarraituko du. Hala, hilaren 18an, eguenean, genero-ikuspegiko zinema-ren zikloan beste film bat proiektatu-ko dute: Freeheld (No sin ella, gaztela-niaz). Ohi bezala, emanaldia Kurtzio kultur etxean izango da, 18:00etan; sarrera doakoa izango da. Filma Lau-rel Hester eta Stacie Andréeren bene-tako historian oinarrituta dago.
Adopzioan har daitezkeen maskotak ezagutzeko ekimena
Pertsona toxikoen gaineko berbaldia, Itzarturen lokalean
Udaberriko jaia ospatuko dute
Domekan, hilaren 14an, uda-berriaren etorrera ospatu-ko dute sopeloztarrek, urta ro-aldaketatik aste batzue-
tara. Laugarren aldia izango da Meña-koz elkarteak jai hori ospatuko due-na, eta ohiko osagaiak ez dira faltako. Hala, pandero joleek 12:30ean eman-go diote hasiera jaiari, udaletxearen ondoko plazan. Ondoren, 13:00etan, euskal dantzak izango dira eta bu-katzeko, 17:30etik aurrera, gidatuta-ko dantzen erromeriak girotuko du plaza. Meñakoz kultur erakundearen helburuak euskara eta euskal kultu-ra sustatzea dira, eta ezaguna da an-tolatutako erromeriengatik; baina ho-rrez gainera, beste hainbat ekintzatan
eta jardunetan ibili dira beharrean buru-belarri urteotan. Esate batera-ko, Meñakozen babesean Eguzkilore umeen dantza-taldea jaio zen, eta el-karteak harreman handia izan du na-gusien dantza-taldeagaz, pandero jo-leakaz eta Berbalapiko sendientzako berbalagun ekimenagaz.
Udaberriko jaia ospatzeri ekin zion Meñakozek antzinako ohiturak gaur-kotzeko asmoz. Sopelan ohitura zen udaberria hastean abadea langileakaz eta baserritarrakaz elkartzea, Muna-rriraino igotzea eta bertan otoitz edo erregu egitea, urte horretako uztak oparoak izan zitezen eskatzeko. Herri-ra bueltatzean, «katu-kakak» izeneko kanpai-hotsak jotzen zituzten.
Ohitura zaharrei jarraituz, udaberri-jaia ospatuko dute domekan, udaletxearen aurreko plazan. Meñakoz kultur erakundeak antolatu du ekimena, Udalaren babesagaz.
Dantza da udaberriko jaiaren osagai nagusia. © JAVIER ARNAIZ - EGUZKILoRE DANTZA-TALDEA
Daborduko, martxan da Sopelbus garraio-zerbitzuko maiatzeko or-
dutegi berezia. Sopelako Udalak ja-kinarazi duenez, ordutegi hori maia-tzaren 31ra arte izango da baliagarria, ekainaren 1ean udako ordutegia hasi-ko baita, irailaren 30era arte. Honen-bestez, maiatzean, Atxabirilgo parkin-getik irteten diren autobusak goizeko 07:00etan ateratzen dira, astelehene-tik barikura. Haur-eskolarako zerbitzu
arruntek honako irteera-orduak dituz-te: 07:00etan; 08:30ean; eta 12:00eta-tik 13:30era, ordu erdiro; azkenik, au-tobus bana dabil 19:00etatik 20:30era, ordu erdiro, baina tutoretzapeko etxe-bizitzetan gelditzen da. Ikastolarako autobus bereziak, ostera, 07:30ean eta 15:00etan har daitezke. Haur-eskola-tik Atxabiribilerainoko Sopelbusak 07:15etik, 20:45era har daitezke.
info+: 944 065 519 / [email protected]
Sopelbusak maiatzeko ordutegi berezian murgilduta
Baiezkoak
Ezezkoak
Zuriak
Baliobakoak
396 97,30
9 2,21
1 0,25
1 0,25
Botoak %
Baiezkoak
Ezezkoak
Zuriak
Baliobakoak
824 97,28
19 2,24
3 0,35
1 0,12
Botoak %
Baiezkoak
Ezezkoak
Zuriak
Baliobakoak
284 94,67
13 4,33
1 0,33
2 0,67
Botoak %
Albuma
Gorliz% 17,76ko parte-hartzea4.768 herritar deituak847 emandako botoak
Uribe Kostako lehenengo herri-galdeketak, sei herritanBarrika% 24,19ko parte-hartzea1.240 herritar deituak300 emandako botoak
Lemoiz% 39,09ko parte-hartzea1.041 herritar deituak407 emandako botoak
HERRI-GALDEKETAK URIBE KoSTAN 92017ko maiatzak 11 | maiatzak 17
Eskualdeko 5.007 herritarrek gauzatu zuten euren erabakitzeko eskubidea domekan. Gure Esku Dago ekimenaren herri-galdeketak antolatu zituen Uribe Kosta Ados taldeak, sei herritan: Barrikan, Gorlizen, Lemoizen, Plentzian, Sopelan eta Urdulizen. Kolore askotariko 250 boluntario inguruk jardun zuten dena behar bezala garatzeko hamaika zereginetan. 25.512 herritar egon ziren
botoa ematera deituak, eta 5.007 lagunek bozkatu zuten, %19,62ak. Hala, «Euskal Estatu burujabe bateko herritarra izan gura dozu?» galderari, 4.807 lagunek baietz erantzun zioten (%96); 150 lagunek, ezetz (%3); 34 boto zuriak izan ziren; 16, baliobakoak.
Baiezkoak
Ezezkoak
Zuriak
Baliobakoak
697 95,09
28 3,82
5 0,68
3 0,14
Botoak %
Baiezkoak
Ezezkoak
Zuriak
Baliobakoak
1.990 95,31
67 3,21
23 1,10
8 0,38
Botoak %
Baiezkoak
Ezezkoak
Zuriak
Baliobakoak
616 97,47
14 2,22
1 %0,16
1 %0,16
Botoak %
Sopela% 18,78ko parte-hartzea11.116 herritar deituak2.088 emandako botoak
Plentzia% 16,72ko parte-hartzea3.781 herritar deituak632 emandako botoak
Urduliz% 20,55ko parte-hartzea3.566 herritar deituak733 emandako botoak
2017ko maiatzak 11 | maiatzak 1710
Lemoiz
Lemoizko zentral nuklearra-ren lurrak euskal erakundeen esku utziko ditu Espainiako Gobernuak, baita zentralaren
ondoan eraikita dagoen kai-muturra ere. Hala dago adierazita EAJren eta PPren arteko akordioan. Besteak bes-te, hori dela eta, EAJk Kongresuan di-tuen bost diputatuek popularren al-deko botoa emango dute, Espainiako Gobernuak 2017rako prestatu duen Es-tatuko Aurrekontu Orokorren proiek-tuak aurrera egin dezan. Trukean, Ra-joyren gobernuak hainbat konpromiso bete beharko ditu, tartean, Lemoizko zentral nuklearra euskal erakundeen
esku uztearena. Zentral nuklearra erai-kitzeko lanak 1972an hasi ziren, eta proiektua 1984an geldiarazi zuten, Fe-lipe Gonzálezen Gobernuak moratoria nuklearra ezarri ostean. Hiru hamar-kada baino gehiago igaro dira ordutik, eta tarte horretan hainbat proposamen
egon dira lursail horri etekina atera-tzeko, baina batek ere ez du aurrera egin. Lurzoruak 55.000 metro koadro ditu, eta porlanezko eraikinak geldi-tzen dira bakarrik bertan, Basorda ka-lan. Energia sortzeko gailu denak bere garaian kendu zituzten arduradunek.
Zentralaren etorkizuna Euskal erakundeen esku egongo dira zentralak dituen lur-eremuak, EAJk eta PPk egindako akordioaren ondorioz.
Zentral nuklearrak hartzen duen eremu osoari eragingo dio akordioak.
Euskarazko udalekuak antolatuko ditu Lemoizko Udalak, beste urte
batez. Horien helburua da udalerriko ume eta gaztetxoen aisialdian eta espa-rru ez-formalean euskararen erabilera handitzea. Udalekuok ekainaren 26tik uztailaren 14ra bitartean izango dira, 09:00etatik 14:00etara, Lemoizko esko-laren kanpoaldean; euria egiten due-nean Urizarreko gelan edo frontoian egingo dira. Askotariko ekintzak egin-go dituzte bertan, berbarako sukaldari-tza-tailerrak, margolaritza-tailerrak eta irteerak. Horietan parte hartzeko inte-resa dutenek aldez aurretik izena eman beharko dute, hilaren 12a baino lehen. Horretarako, interesdunek Armintza-ko kultur etxeraino hurreratu beharko dute. Udalekuak talde bitan banatuta egongo dira: 3 eta 5 urte artekoen tal-dea, eta 6 eta 12 urte artekoena. Guztira eskainiko dituzten 40 lekuak adin-tarte bi horien artean banatuko dituzte.
info+: www.lemoiz.eu
Euskarazko udalekuak antolatu ditu Lemoizko Udalak
Plentzia Urduliz
Aurton ere, Iparraldeko Idi Proba Txapelketa egingo dute Urduli-
zen, maiatzaren 19an, 20an eta 22an. 34. edizio izango da eta probak arras-tiko 21:00etan hasiko dira Iparralde kiroldegiko probalekuan. Hala ere, lekuko proba-harria apurtuko balitz, Berangoko probalekuan jarraituko lu-ketela jakinarazi dute arduradunek. Proba bakoitzaren egunean egingo dute idien pisatzea, goizeko 10:00etan. Joan den hilaren 7ra arte izan zen idi-pare parte-hartzaileen inskripzio-epea eta, modu berean, bakoitzak zein egu-netan parte hartuko duen zehazteko
zozketa ere egin zuten. Urdulizko pro-ba puntuagarria izango da Euskadiko eta Bizkaiko txapelketetarako.
Uribe Kostan sortu berri den Txa-kinarto kontsumo-taldeak azo-
ka agroekologikoa antolatuko du do-mekan, hilaren 14an. Bertan, taldean kontsumitzen dituzten produktuak erakutsiko dituztela iragarri dute an-tolatzaileek. Goizeko 11:00etan hasi-ta, kontzertuak, kontsumo-taldearen bideo-aurkezpena, pintxo-potea eta tailerrak egongo dira, besteak beste, Plentziako Ontziola plazan. Azokak eguerdiko 03:00etara arte iraungo du.
Txakinarto kontsumo-taldeko ki-deek jakinarazi dutenez, azokan das-tatu eta erosi ahal izango dira honako
produktu hauek: esnekiak, barazkiak, pasta, ogia, marmeladak, pizzak, biz-kotxoak eta bertako garagardoak. «Den-denak osasuntsuak, ingurugiroa errespetatuz ekoitzitakoak, eta hurbi-lekoak», azaldu dute. Azokak irauten duen bitartean, Plentziako musika-talde bik kontzertua eskainiko dute. Hala, 11:30ean Ilbet taldearen txanda izango da; ostean, Busker Juicek har-tuko dio lekukoa, 13:30ean.
Antzinako azoken izaera berresku-ratzeko guran, egun horretan «base-rritarrez janzteko» proposamena luza-tu dute antolatzaileek.
Idi-proben txapelketa egingo da hurrengo aste-akabuan
Azoka agroekologikoa egingo dute domekan, Ontziola plazan
Hilaren 19an, 20an eta 22an izango dira probak.
Marineorta parkeko makinak ondo erabiltzeko ikastaroaUdalerriko hainbat parketan dau-
de nagusiei begirako askotariko gimnasia-makinak. Pertsona askok erabiltzen dituzte, osasuna hobetze-ko guran; baina, denek ez dakite ze-lan erabili behar diren. Hori dela eta, makina-mota horiek behar bezala era-biltzen erakusteko tailerrak antolatu ditu Urdulizko Udalak, Bizkaiko Foru Aldundiagaz batera. Ikastaroak Mari-neorta parkean egingo dituzte. Joan
den hilaren 8an egin zuten lehenengo saioa, eta interesa dutenak ekainaren 27ra arte bertara hurreratu ahal izan-go dira, martitzenetan, 11:30ean. Ma-kinen erabilera horretan sakontzeko, hainbat begirale egongo dira, eta ari-ketak modu egokian zelan egin ere ira-katsiko dute. Euria egitekotan saioak kultur etxean egingo direla jakinarazi dute antolatzaileek.
info+: www.urduliz.eus
Bizipoza gure bizitzan lelo moduan eduki behar dugu? Bizitzeko alaita-suna beharrezkoa dugu? Gorlizen baietz pentsatzen dute! Gorlizko Uda-la Umore Gauak ekimenaren 2. edizioa antolatzen dabil. Uztailaren 7an, 8an eta 9an, euskarazko eta gaztelaniazko hainbat antzezlan ikusteko
aukera izango dugu. Pasa den urtean Gorka Aguinagalde, Patxo Telleria, Mikel Martinez edo Gemma Martinezek bere lanak taularatu zituzten. Jende-mordoa hurbildu zen Gorlizko Eleiz plazara. Oraingo honetan Maribel Salas, Olatz Beobi-de, Txaflas edo Diego Perez ikusteko aukera izango dugu, beste batzuen artean.
Apuntatu: uztailak 7, 8 eta 9, Gorlizko Eleiz plazan.
Taularatu áLEx YGARtUA Aktorea eta zuzendaria
oso barregarria!
