ARRATZUKO UDALA
HIRIA ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA
PPLLAANNGGIINNTTZZAA AAUURRRREERRAAKKIINN EERRAALLDDAATTUUAA
MEMORIA
2011eko AZAROA
FEDERICO ARRUTI ALDAPE ETA OIHANA ARRUTI RUIZ ARKITEKTOAK
- PLANGINTZAREN AURRERAKINA -
ERALDATUA
HIRIA ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA ARRATZU
HIRI ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA ARRATZU
AURRERAKIN ERALDATUA 2011eko AZAROA
MEMORIA
AURKIBIDEA
IDATZIZKO DOKUMENTAZIOA
Memoriaren aurkibidea
1. AURREKARIAK ..............................................................................................................................1
1.1. IDAZLE-TALDEA...................................................................................................................1
1.2. INDARREAN DAGOEN UDAL-PLANGINTZA.......................................................................2
1.2.1. Arau Subsidiarioak...........................................................................................................2
1.2.2. Indarrean dauden arau subsidiarioen garapen-maila ......................................................8
1.3. GIZARTE- ETA HIRIGINTZA-ARLOKO AURREKARIAK....................................................12
1.3.1. Lurraldea ........................................................................................................................12
1.3.2. Gizartea..........................................................................................................................18
1.3.3. Hirigunea........................................................................................................................20
2. EUSKADIKO HIRIGINTZAKO LEGEDIA ETA LURRALDE-ANTOLAMENDUA........................26
2.1. ESTATUKO LEGEDIA.........................................................................................................26
2.2. EUSKAL AUTONOMIA-ERKIDEGOKO LEGEDIA..............................................................26
2.3. LURRALDEAREN ANTOLAMENDURAKO ARTEZPIDEAK (LAA).....................................27
2.4. GERNIKA-MARKINAKO ESKUALDE EGITURAKO LURRALDEAREN ZATIKO PLANA...29
2.5. LURRALDEAREN ARLOKO PLANAK (LAP) ......................................................................33
2.5.1. Bizkaiko Errepideen Lurraldearen Arloko Plana ............................................................33
2.5.2. Ekonomia Jardueretarako Lurzoru Publikoa eta Merkataritza Ekipamendua sortzeko
Lurraldearen Arloko Plana .............................................................................................33
2.5.3. EAEko Ibaien eta Erreken Ertzak Antolatzeko Lurraldearen Arloko Plana ...................35
2.5.4. EAEko Hezeguneen Lurraldearen Arloko Plana............................................................35
2.5.5. EAEko Kostaldea Babesteko eta Antolatzeko Lurraldearen Arloko Plana....................35
2.5.6. EAEko Kultura Ondareko Lurraldearen Arloko Plana....................................................36
2.5.7. EAEko Nekazaritza eta Basoak Antolatzeko Lurraldearen Arloko Plana......................40
HIRI ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA ARRATZU
AURRERAKIN ERALDATUA 2011eko AZAROA
MEMORIA
2.5.8. EAEko Etxebizitzen Sustapen Publikorako Lurzorua Antolatzeko Lurraldearen Arloko
Plana ..............................................................................................................................40
2.6. KONTUAN IZAN BEHARREKO BESTE PLAN EDO ARAU BATZUK.................................41
2.6.1. Urdaibaiko Biosfera Erreserbaren Erabilera eta Kudeaketa Arautzeko Egitamu Gidaria41
2.6.2. 2/1993 Foru Araua, Bizkaiko Errepideei buruzkoa ........................................................45
2.6.3. Uholdeei aurre egiteko osoko plana eta berrikusketen agiriak......................................45
2.6.4. Bizkaiko Bizikletaren Egitamua......................................................................................45
2.6.5. Bizkaiko Uri Hondakinak Kudeatzeko II. Plan Integrala 2005-2016 ..............................45
2.6.6. Euskadiko Lurzoru Kutsatuen Plana 2007-2012 ...........................................................45
2.6.7. Bizkaiko Lurralde Hornikuntza eta Saneamendurako Tokiko Plana..............................45
2.6.8. Bizkaiko Lurralde Historikoko fauna eta flora kudeatzeko planak .................................45
2.6.9. Klima Aldaketaren aurkako Euskal Plana......................................................................46
3. PLAN BERRIAREN IRIZPIDE ETA HELBURU OROKORRAK ..................................................47
3.1. HAUSNARKETA OROKORRAK .........................................................................................47
3.2. ANTOLAMENDUARI BURUZKO IRIZPIDEAK....................................................................47
3.3. INGURUNE FISIKOARI BURUZKO IRIZPIDEAK ...............................................................49
3.4. EKIPAMENDU SISTEMARI BURUZKO IRIZPIDEAK .........................................................49
3.5. ERABILERAK EZARTZEKO IRIZPIDEAK...........................................................................50
3.6. KUDEAKETARAKO IRIZPIDEAK........................................................................................50
4. HIRIA ANTOLATZEKO PLAN OROKORRAREN PROPOSAMEN OROKORRAK....................51
4.1. BERRIKUSKETAREN HELBURU OROKORRAK...............................................................51
4.1.1. Sistema orokorrak..........................................................................................................52
4.1.2. Berariazko babespeko eremuak ....................................................................................54
4.1.3. Babespeko eremuak ......................................................................................................54
4.1.4. Baldintzatzaile gainjarriak eta eraginak .........................................................................55
4.1.5. Hiriko erabileren eremuak..............................................................................................55
4.2. BERRIKUSKETAREN PROPOSAMEN OROKORRAK ......................................................56
4.2.1. Bideak eta komunikabideak ...........................................................................................56
4.2.2. Ekipamendua .................................................................................................................56
HIRI ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA ARRATZU
AURRERAKIN ERALDATUA 2011eko AZAROA
MEMORIA
4.2.3. Espazio libreak...............................................................................................................57
4.2.4. Bizitokitarako hazkundea ...............................................................................................59
4.2.5. Jarduera ekonomikoak...................................................................................................63
4.2.6. Ingurune fisikoa..............................................................................................................64
5. ONDORIOA ...................................................................................................................................65
DOKUMENTAZIO GRAFIKOA
1. AUKERA
O-1. LURZORUAREN SAILKAPENA ETA LURZORU URBANIZAEZINAREN KALIFIKAZIOA
...............................................................................................................................................E: 1/10.000
O-2a.LURRALDEAREN EGITURA OROKORRA ETA ORGANIKOA, SISTEMA OROKORRAK ETA
ERABILERA OROKORRAK ..................................................................................................E:1/10.000
O-2b.LURRALDEAREN EGITURA OROKORRA ETA ORGANIKOA, SISTEMA OROKORRAK ETA
ERABILERA OROKORRAK ..................................................................................................E:1/2.000
2. AUKERA
O-1.LURZORUAREN SAILKAPENA ETA LURZORU URBANIZAEZINAREN KALIFIKAZIOA
...............................................................................................................................................E: 1/10.000
O-2a.LURRALDEAREN EGITURA OROKORRA ETA ORGANIKOA, SISTEMA OROKORRAK ETA
ERABILERA OROKORRAK ..................................................................................................E:1/10.000
O-2b.LURRALDEAREN EGITURA OROKORRA ETA ORGANIKOA, SISTEMA OROKORRAK ETA
ERABILERA OROKORRAK ..................................................................................................E:1/2.000
HIRI ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA ARRATZU
AURRERAKIN ERALDATUA 2011eko AZAROA
MEMORIA 1
1. AURREKARIAK
1.1. IDAZLE-TALDEA
Alkatetzaren 2009ko martxoaren 12ko ebazpenaren bidez, Arratzuko Udalak Arruti-Boyra Arkitektura
SLP izendatu zuen Hiria Antolatzeko Plan Orokorra idazteko lehiaketa publikoaren esleipendun.
Tokiko Gobernu Batzarraren erabaki horrekin bat, 2009ko apirilaren 16an, Arratzuko plangintza-arau
subsidiarioak berrikusteko dokumentua idazteko aholkularitza- eta laguntza-kontratu administratiboa
formalizatu zuten Josu Sabin Olano Irazabalek, Udaleko alkate lehendakaria den aldetik, eta
Federico Arruti Aldapek, Arruti-Boyra Arkitektura SLP merkataritza-sozietatearen izenean.
Duela gutxi, esleipena jaso zuen merkataritza sozietateak, planeamendua idaztearen ardura zuten
arkitektuei indibidualki, hau da, Federico Arruti Aldape eta Oihana Arruti Ruizi, planeamenduaren
ardura lagatzea erabaki zuen.
Hauek osatu dute diziplinarteko taldea:
• Arkitekturako talde teknikoa
Arkitekto hirigileak: Federico Arruti Aldape
Oihana Arruti Ruiz
Administraria: Vanesa Pino Moreno
• Aholkularitza juridikoa
Abokatuak: Joseba de Beristain y Eguía
Ibane de Beristain Morán
HIRI ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA ARRATZU
AURRERAKIN ERALDATUA 2011eko AZAROA
MEMORIA 2
1.2. INDARREAN DAGOEN UDAL-PLANGINTZA
2004ko maiatzaren 22an ezarritako arau subsidiarioak dira Arratzuko plangintzaren sorburua, eta
Arratzu Gernika-Lumoko Udaletik bereizi eta udalerri independente bihurtu zenean idatzi zituzten
arauok.
Udalerriak bere arauak izan zitzan eta Gernika-Lumokoen mendean egon ez zedin idatzi zituzten
arau subsidiarioak.
1.2.1. Arau Subsidiarioak
2004ko otsailaren 17ko 250/2004 Foru Aginduaren bitartez onartu zituzten behin betiko, eta 2004ko
urriaren 1eko Bizkaiko Aldizkari Ofizialean argitaratu zuten haiei buruzko hirigintzako araudia.
Guztira, 9,86 km2 neurtzen du Arratzuk eta, 2001ean, 381 biztanle zituen.
1.2.1.1. Helburuen laburpena
Hauek dira hiri-antolamendurako plan orokor honen bidez berrikusten ari garen plangintzaren
helburu orokorrak, alegia, indarrean dauden arau subsidiarioenak:
Helburu eta irizpide orokorrak
- Urdaibaiko Biosfera Erreserbaren Erabilera eta Kudeaketa Arautzeko Egitamu Gidariak lurzoru
urbanizaezintzat kalifikatzen dituen lurren mugak berrestea, haiek babestu eta antolatzeko,
baliabide naturalak eta, bereziki, nekazaritzako, abeltzaintzako, basogintzako, arrain-
hazkuntzako, ehizako… baliabideak zaindu eta hobetzeko eta interes natural, zientifiko, historiko
edo kultural handiko eremuak babesteko.
- Landa-lurzoru edo lurzoru urbanizaezinean esku hartzea, biztanleria-guneak definitzeko bakarrik;
zehazki, biztanleria-guneen perimetroa mugatzea, Urdaibaiko Biosfera Erreserbaren Erabilera
eta Kudeaketa Arautzeko Egitamu Gidariak ezartzen dituen xedapenekin bat, eta haien azalera
izan dezaketen hazkundera eta zabalkundera berregokitzea, Urdaibaiko Biosfera Erreserbaren
Erabilera eta Kudeaketa Arautzeko Egitamu Gidariak ez baititu mugatzen.
- Zehaztea zer lur programatu behar diren herriaren garapen-prozesua gauzatzeko, sistema
orokorrak burutzeko eta urbanizazio-lanak eta eraikuntzak eta instalazioak eraikitzeko lanak
egiteko.
HIRI ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA ARRATZU
AURRERAKIN ERALDATUA 2011eko AZAROA
MEMORIA 3
- Bide-azpiegituren (bai eskualdekoen, bai udalerriko eta auzoetakoen) hobekuntza proposatzea,
udalerriaren eta eskualdearen arteko eta auzoen arteko lotura fisikoak eguneratzeko eta auzo-
bideen oinarrizko egitura formalizatzeko, nekazaritzarako, abeltzaintzarako eta basogintzarako
eremuak zentzuz ustiatze aldera.
- Biztanleria-guneetako lurren zatiketa arrazionalizatzeko neurriak hartzea, lurzoru-motaren eta
finkatu nahi den gune-motaren arabera, Urdaibaiko Biosfera Erreserbaren Erabilera eta
Kudeaketa Arautzeko Egitamu Gidariko IX. tituluan oinarrituta.