Kultura
Getxoarte 2017n parte hartu gura duten artista denek beren proiek-
tuak aurkeztu ditzakete Algortako Vi-llamonteko kultur etxean. Eskabideak jasotzeko epea maiatzaren 22an amai-tuko da. Guztira, Getxoarteren epai-mahaiak 30 proposamen hautatuko ditu eta proiektuak azaroaren 17tik 19ra egongo dira ikusgai Areetako Xake plazan. Aretoa karrera profesionala-ren hasieran dauden artistei zuzen-duta dago, merkataritza ordezkaritza eduki zein ez. Halaber, Getxoarteren epaimahaiak erakutsiko diren lanen artean bat hautatuko du, kalitatea, for-matua eta proiektua kontuan izanda.
info+: www.getxo.eus
Umeen transexualitatea umea-kaz eurakaz lantzeko berariazko
lehendabiziko ikus-entzunezko mate-rial didaktikoa sortu du Chrysallis Eus-kal Herriak, transexualitate egoeran dauden adin txikikoen familien elkar-teak. Eta ikastetxeei, liburutegiei zein ludotekei gonbitea egin die hilaren 17an, Transfobiaren aurkako Egunaren harira, bideoa proiekta dezaten umeen artean errealitate horren hausnarketa sortzeko bide bezala. Elkartearen iri-tziz, transfobiari aurre egiteko modurik onena ezagutza zabaltzea da. Hori dela eta, materiala web orrian eskegi dute, edonork jaitsi eta erabili ahal izateko .
info+: www.chrysalliseh.eus
Maiatzaren 22ra arte aurkez daitezke Getxoarten parte hartzeko eskabideak
Umeen transexualitatea jorratzeko lehendabiziko material didaktikoa aurkeztu du Chrysallisek
Euskara AgendaAskotariko ekimenak antolatu dituzte, plentziar eta gorliztar denen gozamenerako. © PIRRITX ETA PoRRoTX
EgitarauaMaiatzak 12, barikua20:30 Adarretatik Zintzilik euskal komedia nostalgikoa, Plentziako Danontzat gaztetxean.
Maiatzak 20, zapatua18:00 Kontu eta Kantu ipuin-kontaketa, Plentziako Danontzat gaztetxean.
Ekainak 17, zapatua20:00 Maiderren kontzertua. Maider Zabaldegik Zuei lana aurkeztuko du, Gorlizko Eleiz plazan.
Uztailak 4, martitzena17:00 Pirritx eta Porrotxen umeentzako ikuskizuna, Plentziako ontziola plazan.
IrteerakHilak 14, 21 eta 28 / ekainak 4 eta 18 Herri Urrats (Senpere), Sortzen (Iruñea), Ibilaldia (Mungia), Euskal Eskola Publikoaren jaia (Gasteiz) eta Araba Euskaraz (Bastida).
Gorlizko eta Plentziako Eus-kara Agenda bateratuak ez du etenik. Aste Santuko opo-rraldiaren ostean, egitarau
luze eta oparoa antolatu du datozen hilabeteotarako. Hala, hilaren 12an, barikuan, Adarretatik Zintzilik ikus-kizuna egongo da gozagai Danontzat gaztetxean, 20:30etik aurrera. Astebe-
te beranduago, hilaren 20an, Kontu eta Kantu saioa izango da leku horre-tan bertan, 18:00etan. Orduan, ipuin kontalariek hainbat istorio kontatuko dituzte, abesten duten heinean. Os-tean, ekainera arte itxaron beharko da hurrengo saioaz gozatzeko. Izan ere, ekainaren 17an izango da Maide-rren kontzertua, Gorlizko Eleiz enpa-
rantzan. Bertan, 20:00etatik aurrera, Maider Zabaldegik Zuei lana aurkeztu-ko du gorliztar denen aurrean. Azke-nik, Pirritxek eta Porrotxek ume denen irribarrea agerian uzteko saioa egingo dute uztailaren 4an, Plentziako On-tziola plazan. Horretarako hitzordua 17:00etan ipini dute.
Bestalde, udalerri bi horietako bizi-lagunek hainbat jaitara joateko auke-ra izango dute; hau da, Euskara Agen-dak Herri Urrats, Sortzen, Ibilaldia, Euskal Eskola Publikoaren Jaia eta Araba Euskaraz jaialdietara joateko
autobusak antolatuko ditu. Horieta-koren batera joan gura duenak aldez aurretik izena eman beharko du, Plen-tziako Goñi Portalen edo Gorlizko kul-tur etxean.
Gorlizko eta Plentziako euskaldu-nen sarea handitzeko helburuagaz martxan ipini zuten iaz Euskara Agen-da. Izan ere, udalerri bietako egoera soziolinguistikoa oso antzekoa da, eta asko dira herri batetik bestera doazen herritarrak. Hori dela eta, horri aurre egiteko guran sortu zuten egitasmoa, Mankomunitatearen bitartez.
Urte osoan aukeran egon arren, orain da unerik onena Uribe Kostako Berbalagun egitas-
moan izena emateko. Horretarako, interesa dutenek hiru aukera dituzte: e-mail bidez antolatzaileek egindako fitxa beteta bidaltzea; telefono bitartez egitea; edo norberaren herriko kultur etxera hurreratuz. Berbalagun egitas-moa euskaraz berba egiteko progra-ma da eta, gainera, jende berria eza-gutu, euskararen munduan murgildu eta euskaraz bizitzeko aukerak eskain-tzen ditu. Berbalagunak 5-6 pertsona-ko taldeetan elkartzen dira, astean behin, taldeak berak aukeratzen duen orduan eta egunean. Horrez gainera,
Berbalagun guztiak batuko dituzten ekintzak antolatu ohi dituzte, esate-rako ikastaroak, txangoak eta berbal-diak. Modu horretan, euskararen ha-rreman-sareak gehiago zabaldu gura dituzte antolatzaileek.
Eskualdeko euskal hiztunen sarea handituz
info+: [email protected]
Udara arteko egitarau oparoa antolatu du Plentziako eta Gorlizko Euskara Agenda bateratuak: antzerkiak, kontzertuak eta irteerak egongo dira, besteak beste.
© UK BERBALAGUN
2017
ko m
aiat
zare
n 11
tik
mai
atza
ren
17ra
art
e
sOPE
LA
Txal
o Pr
oduk
zioa
k ko
npai
niak
Jai
n-ko
Ba
satia
an
tzer
ki-s
aioa
es
kain
i-ko
du
mai
atza
ren
12an
, Kur
tzio
kul
-tu
r et
xean
, ar
rast
iko
08:0
0eta
n.
Hel
duen
tzak
o eu
skar
azko
kom
edia
dr
amat
ikoa
da;
um
een
arte
ko l
iska
r ba
tetik
abi
atut
a, e
zkon
duta
dau
den
biko
te b
iren
gora
behe
rak
kont
atuk
o di
tu a
ntze
zlan
ak. S
eme-
alab
en a
rte-
ko l
iska
rra
konp
ontz
eko
saio
bak
e-
tsua
k 18
0 gr
aduk
o bi
ra e
man
go d
u,
elka
rri
egun
doko
ak e
ta b
i es
anez
, et
a ba
tak
best
eari
frus
traz
ioak
eta
m
iser
iak
lepo
ratu
z. A
ntze
zlan
a Ya
s-m
ina
Reza
fran
tzia
rrar
en L
e Di
eu d
u Ca
rnag
e an
tzez
lana
ren
mol
dake
ta
da. R
oman
Pol
ansk
i zu
zend
aria
k zi
-ne
mar
ako
egok
itu z
uen
2011
n; E
u-ro
pan
film
atu
zuen
, ja
torr
izko
obr
a Ne
w Y
orke
n ko
katz
en b
ada
ere.
Jodi
e
Fost
er, K
ate
Win
slet
, Chr
isto
ph W
altz
et
a Jo
hn C
. Rei
lly a
ktor
eaka
z fil
mat
u zu
en P
olan
skik
.Ai
tzib
er G
arm
endi
a, M
ikel
Los
a-da
, An
doni
Ag
irreg
omez
kort
a et
a Te
ssa
Ando
negi
akt
ore
eusk
aldu
na-
kaz e
gin
du la
n gu
rean
Txa
lo P
rodu
k-zi
oak
konp
aini
ak, e
ta B
egoñ
a Bi
lbao
da
obr
aren
zuze
ndar
ia. S
arre
rak
6 eu
-ro
an d
aude
salm
enta
n.
Jain
ko B
asat
ia la
nak,
Re
zare
n an
tzer
kia
oina
rri
Akto
re e
uska
ldun
eza
gune
k ta
ulat
uko
dute
Jain
ko B
asat
ia o
bra.
© T
XALo
PRo
DU
KZIo
AKan
tZEr
kia
MAI
AtZA
K 12
, BAR
IKUA
Inte
rcul
tura
lidad
19:0
0 | A
lgor
tako
kul
tur e
txea
| Ge
txo
Kont
ular
ien
klub
eko
saio
a. S
arre
ra: d
oan.
MAI
AtZA
K 13
, ZAP
AtUA
Unde
r the
sea
11:0
0 | A
reet
ako
elka
rteg
ia |
Getx
oIp
uin-
kont
aket
a, in
gele
sez.
Sar
rera
: doa
n.
MAI
AtZA
K 14
, DO
MEK
ASa
la d
e es
pera
19:0
0 | A
ndré
s Is
asi m
usik
a-es
kola
| Ge
txo
XI. E
mak
umea
k Es
zena
n zi
kloa
ren
barr
uan.
G
azte
lani
azko
ikus
kizu
na. S
arre
ra: 3
eur
o.
Max
Txik
ia12
:30
/ 17:
00 |
Kurt
zio
kultu
r etx
ea |
sope
la1-
4 ur
te b
itart
eko
umee
ntza
ko 3
0 m
inut
uko
ikus
kizu
na, e
uska
ra h
utse
an. S
arre
rak:
3 e
uro
(um
eak)
eta
5 e
uro
(hel
duak
).
MAI
AtZA
K 18
, EGU
ENA
Los
bols
illos
de
Bel d
e Bi
l18
:00
| Vill
amon
teko
libu
rute
gia
| Get
xoAn
abel
Mur
ok Ip
uina
ren
ord
ua p
rogr
aman
eg
ingo
due
n do
ako
ikus
kizu
na. G
azte
lani
az. 5
-9
urte
bita
rtek
oent
zat.
FaKi
u20
:00
| Azo
ka z
ahar
ra |
Eran
dio
Antz
erki
Egu
Enak
pro
gram
aren
bar
ruan
, eu
skar
a hu
tsea
n eg
inda
ko a
ntze
rki-l
ana
eska
inik
o du
ATX
Tea
troa
k; g
idoi
a Fr
edi P
aiak
idat
zi d
u. D
oan.
oLE
rkia
kM
AIAt
ZAK
17, E
GUAZ
tENA
Oler
kiza
leen
klu
ba19
:00
| Alg
orta
ko k
ultu
r etx
ea |
Getx
oAm
alia
Igle
sias
ek o
lerk
i-sai
oa e
skai
niko
du,
Ve
rsad
as o
lerk
i Klu
beko
akaz
.
LEh
iakE
tak
MAI
AtZA
K 13
, ZAP
AtUA
Herr
i-baz
karia
15:0
0 | A
ndra
Mar
iko
kiro
ldeg
ia |
Getx
oSa
n Is
idro
jaie
tako
her
ri-ba
zkar
ia, A
uzo
elka
rtea
ren
ekim
enez
.
MAI
AtZA
K 13
, ZAP
AtUA
Book
Trai
lerr
en II
I. sa
riket
a11
:00
| Alg
orta
ko G
azte
leku
a | G
etxo
Sari-
bana
keta
eta
pub
likoa
ren
saria
auke
ratz
eko
bozk
eta
egin
go d
ira b
erta
n.
aZo
kak
MAI
AtZA
K 14
, DO
MEK
Atx
akin
arto
ren
azok
a ag
roek
olog
ikoa
11:0
0 | O
ntzi
ola
plaz
a | P
lent
zia
Txak
inar
to k
onts
umo-
tald
eak
azok
a ag
roek
olog
ikoa
ant
olat
uko
du. P
intx
o-po
tea,
ta
ilerr
a et
a be
stel
ako
jard
uera
k eg
ongo
dira
.
BErB
aLdi
akM
AIAt
ZAK
11, E
GUEN
APe
rson
as tó
xica
s vs
per
sona
s po
sitiv
as18
:00
| Kur
tzio
kul
tur e
txea
| so
pela
Nur
ia S
orli
psik
olog
oak
eska
inik
o du
ber
bald
ia.
Saio
a ga
ztel
ania
z iz
ango
da,
eta
doa
n.
MAI
AtZA
K 17
, EGU
AZtE
NALa
gunt
za te
knik
oak
eta
etxe
bizi
tzar
en e
goki
tzap
en
txik
iak
18:0
0 | 3
. adi
neko
en a
reto
a | G
orliz
Zain
duz
prog
ram
ako
berb
aldi
a. B
erta
n pa
rte
hart
zeko
izen
a em
atea
beh
arre
zkoa
da;
doa
n.
MAI
AtZA
K 18
, EGU
ENA
Aque
llo e
stab
a de
sean
do
ocur
rir19
:45
| Alg
orta
ko k
asin
oa |
Getx
oLe
onar
do P
adur
ak li
buru
aren
ingu
ruko
lite
ratu
r be
rbal
dia
eska
inik
o du
. Sar
rera
, doa
n.
Elka
rrek
in E
snat
zeko
Ord
ua19
:00
| Kur
tzio
kul
tur e
txea
| so
pela
Kirm
en U
ribe
idaz
leak
ber
e az
ken
libur
ua
izan
go d
u be
rbab
ide,
Irak
urle
Klu
bean
.
Jaia
k
MAI
AtZA
K 13
, ZAP
AtUA
Gazt
e as
anbl
adar
en x
. ur
teur
rena
12:0
0 | K
alez
ulo
gazt
etxe
a | E
rand
ioAs
kota
riko
jard
uera
k eg
ongo
dira
12:
00et
atik
au
rrer
a Er
andi
oko
Kale
zulo
Gaz
tetx
ean,
be
stea
k be
ste
azok
a, fu
tbol
in e
rral
doia
, irr
atsa
ioa,
kili
kiak
, pai
lazo
ak, g
azte
-baz
karia
, ko
ntze
rtua
k...
MAI
AtZA
K 14
, DO
MEK
AUd
aber
ri Ja
ia12
:30
| Uda
letx
eko
plaz
a | s
opel
aEu
skal
dan
tzak
, her
ri-m
usik
a et
a er
rom
eria
an
tola
tuko
dira
uda
berr
ia a
gurt
zeko
. Egu
n er
diko
osp
akiz
una
izan
go d
a.
MAI
AtZA
K 12
-15
san
Isid
ro ja
iak,
Get
xon
Andr
a M
ari |
Get
xoEg
itara
ua: 3
. orr
ian
eta
ww
w.h
iruka
.eus
-en.
ikas
taro
akM
AIAt
ZAK
13, Z
APAt
UANo
rdic
Wal
king
sai
oa17
:00
| Eliz
ako
plaz
a | G
orliz
Nord
ic W
alki
ng m
odur
a eg
iteko
ibilb
idea
. In
form
azio
geh
iago
: eus
kadi
trek.
com
MAI
AtZA
K 14
EtA
15E-
post
a: G
mai
l11
:30
| KZ
Gune
a | G
orliz
Post
a el
ektr
onik
oa b
ehar
bez
ala
erab
iltze
ko
ikas
taro
pra
ktik
oa. A
din
guzt
ient
zat.
kiro
Lak
MAI
AtZA
K 14
, DO
MEK
AIs
idro
Deu
nare
n xx
VII.
Esku
pilo
ta tx
apel
keta
ko
final
ak11
:00
| And
ra M
arik
o fr
onto
ia |
Getx
oPr
omes
ak, z
alea
k et
a el
iteak
.
MAI
AtZA
K 19
, 20
EtA
22xx
xIV.
Idi-p
roba
k11
:00
| Ipa
rral
de k
irold
egia
| Ur
duliz
Idi-p
roba
k an
tola
tuko
dira
Urd
uliz
ko Ip
arra
lde
kiro
ldeg
ian.
Sar
rera
: doa
n.
txan
go
akM
AIAt
ZAK
13, Z
APAt
UAM
endi
-irte
era
Bera
ngo
Mun
arrik
olan
da m
endi
-tal
deak
ibila
ldia
an
tola
tuko
du
Aldu
des
(Ipar
rald
e), o
tsam
unho
(9
01 m
) eta
Err
ola
(907
m) m
endi
etar
a.
Erak
uskE
tak
MAI
AtZA
REN
21ER
A AR
tELe
ku e
ta b
azte
rrak
Kurt
zio
kultu
r etx
ea |
sope
laRo
sa D
íaz
Gar
cíar
en a
rgaz
ki-e
raku
sket
a.
MAI
AtZA
REN
2tIK
31R
A Zi
rri M
arra
koen
art
elan
ak08
:30
| Alg
orta
ko k
ultu
r etx
ea |
Getx
oAr
te-t
aile
rrek
o ik
asle
en o
bren
era
kusk
eta.
MAI
AtZA
REN
11tI
K 20
RA A
RtE
FEEK
OOko
en la
nak
11:0
0 | A
lgor
tako
kul
tur e
txea
| Ge
txo
FEEK
oo
ko ta
ilerr
eko
ikas
leek
egi
ndak
o pi
ntur
a-la
nak,
Die
go L
astr
aren
eki
men
ez.
mus
ika
MAI
AtZA
K 18
, EGU
ENA
Pedr
o M
akay
20:0
0 | s
ilver
’s ta
vern
| Ge
txo
Get
xon
Zuze
nean
pro
gram
aren
bar
ruan
es
kain
iko
du k
anta
utor
eak
kont
zert
ua, A
lgor
tan.
MAI
AtZA
K 12
,BAR
IKUA
sani
sidr
oeta
ko k
ontz
ertu
ak20
:30
| Kiro
ldeg
iko
apar
kale
kua
| Get
xoBi
dean
err
omer
ia, H
exen
, Zaz
kel,
Akat
z et
a D
J Txa
nkle
tak
kont
zert
uak
eta
mus
ika-
saio
ak
eska
inik
o di
tuzt
e, d
oan.
MAI
AtZA
K 13
, ZAP
AtUA
Andr
een
aurr
esku
a et
a er
rom
eria
17:0
0 | E
lizak
o pl
aza
| Gor
lizTx
ilibi
tuak
tald
eak
andr
een
aurr
esku
a et
a er
rom
eria
ant
olat
uko
ditu
. Sar
rera
, doa
n.
Zin
Ema
MAI
AtZA
K 11
, EGU
AZtE
NANo
sin
Ella
18:0
0 | K
urtz
io k
ultu
r etx
ea |
sope
laG
ener
o-ik
uspe
giko
zin
ema,
Itza
rtu
elka
rtea
ren
ekim
enez
. Sar
rera
: doa
n.
MAI
AtZA
K 12
, BAR
IKUA
Com
anch
ería
21:0
0 | A
ndré
s Is
asi m
usik
a-es
kola
| Ge
txo
Cine
ma
Para
diso
pro
gram
ak D
avid
M
acKe
nzie
ren
lana
pro
iekt
atuk
o du
. Ing
eles
ez.
12 u
rtet
ik g
orak
oent
zat.
Sarr
era:
2,9
0 eu
ro.
MAI
AtZA
K 15
, Ast
ELEH
ENA
El O
livo
19:0
0 | B
eran
go A
ntzo
kia
| Ber
ango
Zine
ma-
saio
a 7
urte
tik g
orak
oent
zat i
zang
o da
. G
azte
lani
az. S
arre
ra, d
oan.
dan
tZa
MAI
AtZA
K 13
, ZAP
AtUA
Herr
ien
Jaia
ldia
21:0
0 | K
irold
egik
o fr
onto
ia |
Getx
oBe
rtok
o Itx
as A
rgia
eta
Kat
alun
iako
Bal
l de
Gita
nes
de m
onte
mel
ó ta
ldee
k da
ntza
tuko
dut
e Sa
n Is
idro
jaie
tako
dan
tzal
dian
.
Adar
reta
tik zi
ntzi
lik, P
lent
zian
Plen
tzia
ko e
ta G
orliz
ko E
uska
ra A
gend
a Ba
tera
tuar
en b
a-rr
uan,
Eus
kal K
omed
ia N
osta
lgik
oak
Adar
reta
tik Z
intz
ilik
antz
ezla
na e
skai
niko
du
Plen
tzia
n. 4
0 ur
te b
etet
zeak
dak
a-rr
en k
risia
ldi s
akon
a ko
ntat
uko
du ik
uski
zuna
k; A
ne Z
aba-
lak
eta
Gald
er P
érez
ek a
ntze
zten
dut
e.
Noiz
: Mai
atza
k 12
, bar
ikua
. O
rdua
: 20:
30.
Non:
Dan
ontz
at G
azte
txea
(Ple
ntzi
a).
sarr
era:
doa
n.
BERA
NGO
LEIO
AER
ANDI
O
Mun
du-m
aila
ko p
aper
ezko
heg
azki
nen
txap
elke
tara
doa
n 11
urte
ko D
ylan
en is
-to
rioa
kont
atuk
o di
gu 2
014a
n so
rtuta
ko
film
ak. A
din
guzt
ient
zako
lana
mai
atza
-re
n 14
an p
roie
ktat
uko
da,
eusk
ara
hu-
tsea
n et
a do
an, B
eran
goko
Ant
zoki
an.
Hego
amer
ikar
Zin
ema
zikl
oa e
skai
ntze
n da
biltz
a Pe
rseo
zin
efor
umek
oak;
mai
a-tz
aren
16a
n, F
erna
ndo
Pére
z zu
zend
a-ria
ren
eta
Abel
Rod
rígue
z gi
doig
ilear
en
film
a pr
oiek
tatu
ko d
ute,
20:0
0eta
n, K
ul-
tur L
eioa
n. S
arre
rak
2,5
euro
an d
aude
.
Jado
-Com
pasi
ón-e
ko D
BH 4
. m
aila
ko
ikas
leek
asp
aldi
ko i
kasl
een
klas
e m
a-gi
stra
la j
asot
zeko
auk
era
izan
go d
ute
mai
atza
ren
16an
, 12
:00e
tatik
12:
30er
a.
12:3
0etik
13:0
0eta
ra e
sper
ient
ziak
par
te-
katu
ko d
ituzt
e um
eek
nagu
siak
az.
Pape
rezk
o he
gazk
inak
fil
ma,
eus
kara
zÚl
timos
día
s en
la
Hab
ana,
Per
seon
Bela
unal
dien
arte
ko
jard
unal
diak
, esk
olan
Kom
edia
sen
timen
tala
eta
nos
talg
ikoa
da
Ane
Zaba
lak
eta
Gald
e Pé
reze
k an
tzez
tuko
dut
ena.
© B
IBA
KULT
URA
antZ
Erki
aM
AIAt
ZAK
12, B
ARIK
UAIn
terc
ultu
ralid
ad19
:00
| Alg
orta
ko k
ultu
r etx
ea |
Getx
oKo
ntul
arie
n kl
ubek
o sa
ioa.
Sar
rera
: doa
n.
MAI
AtZA
K 13
, ZAP
AtUA
Unde
r the
sea
11:0
0 | A
reet
ako
elka
rteg
ia |
Getx
oIp
uin-
kont
aket
a, in
gele
sez.
Sar
rera
: doa
n.
MAI
AtZA
K 14
, DO
MEK
ASa
la d
e es
pera
19:0
0 | A
ndré
s Is
asi m
usik
a-es
kola
| Ge
txo
XI. E
mak
umea
k Es
zena
n zi
kloa
ren
barr
uan.
G
azte
lani
azko
ikus
kizu
na. S
arre
ra: 3
eur
o.
Max
Txik
ia12
:30
/ 17:
00 |
Kurt
zio
kultu
r etx
ea |
sope
la1-
4 ur
te b
itart
eko
umee
ntza
ko 3
0 m
inut
uko
ikus
kizu
na, e
uska
ra h
utse
an. S
arre
rak:
3 e
uro
(um
eak)
eta
5 e
uro
(hel
duak
).
MAI
AtZA
K 18
, EGU
ENA
Los
bols
illos
de
Bel d
e Bi
l18
:00
| Vill
amon
teko
libu
rute
gia
| Get
xoAn
abel
Mur
ok Ip
uina
ren
ord
ua p
rogr
aman
eg
ingo
due
n do
ako
ikus
kizu
na. G
azte
lani
az. 5
-9
urte
bita
rtek
oent
zat.
FaKi
u20
:00
| Azo
ka z
ahar
ra |
Eran
dio
Antz
erki
Egu
Enak
pro
gram
aren
bar
ruan
, eu
skar
a hu
tsea
n eg
inda
ko a
ntze
rki-l
ana
eska
inik
o du
ATX
Tea
troa
k; g
idoi
a Fr
edi P
aiak
idat
zi d
u. D
oan.
oLE
rkia
kM
AIAt
ZAK
17, E
GUAZ
tENA
Oler
kiza
leen
klu
ba19
:00
| Alg
orta
ko k
ultu
r etx
ea |
Getx
oAm
alia
Igle
sias
ek o
lerk
i-sai
oa e
skai
niko
du,
Ve
rsad
as o
lerk
i Klu
beko
akaz
.
LEh
iakE
tak
MAI
AtZA
K 13
, ZAP
AtUA
Herr
i-baz
karia
15:0
0 | A
ndra
Mar
iko
kiro
ldeg
ia |
Getx
oSa
n Is
idro
jaie
tako
her
ri-ba
zkar
ia, A
uzo
elka
rtea
ren
ekim
enez
.
MAI
AtZA
K 13
, ZAP
AtUA
Book
Trai
lerr
en II
I. sa
riket
a11
:00
| Alg
orta
ko G
azte
leku
a | G
etxo
Sari-
bana
keta
eta
pub
likoa
ren
saria
auke
ratz
eko
bozk
eta
egin
go d
ira b
erta
n.
aZo
kak
MAI
AtZA
K 14
, DO
MEK
Atx
akin
arto
ren
azok
a ag
roek
olog
ikoa
11:0
0 | O
ntzi
ola
plaz
a | P
lent
zia
Txak
inar
to k
onts
umo-
tald
eak
azok
a ag
roek
olog
ikoa
ant
olat
uko
du. P
intx
o-po
tea,
ta
ilerr
a et
a be
stel
ako
jard
uera
k eg
ongo
dira
.
BErB
aLdi
akM
AIAt
ZAK
11, E
GUEN
APe
rson
as tó
xica
s vs
per
sona
s po
sitiv
as18
:00
| Kur
tzio
kul
tur e
txea
| so
pela
Nur
ia S
orli
psik
olog
oak
eska
inik
o du
ber
bald
ia.
Saio
a ga
ztel
ania
z iz
ango
da,
eta
doa
n.
MAI
AtZA
K 17
, EGU
AZtE
NALa
gunt
za te
knik
oak
eta
etxe
bizi
tzar
en e
goki
tzap
en
txik
iak
18:0
0 | 3
. adi
neko
en a
reto
a | G
orliz
Zain
duz
prog
ram
ako
berb
aldi
a. B
erta
n pa
rte
hart
zeko
izen
a em
atea
beh
arre
zkoa
da;
doa
n.
MAI
AtZA
K 18
, EGU
ENA
Aque
llo e
stab
a de
sean
do
ocur
rir19
:45
| Alg
orta
ko k
asin
oa |
Getx
oLe
onar
do P
adur
ak li
buru
aren
ingu
ruko
lite
ratu
r be
rbal
dia
eska
inik
o du
. Sar
rera
, doa
n.
Elka
rrek
in E
snat
zeko
Ord
ua19
:00
| Kur
tzio
kul
tur e
txea
| so
pela
Kirm
en U
ribe
idaz
leak
ber
e az
ken
libur
ua
izan
go d
u be
rbab
ide,
Irak
urle
Klu
bean
.
Jaia
k
MAI
AtZA
K 13
, ZAP
AtUA
Gazt
e as
anbl
adar
en x
. ur
teur
rena
12:0
0 | K
alez
ulo
gazt
etxe
a | E
rand
ioAs
kota
riko
jard
uera
k eg
ongo
dira
12:
00et
atik
au
rrer
a Er
andi
oko
Kale
zulo
Gaz
tetx
ean,
be
stea
k be
ste
azok
a, fu
tbol
in e
rral
doia
, irr
atsa
ioa,
kili
kiak
, pai
lazo
ak, g
azte
-baz
karia
, ko
ntze
rtua
k...