- Hiri-lurrak formalizatzea, egungo ezaugarri tipologikoak eta eraikuntza- eta ingurumen-arloko
ezaugarriak nabarmenki aldatu gabe, errentarik txikieneko biztanleentzako eta gazteentzako
babespeko edo itunpeko etxebizitzak kokatu ahal izateko, Loiola eta Belendiz guneetan nagusiki.
Helburu eta irizpide espezifikoak
a. Kokalekuak
- Halako hiri-egitura duten edo hiri-lurrak mugatuta dituzten eremuak formalizatzea eta zehaztea.
- Biztanleria-guneak eratzen dituzten eremuak formalizatzea eta zehaztea. Haien izaera eta
zehaztapen espezifikoak, gutxieneko azalera, eraikigarritasuna, eraikuntza-motak definitzea.
- Landako egungo biztanleria-guneak sendotzea eta haien garapen-prozesuari bide ematea, batez
ere barne-hazkundea ahalbidetu dezaketen zabalkunde-eremuen bidez, eta guneok gutxieneko
ekipamenduaz eta zerbitzuez hornitzea, bizitza pribaturako zein gizartearen elkarbizitzarako.
- Hiri-lurren zein egungo biztanleria-guneen landako izaerari eta haiek osatzen dituzten
elementuen inbariante morfologikoei, tipologikoei eta eszenikoei eta ingurumen-arloko
inbarianteei eustea.
- Loiola eta Belendiz udalerriko balizko hiri-lurtzat hartzea, Loiolako administrazioaren eta
zerbitzuen zentraltasuna eta Belendizen garapen kontrolatua formalizatzeko.
- Bigarren edo hirugarren sektoreko jarduera ekonomikoak hartzeko lurrak kalifikatzeari uko
egitea, jarduerok Gernikan koka daitezkeelakoan, baina hiri-lurretan gutxieneko zerbitzuak
antolatzea, merkataritzarako eta zerbitzuetarako.
- Biztanleria-guneetan bisitariak hartzeko eraikuntzak (hotelak, landetxeak, ostatuak,
askaldegiak…) kokatzeari bide ematea, Urdaibaiko Biosfera Erreserbaren Erabilera eta
Kudeaketa Arautzeko Egitamu Gidariko zehaztapenei jarraituz.
HIRI ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA ARRATZU
AURRERAKIN ERALDATUA 2011eko AZAROA
MEMORIA 4
- Egungo guneei eta are aurriei lehentasuna ematea eraikuntza berrien aurretik, baita ordenantzen
eta hirigintzako araudiaren esparruan ere, egungo eraikuntza-parkea lehengoratzeko.
- Loiolako eta Belendizko hiri-lurretako egikaritze-unitateak zehaztea, babespeko edo diruz
lagundutako etxebizitzak kokatzeko.
- Baserria sendotzea, eraikuntza-mota historiko eta adierazgarria baita herri honetan, eta
baserririk esanguratsuenen aurretiko katalogoa prestatzea, udalerriaren ondare historikoa
eratzen baitute.
- Egungo eraikuntza historikoak, dorretxeak, elizak, ermitak eta jauregitxoak desagerpenetik edo
suntsipenetik babestea eta haien inbentarioa prestatzea, dagozkion instantzia administratiboei
(Urdaibaiko Patronatuari, Kultura Sailari edo Foru Aldundiari, eta abarri) helarazteko.
b. Azpiegiturak eta ekipamendua
- Hiri-lurrak eta biztanleria-guneak zeharkatzen dituen eskualdeko bide-sarea egokitzea eta
oinezkoak ibili ahal izateko bazterbide-pasabideak formalizatzea.
- Eskualdeko saretik auzo-bideetara sartzeko bideak egokitzea eta bihurguneak, aldatsak,
seinaleak… erregularizatzea.
- Auzo-bideak erabileraren eta zirkulazioaren arabera eta zerbitzatzen dituzten eremuen arabera
arrazionalizatzea eta sailkatzea.
- Edateko ura banatzeko sarearen hartuneak, banaketa eta erregularizazioa eguneratzea eta
hobetzea.
- Hiri-lurrak eta biztanleria-guneak ur beltzak saneatzeko sareaz hornitzea eta isuriak arazteko
beharrezko neurriak hartzea.
- Hiri-lurretan eta biztanleria-guneetan argiteria-sare publiko zehatza formalizatzea.
- Hiri-lurrak Lurzoruari buruzko Legeak eta Plangintza Araudiak zehazten dituen ekipamenduaz
eta zerbitzuez hornitzea eta biztanleria-guneak gutxieneko gizarte-ekipamenduaz eta espazio
libreez hornitzea.
- Herriko parkea eta gizarte-, administrazio- eta laguntza-ekipamendua Loiolan kokatzea, han
baitago gehienbat, eta haren zentraltasuna sendotzea.
HIRI ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA ARRATZU
AURRERAKIN ERALDATUA 2011eko AZAROA
MEMORIA 5
c. Plangintza
- Zehaztapen arin eta argiak ezartzen dituzten, kudeatu egin daitezkeen, eremu homogeneo
txikiak mugatzen dituzten, ahal duten neurrian lurrak berriz zatitzeko espedienteak saihesten
dituzten eta zuzenean esku hartzeko bide ematen duten arau subsidiarioak prestatzea.
- Hiri-lurrak biztanleria-guneen arabera programatzea, kokaleku berriak hartzeko moduko lurrak
dituzten guneak modu jasangarrian hazteko eta halakorik egin ezin dutenen hazkundea
mugatzeko.
- Loiolako eta Belendizko hiri-lurrek, barne-hazkundeaz gain, biztanleria-guneek hartu ezin duten
hazkundea hartzea.
Helburu horietan oinarritu zen behin betiko onartutako arau subsidiarioei buruzko dokumentua, eta
biztanleen eta elkarteen hausnarketetara eta iradokizunetara egokitu zen. Irizpide eta helburu hauek
ezartzen ditu indarrean dauden arau subsidiarioei buruzko memoriak:
Hiria diseinatzeko oinarrizko irizpideak eta helburuak
- Ahalik eta kostu sozial txikienean kolektiboarentzako ahalik eta etekin handiena lortzea, eta
interes publikoei lehentasuna ematea pribatuen aurretik, proposatutako hiri-egitura eta bizitoki-
motak eremu eta eraikuntza publikoak zuzen planifikatzearen emaitza izan daitezen, hiri-bilbea
antolatzeko eta egituratzeko elementuak baitira.
- Egungo lur-baliabideen okupazioa eta erabilera arrazionalizatzea, hiriko eremua Loiolako
bilbearekin eta udalerriaren izaerarekin bat datozen proportzio espazialeko eraikuntza publikoen
eta pribatuen multzotzat diseinatuz eta eszenografia egoki, duin eta orekatuari eusten eta hura
osatzen saiatuz, halako bizi-kalitatea sortu ahal izateko.
- Proposatutako egituraren esparruan lehengoratu egin daitezkeen egungo hiri-bideen hobekuntza
proposatzea eta haien izaera tradizionalari eustea.
- Ezaugarri egokiko hiri-bide berriak definitzea, egungoak osatzeko eta haietako arazoak nolabait
konpontzeko, eta eremu batetik bestera joateko arazoak konpontzen saiatzea.
- Komunikabide-sarea, udalerriko bide-sarea, aparkalekuen hornikuntza eta oinezkoentzako
bideak behar bezala konpontzea, udalerrian kokatuta eta kokatzeko dagoen biztanleria kontuan
hartuz.
- Hiriko instalazioen eskasia konpontzea eta eguneratzea eta instalaziook neurri onargarrian
urbanizatzea.
HIRI ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA ARRATZU
AURRERAKIN ERALDATUA 2011eko AZAROA
MEMORIA 6
Lurraldea antolatzeko oinarrizko irizpideak eta helburuak
- Urdaibaiko Biosfera Erreserbaren Erabilera eta Kudeaketa Arautzeko Egitamu Gidariko
zehaztapenek lurzoru urbanizaezintzat kalifikatzen dituzten lurrak mugatzea, haiek babestu eta
antolatzeko, baliabide naturalak eta, bereziki, nekazaritzako, abeltzaintzako, basogintzako…
baliabideak zaindu eta hobetzeko eta interes natural, zientifiko, historiko edo kultural handiko
eremuak babesteko.
- Lurren oinarrizko erabilera proposatzea eta lurraldearen eta herriaren garapenari eusteko
egokiak diren zehaztea.
- Landa-lurzoruko eremurik esanguratsuenak kalifikatzeko beharrezko zehaztapenak ezartzea,
horiek lurzoru arruntetik bereiztea eta haietan ezar daitezkeen erabilerak eta jarduerak
definitzea, ikuspegi ekonomikotik, sozialetik eta ekologikotik izan ditzaketen balioak berpizteko,
Urdaibaiko Biosfera Erreserbaren Erabilera eta Kudeaketa Arautzeko Egitamu Gidariak lurzoru
urbanizaezinari buruz ezartzen dituen zehaztapenekin bat.
- Bide-azpiegiturak (bai eskualdekoak, bai auzoetako eta udalerrikoak) hobetzea, udalerriaren eta
Busturialdearen arteko eta guneen arteko lotura hobetzeko, eta oinarrizko bide-egitura
formalizatzea.
1.2.1.2. Indarrean dauden arau subsidiarioen eskaintzaren laburpena
Arau subsidiarioekin bat, hazkunde berrien eskaintza bizitokitarako bakarrik da, eta Loiolako hiri-
lurretan eta lurzoru urbanizaezinean mugatutako landaguneetan gauzatu daiteke.
Bizitokitarako hiri-lurra. Gaur egun finkatuta dauden eremuek eta halako hiri-egitura baten
antolamendua osatzeko beharrezko eremuek osatzen dute. Hauek dira zehaztapenak:
ETXEBIZITZAK EREMUA AZALERA EGUNGOAK HAZKUNDEAREN
ONDOKOAK GUZTIRA DENTSITATEA
(etx./ha)
UE-1 8.298 0 7 7 8,44 UE-2 5.149 0 16 16 31,08 UE-3 7.945 0 12 12 15,10 UE-4 15.322 1 8 9 5,87 UE-5 2.249 0 2 2 8,89 SUC-6 7.443 11 1 12 16,12 UE-7 8.975 1 5 6 6,69 UE-8 8.191 2 6 9 10,99 GUZTIRA 63.572 16 57 73 11,48
HIRI ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA ARRATZU
AURRERAKIN ERALDATUA 2011eko AZAROA
MEMORIA 7
Horietan guztietan lursail berri bakoitzean gehienez egin daitezkeen etxebizitzen kopurua aztertu
dugu, kontuan izanik familia bakarrarentzako etxebizitza egiteko gutxieneko lursaila 1.000 m2-koa
dela eta bi familiarentzako etxebizitza egiteko gutxieneko lursaila 1.500 m2-koa dela, UE-2 eta UE-3
egikaritze-unitateetan izan ezik; hain zuzen ere, UE-2 eta UE-3 unitateak finkatzeko, babespeko lau
etxebizitzako eraikinak egingo dira lursail bakoitzean.
Biztanleria-gunea. Bakartuta zeuden eraikuntzak berez elkartu diren eta arau subsidiarioek
halakotzat hartzen dituzten multzo honetako lurrek eratzen dute. Bost biztanleria-gune kalifikatzen
dituzte arau subsidiarioek, eta hauek dira bosten ezaugarriak:
GUNEA AZALERA, GUZTIRA AZALERA PUBLIKOA LURSAIL PRIBATUEN AZALERA
Zabala-Belendiz 114.408 18.186 96.221 Gorozika 172.848 8.788 164.060 Elexalde 58.260 12.284 45.976 Barrutia 67.995 31.217 36.778 Uarka 52.534 10.939 41.595 GUZTIRA 446.045 81.414 384.631
Bizitokitarako erabilera orokorra bakarrik hartzen badugu kontuan, taula hau ateratzen da:
BIZITOKITARAKO LURSAILEN KOPURUA
BIZITOKITARAKO ERAIKINEN KOPURUA
ETXEBIZITZEN KOPURUA GUNEA
AZALERA PRIBATUA
(ha) ERAIKITAKOAK ERAIKIGARRIAK EGUNGOAK BERRIAK EGUNGOAK BERRIAK
DENTSITATEA (etx./ha)
(*) Zabala-Belendiz 9,72 17 8 18 8 22 8 2,62
Gorozika 16,41 14 12 15 12 15 12 1,56 Elexalde 4,60 6 6 6 6 8 6 2,40 Barrutia 3,68 6 4 6 4 7 4 1,62 Uarka 4,16 9 4 10 4 13 4 3,24 GUZTIRA 38,46 52 34 55 34 65 34 2,10
(*) Gunearen azalera osoaren arabera kalkulatu dugu dentsitatea, ekipamenduaren eta bideen
azalera kontuan izanik.