MAI
AtZA
K 14
, DO
MEK
AUd
aber
ri Ja
ia12
:30
| Uda
letx
eko
plaz
a | s
opel
aEu
skal
dan
tzak
, her
ri-m
usik
a et
a er
rom
eria
an
tola
tuko
dira
uda
berr
ia a
gurt
zeko
. Egu
n er
diko
osp
akiz
una
izan
go d
a.
MAI
AtZA
K 12
-15
san
Isid
ro ja
iak,
Get
xon
Andr
a M
ari |
Get
xoEg
itara
ua: 3
. orr
ian
eta
ww
w.h
iruka
.eus
-en.
ikas
taro
akM
AIAt
ZAK
13, Z
APAt
UANo
rdic
Wal
king
sai
oa17
:00
| Eliz
ako
plaz
a | G
orliz
Nord
ic W
alki
ng m
odur
a eg
iteko
ibilb
idea
. In
form
azio
geh
iago
: eus
kadi
trek.
com
MAI
AtZA
K 14
EtA
15E-
post
a: G
mai
l11
:30
| KZ
Gune
a | G
orliz
Post
a el
ektr
onik
oa b
ehar
bez
ala
erab
iltze
ko
ikas
taro
pra
ktik
oa. A
din
guzt
ient
zat.
kiro
Lak
MAI
AtZA
K 14
, DO
MEK
AIs
idro
Deu
nare
n xx
VII.
Esku
pilo
ta tx
apel
keta
ko
final
ak11
:00
| And
ra M
arik
o fr
onto
ia |
Getx
oPr
omes
ak, z
alea
k et
a el
iteak
.
MAI
AtZA
K 19
, 20
EtA
22xx
xIV.
Idi-p
roba
k11
:00
| Ipa
rral
de k
irold
egia
| Ur
duliz
Idi-p
roba
k an
tola
tuko
dira
Urd
uliz
ko Ip
arra
lde
kiro
ldeg
ian.
Sar
rera
: doa
n.
txan
go
akM
AIAt
ZAK
13, Z
APAt
UAM
endi
-irte
era
Bera
ngo
Mun
arrik
olan
da m
endi
-tal
deak
ibila
ldia
an
tola
tuko
du
Aldu
des
(Ipar
rald
e), o
tsam
unho
(9
01 m
) eta
Err
ola
(907
m) m
endi
etar
a.
Erak
uskE
tak
MAI
AtZA
REN
21ER
A AR
tELe
ku e
ta b
azte
rrak
Kurt
zio
kultu
r etx
ea |
sope
laRo
sa D
íaz
Gar
cíar
en a
rgaz
ki-e
raku
sket
a.
MAI
AtZA
REN
2tIK
31R
A Zi
rri M
arra
koen
art
elan
ak08
:30
| Alg
orta
ko k
ultu
r etx
ea |
Getx
oAr
te-t
aile
rrek
o ik
asle
en o
bren
era
kusk
eta.
MAI
AtZA
REN
11tI
K 20
RA A
RtE
FEEK
OOko
en la
nak
11:0
0 | A
lgor
tako
kul
tur e
txea
| Ge
txo
FEEK
oo
ko ta
ilerr
eko
ikas
leek
egi
ndak
o pi
ntur
a-la
nak,
Die
go L
astr
aren
eki
men
ez.
mus
ika
MAI
AtZA
K 18
, EGU
ENA
Pedr
o M
akay
20:0
0 | s
ilver
’s ta
vern
| Ge
txo
Get
xon
Zuze
nean
pro
gram
aren
bar
ruan
es
kain
iko
du k
anta
utor
eak
kont
zert
ua, A
lgor
tan.
MAI
AtZA
K 12
,BAR
IKUA
sani
sidr
oeta
ko k
ontz
ertu
ak20
:30
| Kiro
ldeg
iko
apar
kale
kua
| Get
xoBi
dean
err
omer
ia, H
exen
, Zaz
kel,
Akat
z et
a D
J Txa
nkle
tak
kont
zert
uak
eta
mus
ika-
saio
ak
eska
inik
o di
tuzt
e, d
oan.
MAI
AtZA
K 13
, ZAP
AtUA
Andr
een
aurr
esku
a et
a er
rom
eria
17:0
0 | E
lizak
o pl
aza
| Gor
lizTx
ilibi
tuak
tald
eak
andr
een
aurr
esku
a et
a er
rom
eria
ant
olat
uko
ditu
. Sar
rera
, doa
n.
Zin
Ema
MAI
AtZA
K 11
, EGU
AZtE
NANo
sin
Ella
18:0
0 | K
urtz
io k
ultu
r etx
ea |
sope
laG
ener
o-ik
uspe
giko
zin
ema,
Itza
rtu
elka
rtea
ren
ekim
enez
. Sar
rera
: doa
n.
MAI
AtZA
K 12
, BAR
IKUA
Com
anch
ería
21:0
0 | A
ndré
s Is
asi m
usik
a-es
kola
| Ge
txo
Cine
ma
Para
diso
pro
gram
ak D
avid
M
acKe
nzie
ren
lana
pro
iekt
atuk
o du
. Ing
eles
ez.
12 u
rtet
ik g
orak
oent
zat.
Sarr
era:
2,9
0 eu
ro.
MAI
AtZA
K 15
, Ast
ELEH
ENA
El O
livo
19:0
0 | B
eran
go A
ntzo
kia
| Ber
ango
Zine
ma-
saio
a 7
urte
tik g
orak
oent
zat i
zang
o da
. G
azte
lani
az. S
arre
ra, d
oan.
dan
tZa
MAI
AtZA
K 13
, ZAP
AtUA
Herr
ien
Jaia
ldia
21:0
0 | K
irold
egik
o fr
onto
ia |
Getx
oBe
rtok
o Itx
as A
rgia
eta
Kat
alun
iako
Bal
l de
Gita
nes
de m
onte
mel
ó ta
ldee
k da
ntza
tuko
dut
e Sa
n Is
idro
jaie
tako
dan
tzal
dian
.
2017ko maiatzak 11 | maiatzak 1714
Maiatzaren hasieran Plen-tziako Kantaguneko V. Kantalaguna ekitaldia antolatu zuten. Kaleak
jendez bete ziren Kantagune taldea-ren bosgarren urteurrenean, eta tal-
dekideek doinuak ipini zituen. Kaleko kantarien korroak (horrela definitzen dute euren burua Kantagunekoek) 19:00etan eman zion hasiera ekitaldia-ri, eta lehen atal horretan ordura arte egindako jarduerak birpasatu zituz-
ten; gainera, akordura ekarri zituzten jaialdiaren ibilbide osoan omenduta-ko pertsonen izenak: Antton Valver-de, Fermín Balentzia, Juan Antonio Urbeltz, Sabin López de Gereñu, Mikel Inunziaga, Galder Segurola, Gabi de la Maza, Gontzal Mendibil, Toti Martí-nez de Lezea, Getari Etxegarai, Josu Zarate edo Itxartu Antzerkia, besteak beste. Uribe Kostako Euskal abesti eta
folkloreko artisten omenaldietan, hon-dartzako Perseida Gauean, Gabon kan-tetan, eta abarretan izan dira Kantagu-nekoak. Argi mantendu da hasieratik taldearen helburua: «Garrantzitsuena euskal abestiez eta dantzez gozatzea da, kalean kantatuz» adierazi dute Kantagunekoek. «Ondo edo txarto kantatu, garrantzitsuena zure gustu-koa izatea eta ondo pasatzea da», azal-du du Ion Azpiazu taldekideak. Kan-tagunek entsegu irekiak egiten ditu, eta hilean bitan kantujirak antolatzen ditu, bertan parte hartu gura duten guztientzat. Euskal Herriko 234 abesti jasotzen zituen kantutegia argitaratu zuen 2014an, 1.000 ale plazaratu zi-tuzten. Aurten, kamiseta-kantutegi in-teraktiboa kaleratu dute: QR kodedun kamisetak. Sakelako telefonoaren bi-dez kodea irakurtzean, Kantaguneko jarduera guztiak ikus zitezkeen.
Kantujira eta afariaAurtengo edizioko gonbidatu bere-zia Gorka Knörr abeslaria izango da, Plentziaraino hurreratuko baita mu-sikaria maiatzaren 12an, kantaldi bat eskaintzera, 19:00etatik aurrera. Bere saioa amaitzean kantujira egingo dute eta eguna amaitzeko afari-omenaldia egingo diote Plentziako Kai Eder jate-txean, 22:00etan. Kantaldian eta afa-rian parte hartzeko izena ematea beha-rrezkoa da. Kantaldia doakoa izango da, baina afarira joan gura dutenek 15 euro ordaindu beharko dituzte.
Bost urte, kantuen arteanBarikuan, maiatzaren 12an, antolatu du Kantagunek Gorka Knörr abeslari ezagunagaz kantaldia. © AMAIA ZABALo
Kantagunek bosgarren urteurrena ospatuko du: historia gogoratzeaz gainera, Gorka Knörren kantaldia egongo da.
Bilbo Hiria txapelketako izen-ematea, ixtear
Maiatzaren 15a izango da azken eguna Bilbo Hiria musika-txa-pelketan izena emateko. Tal-
de hasiberrientzako eta gazteentzako lehiaketa da, eta berbarako iaz Euskal Herriko, Espainiako eta nazioarteko 626 musika-talderen lanak jaso zituen. Aurtengo txapelketan parte hartu ahal izateko betebeharrak ondoko hauek dira: taldekideak 18-35 urte bitarteko gazteak izatea, Europako edozein he-rrialdekoak, hiru kanta bidali beharko dituzte lehiaketara, taldearen inguru-ko informazioagaz batera, besteak bes-te. Bilboko Udalak adierazi duenez, tal-de hasiberrientzako lehiaketa izanda, bete beharreko beste baldintzetako bat da taldeak kontratu diskografikodun disko bi baino gehiago ez izatea. Ize-na emateko epea igarota, jasotako lan guztietatik 38 baino ez dituzte aukera-tuko: pop-rockeko 24, metaleko 10 eta joera berrietako 4. Lehenengo auke-raketa gaindituko duten horiek zuze-
neko kontzertua eskainiko dute Bilbo-rocken (Merced kaia, 1, Bilbo), irail eta urri bitartean. Pop-rock eta metaleko generoetan hiruna finalista aukeratu-ko dituzte. Finala zuzenean egingo da Bilborocken eta hiru sari egongo dira pop-rock eta metal generoetan, eta ba-karra joera berrietan. Publikoaren saria ere egongo da. Lehiaketak 20.700 euro banatuko ditu sarietan: musika mate-rialean, grabaketetan eta Azkena Rock zein Resurrection Fest jaialdietan jotze-ko aukera izango dute talde bik.
Kalabazan Kultur Ekimenak anto-latzen duen Getxoko Book Trailer
lehiaketak hirugarren edizioko irabaz-leen izenak iragarriko ditu maiatzaren 13an. Sari-banaketa Algortako Gazte-lekuan egingo dute, 11:00etan. Zapa-tuko ekitaldian aurtengo lehiaketako sariak banatzeaz gainera, Publikoaren Saria zein lanak jasoko duen bozkatze-ko aukera egongo da, jendaurrean or-duantxe bertan. «Aurton, 15 book trai-ler inguru jaso ditugu, eta espero dugu kopuruak urtez urte gora egitea, astiro bada ere», adierazi du Irati Astobietak, Kalabazaneko kideak. Book trailer-ak bideoz egindako liburuen iragarkiak dira, filmen trailerrakaz egiten den an-tzera, liburuaren alde aipagarrienak kontatuz. Getxoko Wanted lehiaketa-ren ondorioz jaiotako kultur jardue-ren elkartea da Kalabazan; Booktrailer proiektuagaz irabazi zuten lehiaketa orain dela urte batzuk, harrezkero txa-pelketa leku askotara zabaldu da.
Getxoko III. Book Trailer lehiaketak 15 lan jaso ditu, irabazleak hilaren 13an sarituko dituzte
Iazko edizioaren une bat. © BILBoKo UDALA
Iritsi da lorailaedota maiatza;hil ederra: gogoak loratzean datza...Uda laster heltzekobadut esperantzalore artean berrizegiteko dantza!
PAULE LOIZAGA LEGARRA Bertsolari sopeloztarra
Hitza emanda
HIRUKAk proposatutako hitz baten harira, ALBEko kideek bertso bat jarriko digute atal honetan, astero-astero.
Lorail
152017ko maiatzak 11 | maiatzak 17
TESTUA: IñIGO FERNANDEZ DE MARtIKORENAARGAZKIA: HODEI tORREs
Javier Campok abegikor egin du berba Getxoko kaletegiaren gai-nean egin duen ikerketaz. Aurre-tik, Portu Zaharreko ermitaren in-
guruan beste liburu bat idatzi zuen.
Zelan bururatu zitzaizun azkenengo liburu honetarako ideia?Metroan pertsona bi entzun nituenean berbetan. Batek esan zuen Juan Sebas-tián Elkano kalean bizi zela eta hura nor zen ideiarik ere ez zuela. Orduan otu zitzaidan. Ahalegindu nintzen jaki-ten zenbat kalek zeukaten pertsona-i-zena, zeintzuk ziren eta horien gainean ikertu ahal bazen, historia bat osatu eta gaur egun modan dagoen memoria kolektiboa berreskuratzeko.
Guztira, zenbat denbora eman duzu liburu hau osatzeko?Hiru urte eta erdi. Hiru urte, liburua egiteko; eta sei hilabete, argazkietara-ko. Liburuak 320 argazki ditu: biografia denek dagokien kalearen argazkia da-roate, irakurlea koka dadin. Gainera, ahalegindu naiz antzinako argazkiak ipintzen, garaia islatzeko. Erretratuak lortu ditudanean ere ipini ditut.
Zein prozedurari jarraitu diozu?Teknologiak gure esku utzi dituen tres-na denak erabili ditut. Internet da lehe-nengo pausoa, baina ez da beharrez-koena, ezta onena ere; kontu handia izan beharra dago sarean topa daite-keenagaz. Batez ere, mota denetako artxiboen informazioan oinarritu naiz: Derioko elizbarrutikoarena, sakramen-tu-erregistroetarako; Eusko Jaurlari-tzarena; Aldundiarena; Simancasko artxiboarena; Valladolid, Salamanca eta Segoviako artxibo militarrena. Bes-talde, museoak eta fundazioak ere ara-
katu ditut. Oso baliagarriak izan dira denak. Artxiboetan datu gutxi edo bat ere topatu ez dudanean, familiengana jo dut. Denek hartu naute maitasun eta errespetu handiz; nik ere eurek esan-dako guztia errespetatu dut. Horrela-koetan, sendiei bidali dizkiet nik ida-tzitakoa, esan zezaten zuzentzeko edo gaineratzeko zer edo zer bazuten, edo zehaztasunen bat ahaztuta bazuten. Harreman oso ona egon da familiakaz eta erabat eskertuta nago.
Zein pertsona kostatu zaizu gehien?Baten batzuk ez dira errazak izan, egia esateko. Arreta handiena eskatu dida-te Máximo Agirrek, Areetarentzat izan zuen garrantziagatik, eta Evaristo Chu-rrucak itsasadarrarentzat, inguruaren-tzat eta Bizkaiarentzat izan zuen inpor-tantziagatik. Horietaz aparte, beste bik zarrada handia sortu didate. Lehenen-goa, Juan Bautista Zabala da: algorta-rra Kubaraino joan zen mutikoa zela; han, azukre-ingenioei esker diru asko irabazi zuen. Algortara bueltatu zen
kapital handi bategaz. Ezkondu bakoa eta seme-alaba barik, 1910ean bere on-darea utzi zuen, neska eta mutil behar-tsuentzat eskola bat egiteko. Gaur egun ez dago garai hartako pobreziarik eta analfabetismorik, baina 107 urte beran-duago ondare horrek hainbat laguni on egin die. Bigarrena, kupo ezaguna-
ri lotuta dago: Novia de Salcedo. Apar-teko ikasketarik ez zuen arren, euskal foruen defendatzaile sutsuenetako bat izan zen, Madrilek kendu gura izan zi-tuenean. Gaur egun oraindino foruak baldin baditugu eta kupoa zein kon-tzertu ekonomikoa negoziatzeko auke-ra badugu, besteak beste, Novia de Sal-cedok horretan lagundu zuelako da.
Zein da emakumeen presentzia?Gutxi aurreratu da horretan. Azken ur-teotan, kale edo plaza bana ipini diete hiru emakumeri: Sor María Josefak, Ne-guriko Karmen elizaren aurrean dau-den mojen kongregazioaren sortzai-leak, plaza txiki eta polita dauka; Sorne Unzueta Utarsusek Malakate ondoko oinezko kale bat dauka; eta azkenik, María de Ibarra kale berria izango da. Herri-kontsulta baten bidez ipini diote izen hori orain arte Txikia plaza zena-ri. Emakume horren berri eman zuen Cristina Ayuso historiagileak, ema-kume getxoztarren gaineko liburux-ka batean. Bertan dio emandako tratu txarrengatik senarra epaiketara eroan zuen lehenengo emakumea izan zela. Baina, 35 urte lehenago, Pascuala de Arrezubieta andreak ere salatu zituen tratu txarrak, suhiaren aldetik jasanda-koak kasu horretan. Uste dut genero-bortizkeria bera dela senarrak eginda-koa ala suhiak egindako izanda. Hala, Pascuala de Arrezubietari kale bat iza-teko ohorea kendu diotela uste dut.
Javier Camporen ikerketen arabera, Marina de Ybarra deitzen zen Algortan kalea izango duen andrea. Udalari eskatu dio iker dezan, plaka ipini aurretik.
Javier Campo idazle algortarrak Getxo en sus calles. Con nombre propio liburua idatzi du. Bere bigarren lana da.
«Pascuala de Arrezubietari kale bat izateko ohorea kendu diote»
Internet da ikertzeko lehenengo pausoa, baina
ez da beharrezkoena, ezta onena ere
Berbetan
«Euskal historiaren azken 100 urteak kontatu ditut oraingoan�
Zertan zatoz maiatzaren 18an Sopelako Kurtziora?Irakurle Klubean nire azken nobelari buruz hitz egin-go dut: Elkarrekin Esnatzeko Ordua. Bertan izango dira eleberria irakurri duten pertsona taldea, eta az-ken lan honetaz arituko gara: idazketa-prozesuaz, pertsonaiez, formaz, gaiaren inguruan... inpresioak partekatzea izango da jardunaldiaren helburua.
Zer kontatzen duzu Elkarrekin Esnatzeko Orduan?Istorio erreala kontatzen dut eleberrian, pertsonen arteko benetako istorioa. Nobelaren istorioa hiruko-te baten inguruan jaiotzen da: Karmele Urresti, pro-tagonista nagusia, Ondarroako erizain bat da. Ge-rrak familiak zuen den-dena kendu dio eta Parisera erbesteratuko da, Eresoinka talde kulturalakaz. Ber-tan bere senarra ezagutuko du Bilboko Orkestra Sin-fonikoko musikari ezaguna den Txomin Letamendi. Elkar ezagutu eta gutxira, Bigarren Mundu Gerra ha-siko da eta Venezuelara joango dira, baina bertan egonik, Agirre Lehendakariak Zerbitzu Sekretuan sartzea eskatuko dio Txomini. Horixe da nobelaren abiapuntu nagusia. Istorioko hirugarren pertsonaia Manu Sota da, Ramón de la Sota Llano enpresari abe-ratsaren semea. Manu Sota, aita ez bezala, bohemioa zen, Cambridgen ikasitakoa eta oso pertsona kultua, 20. hamarkadan Bilboko bizitza kulturala mugiaraz-ten zuena. Euskal Selekzioa sortzeaz gainera, Ere-soinka enbaxadako zuzendaria izango da. Gainera, Euskal Gobernuko ordezkaritza zabalduko du New Yorken, lehen aldiz. Txominen lagun mina da, eta
hiru pertsonaia honekaz batera Agirre Lehendaka-ria, Roosevelt, Wallace presidente ordea, Guridi, He-mingway... bezalako pertsonaia historikoak agertzen dira eleberri honetan eta istorioko protagonisten bi-zitzakaz nolabaiteko harremana izango dute, modu batean edo bestean.
Beti idatzi nahi izan dudan nobela aipua agertzen da Susa Edizioak argitaratutako booktrailer-ean.Aspaldidanik ezagutu izan dut Karmele Urresti eta bere istorioaren zertzelada batzuk. Bere istorioaren
berri izan nuenean euskal historiaren azken 100 ur-teak kontatu zitezkeela ikusi nuen. Ez bakarrik eus-kal historia politikoarenak; gerra-aurreko giroa, Gerra Zibila, Bigarren Mundu-Gerra, erresistentzia garaia, erbesteak, euskal kultura babesteko egin zi-ren ahalegin guztiak, ETAren sorrera... Franco hil arte. Garai hori dena lehen pertsonan kontatu dut li-buruan. Emakume honen iraganagaz gure historia-
ren hausnarketa egin dezakegula uste dut. Liburua irakurtzen duenak Euskal Herrian azken 100 urtee-tan zer gertatu den jakingo du, zalantzarik gabe.
Zelan ezagutu zenuen Karmele?Amaren laguna zen. Amak esaten zidan emakume hark istorio ona zuela eta noizbait elkarrizketatu behar nuela. Baina Karmele hil egin zen eta ni oso gaztea nintzen. Momentu horretan ez nintzen gai sen-titu istorio hau paperera eramateko. Aurreko nobela biak idatzi ostean eleberria egitea erabaki nuen. ETA-ren su-etenak adierazi du gizartea atzera begiratzeko prest dagoela. Orduan dokumentatzen hasi nintzen.
Egundoko lana dokumentatzeko.Lau urte eman ditut dokumentatzen eta nobela idaz-ten. Dokumentaziorako Bilboko Artxibategian, Ka-taluniako Artxibategi Nazionalean, Estatu Batuetan, senideei elkarrizketa ugari egin dizkiet... Dokumenta-zio-lanek ezagutzen ez genituen datu ugari eman diz-kigute istorioa behar bezala eraiki ahal izateko.
Ideia sortzen zaizunetik liburua idazten duzunera arte, zelakoa da zure sormen-prozesua?Oso luzea. Liburuak intuizioetatik sortzen dira. Hasie-ran buruan laino bat baino ez dago, eta laino hori sa-retu edo gauzatu behar da. Eszena, irudi, esaldi edo pertsonaia batetik sor daiteke nobela bat. Nik Karme-le Urrestiren pertsonatik abiatu nintzen. Nobela guz-tiak ez dira berdin idazten. Nire liburuan, autorea ez
ETAren su-etenak adierazi du gizartea atzera begiratzeko
prest dagoela. Dokumentatzen hasi nintzen orduan
testUA: JON GOIKOURIA LARRABEItI / ArGAzKiA: HODEI tORREs
Kirmen Uribe Urbieta (ondarroa, 1975) idazleak Sopelako Kurtzio kultur etxea bisitatuko du maiatzaren 18an. Irakurketa Klubak gonbidatuta, berbaldia eskainiko du bere azkenengo nobelaren inguruan: Elkarrekin Esnatzeko Ordua, Gerra garaian girotutako eleberria da. Idazketa-prozesuaz, pertsonaiez, formaz eta gaiaren inguruaz jardungo da, besteak beste.
KIRMEN URIBE URBIETA 172017ko maiatzak 11 | maiatzak 17
Elkarrekin Esnatzeko OrduaEgilea: kirmEn uriBE urBiEtaArgitaletxea: susa (2016)
SinopsiaKarmele Urresti Ondarroako erizaina da. Ge-rra Zibilak den-dena kendu dio eta Parisera erbesteratuko da Eusko Jaurlaritzak sortu-tako Eresoin taldeagaz. Bertan Txomin Leta-mendi tronpeta-jolea ezagutuko du, Bilboko Orkestra Sinfonikoko musikari prestigioduna. Maitemindu eta Venezuelaraino ihes egingo dute Bigarren Mundu-Gerra dela eta. Bertan egonda, Agirre Lehendakariak Txominegaz-kontaktatuko du eta Zerbitzu Sekretuan sar-tuko du, Euskal Herriraino bueltatuz.
Abentura honetan, bikote honegaz batera Manu Sota egongo da, Txominen lagun mina.
da orojakilea; autorea ikertzen dabil denbora osoan zehar, gizon-emakume hauen bizitza arakatzen. Aur-kikuntzak egiten diren heinean, eleberriak birak dauzka alde batera edo bestera, eta egileak zein ira-kurleak ez daki zer gertatuko den istorioan zehar.
Zelan bihurtu zinen idazle?Betidanik izan naiz literaturzalea eta irakurlea. Gure etxean storytelling asko egon da: amonak, aitonak, amak, aitak... hitz egiteko eta iraganeko gauzak kon-tatzeko zaletasuna izan dugu betidanik familian. Nire kasuan, oso goiz hasi nintzen irakurtzen eta oso natu-rala izan da prozesu hau nire bizitzan zehar. Institu-tu garaian idazle izango nintzela oso argi neukan eta lortu dut dagoeneko.
Liburuak idatziz bizi daiteke gaur egun?Ni bizi naiz, baina ez dakit... Oso zaila da idazle profe-sionala izateaz bizitzea: euskal irakurleak ez dira asko eta horregatik norberaren liburuak beste hizkuntze-tara itzuli beharra dago. Ez da erraza, baina erabaki hori aspaldi hartu nuen. Hasiera batean ez neukan di-rurik kontu-korrontean, baina aurrera jarraitu nuen. Niretzat oso garrantzitsua da idazle profesionala iza-tea. Ez du zerikusirik oporretan idaztearekin.
Bost eguneko lan-egunak edo zazpi egunekoak?Bost egunekoak, mesedez! Kar-kar. Zazpi egunekoak ezta pentsatu ere! Bi egunetan jaia behar dut. Litera-tura esparruko langilea naiz eta gainera etxean beti
izan dugu kontzientzia handia langileen eskubideen esparruan, mundu hobeago baten aldekoa. Umeak ditut eta eurekin denbora ematea gustuko dut. Idaz-lea izatea ez da idazteko kontua soilik; irakurtzeko eta pentsatzeko denbora izatea berebizikoa da ere. Asko pentsatu behar da egunean zehar, idazteak lan gutxiago ematen du pentsatsearekin alderatuta.
Literatura modernizatu du e-bookak. Horren alde-koa ala kontrakoa zara, edo ez dizu axola?Irakurlegoa zabaldu egiten dute. Jende asko dago pa-
perezko liburuak irakurri ezin dituenak letra-tamaina kontuagatik, erosoak ez direlako agian... jende nagu-siarentzat asmakizun izugarria da e-booka, esatera-ko. Ez daukat gailu honen aurkako iritzirik.
Eta zuretzat?Nik paperean irakurtzen dut beti, baina internet eta sare sozialak bezalako bestelako baliabide teknologi-
koak erabiltzen ditut. Teknologia berrien aldekoa nai-zela esan daiteke, kar-kar. Hala ere, Estatu Batuetan egon naizenean konturatu naiz teknologiaren maita-le sutsuak izan arren paperean irakurtzearen ohitura daukatela, azken batean plazerra delako liburuak pa-perean irakurtzea, kar-kar.
Proiekturik baduzu begibistan epe labur edo luzera?Ez dut astirik izango buruan ditudan ideia guztiak pa-perera eramateko, kar-kar. Epeak beti jarri behar dira bestera, kontuak gehiegi luzatzen dira, eta nik ideia ugari dauzkat buruan. Kontua da ideiak buruan oso ederrak direla. Arazoa ideia horiek paperera erama-tea izan ohi da.