1.2.1.3. Lurzoru urbanizaezinaren babesa
Indarrean dauden arau subsidiarioek lurzoru urbanizaezintzat hartzen dituzte Urdaibaiko Biosfera
Erreserbaren Erabilera eta Kudeaketa Arautzeko Egitamu Gidariak definitzen dituen mugen barneko
lurrak.
HIRI ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA ARRATZU
AURRERAKIN ERALDATUA 2011eko AZAROA
MEMORIA 8
1.2.2. Indarrean dauden arau subsidiarioen garapen-maila
Oro har, nabarmentzekoa da bizitokitarako kalifikatutako guneetako arau subsidiarioak ez direla
espero bezainbeste garatu, ez Loiolako hiri-lurretan mugatutako egikaritze-unitateetan, ez
landaguneetan.
Indarrean dauden arau subsidiarioen kudeaketa-maila analizatzeko, Loiolako hiri-lurretako eta
lurzoru urbanizaezinean mugatutako biztanleria-guneetako edo landaguneetako eskaintza bereiziko
ditugu arau subsidiarioen eskaintzaren barnean.
Loiolako hiri-lurrak
Indarrean dauden arau subsidiarioek zortzi egikaritze-unitate txiki mugatzen dituzte Loiolako hiri-
lurretan. Seguru asko, kudeatzen errazagoak izateko moduan ezartzen dituzte egikaritze-unitateen
mugak, eta horrexegatik dira txikiak batzuk; hau da, unitate bakoitak jabe asko ez izateko. Egiaz,
ordea, ez da ia ezer kudeatu, eta izandako garapena Arratzuko Udalaren sustapenari esker jazo da
neurri handi batean. Egikaritze-unitate batzuk oso txikiak dira eta ez dute ematen etxebizitza berriak
sortzeko aukerarik eta, horregatik, zailak dira kudeatzen. Berrikuspen honetan kontuan izango ditugu
Loiolako hiriguneak izandako garapena eta egikaritze-unitate gehienetan ezer garatu ez izana eragin
duten arrazoiak, hiri-lurrak modu egokiagoan kudeatzeko moduan berrantolatzeko.
Jarraian, banan-banan, egikaritze-unitateak aztertuko ditugu, Loiolako hirigunea zenbateraino garatu
den zehazteko, eta garapen txikiaren arrazoiak azaltzen saiatuko gara.
EU-1 Ez da batere garatu.
Egikaritze-unitate honetan zazpi etxebizitza berri egitea proposatu zuten: familia
bakarrarentzako bat eta bi familiarentzako hiru. Proposatutako antolamendua ez dator bat
gaur egun indarrean dagoen hirigintzako araudiarekin, ez gutxieneko eraikigarritasunaren
ikuspegitik, ez lagatzeko zuzkiduraren ikuspegitik. Beharrezkoa da unitatea berrantolatu eta
eraikigarritasuna handitzea.
EU-2 Etxebizitzak egiteko lanak ez dira hasi, baina urbanizazio-proiektua behin-behinean onartu
dute, eta, horrenbestez, pentsatzekoa da kudeaketa eta eraikuntza-lanak Hiria Antolatzeko
Plan Orokorra idatzi bitartean amaituko direla. Lau bloketan banatutako 16 etxebizitza berri
egitea proposatu zuten egikaritze-unitate honetan, eta lankidetza-hitzarmena sinatu zuten
Bizkailur sozietatearekin, etxebizitza batzuk araubide tasatuaren pekoak izan daitezen.
EU-3 Kudeaketa-lanak eta etxebizitzen eraikuntza-lanak amaituta daude, eta, gainera, espazio
libre lotuen sistema orokorra urbanizatuta dago. 12 etxebizitza eraiki dituzte, hiru bloketan
banatuta.
HIRI ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA ARRATZU
AURRERAKIN ERALDATUA 2011eko AZAROA
MEMORIA 9
EU-4 Antolamendu xehatua aldatu egin da, xehetasun-azterketa baten bidez. Dagoeneko,
egikaritze-unitate honi buruzko xehetasun-azterketa bideratu da.
Xehetasun-azterketak espazio libreen hornikuntza aldatzen eta etxebizitzen kopurua
murrizten du. Horretarako, bi familiarentzako proiektatutako eraikuntza bat kentzen du, eta
egikaritze-unitatean dagoen baserriari lotzen dio hari dagokion azalera.
Egikaritze unitatea garatzen ari da, errepartzelazio eta urbanizazio proiektuak tramitatzen ari
direlarik.
EU-5 Ez da garatu.
Ez da egikaritze-unitate bat eratzeko behar adina handia. Arau subsidiarioekin bat, bi
etxebizitza eraiki daitezke egikaritze-unitate honetan. Aurrerakinak, berriz, unitatea
hornitzeko lanak egitea proposatzen du; izan ere, esan bezala, unitate hau ez da legediak
ezartzen dituen lagapenak betetzeko behar adinakoa.
EU-6 Ez da garatu.
Arau subsidiarioekin bat, etxebizitza bakarra eraiki daiteke egikaritze-unitate honetan. Egiaz,
hiri-lur finkatuek osatzen dute unitatea, eta etxebizitza bat eraiki daiteke hutsik dagoen
orubean. Horretarako, baina, ez da beharrezkoa egikaritze-unitate bat mugatzea.
EU-7 Ez da garatu, eta ez dute hirigintzako inongo espedienterik bideratu ere egin.
Egikaritze-unitate honetan bada, interes arkitektonikoa dela medio, babestu beharrekoa den
eraikuntza bat (Loiolako etxetzarra), eta bi eraikuntza berri egitea da proposamena. Arau
subsidiarioek, berriz, bost etxebizitza berri egitea xedatzen dute.
Egun, kalera (Udalak hirigunean eskuratutako foru-errepidera) ematen duen unitatearen
aurrealdea urbanizatuta dago, eta zintarriak jarri dituzte espaloietan eta dagozkion hiriko
instalazioak paratu dituzte.
EU-8 Ez da garatzen hasi.
Arau subsidiarioek gaur egun dauden hiru eraikuntza sartzen dituzte egikaritze-unitate honen
mugen barnean, eta beste hiru (guztira, sei etxebizitza gehiago) egitea proposatzen dute.
Unitatearen mugek arazoak dakartzate, unitateak lursail finkatuak eta lursail eraikigarriak
hartzen baititu barnean eta, gainera, atzeko kale berri bat sortzea baitakar; kalea, ordea, ez
da beharrezkoa eraikuntzek funtzionatzeko, eta egikaritze-unitatea urbanizatzeko lanak
garestitzea dakar.
HIRI ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA ARRATZU
AURRERAKIN ERALDATUA 2011eko AZAROA
MEMORIA 10
Laburbilduz, egikaritze-unitate bakarra dago guztiz garatuta, eta beste bi kudeatzen ari dira.
Mugatutako zortzi unitateetan bost, berriz, ez dira aldatu. Unitateak kudeatzeko sumatu ditugun
zailtasunak direla medio, hiri-lurrak berrantolatzea eta egikaritze-unitateen mugak berriz ezartzea
proposatuko dugu berrikuspen honetan, zuzkidura egokia sortzeko behar adina handiak izan
daitezen unitateak. Halaber, hiri-lur finkatuetako orube hutsetan eraikitzeko aukera aztertuko dugu,
eta, horretarako, zuzenean jarduteko eta zuzkidura-jarduerak egiteko orubeak mugatzea. Bestalde,
aipatzekoa da eraikuntzako parametroak Lurzoruari eta hirigintzari buruzko ekainaren 30eko 2/2006
Legera egokitu behar direla eta, horren ondorioz, gutxieneko eraikigarritasunak 0,25 m²/m²-koa izan
behar duela.
Lurzoru urbanizaezina. Landaguneak
Landaguneei dagokienez, aipatzekoa da bakar bat ere ez dela garatu osorik. Indarrean dauden arau
subsidiarioek bost landagune bereizten dituzte: Barrutia, Uarka, Belendiz, Gorozika eta Elexalde.
Jarraian, Arratzuko landaguneetako eraikigarritasuna zehaztuko dugu:
Barrutia________Aurrez egindako sei eraikuntza (zazpi etxebizitza)
Aurrez ikusitako lau etxebizitza berri
Uarka _________Aurrez egindako hamar eraikuntza (13 etxebizitza)
Aurrez ikusitako lau etxebizitza berri
Belendiz _______Aurrez egindako 18 eraikuntza (22 etxebizitza)
Aurrez ikusitako zortzi etxebizitza berri
Gorozika _______Aurrez egindako 14 eraikuntza (15 etxebizitza)
Aurrez ikusitako 12 etxebizitza berri
Egin zitezkeen 12 etxebizitzetatik bi egin dituzte Gorozikan.
Elexalde _______Aurrez egindako 7 baserri (8 etxebizitza)
Aurrez ikusitako sei etxebizitza berri
HIRI ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA ARRATZU
AURRERAKIN ERALDATUA 2011eko AZAROA
MEMORIA 11
Barrutia landaguneari buruzko Ekipamendu Plan Berezia bideratzen ari dira, eta udalaz gaindiko
ekipamendu-sistema orokor berria sortzea xedatzen du planak, suhiltzaile-etxea eta ezintasunen bat
duten pertsonentzako egoitza bat hartzeko. Gaur egun, Barrutiako ikastetxea dago landagune
horretan, eta hura ere udalaz gaindikoa da.
Laburbilduz, landaguneetan egin zitezkeen etxebizitzetan bi bakarrik egin dituzte, eta, hortaz, berriz
aztertu beharko ditugu landaguneak, 2/2006 Legeak eta Lurzoruari eta Hirigintzari buruzko ekainaren
30eko 2/2006 Legea garatzen duten premiazko neurriei buruzko 105/2008 Dekretuak ezartzen
dituzten baldintzak betetzen dituzten egiaztatu, eta eraikigarritasun berria ezarri.
HIRI ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA ARRATZU
AURRERAKIN ERALDATUA 2011eko AZAROA
MEMORIA 12
1.3. GIZARTE- ETA HIRIGINTZA-ARLOKO AURREKARIAK
Hainbat ondorio atera ditugu aurreko atalen analisitik, eta horiek izango dira plangintzaren
aurrerakina prestatzeko oinarria.
Hiru gaitan bana ditzakegu ondoriook:
1.3.1.Lurraldea.
1.3.2.Gizartea.
1.3.3.Hiriko ingurunea.
Bada laugarren gai bat, INDARREAN DAUDEN ARAU SUBSIDIARIOAK, aurreko kapituluan
landutakoa, eta hari buruzko ondorioek osatzen dute Arratzuko hirigintzaren antolamenduari buruzko
etorkizunerako proposamena egiteko beharrezko informazioa.
1.3.1. Lurraldea
Iparraldean, Kortezubi du mugakide Arratzuk; hegoaldean, Ajangiz eta Mendata; ekialdean, Nabarniz
eta Mendata; eta, mendebaldean, Forua eta Gernika-Lumo.
Lurraldea aztertzen badugu, lehenengo ondorio interesgarria da Arratzu Urdaibaiko Biosfera
Erreserbaren barnean dagoela eta, hortaz, Urdaibaiko Biosfera Erreserbaren Erabilera eta
Kudeaketa Arautzeko Egitamu Gidariak erabat arautzen duela udalerriko lurzoru urbanizaezina;
lurzoru-mota horretan mugatzen dituen eremuen babes-maila ezartzen du Egitamu Gidariak.