Bertan kontu asko jasotzeko beharra dagoelako?Liburu baten idazketa gehiegi luzatzea ez da komeni-garria. Liburu batek idazleak berak bizitako momen-tu bat kontatzen du. Epeak ezarri behar dira, azter-ketekin gertatzen den bezala: ondo edo txarto egin dezakezu proba, baina hiru ordutan azterketa amai-tu behar duzu. Gainera, nire ofizioaren sineslea naiz: nobelak bata bestearen atzean idatzi behar direla uste dut. Horrela egiten da idazle on bat.
Zer daukazu buruan oraintxe bertan proiektu be-rriei dagokienez?Nobelak, poesiak... Momentu honetan Itoizeko Juan Carlos Pérez artistarekin elkarlanean nabil opera lan baten libretoa sortzen ari naiz egun hauetan zehar.
Betidanik izan naiz literaturzalea eta irakurlea. Gure etxean storytelling asko egon da:
amonak, aitonak, amak...
Kirolak
Getxoko Eskolarteko Kirol Jo-koei ekin zieten 1.300 bat ikaslek pasa den barikuan. Izan ere, Getxo udalerriko
ikastetxeek abiatu zituzten Eskolar-teko Kirol Jokoak egun horretan; eki-men hori martxan ipintzen duten zor-tzigarren aldia da. Algortako Fadura auzoko kiroldegian egin zituzten lehe-
nengo olgeta-saioak eta leku berean jardungo dute hurrengo txanda bietan ere: maiatzaren 12an, eta maiatzaren 19an, biak barikuak. Ekimen horren helburua da kirol-praktika ez lehia-korra sustatzea, Lehen Hezkuntzako 2. mailako, 4. mailako eta 6. mailako umeen artean. Ekimena garatzeko Ge-txo Kirolak udal-erakundearen lagun-
tza daukate ikastetxeek. Hilaren 5ean, Lehen Hezkuntzako 6. mailako ikas-leen probak izan ziren; hilaren 12an, 4. mailakoen txanda izango da; eta, hi-laren 19an, ostera, 2. mailakoak hurre-ratuko dira Faduraraino. Hala, dene-ra, 1.300 ikasle inguruk parte hartuko dute Eskolarteko Kirol Joko horietan, Getxoko Udalak ezagutarazitako da-tuen arabera.
Denetariko kirolakNeska-mutilak zenbait probatan lehia-tuko dira, esaterako atletismoa, he-
rri-kirolak eta errugbian. Gainera, au-rreikusita dago Lehen Hezkuntzako 2. mailako umeek psikomotrizitate-pro-bak egitea, eta jolas eta gaztelu puzga-rriez gozatzeko aukera ere izatea.
Topaketa horietan giro ludikoa na-gusi izango dela azaldu dute antola-tzaileek; ez da sailkapenik egongo, ezta kanporaketa-saiorik ere. Udal-itu-rriek azaldu dutenez, Eskolarteko Kirol Jokoen asmoa da «eskola-komunita-tea zenbait kirol-modalitatetara hur-biltzea, eta horien praktika giro ludiko eta parte-hartzaile batean sustatzea».
Getxon kirolak jolasteko direla barneratzen dabiltza udalerriko ikastetxeetako ehunka neska-mutil. Pasa den barikuan hasi zen Eskolarteko Kirol Jokoen edizio berria.
Eskolartekoan, kirolean jolas
Faduran ibiliko dira neska-mutilak jolasean. © GETXoKo UDALA
Maialen De la Peñak, Leioako Sakoneta Gimnastika Errit-miko Taldeko kideak, Espai-
niako Oinarri Gimnastika Txapelketa irabazi zuen gazteen mailan, Guada-lajaran, pasa den apirilaren 27an. Gai-nera, hiru egun beranduago, kirol-tal-de bereko Maddi Otaolak brontzezko domina lortu zuen Espainiako Erregi-naren Kopan, hiri berean. Soka-arike-ta «hobeezina» gauzatu zuen Otaolak Euskal selekzioagaz, klubak zabal-du duenez. Bestalde, kirol-taldearen arabera, Maialenek eta taldeko bes-te hiru beteranok «txapelketa bikai-na» egin zuten. Modu berean, klube-
ko gazteenek euren lehenengo Estatu espainiarreko txapelketan hartu zuten parte. Pasa den barikuan, taldekideek ondoetorri berezia egin zieten De La Peñari eta Otaolari, Sakonetako kirol-degian bertan.
Eskola Kirolerako eta Hezikirako foru-laguntzak
Bizkaiko Foru Aldundiak zenbait diru-laguntza eskatzeko epea za-
balduko du astelehenean, maiatzaren 15ean. 640.000 euro pasatxo erabiliko ditu Eskola Kirolerako eta Hezikirako diru-laguntzetan. Ikastetxeek, klubek eta udal-entitateek aurkez ditzake-te ikasturte honetan egitekoak diren jarduera-proiektuak. Hilaren 26ra arte entregatu ahal izango dira eskaerak. Guztira, 641.914 euro banatuko ditu entitate eskatzaileen artean; emaku-mezkoen eta desgaitasuna duten per-tsonen parte-hartzea eta entrenatzai-leen prestakuntza teknikoa bezalako irizpideak azpimarratuko dira.
Urdulizko Antsonekoa jokalari bila dabil
Urdulizko Antsonekoa areto-futbol klubak talde berria sortzea eraba-
ki du. Kirol-taldeak jakinarazi duenez, gazte-mailako taldea zelairatu gura du datorren denboraldian. Hala, gonbi-dapena egin die 1999an, 2000. urtean eta 2001ean jaiotako gazteei, hilaren amaieran klubera hurreratu eta probe-tan parte hartzeko. Baldintza lausoak ipini ditu klubak: «areto-futbolean jokatu gura izatea» edo «ikasi eta go-zatzeko» prest egotea besterik ez. Tal-de horretako jokalariek etorkizunean lehenengo taldera emango lukete sal-toa, Lehentasunezko mailara.
info+: 659 125 254 / 661 272 908
Sakonetako gimnastak, garaipenaren bidetik
Leioan egin zieten harrera. © SAKoNETA G. E. T.
192017ko maiatzak 11 | maiatzak 17
Getxo Rugby Taldeko hautes-kunde-prozesuan, zerrenda bakarra aurkeztu zen, Zu-beldia buru zeukana. Hala,
datozen lau urteotan bere taldeak izango du Getxo Rugby Taldea gida-tzeko ardura.
Izan ere, kirol elkarteak aplikatu egin ditu klubeko estatutuen 34. arti-kulua eta Eusko Jaurlaritzaren kirol-klub eta -elkarteentzako 163/2010 de-kretuaren 47.1 artikulua.
Biek ala biek zehaztuta daukate hautagaitza bakarra izatekotan ez dela beharrezkoa izango botaziorik egitea. Alberto Zubeldia taldeko jokalari ohia da eta zelaian ez ezik bulegoetan ere badu eskarmentua. Izan ere, Manu
Etxebarriak eta Jon Etxebarriak gida-tutako zuzendaritzetako kide izan zen. Gainera, klubeko zenbait kirol-arlo dinamizatu izan ditu. Beragaz bate-ra, osatuko dute zuzendaritza hona-
ko zerrenda-kideek: José Luis Martí-nez Uriarte idazkariak, Jon Etxebarria diruzainak, eta Jennifer Mair eta Jesús Javier Martínez Uriarte batzarkideek. Halere, laguntzeko talde zabal bat
izango dute inguruan, klubeko zen-bait arlotan parte hartuko duena.
Momentuz lehentasuna eman-go diote kirol-arloari, eta ahaleginak egingo dituzte «denboraldia ixteko fal-ta diren lehiaketetako partiden erron-ketan», Zubeldiak azaldu duenez. Hala, bide horretan batuko dituzten datuek eta kirol-erronken emaitzek datozen lau urteotarako proiektua baldintzatuko dute. Presidentearen ustez, «kontzienteak gara daukagun erronkaz, baina jakin badakigu denok modu koordinatuan eta noranzko be-rean bultzatuz gero, gure historiagatik eta kluba maila denetan osatzen du-ten pertsonengatik, dagokigun lekura bueltatuko garelakoan gaude».
Getxo Etorkizunak ondo hasi du Ohorezko B Mailara igotzeko promozio-fasea. Getxo Rugby
Taldearen gizonezkoen bigarren tal-deak 42-28 irabazi zion Ferrolgo tal-deari, pasa den domekan, Faduran. Hala, Iñaki Pérez Ortzik eta Unai Bi-llalabeitiak gidatutako taldeak men-dean hartu zuen Galiziako Lehenen-
go Ligaren txapelduna. Getxoztarren hasierako helburua zen Euskal Liga A irabaztea, baina ez zuten lortu, La Unica eta Escor Gaztediren aurkako joan-etorriko lau partidak galtzearen ondorioz. Dena den, ez zituzten beste partida denak alferrik pasatzen utzi, eta hirugarren sailkatzea eta promo-zioa jokatzea lortu zuten.
Etorkizuna, Ohorezkora bidean
Zuzendaritza berria, Getxo Rugby Taldean
Alberto Zubeldiaren hautagaitza da, daborduko, Getxo Rugby Taldeko zuzendaritza berria. Klubak jakinarazi duenez, pasa den apirilaren 26an amaitu zen hauteskunde-prozesua.
Kadeteen brontzea ospatu du zuzendaritza berriak, 18 urtez azpiko Espainiako txapelketakoa. © GRT
Jolaseta patinen gaineko gizonez-koen hockey-taldeak egundoko amaiera eman zion denboraldiari
Santanderreko La Albericia hockey-pistan, pasa diren apirilaren 29an eta 30ean. Aste-akabu horretan, Espainia-ko Lehen Mailara igo zen, Estatuko bi-garren maila nagusira, beren-beregi. Izan ere OK Liga da patinen gainekoen hockey-ligarik nagusiena, Estatuan.
Hala, Jolasetako mutilak berriz itzuliko dira orain dela hiru denbo-raldi (2013-2014) zeuden mailara, urte hartan maila horri ezin eutsi eta koska bat beherago jaitsi baitziren.
Horrenbestez, iragarpen denak bete dira, getxoztarrak faborito nagu-siak baitziren igoera lortzeko. Izan ere, Jolasetak liga-txapelketa bikaina egin du, Ipar Ligan jokatu dituen partida guzti-guztiak irabazi dituelarik. Hala, 24 partida horietan ahal ziren puntu denak batu dituzte: 72. Liga horretan, Hego Euskal Herriko, Kantabriako eta Gaztela-Leongo klubek jokatzen dute.
Ondo baino hobeto moldatu dira Ne-guriko klubekoak Ipar Ligan, aurten-goa ez baita izan bertan egindako ba-lentria bakarra: 1.472 egunetan, lau urte pasatxotan, ez dute partida bat bera ere galdu. Espainiako Lehen Mai-lara igotzeko jokatu zuen fasean, Jola-setak honako arerioak izan zituen: Ro-ller Oviedo, Asturiaseko txapelduna; Liceo, Galiziako txapelduna; eta Loiu-ko Urdaneta, Ipar Ligako bigarren sail-katua. Negurikoek 6-2 irabazi zieten asturiarrei eta 3-2 Liceori. Ligaxka-sis-temari esker, berdin izan zitzaien Ur-danetaren aurka 3-7 galtzea.
Jolaseta, Lehenengo Mailara, patinen gainean
© JoLASETA
2017ko maiatzak 11 | maiatzak 1720
Lehentasunezko Mailatik Ohorez-ko Mailara igo da Leioa Kirol El-karteko bigarren gazte-taldea.
Hamaikakoa txapeldunordea izan da orain arteko mailan, baina bigarren postuak ez dio kendu igotzeko txar-tel zuzena. Gainera, ospakizuna pasa den apirilaren 30ean egin zuten ur-din-gorriek, liga amaitzeko partida bat oraindino geratzen zitzaienean. Data hartan, 1-3 irabazi zioten Morazari eta matematikoki ziurtatu zuten leku bat sailkapeneko hiruren artean, igoera postuetan. Dena den, ez dira bakarrak izan Leioako zale gazteei poztasuna isiotzen: Leioako lehenengo gazte-tal-
deak orain dela hilabete bat ziurtatu zuen igoera Euskal Ligatik Nazio Liga-ra. Bulegoetatik heldu zitzaien igoe-ra, Añorga taldeak bidegabeki jokala-ri bat zelairatzeagatik. Ondoren, Liga irabazi zuten.
Neguriko Golf Errege Klubak, Jo-laseta Errege Klubak eta Abra-ko Itsas Errege Klubak erabaki
dute hiru kirol-elkarteen arteko lehia-keta bat sortzea. Ekimen horren helbu-rua, jakinarazi dutenez, «hiru kluben arteko harremanak sakontzea» da, ki-rol-jardunaldi «dibertigarri» batzuen bidez. Horretarako, inskripzioa bete duten hiru klubetako kideak nahastu-ko dituzte zenbait taldetan, ezaugarri «ludikoa» nagusitu dadin eta «kideen arteko harremanak sustatzeko», lehia-kortasuna isiotu barik.
Hala, taldekako kirol-probak egin-go dituzte datozen hiru aste-akabue-tan. Lehenengoan, maiatzaren 13an eta 14an, golf-jardunaldiak egingo di-
tuzte Galean, Neguriko Golf Erre-ge Klubaren lursail zabalean. Biga-rren asteburuan, Neguriko Jolaseta klubaren instalazioetan jokatuko da lehiaketa getxoztarra. Klubek aurre-ratu dutenez, bertan praktikatuko du-ten kirola padela izango da. Azkenik, ekainaren 3an eta 4an, bela-estropada egingo dute Abrako Itsas Errege Klu-beko instalazioetatik. Proba hori amai-tuta, ekainaren 4an, domekan, sari-e-manaldia eta itxiera-cocktaila egingo dituzte klub horretan bertan.
Izen-ematea zabalik dago maiatza-ren 11ko 14:00ak arte. Inskripzio-orria bete daiteke Abrako Itsas Errege Klu-beko webgunean.
izen-ematea: Rcmarsc.es
Kluben arteko triatloia
Leioa B gazte-taldea, Ohorezko Mailara
Astobiza Kopa egin da Abran, lehenengo aldiz
Astobiza Kopa estreinatu zen pasa den aste-akabuan, Abrako uretan.
Bela-estropada berria antolatzeari ekin dio Abrako Itsas Errege Klubak. Hiru jardunaldietako lehena amaitu zen joan den asteburuan, udako giroagaz. Oraingoz, Maitena, Bacilón, Artako eta Biobizz dira sailkapenetako buruak. Estropada mailan, Mikel Emaldiren Maitena gutxigatik nagusitu zitzaion Javier Onaindiaren Symphonyari; Gu-rutzeontzi 1 modalitatean, Javier True-baren Nexusek sei minutuko atzera-pena dauka Bacilónagaz alderatuta; Gurutzeontzi 2 klasean, ostera, Mar-motinha da bigarrena.
© LEIoA KIRoL ELKARTEA
Bizkaiko bela arineko txapela, Olabarrirentzat
Haize-ufada gogorrak eta ekaitzek baldintzatu zuten Bela Arineko
Bizkaiko Txapelketaren bigarren egu-na. Apirilaren 29ko estropada nor-maltasunez egin bazen ere, hurrengo egunean estropada-batzordeak bertan behera utzi zuen jardunaldia. Hala, lehenengo probaren irabazleek jaso zituzten Bizkaiko txapelak. Juan Olá-barrik berriro irabazi zuen Optimist modalitatean; Ignacio Castillok, Op-timist Bn; Natalia Carreira eta Ana de Córdoba (L’Equipe), Andoni eta Iñigo Lejarraga (FEVA), Nicolás Viar (La-ser Radial), eta Ignacio Aja (Laser 4.7) izan ziren beste irabazleak.
Alderantzizko Estropadaren 33. edizioa irabazi zuen Gonzalo Arnal nabigatzaileak, pasa den
maiatzaren 1ean. Arnalek Sun Odis-sey 32 modeloko Lasai belaontzia gi-datu zuen helmugaraino, ordu bat, 46 minutu eta 55 segundo zeharkaldian eman ondoren. Bigarren postuan sail-katu zen Jose Miguel Francoren Ba-cilón, 5 minutu eta 21 segundora. Po-diuma Juan Valdiviak bete zuen, bere Gaitero belaontzia 7 minutura baino gehiagora sartu arren. Denera, 50 on-tzik eta ia 300 eskifaia-kidek parte har-tu zuten estropada bitxi horretan. Al-derantzizko Estropadaren ezaugarri
nagusia da ontzi-modalitateen arteko denbora-konpentsazioak estropada-ren irteeran egiten direla, helmugara heldu ostean egin beharrean. Hala, helmuga gurutzatzen duen lehenengo ontzia da beti irabazlea.
Alderantzizko Estropada irabazi du Lasaik
© ABRAKo ITSAS ERREGE KLUBA
Jendetza biltzen dituzten tal-de eta ekitaldiak esku bakar bateko hatzekin zenba dai-tezke. Kirola, zeozer bada,
txikia da. Kirola, ia oso-osorik, harmaila txikietan, patio txikie-tan, klub txikietan eta eskola txikietan gauzatzen da. Bertan bihurtzen da kirol. San Mames edota Miribillako frontoi eta kan-txaren irudiak salbuespena dira.
Kirola txikia da. Kirolari, en-trenatzaile, zuzendaritza batzor-de eta elkarte txikiek osatzen dute kirola, gure kirola behin-tzat. Eta hortxe daukagu erron-ka, txikikeria ala txikitasuna hautatu. Ahaleginak alde bate-ra edo bestera zuzendu. Sekula ez gara erraldoiak izango, baina gure izaera txikiaren ezaugarriak aukera ditzakegu.
Txikikeria etsitasuna da, kon-formatzea. Txikiak garelako gau-zak modu hobean ezin ditzake-gula egin pentsatzea da. Gure bideragarritasun ekonomikoa diru-laguntzen menpe uztea; ki-rol-arloko erabaki eta lanak ino-lako gaitasunik, formaziorik ezta laguntzarik ez duen edozeini uz-tea da txikikeria. Kirola gure edo gure seme-alaben denbora bete-tzeko bigarren mailako ekintza dela pentsatzea.
Txikitasuna, ordea, kirolean benetan sinestea da. Txikiak ga-relako gauzak gero eta hobeto egin behar ditugula sinetsi eta sinestaraztea da. Bideragarrita-sun ekonomikoa lortzeko beste-lako moduak bilatzea. Lan-talde profesionalak eraikitzea. Hezi-tzaile nortasuneko entrenatzaile profesionaletan oinarritzea gure proiektuak. Kirola gure eta se-me-alaben formazioaren erdigu-nean kokatzea. Kirolaren balioak berezkoak dituzten proiektuak sustatzea, babestea eta maitatzea.
Azken finean, kirolaren han-ditasunari gure esparru txikien txikitasuna batzea ez legoke txarto eta ez, askotan gertatzen den bezala, txikikerietan burua galtzea.
Txikikeriaren eta txikitasunaren arteko borroka
JON LOPEZ sAEZEntrenatzailea eta kazetaria
Talde-lanean
ZerbitzuakSudokua Gogoan har egizu
1etik 9ra arteko zenbaki denek agertu behar
dutela zutabe, ilara eta azpilauki bakoitzean.
Soluzioa
BarrikaZULOAGA. Udaletxeko bidea, 2. 946 774 716. Zapatuan, 09:00-14:00.
BerangoEGUIA. Sabino Arana kalea, 20. 946 680 360. Astegunetan, 09:00-22:00.
IRUstA. Aitz Gane kalea, 1. 946 680 153. Domekan, 09:00etatik aurrera, 24 orduz.
ErandioARRIOLA. obieta, 40. ALTZAGA. 944 670 022. Zapatuan eta domekan, 09:00-22:00.
ARRUtIA. obieta, 15. ALTZAGA. 944 674 711. Astegunetan, 09:00-22:00.
DÍAZ. Etxegorri kalea, 3. ASTRABUDUA. 944 170 291. Zapatuan, 09:00-14:00.
GAstEARENA. Meso, 24-26. ASTRABUDUA. 944 175 200. Zapatuan, 09:00-14:00.
tEIJELO. J. A. Agirre pl., 8 bis. ERANDIoGoIKoA. 944 530 124. Zapatuan, 09:00-14:00.
GetxoALZOLA. Arene kalea, 4. ALGoRTA. 944 306 570. Astegunetan (astelehena izan ezik), 09:00-13:30, 16:30-19:30 eta 22:00etatik hurrengo eguneko 09:00ak arte; zapatuan, 10:00-13:30 eta 22:00-09:00; eta domekan eta astelehenean, 22:00-09:00.
ARIstEGUI. J. B. Zabala, 1. ALGoRTA. 944 911 798. Astegunetan (astelehenean izan ezik), 09:00-22:00.
EZQUERRA. ollarretxe, 27. ALGoRTA. 944 303 328. Egunero, 09:00-22:00.
JIMÉNEZ. Illetas, 12. ALGoRTA. 944 301 352. Egunero, 09:00-22:00.
LÓPEZ-LINAREs. Kasune, 10. ALGoRTA. 944 302 632. Astegunetan (astelehenean izan ezik) eta zapatuan, 09:00-22:00.
MORÓN. Bidezabal, 2. ALGoRTA. 944 319 007. Astegunetan (astelehenean izan ezik), 09:00-22:00.
sARRIA. Telletxe, 1. ALGoRTA. 944 910 556. Astegunetan (astelehenean izan ezik), 09:00-22:00.
ARRIOLA. Amaia, 29. AREETA. 944 805 328. Astegunetan (astelehenean izan ezik), 09:00-22:00.
BAYANO. Ibaigane, 9. AREETA. 944 638 460. Astegunetan (astelehenean izan ezik), 09:00-22:00; zapatuan, 10:00-22:00.
ELLACURIA. Andrés Larrazabal, 5. AREETA. 944 637 971. Astegunetan (astelehenean izan ezik), 09:00-22:00; astelehenean, 09:00-13:30.
ANDRACA. Maidagan, 61. GETXo. 944 914 697. Astegunetan (astelehenean izan ezik), 09:00-22:00; zapatuan, 10:00-22:00.
GALARZA. Aingeruaren etorbidea, 2. GETXo.
944 914 704. Astegunetan (astelehenean izan ezik).
MONAstERIO. Gorbeia Mendia, 1. ITZUBALTZETA. 944 630 865. Astegunetan (astelehenean izan ezik) eta zapatuan, 09:00-22:00.
NÚñEZ. Ibaiondo, 9. ITZUBALTZETA. 944 631 809. Astegunetan (astelehenean izan ezik), 09:00-22:00; eta domekan, 09:00-13:30.
GorlizABURtO. Itsasbide kalea, 5. 946 775 452. Barikuan, 09:00etatik aurrera, 24 orduz; astegunetan eta zapatuan, 09:00-22:00.
ROMERO. Itsasbide, 20. 946 128 941. Zapatuan, 09:00-13:30; eta astelehenean, 09:00etatik aurrera, 24 orduz.
LeioaANGULO. Kandelazubieta, 19. 944 645 185. Domekan, 09:00-22:00.
NARDIZ. Mendibile, 1. Leioa. 944 800 484. Martitzenean, 09:00-22:00.
tIEMBLO. Sabino Arana kalea, 89. 944 803 191. Barikuan, 09:00-22:00.
ORtEGA. Artaza kalea, 8. NEGURIGANE. 944 608 501. Astegunetan, 09:00-22:00; zapatuan, 10:00-22:00.
ONA. Maiatzaren Bata kalea, 4. PINUETA. 944 630 066. Astegunetan, 09:00-22:00.
sAN ANDRÉs. Larramendi plaza, 2. PINUETA. 946 572 295. Egunero, 09:00-22:00.
LemoizGONZALEZ. Portubidea kalea, 7. ARMINTZA. 946 879 341. Eguenean. 09:00etatik aurrera, 24 orduz.
PlentziaARAMBURU. Erribera, 20. 946 775 301. Astegunetan, 09:00-22:00.
sopelaDOLARA. Sabino Arana, 28. 946 129 547. Astegunetan, 09:00-22:00; zapatuan, 09:00etatik aurrera, 24 orduz.
ItURBE. Iparragirre, 3. 946 764 768. Astegunetan, 09:00-22:00; eguaztenean, 09:00etatik aurrera, 24 orduz.
ERAZO. Loiola Ander Deuna, 50. LARRABASTERRA. 946 762 363. Astegunetan, 09:00-22:00; martitzenean, 09:00etatik aurrera, 24 orduz.
ZUMáRRAGA. Gatzarriñe, 6. LARRABASTERRA. 944 047 600. Astegunetan, 09:00-22:00.
UrdulizPARAMO. Aita Gotzon, 9. 946 764 507. Astegunetan, 09:00-22:00.
Guardiako farmaziak, maiatzaren 17ra arte
sarrerak lortu gura badituzu, maiatzaren 16a (martitzena) baino lehenago, bidali erantzuna, zure izen-deiturak eta harremanetarako bide bat hona: [email protected] edo 944 911 337.
Maiatzeko saria«Akabuko martxea» eta «Dominica» DVDak
Non da? lehiaketa
Producciones serranori esker, April Verch-en kontzerturako sarrerak zozkatuko ditugu
sARIA
hiruka zaitez... eta abantaila askoz goza egizu!
Hilabete honetako sari hori HIRUKAlagun eta bazkide guztien artean zozkatuko dugu. Zozketan parte hartzeko, bidali maiatzaren 31 (eguaztena) baino lehenago, zure izen-deiturak eta harremanetarako bide bat hona: [email protected] edo 944 911 337.
Urtean 35 euroren truke, Uribe Kostako euskarazko komunikazio-taldearen bultzatzailea eta partaidea izango zara.
hirukalagunHau da zure txokoa!
Zelan egin HIRUKAlagun?
Abenduaren 13ko Datu Pertsonalen Babes Legearen 15/1999 Lege organikoaren arabera, erabiltzaileek HIRUKAri emandako datuak fitxategi automatiko batean sartuko dira, erabiltzaileagaz harremanetan ipintzeko eta HIRUKAren informazioa eta publizitatea helarazteko. Bestelako erabilerek erabiltzailearen aurretiko baimen zehatza behar dute. Erabiltzaileak gura duenean datuok zuzentzeko edo kentzeko bere eskubideak bete ditzake helbide honetara idatziz: [email protected]
Webgunean: hiruka.eus/harpidetza/laguna/ Idatziz: [email protected]: 944 911 337 • 688 812 368
Alboko QR kodea eskaneatuz (telefono mugikorraren bidez), edo bestela:
HIRUKA Koop.elk. Martikoena, 16, 2. solairua. 48992 GETXO
Iltzez betetako edo arratoiak hiltzeko pozoia duten amuak agertu dira, Leioan eta Algortan, besteak beste.
Txakurrak oso kuxkuxeroak dira izatez, eta as-kotan arazoak izan ditzakete euren jakin-go-se horregatik. Izaera harrapakaria eta hara-
tusteljalea izanda, aurrez aurre aurkitzen duten eta interesa sortzen dien dena jan ohi dute. Hori dela eta, ugazabek neurriak hartzeko beharra dute, eu-ren maskotek kalterik izan ez dezaten. Etxean zein kalean, etxe-animalientzat kaltegarriak izan daitez-keen hamaika elementu dago, berbarako pertso-nentzako botikak, intsektizidak, pestizidak eta gar-biketarako produktuak. Horrenbestez, gura ez diren ezbeharrak ez jazotzeko, animalientzat arriskutsuak izan daitezkeen gauza horiek denak euren irismene-tik kanpo uztea gomendatzen dute adituek. Modu horretan, maskoten intoxikazio-istripurik ez gerta-tzea lor daiteke. Hala ere, azken urteotan, gure in-guruetako kaleetan beste arazo mota bat agertu da: pozoitutako edo iltzez beteriko amuena.