Gernika eta Markina arteko eskualdeko BI-2224 errepideak eta Gernika eta Nabarniz arteko BI-3242
errepideak osatzen duten sarearen inguruan egituratuta dago lurraldea nagusiki. Hurrenez hurren,
Uarka, Loiola eta Elexalde biztanleria-guneak eta Uarka eta Belendiz biztanleria-guneak lotzen
dituzte BI-2224 eta BI-3242 errepideek, eta beste barrutiak lotzen dituzten hainbat auzo-bide sortzen
dira haietatik: BI-2224 errepidetik, Gorozika lotzen duena, eta BI-3242 errepidetik, Zabala eta
Barrutia lotzen dituena.
Gernika eta Lekeitio arteko BI-639 eskualde-errepideak udalerriarekiko tangentea eratzen du, eta
Barrutia gunera darama.
Ikuspegi fisikotik, Golako ibaiaren haran estuaren eta urak hara isurtzen dituzten erreken arro txikien
gainean hazi da udalerria; arro horien artean, nabarmentzekoak dira Txarkoeta errekarena –Loiola
zeharkatzen du Txarkoetak– eta Urukulu errekarena –Belendiz zeharkatzen du Urukuluk–.
HIRI ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA ARRATZU
AURRERAKIN ERALDATUA 2011eko AZAROA
MEMORIA 13
Ibaiak Uarkan Urukulu errekaren urak hartu ondoren, zabaldu egiten da Golako ibaiaren harana, eta
ibar zabal bat eratzen du, ibaia Mundakako itsasadarrean Errenteriatik hurbil itsasoratzen den
lekuraino.
Hori dela eta, gorabeheratsua da lurraldea, eta erabilera nagusirako (mendia eta baso bazter utzirik,
nekazaritzarako) antolatuta daude kokalekuak.
Landako egitura argia du Arratzuk, hainbat gunetan oinarritutakoa, eta gune bat ere ez zaie
gailentzen besteei: Barrutia, Zabala-Belendiz, Uarka, Gorozika, Loiola eta Elexalde. Lehenak
nekazaritzaren ikuspegitik dira garrantzitsuak, eta bigarrenak, berriz, adierazpen-balioaren
ikuspegitik.
Paisaiaren ikuspegitik, paisaia natural itzela eratzen du Arratzuk. Osotasunaren barnean –dena da
interesgarria–, hauek nabarmendu ditzakegu: Golako harana; Mendatako eta Arratzuko udal-
barrutien artean, Elexalde hegoaldeko hariztia eta ibai gaineko harrizko zubia; Gorozika gaina; San
Lorentzo ermitaren ingurua; Lorentane baserriaren ingurua eta hango arte izugarria; eta Golako
ibaiaren ubidea.
Zalantzarik gabe, atal honetan aipamen berezia egin behar dugu bertako zuhaitzei buruz,
ezinbestekoak baitira paisaia kontserbatzeko.
HIRI ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA ARRATZU
AURRERAKIN ERALDATUA 2011eko AZAROA
MEMORIA 14
Urdaibaiko Biosfera Erreserbaren Erabilera eta Kudeaketa Arautzeko Egitamu Gidariak hainbat
babes-maila ezartzen ditu lurzoru urbanizaezinean, lurzoruaren ezaugarrien arabera. Arratzun,
zehazki, babes-maila eta kategoria hauek finkatzen ditu:
a) Berariazko babespeko eremuak
• C.1. Mundakako itsasadarrak eratzen dituen alde submarealak –udalerriaren ekialdeko
mugan dago Mundakako itsasadarra–
• YA. Aire zabaleko aztarnategiak
Aztarnategiak azaleratu diren lurrek eratzen dituzte, Nabarnizekiko eta Mendatarekiko
mugan, eta nabarmentzekoa da Arrolako aztarnategia.
b) Babespeko eremuak
• P.1. Landaretzadun edo landaretzarik gabeko lokatzaz eta padura-aldeez osatutako
marearteko aldeak edo alde supramarealak
Itsasadarraren eta Gernika, Arteaga eta Lekeitio arteko BI-638 errepidearen arteko lurrak
dira.
• P.4. Itsasbazterraren, erreka-ertzen eta natura, paisaia eta historia aldetik garrantzi handia
duen babespeko aldea
Ibaiak eta errekak babesteko perimetroak dira, lurrazaleko urak babesteko perimetroen
baliokideak, eta EAEko Ibaien eta Erreken Ertzak Antolatzeko Lurraldearen Arloko Planak
ezartzen dituen erretiroak aplikatuz mugatu ohi dira.
• P.6. Paisaiaren aldetik zaurgarritasun handikoak diren lurraldeen babespeko aldea
Udalerriko leku garaietako lurrak dira, Barrutia iparraldekoak eta Uarka hegoaldekoak
funtsean.
• Ж – Historia, arte, kultura eta paisaia aldetik garrantzitsuak diren eraikinak, instalazioak eta
multzoak
HIRI ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA ARRATZU
AURRERAKIN ERALDATUA 2011eko AZAROA
MEMORIA 15
c) Nekazaritza-garrantziko eremuak
• A.1. Ibarrak
Golako ibaiaren Barrutia ondoko eta Belendiz errekaren Uarka ondoko ibarrak dira.
• A.2. Akuiferoen gaineko nekazaritza-garrantziko aldea
Ibarraren eta Kortezubi arteko lurren arteko Barrutiako lurzoruak eratzen du.
• A.3. Nekazaritza-garrantziko aldea
Belendiz errekaren iparraldean errekak Golako ibaiarekin bat egiten duen lekuko lurrek,
Belendiz errekaren hegoaldeko Belendiz ingurukoek, Golako ibaiaren bazterreko Loiolako
hirigunearen inguruko hainbat lur txikik eta Zubiarte eta Larruzeta erreken arteko lurrek
eratzen dute.
d) Baso-eremuak
• F.1. Higadura-arrisku moderatuko aldea
Kantitatearen ikuspegitik, udalerrian garrantzi gehien duen kategoria da, eta udalerriaren
ekialdeko erdialdeko lur asko hartzen ditu barnean.
• F.2. Higadura-arrisku oso handiko aldea
Ubideen ondoan basogintzarako erabiltzen diren hainbat lur txikik osatzen dute kategoria
hau.
e) Landa-lur arrunteko eremuak
• LLA – Landa-lur arrunta
Landaguneen eta hiri-lurren arteko lurrak dira, eta ez daude berariaz babestuta eta ez
dute nekazaritzarako garrantzirik.
f) Biztanlegune-eremuak
• Landaguneak
HIRI ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA ARRATZU
AURRERAKIN ERALDATUA 2011eko AZAROA
MEMORIA 16
Hainbat landagune aipatzen dituzte arau subsidiarioek, baina aldaketak proposatuko
ditugu aurrerakin honetan, proposatuko dugun antolamenduari buruzko atalean azalduko
ditugun arrazoiak direla medio.
Jarraian, labur-labur, plangintzaren aurrerakinak finkatu nahi dituen landaguneak
deskribatuko ditugu.
Elexalde
Parrokia-elizaren ondoan dago, Gernika eta Markina arteko errepidetik eta Golako ibaitik
hurbil, udal-barrutiaren hego-mendebaldeko muturrean.
Gune garrantzitsua da udalerrian, parrokia-eliza han dagoela eta. Haren inguruan,
kokaleku hauek daude:
- Bederatzi eraikin-unitate. Hiru baserriak dira; bat, eliza; lau, eraikin bakartuak; eta bat,
hilerria.
- Mota edo erabilerari dagokionez, bi ekipamendu-unitate, bizitoki-industria bat eta sei
bizitoki bakartu.
- Zortzi etxebizitza-unitate. Lau ohiko etxebizitza dira eta beteta daude, eta beste lau
sasoikoak dira eta hutsik daude.
HIRI ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA ARRATZU
AURRERAKIN ERALDATUA 2011eko AZAROA
MEMORIA 17
Gorozika
Udal-barrutiaren erdialdean dago, Barroeta hegoaldean, Loiola iparraldean, Zubiate
ekialdean eta Monte mendebaldean.
Gernika eta Markina arteko errepidetik eta Belendiztik abiatzen dira sarbideak, eta
kokaleku hauek daude haietan:
- 16 eraikin-unitate. 13 baserriak dira; bat, nekazaritzako eraikuntza; bat, txaleta; eta
bat, ermita.
- Mota edo erabilerari dagokionez, 11 bizitoki bakartu, nekazaritzako lau bizitoki eta
ekipamendu-unitate bat.
- 15 etxebizitza-unitate. 11 ohiko etxebizitza dira eta beteta daude, eta beste lau
sasoikoak dira eta hutsik daude.
Uarka
Gernika eta Markina arteko eta Gernika eta Nabarniz arteko eskualdeko errepideen
arteko bidegurutzean dago.
Kokaleku hauek daude gune honetan:
- 11 eraikin-unitate. Zazpi baserriak dira; hiru, eraikin bakartuak; eta bat, txaleta.
- Mota edo erabilerari dagokionez, 10 bizitoki bakartu, eta industria bat.
- 13 etxebizitza-unitate. 12 ohiko etxebizitza dira eta beteta daude, eta bestea sasoikoa
da eta hutsik dago.
Aurreko kategoriek ez ezik, oroitidazki honetako 1.3.3. atalean aztertuko dugun hiriguneak ere
osatzen du lurraldea.
HIRI ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA ARRATZU
AURRERAKIN ERALDATUA 2011eko AZAROA
MEMORIA 18
1.3.2. Gizartea
Populazioa
Ikuspegi demografikotik, populazioaren hazkunde negatiboa da Arratzuren ezaugarri nagusia:
1940an 832 biztanle zituen, eta 1994an, berriz, 399. Berriki kaleratutako datuen arabera, populazioa
381 biztanlekoa zen 2001ean; 2003an, 363koa; 2005ean, 346koa; 2007an, 353koa; eta gaur egun,
384koa.
Biztanleriaren 1940tik aurrerako etengabeko hazkunde horren arrazoi nagusia da Gernika eta
Bizkaiko gainerako industria-guneak erakargarriagoak izatea nekazari-herriak (hala nola Arratzu)
baino, eskualdearen bereizgarri bat (Ameriketako Estatu Batuetarako eta Australiarako emigrazioa)
alde batera utzita.
Adineko biztanleria handiagoa da biztanleria gaztea baino.
Gainera, populazioaren erdia baino gehiago jardunean ez dagoen biztanleria da, nahiz eta
etxebizitza gehienetan badiren biztanleria horren zati handi batek lantzen dituen baratzeak.
Eraikuntza gehienak landakoak dira. Guztira, 182 etxebizitza daude udalerrian: 48 hutsik daude, eta
73 gutxienez 1950 aurreko baserriak dira.
Ekoizpen-sektoreak
Jarduerei dagokienez, badago datu nabarmengarri bat: udalerria landakoa da argi eta garbi, baina
biztanleria aktiboaren heren bat baino gutxiago (udalerriko biztanleriaren %11,68) jarduten da
nekazaritzan eta abeltzaintzan.
Biztanle gehienak industrian edo zerbitzu-sektorean jarduten dira, Gernikan nagusiki.
- Lehen, bigarren eta hirugarren sektoreko jarduna
Arratzuk landako egitura du nagusiki. Lurralde-egitura ez da aldatu azken hamar urteotan, eta bi
gune nagusi daude: Loiola eta Belendiz. Bietako batek ere ez du lortu egiazko hiri-eredurik osatzea,
eta landako egitura dute oraindik. Hasieratik sortu zen egitura horren funtsa, eta bilakaera historikoak
jarraipena eman dio.
Horrenbestez, hainbat biztanleria-gune txikik egituratzen dute udalerria eta, funtsean, eskualdeko
errepideen edo haietatik sortzen diren auzo-bideen luzetara daude guneok.
Gernika eta Ibartxu arteko BI-2224 errepidean Uarka, Loiola eta Elexalde daude, eta handik hurbil,
Gorozika eta Zubiate auzo sakabanatua.
HIRI ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA ARRATZU
AURRERAKIN ERALDATUA 2011eko AZAROA
MEMORIA 19
Uarka eta Nabarniz arteko BI-3242 errepidean Zabala-Belendiz dago.
Gernika eta Lekeitio arteko BI-638 errepidean Barrutia dago. Arratzuko eta Kortezubiko landako
eraikuntzek eta eskualdeko lanbide-heziketako ikastetxeak eratzen dute Barrutia.