Lantzean behin abisuak agertzen dira sare sozia-letan, mota horretako amuak aurkitu dituztela ohar-tarazteko. Algortako Hezetasuna auzoan eman zuten azken jakinarazpena; inguru horretako auzokideek azaldu zutenez, Alangoko osasun-etxetik Iturribarri aldeko parke eta berdeguneetara bitartean, pozoi-tutako hainbat gazta zati aurkitu zituzten. Aurreko batean, ostera, iltzez beteriko txorizo zatiak aurki-
tu zituzten Bidezabalgo metro-geltokiaren ondoan. Abisuak egon badaude, baina Getxoko eta Sopelako udaltzaingoek adieraziå dutenez, ez dute mota ho-rretako salaketarik jaso azken aldian. Hala ere, ho-rrek ez du esan gura pozoitze-kasurik egon ez denik. Izan ere, azkena orain dela hilabete inguru izan zen.
Jon Vildosola Algortako Bikelnor klinikako albaita-riak jakinarazi duenez, arratoi-pozoia zuen gazta zati bat jan zuen txakur bat artatu behar izan zuen pasa den hilean. «Leioako Pinosolo parkean jan zuen txa-kurrak pozoia; zorionez, jabeak ikusi egin zuen, eta zuzenean etorri zen klinikara. Oka eragin genion ani-maliari, pozoia bota zezan; hala egiaztatu ahal izan genuen arratoiakaz akabatzeko pozoia zela».
Arratoi-pozoiaren erabilera ohikoa da kalean, udalek arratoiak hiltzeko kanpainak egiten dituzte-nean betiere. Hala ere, Vildosolak azaldu duenez, pozoi horiek ez dute leku irisgarrietan egon behar,
eta, are gutxiago, gazta zatiez inguratuta. Hartara, amuak begi-bistan egotearen arrazoiak bi izan dai-tezkeela uste du: «enpresak berak lana txarto egin duela, edo pertsona batek animaliak hil gura ditue-la». Dena dela, aurreko kasu horretan, gai toxikoa gazta zati batean agertu izanak animaliak hiltzeko «nahitasuna» agerian uzten duela dio Vildosolak.
Jazoera horren ostean, pozoitutako txakurraren ugazabak Udaltzaingoarenera jo zuen, baina «inor salatzerik ez zegoenez» ezin izan zuen salaketarik egin. «Hortxe dago arazoa», dio Patricia Martinez Goikoetxeak, Algorta albaitaritza-zentroko adituak, «halako kasuetan salaketak ipintzea eskatzen dugu albaitariok, baina zaila da. Izan ere, lehenengo eta behin, animalia intoxikazio baten eraginez hil dela frogatzeko beharra dago. Gero, pozoia edo amuak ipini dituena aurkitzeko beharra dago, in fraganti. Pozoiaren eraginez hil dela demostratzea zaila da, baina intoxikazio horren arduraduna aurkitzea are zailagoa da».
Sopelako Udaltzaingoak jakinarazi duenez, hala-ko kasuren batean, autorerik ez, baina, gurata era-gindako pozoitzearen zantzurik egonez gero, ikerketa abiatuko lukete, inguruko albaitariakaz harremane-tan ipiniz, sendaketaren bat egin duten ala ez argitze-ko. Bestalde, arduraduna nor den jakingo balitz, zu-zenean atestatua zabalduko lukete eta ustezko egilea ikertzen hasiko lirateke, delitua egiteagatik.
Intoxikazio-motakAnimaliak hiru modutan intoxika daitezke: azaletik, arnastetik edo ahotik. Toxikoei dagokienez ere hiru mota daude: neurologikoa, digestiboa eta antikoa-gulatzailea. Martinezek azaldu duenez, badira gai-
Azken urteotan pozoiez edo iltzez beteriko janari-zatiak agertu izan dira eskualdeko hainbat txokotan. Albaitariek diote horiei lotutako hainbat etxeko animalia artatu behar izan dituztela inguruotan.
Udaltzaingoek salaketarik jaso ez duten arren, txakurrak pozoitu
direnaren kasuak eman dira, albaitarien arabera
Amu pozoituakAnimaliekiko tratu txarren gaitz berria
Sakonean
IKER RINCON MORENO
© BIKELNoR© ALGoRTA CENTRo VETERINARIo
© HoDEI ToRRES
xotasunak intoxikazio bategaz nahas daitezkeenak, «baina diagnostiko bereizlea egin ondoren, zerbait arraroa agertuz gero, susmoa har dakioke». Intsek-tizidak toxiko neurologikoak dira, eta animalien ner-bio-sisteman eragiten dute; kasu horietan, gorputz-dardarak eta desorientazioak gertatzen dira. Toxiko digestiboen kasuan, ostera, okadak eta kakapirriak izan ohi dira sintomarik ohikoenak. Azkenik, an-tikoagulatzaileek odolgabetzeak eragiten dituzte; mota horretako pozoi ohikoena arratoiak hiltzekoa izaten da, eta oso hilgarria da etxeko animalietan.
Albaitariek diotenez, artatutako animalien ka-suan, gura barik intoxikatutakoak izan ohi dira, «animalientzako arriskutsuak diren askotariko pro-duktuak daudelako leku guztietan». Hala ere, pozoi horiek erabilita amuak ipintzearen helburu «argia» txakurrak edo katuak hiltzea dela deitoratu du Mar-tinezek. Iltzez edo kristalez jositako amuen kasuan ere helburua berbera dela dio: «Orratzak dituen sal-txitxa edo txorizo zati bat aurkitzen dugunean, argi dago norbaitek animalia horiek hiltzeko helburua duela. Horiek jaten dituztenean, ez dira gai elemen-tu horiek digeritzeko, eta kaka egiten dutenean ba-rrutik urradurak egiteko eta peritonitis bat jasateko arriskua dago, besteak beste».
Zer egin behar da intoxikazio baten aurrean?Sintoma txikiena dagoenean, zuzenean albaitaria-rengana jotzea gomendatzen dute adituek. Zantzuak aldakorrak dira, hartutako sustantziaren arabera-koak. Hala ere, ohikoak dira okadak, dardarak, pa-ralisiak, delirioak, odol-jarioa, arnasketa-arazoa eta konortea galtzea, besteak beste. Murtziako Uniber-tsitateko Zerbitzu Toxikologikoak aipatu duenez, zu-
zenean animaliak zerbait arriskutsua irentsi duela susmatzen bada eta hura kontziente badago, unean bertan oka eragin ahal zaio, % 3ko ur oxigenatua era-bilita, berbarako. Hala ere, neurri horregaz kontuz ibili beharra dagoela aitortu du Martínezek: «pozoia denean bakarrik izan daiteke neurri hori baliagarria. Iltzeak edo kristalak tartean daudenean, berriz, kal-teak eragin ditzakegu, urradurak eragin ditzakegu-lako oka eragiterako orduan». Hori dela eta, zentzu-dunena zuzenean klinika batera joatea dela azaldu du, bertan albaitariek hartu beharreko neurriak har ditzaten. «Animalia bat intoxikatzen denean, hura lasaitzeko lasaigarriak eman behar izaten dizkio-gu askotan. Ondoren, urdail-garbiketa egin ohi dio-
gu, eta, azkenik, tratamendua ipini. Baina, tamalez, beti ez da onik ateratzen. Kasu bakoitza ezberdina da», deitoratu du albaitariak. Berbarako, Iñigo Es-teban Lezkano gazte algortarraren txakurraren ka-suan, ezin izan zuten ezertxo ere egin hura onik ate-ratzeko. Gazteak akorduan duenez, joan den 2013ko abenduaren 11n hil zen Kala, «hiruzpalau eguneko kontua izan zen. Hasieran ondo zegoen, baina pixka-naka-pixkanaka arraro zegoela nabaritzen hasi nin-tzen». Gogoratzen duenez, Kala txakur aktiboa zen, leku batetik bestera arazo barik ibiltzen zena, edo-zein ehiza-txakur moduan. Hala ere, halako batean,
jateari utzi zion. «Hori ez zen ezohikoa, noizbait egin zuen goizeko pentsua ez jatenarena, baina halakoe-tan gauean jaten zuen bai! Hurrengo egunean, goibel ikusi nuen, geldiagoa. Kakapirria zuen eta noizean behin oka egiten ahalegintzen zen, baina alferrik, ez zuen ezer botatzen, ez zuelako ezer jaten. Orduan bai, hori dena arraroa egin zitzaidan, eta albaitaria-ri deitu nion». Hark gastroenteritis bat izan zitekeela erantzun zion; baina, hurrengo egunean txakurrak okertu jo zuen. «Kala sukaldean botata zegoen, mu-gitu ezinik, odolez inguratuta. Odola zerion ipurdi-tik, eta, zuzenean, albaitariarenera eraman nuen. Hala ere, alferrik izan zen, bertara heldu eta ordu er-dira hil zen...». Klinikako albaitariak zuzenean ebatzi zuen pozoiaren eraginez intoxikatuta egon zitekeela, baina gazteak ez dauka argi non jan ote zuen hori. Delikako baserrian zegoela hasi zen txakurra arraro sumatzen; baina, herri horretan ez zuen ezer aurkitu. Gainera, toxiko batzuen sintomak pozoia irentsi eta hainbat egunera agertzen direla jakinda, txakurrak amua Algortan irentsi ahal izan zuela uste du Este-banek, «Larrañazubi inguruan edo».
Animalien kontrako tratu txarren delituaAnimaliak hiltzeko pozoia edo bestelako elementuak erabiltzea animalien tratu txarrei lotutako arau-haus-tea eta osasun publikoaren kontrako arazo larria da. Kode Penalaren 2015eko uztailaren 1eko erreforma-ren ostean, 337 artikuluak dio arau-hauste hori «oso larria» dela. Horren arabera, animalia hiltzen bada, zigorra sei eta hamazortzi hilabeteko kartzelaldia izan daiteke, eta bi edo lau urteko gaitasungabetzea ezar diezaiokete heriotzaren eragileari; osterantzean, isun ekonomiko bat izan ohi da zigorra.
Animalien kontrako tratu txarren kasuetan sei eta hamazortzi
hilabete arteko kartzela-zigorra ezar dezakete
232017ko maiatzak 11 | maiatzak 17
Dantzaren eta folklorearen eroalea da Goikouria. Zainetan daroa euskal folklorea, eta pasio horrek edaderik ez duela erakutsi digu Andra Mari elizan.
Sorkunde Goikouria OrbeErandioko Goi-Alde dantza-taldearen zuzendaria.
Bizitza osoa dantzan eman du Sorkunde Goikouriak. Bost urte baino ez zituela dantzarekiko grina isiotu zitzaion, nebak ere
dantza egiten zuen eta Erandioko tal-dean. Dantzarekiko pasioa Erandio, Asua eta Arratiatik datorkio, belau-naldiz belaunaldi transmititzen joan den ohitura izan da erandioztarraren-tzat. Ahizpa nagusiak ere gogoko du dantza, eta, herrik0 ekitaldietan parte hartzeaz gainera, Itxas Argia taldean dihardu; alaba nagusiak ere Goi-Alde-ren gazteen artean dantza egiten du.
Goi-Alde sortu baino lehen, Eran-dioko Grupo de Acción Católica izene-ko dantza-taldea zegoen, herriko apai-zak berak osatutakoa. Bertan, herriko gazteek egiten zuten dantza, taldea desagertu zen arte. Urte batzuetan, Erandio dantza-talde barik lotu zen; 1965ean, Goi-Alde dantza-taldea sortu zen arte. 14 urte baino ez zituela, Txo-rierriko gainontzeko dantza-taldeen batzarretan parte hartzen hasi zen Goi-
kouria, leku batetik bestera: «Eusko Jaurlaritza agertu zenean Estatutuak ezartzen hasi ziren, eta dantza-taldea modu formalean sortu behar izan ge-nuen», azaldu du. Gaur egun, hainbat belaunalditako 150 dantzariz osatuta-ko taldea koordinatzen du. Uribe Kos-tagaz harremanetan izan da, Algortan,
Lamiakon eta Leioan hainbat dantzaldi egin baititu Erandioko dantza-taldeak, eta Euskal Herri osoan dantzatzeaz gai-nera, munduko hainbat lekutan izan da Sorkunde bere dantzariakaz. «Dan-tzatzea konpromiso pertsonala, bete-beharra da niretzat. Generazio berriei beste herrietako folklorea eta ohiturak ezagutaraztezko tresna da eta».
Dantzatzea konpromiso pertsonala
eta betebeharra da niretzat
Erretratua
Ereaga hondartzaLehen/Orain
Erakunde laguntzaileak:
Berangoko Udala
Plentziako Udala
Lemoizko Udala
Gorlizko Udala
Urdulizko Udala
Barrikako Udala
Hezkuntza, Hizkuntza Politika eta Kultura Sailak(Hizkuntza Politikarako Sailburuordetzak) diruz lagundua
Aldizkari honek Bizkaiko Foru Aldundiaren laguntza jaso du
www.hiruka.eus
HIRUKA Koop. elk.Helbidea: Martikoena, 16, 2.a 48992 GETXO e-maila: [email protected] P.-Ku.: 171Telefono-zenbakia: 944 911 337Publizitatea: Idoia Ibarluzea / Idoia Lorente
Erredakzioburua: Irantzu Sagarminaga
Erredakzioa: Iker Rincon, Jon Goikouria, Iñigo Fernandez de Martikorena
Argazkiak: Hodei Torres
Testuen orrazketa: Zunbeltz Vega Olaeta
Diseinua: Artefakto
Kudeaketa: Ziortza Merino / Fredi Paia
Filmazioa eta Inprimategia: BEPSA
L.G.: BI-2022-2014 ISSN: 2386-98-95
Ale-kopurua: 8.000 ale CC-BY-SA