Kokalekuaren antolamenduaren ikuspegitik, gune anitzeko egitura du udalerriak. Guneok landakoak
dira nagusiki, eta bakar batean ere ez da sumatzen egiazko hiri-eredurik. Baliteke Loiolak landako
hiri-egituraren antza izatea, baina, funtsean, udal-ekipamendua, eskola zaharrak eta frontoia han
daudelako eta plaza bat dagoelako gertatzen da hori.
9,86 km2-ko azalera du udalerriak eta, lurzoruaren erabileraren ikuspegitik, nekazaritzako,
abeltzaintzako eta basogintzako herria da funtsean: lehen sektorerako erabiltzen da lurraldearen
%98.
Erabilera horren barnean, basogintza nabarmentzen da, asko nabarmendu ere. 603,20 ha-ko
azalera dute basoek, eta pinudiak dira gehienbat.
Larreak eta laborantza-lurrak ere garrantzitsuak dira, eta 295,60 ha-ko azalera dute guztira.
Azkenaldian, aipatzekoa izan da fruta-arbolen (batez ere, kiwien) sail handiak landatu dituztela
Golako ibaiaren inguruan eta urloetan eta hainbat labore hazten hasi direla plastikopean.
Abeltzaintzak garrantzi ekonomikoa du lehen sektorearen barnean, baina, basoen eta laborantza-
lurren aldean, ez du hartzen leku asko.
Bigarren sektoreak ez du presentziarik ia: zenbait lantegi eta Golako ibaiak Uarka auzoan egiten
duen jauzian dagoen ekoizpen hidroelektrikoko zentral bat besterik ez.
Azkenik, hirugarren sektoreak badu garrantzia esparru publikoan, lanbide-heziketako ikastetxe bat
baitago udallerrian (Barrutian), baina esparru pribatuan oso-oso garrantzi txikia du: bi taberna
besterik ez dago hirugarren sektorearen barnean; oro har, haietan elkartzen dira herritarrak.
HIRI ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA ARRATZU
AURRERAKIN ERALDATUA 2011eko AZAROA
MEMORIA 20
1.3.3. Hirigunea
Arratzuko hirigunea gutxi garatuta dago, udalerri osoaren egitura landakoa baita funtsean.
Nolanahi ere, udalerriko bi biztanleria-gunetan (zehazki, Loiolan eta Belendizen) hiri-zerbitzuak eta
ekipamendua daude, eta hirigunetzat hartuko ditugu horregatik. Horrenbestez, bi hiri-lur mugatuko
ditugu plangintzaren aurrerakin honetan: Loiola –indarrean dauden arau subsidiarioek hirigunetzat
hartzen dute– eta Belendiz –indarrean dauden arau subsidiarioek landagunetzat hartzen dute–.
Loiola
Gernika eta Markina arteko errepidean dago, udal-barrutiaren hego-mendebaldean, Golako ibaiak
Txarkueta errekarekin bat egiten duen lekutik hurbil.
Gunerik garrantzitsuena da, han baitaude udaletxea, eskola zaharrak, frontoia, plaza… eta haien
inguruan kokatu baitira bizitoki berriak.
Hots, Loiolako hirigunean dago udal-ekipamendu gehiena.
Indarrean dauden arau subsidiarioek hainbat egikaritze-unitate bereizten dituzte Loiola barnean, eta,
unitate horietako bat kudeatzearen ondorioz, ikuspegi tipologikotik udalerriko lehen etxebizitza
kolektibo direnak sortu dira.
Ekipamendua Loiolan dagoela baliatuz eta indarrean dauden arau subsidiarioen irizpideari jarraituz,
Planean hainbat egikaritze-unitate bereiziko ditu Loiola barnean, hirigunea trinkotzeko eta hirigunea
udalerriko gune guztiak erakartzeko moduan zentralizatzeko.
HIRI ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA ARRATZU
AURRERAKIN ERALDATUA 2011eko AZAROA
MEMORIA 21
Zabala-Belendiz
Udalerriaren iparraldean dago, eta Kortezubi du mugakide iparraldean.
Gernika eta Nabarniz arteko errepidean dago, ibaiaren hegoaldetik (Belediztik) ibaiaren iparraldera
(Zabalara) artean hegoaldera ematen duen mendi-hegal batean. Auzo-bideen sare txiki bat dago
gunean, eta haien inguruan daude kokalekuak.
Aipatutako errepideak egituratzen du gunea, eta errepide bazterrean daude ekipamendu-sistema
orokorrak eta espazio libreenak.
Indarrean dauden arau subsidiarioek landagunetzat hartzen dute Zabala-Belendiz, baina hiri-lur
izateko baldintzak betetzen ditu guneak. Gainera, gunearen entitatea eta etxebizitza-kopurua
kontuan izanik, komeni da Arratzuko beste hirigune bat izan dadin Zabala-Belendiz.
Bi gune horiek osatzen dute Arratzuko hirigunea, eta bizitokitarako erabiltzen dira biak nabarmenki.
Aipatzekoa da Uarka landagunean jarduera ekonomikoetarako bi lursail daudela, udalerriko bakarrak
ia.
Barrutia gunea ere aztertuko dugu atal honetan. Indarrean dauden arau subsidiarioek landagunetzat
kalifikatzen dute Barrutia, baina plangintzaren aurrerakinaren proposamena da udalaz gaindiko
ekipamendu-sistema orokor handi bat sortzea eta landagunea suntsitzea, ez baititu betetzen 2/2006
Legeko 29. artikuluak (landaguneen kalifikazioari buruzkoak) ezartzen dituen baldintzak.
HIRI ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA ARRATZU
AURRERAKIN ERALDATUA 2011eko AZAROA
MEMORIA 22
Batetik, Barrutiako lanbide-heziketako ikastetxeak eta, bestetik, eskualdeko suhiltzaile-etxea eta
ezintasunen bat duten pertsonentzako laguntza-zentro eta egoitza hartuko dituzten lurrek eratzen
dute ekipamendu-sistema orokor hori, eta atal honetan aipatu dugu, lurzoru urbanizaezinean egonda
ere, lurzorua ez delako erabiltzen nekazaritzarako. Alde horretatik, lehen esan bezala, ekipamendu-
plan berezi bat bideratzen ari dira, aipatutako sistema orokorrak antolatzeko.
Komunikabideak
Eskualdeko errepideek eta auzo-bideek osatzen dute udalerriko bide-sarea, berez ez baitago hiriko
sarerik.
Eskualdeko errepide hauek zeharkatzen dute udalerria:
a) Gernika eta Ibartxu arteko BI-2224 errepidea Errenteriako mugatik dator eta, Uarkan, Loiolan eta
Elexalden barrena, Mendatarantz doa.
b) BI-3242 errepidea aurreko errepidetik abiatzen da, Uarkatik, eta, Zabala-Belendizen barrena,
Nabarnizera doa.
c) Gernika, Arteaga eta Lekeitio arteko BI-638 errepidea Barrutiatik igarotzen da eta Kortezubirantz
doa.
Aipatutako errepideek ez ezik, asfaltatutako hainbat bidek ere daramate udalerriko eraikuntza
gehienetara: auzo edo gune guztietara eta landako ia eraikuntza edo baserri guztietara daramate
bideok. Halaber, lurrezko hainbat bide daude, hala nola San Lorenzo, San Pedro eta San Emeterio
eta San Zeledonio ermitetara eta Goikoetxe, Arratzu-Errota, etab. baserrietara daramatenak.
Aipatzekoa da BI-2224 eta BI-3242 errepideen arteko elkargunea dela konplexuena, bihurgunea
eratzen duela eta.
Bideei dagokienez, aipatzekoa da, bide batzuen estutasuna alde batera utzita, errepideetan sartzeko
bideetako ikuspen eskasa dela arazo nagusia.
HIRI ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA ARRATZU
AURRERAKIN ERALDATUA 2011eko AZAROA
MEMORIA 23
Etxebizitza
Esan bezala, Arratzuko etxebizitzak landakoak dira gehienbat, eta 1950 aurreko baserriek udalerriko
etxebizitzen erdia baino gehiago osatzen dute.
Ezaugarri hori dela medio, etxebizitzak lurzoru urbanizaezinean sakabanatuta daude. Orobat,
landaguneen eta Belendizko eta Loiolako hiri-lurren inguruan metatuta daude etxebizitzak.
Etxebizitza kolektiboa duela gutxi sortu da udalerrian, Loiolako hirigunean zehazki, eta lau
etxebizitzako bloke txikietan sortu da, haien bolumena inguruko eraikuntzekin bat etortzeko.
Komunitatearentzako ekipamendua
Komunitatearentzako ekipamendu-maila ona du Arratzuk, bai udal-ekipamenduaren ikuspegitik, bai
udalaz gaindikoaren ikuspegitik.
Ekipamenduaren barnean, aipatzekoa da Barrutiako lanbide-heziketako ikastetxea, eskualde osoko
ikasleak hartzen baititu. Gernikako saihesbidetik eta Gernika, Arteaga eta Lekeitio arteko errepidetik
zuzenean hel daiteke hara eta, horregatik, interesgarria izan daiteke udalaz gaindiko sistema orokor
berriak kokatzea inguruan. Ildo horretan, Barrutiako Plan Berezia prestatzen ari dira eta, haren bidez,
suhiltzaile-etxea eta ezintasunen bat duten pertsonentzako egoitza kokatu nahi dituzte han, lanbide-
heziketako ikastetxearen parean.
HIRI ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA ARRATZU
AURRERAKIN ERALDATUA 2011eko AZAROA
MEMORIA 24
Plangintzaren proposamena da ekipamendu-sistema orokor handi bat kokatzea, errepidearen alde
bietako lurrak eta aipatutako erabilerak biltzeko.
HIRI ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA ARRATZU
AURRERAKIN ERALDATUA 2011eko AZAROA
MEMORIA 25
Hau da udalerriko (bai hiri-lurretako, bai lurzoru urbanizaezineko) ekipamendutarako sistema
orokorren zerrenda:
SGDC _______ Irakaskuntza-sistema orokorra
Barrutiako lanbide-heziketako ikastetxea eta udal-eskolak
SGDP _______ Kirol-sistema orokorra
Udal-frontoia eta probalekua
SGAD _______ Administrazio-sistema orokorra
Udaletxea
SGCE _______ Hilerri-sistema orokorra
Elexalde
SGLC-1______ Aisialdirako eta kultura-gaietarako sistema orokorra
Loiolako eskola zaharrak
SGLC-2______ Aisialdirako eta kultura-gaietarako sistema orokorra
Belendiz
SGRL _______ Erlijio-sistema orokorra
San Tomas eliza Elexalde
San Pelaio eliza Belendiz
Santamaine ermita Gorozika
San Emeterio eta San Zeledonio ermita Barrutia
San Lorentzo ermita Zabala
San Pedro ermita
Gainera, espazio libreen eta instalazioen hainbat sistema orokor daude udalerrian. Oroitidazki
honetako antolamenduari buruzko atalean azalduko ditugu.
Atal honetan, aipatzekoa da Arratzuko Udalak frontoiaren eta udaletxearen ondoko eraikuntza
eskuratu duela eta udalerriko ekipamendu-eskaintza osatzeko erabili nahi duela.
HIRI ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA ARRATZU
AURRERAKIN ERALDATUA 2011eko AZAROA
MEMORIA 26
2. EUSKADIKO HIRIGINTZAKO LEGEDIA ETA LURRALDE-ANTOLAMENDUA
2.1. ESTATUKO LEGEDIA
Lurzoruari buruzko Legearen testu bateratua onartzeko ekainaren 20ko Legegintzako 2/2008 Errege
Dekretuak eratzen du egungo lege-esparrua; Espainiako Aldizkari Ofizialaren 154. zenbakian
argitaratu zuten 2/2008 Dekretua, 2008ko ekainaren 26an.
Halaber, Lurzoruaren araubideari eta hiri-antolamenduari buruzko Legearen testu bateratuaren
barnean indarrean dauden artikuluak bete behar ditugu; ekainaren 26ko Legegintzako 1/1992 Errege
Dekretu bidez onartu zuten testu hori.
2.2. EUSKAL AUTONOMIA-ERKIDEGOKO LEGEDIA
Euskal Autonomia Erkidegoan, Lurzoruari eta hirigintzari buruzko ekainaren 30eko 2/2006 Legea eta
Lurzoruari eta hirigintzari buruzko ekainaren 30eko 2/2006 Legea garatzen duten premiazko neurriei
buruzko ekainaren 3ko 105/2008 Dekretua dira erreferentziazko arauak.
Aurrerakin hau prestatu dugu Lurzoruari eta hirigintzari buruzko ekainaren 30eko 2/2006 Legeko
87.1. artikuluak ezartzen duen helbururako, eta Udalbatzari helarazi diogu, kontuan har dezan eta
aipatutako lege-testuko 90.3. artikuluak xedatzen duena bete dezan; alegia, bi hilabetez gutxienez,
aurrerakina jendaurrean jartzea erabaki dezan, iradokizunak eta beste aukera batzuk aurkeztu ahal
izateko.
Antolamenduaren irizpideak, helburuak, aukerak eta proposamen orokorrak zehazten ditu
dokumentuak, eta, hartara, datozen urteotan Arratzuren hirigintzako garapena zuzenduko duen Hiria
Antolatzeko Plan Orokorra egiten lagundu ahal izango dute dagozkien herritarrek, nolanahiko
elkarteek eta, oro har, herritarrek.
Hasierako diagnostikoa egiteko oinarria da Plan Orokorraren aurrerakina, eta haren helburua da
ahalik eta eztabaida zabalena sustatzea herriaren eraikuntzan parte hartzen duten eragile guztien
artean eta, hiriaren kalitatearen arabera, herria gozatzen edo sufritzen duten herritarren artean.
Eragile batzuek eta besteek kontrako interesak dituzte askotan, eta, haien arteko eztabaida sustatuz,
argituko dugu hirigintzako zer garapen-eredu onartu behar duen Udalbatzak, interes orokorraren
azken bermatzailea den aldetik.
HIRI ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA ARRATZU
AURRERAKIN ERALDATUA 2011eko AZAROA
MEMORIA 27
2/2006 Legeko 90.4. artikuluak dioenez, “jendaurreko erakustaldiaren eta herritarren eta erakundeen
parte-hartzearen emaitzak aztertuta, udalak plan orokorra idazteko oinarrizko irizpide eta helburuak
zehaztuko ditu”.
Hortaz, hasierako faseak gainditzeko eta etorkizunean prestatu beharreko dokumentua interes
publikoaren alde egiteko proposamenik onena egitera bideratzeko, jendaurrean jarri behar da Plan
Orokorraren aurrerapena.
Ingurumenaren gaineko eraginaren baterako ebaluazio-prozedura arautzen duen uztailaren 22ko
183/2003 Dekretuak ezartzen duenez, “xedapen honen aplikazio-eremua Euskal Herriko Ingurumena
babesteko Lege Orokorraren I A) Eranskinean zerrendatutako plan eta programak dira. Planen eta
programen aldaketei dagokienez eta aipatutako I A) Eranskin horretan ezarritakoa betez, lurzoru
urbanizaezinari dagozkion urbanizazio-planen aldaketa guztiei ingurumenaren gaineko eraginaren
baterako ebaluazioa egin behar zaie”.
Dekretuko 3. artikuluko 3. atalak, berriz, zehazten du “adierazitako planen lehen formulazioa nahiz
haien berrazterketa” daudela prozedura aplikatzeko esparruen artean; hain zuzen ere, halakoak dira
Hiria antolatzeko plan orokorrak.
Horrenbestez, ingurumenaren gaineko eraginaren baterako ebaluazioa erantsi diogu aurrerakin honi,
eta, Lurzoruari eta hirigintzari buruzko ekainaren 30eko 2/2006 Legeko 90.3. artikuluak ezartzen
duenarekin bat, jendaurrean egongo dira bi dokumentuok. Hartara, herritarrek hiri-antolamenduaren
fase honetan parte hartzeko eta informazioa eta publizitatea izateko irizpidea betetzea ziurtatuko
dugu.
Herriaren hainbat hazkunde-eredu proposatzen ditu dokumentuak, udalerriarentzako egokiena
aukeratzeko.
2.3. LURRALDEAREN ANTOLAMENDURAKO ARTEZPIDEAK (LAA)
Otsailaren 11ko 28/1997 Dekretuaren bidez onartu zituzten Euskal Autonomia Erkidegoko
lurraldearen antolamendurako artezpideak, eta lurzoruaren araubideari buruzko legediak xedatzen
dituen antolamendu-planak eta lurraldea antolatzeko gainerako tresnak prestatzeko erreferentziazko
esparrua osatzen dute.
Artezpideek eskualdea finkatzen dute lurraldea antolatzeko esparrutzat eta, guri dagokigunez,
Gernika-Markinako Eskualde Egitura mugatzen dute, eskualderako proposamenak egiteko esparru
egokia delakoan.
HIRI ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA ARRATZU
AURRERAKIN ERALDATUA 2011eko AZAROA
MEMORIA 28
LAAek berek diotenez, irizpide “funtzionalen” arabera mugatu behar dira eremuak, eta dagozkien
eskualde-buruek eta haien eragin-esparruaren barnean dauden udalerriek eratu behar dituzte.
Lurraldeko eskualde-egiturak behar bezala mugatzeko eta egituratzeko, baldintza hauek bete behar
dira:
- Halako homogeneotasun geografikoa izan behar da.
- Hirigune batek edo gehiagok inguru geografikoko udalerrien gainetik egon behar dute.
- Osagarritasuna izan behar da, elkarrekiko barne-harremana egon behar da kanpoaldearekiko harremana baino gehiago.
Premisa horrekin bat, lurraldea zenbat eskualde-egituratan banatuta dagoen, hainbat antolamendu-
eredu proposatzen dituzte LAAek. Alde horretatik, Gernika-Markinako Eskualde Egituraren barnean
dago Arratzu.
Eskualde-egitura bakoitzaren barnean, Euskal Herriko lurralde-antolakuntzari buruzko 4/1990
Legeko 6.5. artikuluarekin bat, lurraldearen zatiko plana idatzi behar da, hauek finkatzeko: lurraldea
antolatzeko irizpide espezifikoak, azpiegitura handietarako edo ekipamendu orokorrerako espazio
egokiak, lehengoratu edo berritu beharreko eremuak eta bizitokitarako edo jarduera
ekonomikoetarako lurzoru-beharrak.
LAAen aurreikuspenekin bat, aurrerapen-fasean dago Gernika-Markinako Eskualde Egiturako
Lurraldearen Zatiko Plana idazteko prozesua.
Hartaz arituko gara hurrengo atalean, Arratzun duen eraginaren eta Arratzuri buruzko zehaztapenen
ikuspegitik betiere.
HIRI ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA ARRATZU
AURRERAKIN ERALDATUA 2011eko AZAROA
MEMORIA 29
2.4. GERNIKA-MARKINAKO ESKUALDE EGITURAKO LURRALDEAREN ZATIKO PLANA
2011 urteko abenduaren 27an hasierako onespena jaso zuen Gernika-Markinako Eskualde
Egiturako Lurraldearen Zatiko Plana. 2002ko otsailean idatzi zuten dokumentua, eta onartzeko dago.
Jarraian, Arratzun eragina duten irizpideak eta zehaztapenak azalduko ditugu, baina, hala eta guztiz
ere, kontuan izan beharra dago lehenengo fasean dagoela dokumentua eta litekeena dela ondoko
faseetan funtsezko aldaketak izatea.
Lurralderako proiektu jasangarria zehazten du Gernika-Markinako Eskualde Egiturako Lurraldearen
Zatiko Planak, eta lurraldea antolatzeko eta egituratzeko oinarrizko elementuak finkatzea du helburu,
arloko eta udaletako plangintzak egiteko gainerako tresnen erreferente bihurtzeko Plana.
Dokumentuaren sarrerak berak dioenez, zera da Gernika-Markinako Eskualde Egiturako
Lurraldearen Zatiko Plana:
1. Lurraldea egituratzeko tresna, inbertitzaile pribatuen eta publikoen artean itundutakoa,
helburutzat duena garapen jasangarria izateko aukerak sustatzea eta eskualde-egituran
ingurumen-, gizarte- eta ekonomia-arloan dauden desorekak zuzentzea.
2. Eskualde Egiturarako ikuspegi finantzariotik bideragarria izatea eta finkatzen dituen
helburuen artean arau koordinatuak ezartzea bateratzen duen proiektu bat prestatzeko
jarraibidea.
3. Gizarte-, ekonomia- eta administrazio-arloko indar guztien adostasuna, konpromisoa eta
parte-hartzea lortzeko prozedura, helburu komuna lortzea duena xedetzat.
Hiru fasek osatzen dute Lurraldearen Zatiko Plana idazteko prozesua:
- - I. fasea Metodologia, lurralde-informazioa eta diagnostiko orokorra
- - II. fasea Lurralde-eredua: aurrerapena
- - III. fasea Gernika-Markinako Eskualde Egiturako Lurraldearen Zatiko Plana
Bigarren fasean gaude gu, aurrerapen-fasean.
Gai hauek hartzen ditu kontuan Lurraldearen Zatiko Planak proposatzen duen lurralde-ereduak:
- Ingurune naturala eta landako ingurunea.
HIRI ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA ARRATZU
AURRERAKIN ERALDATUA 2011eko AZAROA
MEMORIA 30
- Kokaleku-sistema, bizitokitarako lurzoru-beharraren eta etxebizitza-beharraren ebaluazioa.
- Azpiegiturak garatzeko irizpideak eta gomendioak.
- Ekipamenduaren banaketa orekatua.
- Ekonomia eta gizartea garatzeko ereduaren aldaketa.
Nabarmendu beharra dago Gernika-Markinako Eskualde Egituran eta Urdaibaiko Biosfera
Erreserbaren mugen barnean dagoela Arratzu, eta, hortaz, Urdaibaiko Biosfera Erreserbaren
Erabilera eta Kudeaketa Arautzeko Egitamu Gidariak (Erreserbako lanak arautzeko planak) eragina
duela han.
Atzera egiteko joera du Gernika-Markinako Eskualde Egiturako biztanleriak, eta badira 500 biztanle
baino gutxiago dituzten udalerriak, baita 1.000 baino gutxiago dituztenak ere. Hala ere, badira
10.000 biztanle baino gehiago dituzten hiru udalerri ere, eta horrek guztiak desoreka sortzen du
biztanleriaren banaketa espazialean.
Biztanleria nahiko sakabanatuta dago Eskualde Egituran; leku jakin batzuetan oso metatuta dago,
eta ahulaldi demografiko nabarmengarria dago lurraldearen zatirik handienean.
500 biztanle baino gutxiago dituen udalerrietako bat da Arratzu, eta biztanle-kopurua atzera egiten
ari da. Lurraldearen Zatiko Planak azpimarratzen du garrantzi handikoa dela baserriak Arratzu
inguruan metatzea eta, bestalde, barnealdeko landagune txikitzat hartzen du Arratzu.
Lurraldearen Zatiko Planak lau eragin-eremu bereizten ditu Gernika-Markinako Eskualde Egiturako
lurraldearen egituran: Bermeo, Gernika-Lumo, Markina-Xemein eta Ondarroa. Alde horretatik,
bigarren eremuaren barnean kokatzen du Arratzu, hau da, Gernika-Lumoren eraginaren pean.
Lurraldearen Zatiko Planak 2. helburuko landako eremutzat hartzen du Arratzu.
Udalerriotan, nekazaritzan diharduen biztanleria-tasa %16koa da.
Bi ezaugarri komun dituzte 2. helburuko landako eremuek:
- Despopulatzea (32 bizt./km2).
- Zahartze-tasa handia (%24k, > 65 urte).
Baserri askok nekazaritzan eta abeltzaintzan jarduteari utzi diote, eta arazoak ekarri ditu horrek. Izan
ere, haien lurrak ezin dira beste batzuekin elkartu eta merkatu-ekonomian sartu, lurra sustatzeak eta
lursailen zatikatzeak lurrak eskualdatzea eta nekazari gazteak lanean hastea galarazten baitute.
HIRI ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA ARRATZU
AURRERAKIN ERALDATUA 2011eko AZAROA
MEMORIA 31
Intsinis pinuaz (Pinus radiata espezieaz) osatutako basoak nabarmentzen ditu Lurraldearen Zatiko
Planak, baserrietako betiko basoak ordezkatu baitituzte. Horixe gertatu da Arratzuko eta Nabarnizko
mendietan; Belenda, Zubieta eta Gastiburu ibaien isurialdeetan eta ibaiarteetan –Golako ibaira
isurtzen dira ibaiok–; eta Golako ibaiaren erdi- eta goi-haranean.
Laborantzari dagokionez, Lurraldearen Zatiko Planak dio kiwi-sailak landatu dituztela azken 15
urteotan Golako ibaiaren behe-haranean, kalitateko eta ondo drainatutako lurretan.
Orobat, belardiak, Urdaibaiko landazabaleko belazeak nabarmentzen ditu Lurraldearen Zatiko
Planak, eta hainbat udalerritakoak azpimarratzen ditu bereziki, hala nola Arratzukoak.
Landako kokalekuz osatutako udalerria da Arratzu, eta Elexalde auzoko nekazaritzaren eta
abeltzaintzaren bizitasuna nabarmentzen du.
Urdaibai hegoaldeko landazabal izeneko lurralde-unitatearen barnean dago Arratzu, eta estuarioko
munduaren berezitasunaren eta Eskualde Egituraren hegoaldeko zerrenda osoan nagusi diren
mendien eta haranen arteko trantsizioa adierazten du unitate horrek.
Kokalekuen hazkunde-ereduari dagokionez, Lurraldearen Zatiko Planak xedatzen du etxebizitzak
lurraldean kabitzeko arrazoizko ahalmenaren eta udalerriaren hiri-egituraren ondorioen araberakoa
izan behar duela bizitokien kopuruak. Halaber, aipatzen du landaguneen ezaugarri morfologikoei
eusten eta turistak erakartzeko ahalmena areagotzen ahalegindu behar dugula, bideak eta
ekipamendua hobetuz.
Bizitokien hazkundeari buruzko atalean, lurraldearen antolamendurako artezpideek ezartzen
dutenaren antzeko metodologia proposatzen du Lurraldearen Zatiko Planak, eta lau osagai hartzen
ditu oinarritzat:
1. Ereduaren Hazkunde Selektiboa (A)
2. Barneko Orekatzea (B)
3. Beharrizan Endogenoak (C)
4. Bigarren etxebizitza (D)
Konkretuki, Arratzurako LAPk honako hazkundea proposatzen du:
1. Ereduaren Hazkunde Selektiboa.- A Osagaia.
LAPak ez du horrelakorik aurrikusten.
HIRI ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA ARRATZU
AURRERAKIN ERALDATUA 2011eko AZAROA
MEMORIA 32
2. Barneko Orekatzea.- B Osagaia.
Eskualde barruko etxebizitza beharrizanen orekatzeari dagokion koefizientea da. Beste
herrietako gabezia konpontzeko harrera funtzioa egin dezaketen herriak zehazten dira.
Arratzurako, hurrengo 16 urteetan 15 etxebizitza berri planteatzen dira.
3. Beharrizan Endogenoak.- C Osagaia.
Familien bataz besteko tamainua txikitzearen ondorioz udalerri bakoitzean sortzen den
etxebizitza beharrizana zehazten du osagai honek. Populazioa mantenduta ere familien
tamainua txikitzearen ondorioz etzebizitza berriak beharko dira. Familien bataz besteko
tamainuaren txikitze hau 2007 eta 2023 urteen artean, urteko 0.03tan zenbatzen da. 16
urtetarako udalerrien koefizientea ondoko formularen bitartez zehazten da:
C = P / (TMF – 0,48) – P / TMF
P = 2007 urteko biztanlegoa izanik
TMF = Familien bataz besteko tamainua izanik 2007 urtean
Arratzuren kasuan, etxebizitza kopurua 23 dela ezartzen da 16 urterako eta 12koa 8
urterako.
4. Bigarren etxebizitza.- D Osagaia.
Lurraldearen Zatiko Planak dioenez, Arratzuk 4 etxebizitza behar ditu 16 urterako
aurrikespenean.
Lur gabezia konpontzeko bidean 1,25ko zurruntasun koefiziente minimoa eta 2ko maximoa ezartzen
ditu LAPk. Koefiziente hauek etxebizitza beharrizanei aplikatuta, LAPk ondorengo hazkundea
planteatzen du Arratzurako:
8 urtera; 32 etxebizitza gutxienez eta 65 gehienez
16 urtera; 53 etxebizitza gutxienez eta 84 gehienez
Ondorioz, Arratzuko Hiria Antolatzeko Plan Orokorrak zehaztu beharreko etxebizitza hazkundea
muga hauen artekoa izango da.
HIRI ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA ARRATZU
AURRERAKIN ERALDATUA 2011eko AZAROA
MEMORIA 33
2.5. LURRALDEAREN ARLOKO PLANAK (LAP)
2.5.1. Bizkaiko Errepideen Lurraldearen Arloko Plana
Apirilaren 15eko 8/1999 Foru Aginduaren bidez onartu zuten, eta 1999ko maiatzaren 18ko BAOn
argitaratu.
Bizkaiko Lurralde Historikoko errepideak hierarkizatzen ditu Bizkaiko Errepideen Lurraldearen Arloko
Planak, eta hauek bereizten ditu: interes bereziko sarea, oinarrizko sarea, sare osagarria,
eskualdeko sarea eta tokiko sarea.
Bizkaiko Errepideen LAPak ezartzen du eraikinen lerroak egon behar duela autobideetatik,
autobietatik eta bide lasterretatik 50 metrora, interes bereziko eta oinarrizko sareetako errepide
arruntetatik 25 metrora eta tokiko sareko errepideetatik 12 metrora. Arratzuko udal-barrutian,
eraikinen lerrokadurari dagokionez, bi egoera edo lurzoru urbanizagarria zeharkatzen edo mugatzen
duten bi errepide-mota hartu behar ditugu kontuan funtsean: batetik, Gernika eta Lekeitio arteko BI-
638 errepidea, eskualdekoa, eta, bestetik, gainerako foru-errepideak, tokiko errepide-sarekoak.
Planak ez du xedatzen inolako lanik Arratzuko udal-barrutirako.
2.5.2. Ekonomia Jardueretarako Lurzoru Publikoa eta Merkataritza Ekipamendua sortzeko Lurraldearen Arloko Plana
Abenduaren 21eko 262/2004 Dekretuaren bidez onartu zuten Plana eta, Arratzu barnean hartzen
duen eskualde-egituraren (Gernika-Markinako Eskualde Egituraren) diagnostikoan, hauek aztertzen
ditu: kaleen egitura eta jardun ekonomikoa, komunikabide-sarea, lurzoru kalifikatuaren erreserba eta
eskariari buruzko aurreikuspenak.
LAParekin bat, Gernika-Markinako Eskualde Egituran, EAEko batez bestekoaren aldean,
nabarmentzekoa da zer-nolako garrantzi erlatibo handia duen lehen sektoreak, arrantza-sektoreak
garrantzi handia duela-eta Eskualde Egiturako lau udalerririk jendeztatuenetako hirutan (Bermeon,
Ondarroan eta Lekeition) eta gainerako udalerri gehienak landakoak direla-eta nagusiki.
Urdaibai eskualdean, Bermeon eta Gernika-Lumon metatuta dago biztanleria, eta landako egitura
sakabanatuetan bizi da gainerakoan. Bigarren sektorea Gernikan eta Bermeon bakarrik da
garrantzitsua, eta Muxikan daude lurzoru librearen erreserba nagusiak.
Planak Eskualde Egiturako udalerrietarako proposatzen duenez, hiriko jarduera ekonomikoetarako
lurren neurria mugatu behar du hirigintzako plangintzak. Egitura osatzen duten udalerriek garrantzi
ezberdina dute demografiaren eta hiri-garapenaren ikuspegitik, eta, horrenbestez, ez dago zertan
udalerri guztietan zorroztasun bera aplikatu jarduera ekonomikoetarako lurren neurria mugatzeko.
HIRI ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA ARRATZU
AURRERAKIN ERALDATUA 2011eko AZAROA
MEMORIA 34
Oso hiri-garapen txikia duten eta landako ingurunean erabat sartuta dauden zenbait udalerritan
zentzugabea da industriako eraikuntzak eta jarduerak ezartzea, baina udalerri handiagoetan
onargarria da hirigune txikiak sortzea, lantegiak eta tokiko enpresa txikiak hartzeko. Gehienez,
lurzoru hutseko lurrazaleko 3 ha-ko azalera izan dezakete hiriguneok, eta, betiere, haiek kabitu eta
ingurune naturalean eragin esanguratsurik ez izateko ahalmen nahikoa izan behar du lurzoruak eta
Eskualde Egiturako LAPak ezartzen duen lurralde-ereduarekin bat etorri behar du antolamenduak.
Hiriguneekin lotuta egon behar dute lantegiak eta enpresa txikiak ezartzeko industrialde txikiok,
hirigintzako egituraren osagarri; ez dute egon behar udal-barrutitik bakartutako landaguneetan.
Bestalde, lurzoruaren beste garapen-mota batzuk ere baimendu daitezke, eskualdeko ekonomia
pizteko neurri publikoak hartzeko.
Diagnostikoari dagokionez, Planak ez du jarduera ekonomikoetarako inongo erreserbarik aurrez
ikusten Arratzuko udal-barrutian.
HIRI ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA ARRATZU
AURRERAKIN ERALDATUA 2011eko AZAROA
MEMORIA 35
2.5.3. EAEko Ibaien eta Erreken Ertzak Antolatzeko Lurraldearen Arloko Plana
Abenduaren 22ko 415/1998 Dekretuaren bidez onartu zuten Plana, eta ibaiak eta errekak aztertzen
ditu, hiru ikuspegitatik: ingurumenaren ikuspegitik, ikuspegi hidraulikotik eta hirigintzaren ikuspegitik.
Urdaibaiko Biosfera Erreserbaren mugen barnean dago Arratzu, eta Urdaibaiko Biosfera
Erreserbaren Erabilera eta Kudeaketa Arautzeko Egitamu Gidariak ezartzen dituen erabilerek,
mugek eta babesek mugatzen dute. Egitamu Gidariak Lurraldearen Arloko Planak baino askoz
parametro zorrotzagoak ezartzen ditu ibaien eta erreken ertzak babesteko, eta, murriztaileagoa
denez gero, horixe aplikatuko du plangintzak.
2.5.4. EAEko Hezeguneen Lurraldearen Arloko Plana
Eusko Jaurlaritzako Lurralde Antolamendu eta Ingurumen Saileko buruak onartu zuen Euskal
Autonomia Erkidegoko Hezeguneen Lurraldearen Arloko Plana, uztailaren 27ko 160/2004
Dekretuaren bidez. Ingurumen eta Lurralde Plangintza Sailaren 2008ko maiatzaren 27ko Aginduaren
bidez, Euskal Autonomia Erkidegoko Hezeguneen LAParen lehenengo aldaketa onartu zuten behin-
behinean.
Hainbat hezegune-mota bereizten ditu LAPeko 5. artikuluak, eta I. multzoaren barnean dago
Urdaibaiko Biosfera Erreserba.
LAPak berak dioenez, Urdaibaiko Biosfera Erreserbaren Erabilera eta Kudeaketa Arautzeko Egitamu
Gidariak antolatzen du Eskualde Egitura, eta, hortaz, hura aplikatuz antolatu behar da Urdaibai.
2.5.5. EAEko Kostaldea Babesteko eta Antolatzeko Lurraldearen Arloko Plana
Martxoaren 13ko 43/2007 Dekretuaren bidez onartu zuten behin betiko, eta 2007ko apirilaren 2ko
EAEn (65. zenbakian) argiratatu.
3. artikuluak, planaren eta ingurumen-plangintzaren edo ingurune naturaleko plangintzaren arteko
koordinazioari buruzkoak, ingurumen-plangintzara edo ingurune naturaleko plangintzara igortzen du
berariaz azpiesparru jakin batzuen antolamendua. 3.1. artikuluak zera dio hitzez hitz:
“Urdaibai Biosfera Erreserba babestu eta antolatzeari buruzko uztailaren 6ko 5/1989 Legea garatuz
sortutako Urdaibaiko Biosfera Erreserbaren Erabilera eta Kudeaketa Arautzeko Planak antolatuko du
Urdaibaiko Biosfera Erreserbaren eremua”.
Arratzu Biosfera Erreserbaren barnean dagoenez gero, ez dago zehaztapen gehiagoren beharrik.
HIRI ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA ARRATZU
AURRERAKIN ERALDATUA 2011eko AZAROA
MEMORIA 36
2.5.6. EAEko Kultura Ondareko Lurraldearen Arloko Plana
Ondare kultural higiezina babesteko, Euskal kultura-ondareari buruzko 7/1990 Legea dugu.
Zalantzarik gabe, tresna eraginkorra da eta babes juridikoa ematen du, baina aplikazioa ez da behar
bezain azkarra. Alde horretatik, ondarea babesten atzeratzeak arriskua dakar denboraren aldetik, eta
dauzkagun tresnak beste batzuekin osatu beharra dakar horrek. Hain zuzen ere, lurraldearen
antolamendurako artezpideek ematen digute horretarako aukera, Kultura Ondare Higiezineko
Lurraldearen Arloko Plana sortu beharra ezartzen baitute.
Hauek dira LAParen aurrerakinaren helburuak:
1.Arauzko xedapenak
a) Ondare kultural higiezina eratzen duten ondasunak identifikatzea eta aukeratzea eta zeini
bere babes-kategoria eta babes-maila egokitzea.
b) Ondasun horiekin parekatu daitezkeen hirigintzako kategoriak zehaztea.
c) Xedapen babesgarriak eta horiek aplikatzeko moduak eta lotesleak diren zehaztea.
2.Babesa eta hobekuntza sustatzeko orientabideak
Babesa programatzea eta ekintza publikoa eta partikularrentzako laguntzak xedatzeko
lehentasun-ordena finkatzea.
3.Garapenerako orientabideak
Ondasun kultural higiezin jakin batzuk kontuan hartzea hirigintza eta lurraldea garatzeko
lanetan.
Adieraztea zer ondasun eta eremu diren egokiak babestu beharreko ondasunen izaerarekin
eta balioekin bat datozen jarduera kulturalak egiteko.
Kultura, Gazteria eta Kirol sailburuordearen 1997ko maiatzaren 5eko Erabakiaren bidez –101.
zenbakiko EHAAn argitaratu zuten–, balizko arkeologia-guneak izendatu zituzten eta, tartean,
Arratzukoak zerrendatu eta mugatu zituzten.
Guneon mugak sistematizatu nahian, babestu beharreko eremu-mota hauek bereizi zituzten:
A mota. Eraikinen hormez barruko esparruak.
HIRI ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA ARRATZU
AURRERAKIN ERALDATUA 2011eko AZAROA
MEMORIA 37
B mota. Eraikinen hormez barruko esparruak + inguruko 15 metroak, kanporen dauden ertzetatik
neurtuta.
C mota. Elementuek hartzen dituzten esparruak + inguruko 5 metroak, kanporen dauden ertzetatik
neurtuta.
D mota. Eraikinek eta haiei atxikitako instalazioek hartzen dituzten esparruak.
E mota. Planoek zehazten dituzten esparruak.
Erabakiak hauek izendatu zituen balizko arkeologia-gune, eta hau da bakoitzaren babes-esparrua:
Izena Auzoa
1. Barrutiako dorrea (A) Barrutia
2. Belendizko dorretxea (A) Belendiz
3. Dolaretxe baserria (A) Belendiz
4. Gaizko baserria Belendiz
5. Bekoerrota errota (E) Belendiz
6. Goikoerrota errota (E) Belendiz
7. Bekoerrota errota (D) Loiola
8. Errotatxu errota Loiola
10. Zubiaur dorrea (A) Lorategieta
11. Zubiaur burdinola (E) Lorategieta
Hau da Arratzuko babes arkeologikoko guneen zerrenda eta bakoitzaren babes-esparrua:
Izena Auzoa
9. San Tomas eliza Elexalde
12. Gaztiburuko santutegia Gaztiburu mendia
16. Arrolako iruna Arrola
Hauek dira Arratzuko ondare arkitektoniko historikoa eratzen duten elementuak eta bakoitzaren
kategoria.
HIRI ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA ARRATZU
AURRERAKIN ERALDATUA 2011eko AZAROA
MEMORIA 38
EAEk izendatu edo bideratzen hasitako ondasun higiezinak
Izena Aldizkaria
Donejakue Bideko monumentu-multzoa
2000/02/11ko EHAA
Urtarrilaren 25eko 14/2000
Dekretua
EAEko monumentu edo monumentu-multzotzat izendatzeko proposatutako ondasun higiezinak
Izena Auzoa
1-1. Gandarias panteoia (Arratzuko udal-
hilerria) Elexalde
1-2. Gandariasen alarguna kapera (Arratzuko
udal-hilerria) Elexalde
1-3. Ruiz-Solaguren Madroño panteoia
(Arratzuko udal-hilerria) Elexalde
3. Apaizetxea Elexalde
4. San Tomas eliza Elexalde
5. Eskolak Loiola
12. Belendizko dorrea Belendiz
15. Barrutiako dorrea Barrutia
20. Bekoa baserria Barroeta
21. Munduene baserria Barroeta
25. Teiletxondo baserria Elexalde
26. Zubieta baserria Zubieta
27. Intxaurraga baserria Gorozika
31. Txertudi baserria Loiola
33. Intxaurrandi baserria Zabala
36. Zabalerdi baserria Zabala-Belendiz
42. Leginetxe etxea Zabala-Belendiz
HIRI ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA ARRATZU
AURRERAKIN ERALDATUA 2011eko AZAROA
MEMORIA 39
EAEk Udalak zaintzeko proposatutako ondasun higiezinak
Izena Auzoa
2. San Emeterio eta San Zeledonio ermitak Barrutia
6. Gandarias etxea Loiola
7. Udaletxea Loiola
8. Loiola 2 etxea Loiola
9. San Pedro ermita Zubieta
10. Santa Marina ermita Gorozika
11. San Pelaio ermita Belendiz
13. Apaizetxea Belendiz
14. San Lorentzo ermita Zabala
16. Uarka zentrala eta zerrategia Uarka
16.1. Uarka zerrategiko habeartea Uarka
16.2. Etxola Uarka
16.3. Presa eta kanala Uarka
17. Bekoerrota errota Elexalde
19. Errepideko zubia
22. Dolaretxe baserria Zabala-Belendiz
23. Olabarria baserria Elexalde
24. Mintegi Erdikoa baserria Zabala
28. Alespiti baserria Zubieta
29. Loiolene baserria Loiola
30. Miriategi baserria Loiola
32. Mintegi Bekoa baserria Zabala
34. Zabala baserria Zabala-Belendiz
35. Zabalburu baserria Zabala-Belendiz
37. Zabaltxu baserria Zabala-Belendiz
38. Arratzuko frontoia Loiola
39. Arratzuko probalekua Loiola
41. Auzuneko eskolak Zabala-Belendiz
HIRI ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA ARRATZU
AURRERAKIN ERALDATUA 2011eko AZAROA
MEMORIA 40
2.5.7. EAEko Nekazaritza eta Basoak Antolatzeko Lurraldearen Arloko Plana
Bideratzen ari dira orain, eta Nekazaritza eta Arrantza Saileko buruaren 2010eko azaroaren 8eko
Aginduaren bidez onartu zuten behin-behinean. Dokumentuaren helburua da plan bat osatzea,
nekazaritzako eta basogintzako erabilerak planifikatzeko eta kudeatzeko jarduerak iradokitzeko eta
bideratzeko, lurraldearen plangintza orokorraren esparruan, eta, aldi berean, nekazaritza-
sektorearen interesak beste erabilera batzuenetatik babesteko.
Lurraldearen Arloko Planak xedatzen duenez, Urdaibaiko Biosfera Erreserbaren Erabilera eta
Kudeaketa Arautzeko Egitamu Gidaria aplikatuz antolatu behar da Erreserba osatzen duten
udalerrietako lurraldea.
2.5.8. EAEko Etxebizitzen Sustapen Publikorako Lurzorua Antolatzeko Lurraldearen Arloko Plana
Dagozkien administrazio publikoek dokumentuaren aurrerakinari buruz egindako oharrak eta
iradokizunak analizatzen ari dira orain. Lurraldearen Arloko Planaren helburua da etxebizitza-arloko
inbertsio publikoak bideratzea, baina, aurrerapen-fasean dagoela-eta, erreferentziazko esparru
orokortzat bakarrik har dezakegu egiaz.
Plan honek ezartzen du etxebizitzen sustapen publikorako lurzorua gutxi garatuko den udalerrien
artean dagoela Arratzu.
HIRI ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA ARRATZU
AURRERAKIN ERALDATUA 2011eko AZAROA
MEMORIA 41
2.6. KONTUAN IZAN BEHARREKO BESTE PLAN EDO ARAU BATZUK
Urdaibaiko Biosfera Erreserbaren Erabilera eta Kudeaketa Arautzeko Egitamu Gidaria besterik ez
dugu aztertuko atal honetan, baina zerrendatuko dugu zer beste plan izango ditugu kontuan
ingurumenaren gaineko eraginaren azterketa egiteko.
2.6.1. Urdaibaiko Biosfera Erreserbaren Erabilera eta Kudeaketa Arautzeko Egitamu Gidaria
Eusko Jaurlaritzako Lurraldearen Antolamendu eta Ingurumen Sailak idatzi zuen Urdaibaiko Biosfera
Erreserbaren Erabilera eta Kudeaketa Arautzeko Egitamu Gidaria, eta otsailaren 11ko 27/2003
Dekretuaren bidez onartu zuten behin betiko.
Urdaibaiko Biosfera Gebenaldea babestu eta antolatzeari buruzko uztailaren 6ko 5/1989 Legeak
ezartzen dituen garapen-tresnetako bat da Urdaibaiko Biosfera Erreserbaren Erabilera eta
Kudeaketa Arautzeko Egitamu Gidaria. Lehen dokumentua 1993ko abenduan sartu zen indarrean,
eta guk aztertuko dugun dokumentua haren aldaketa da.
Urdaibaiko Biosfera Erreserbaren barnean dauden udalerrietako bat da Arratzu.
Urdaibaiko Biosfera Erreserbaren Erabilera eta Kudeaketa Arautzeko Egitamu Gidariak maila
handiagoa du hierarkian Arratzuko Hiria Antolatzeko Plan Orokorrak baino, eta, horrenbestez,
Egitamuak xedatzen duenarekin bat arautu behar da lurzoru urbanizaezina.
Hauek dira Urdaibaiko Biosfera Erreserbaren helburu orokorrak:
1) Itsasbazterreko, estuarioko eta sistema karstikoko ekosistema berezien babespena bermatzea.
2) Aniztasun biologikoari, baliabide genetikoei eta ingurunearen arauketari eustea.
3) Paisaia-multzo baliotsuak babestea.
4) Garrantzi historiko eta artistikoko eta interes kulturaleko ondasunak Urdaibaiko Biosfera
Erreserbaren Sisteman sartzea.
5) Ondare naturalaren eta kulturalaren inguruneari buruzko ikerketa, interpretazioa eta heziketa
sustatzea.
6) Aisialdiko erabilera eta turismoa artez bultzatzea.
7) Landa-garapena, biztanleriaren bizi-kalitatearen hobekuntza eta baliabide naturalen erabilera
zentzuduna bultzatzea.
8) Uraren eta geologiaren zikloei eustea eta higadura ekiditea.
HIRI ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA ARRATZU
AURRERAKIN ERALDATUA 2011eko AZAROA
MEMORIA 42
Jarraian, Arratzuko udal-barrutian eragin espezifikoa duten xedapenak aztertuko ditugu.
Babestu eta antolatu beharreko hainbat lurralde-eremu bereizten ditu Urdaibaiko Biosfera
Erreserbaren Erabilera eta Kudeaketa Arautzeko Egitamu Gidariak:
- Berariazko babespeko eremuak.
- Babespeko eremuak.
- Nekazaritza-garrantziko eremuak.
- Baso-eremuak.
- Landa-lur arrunteko eremuak.
- Biztanlegune-eremuak.
- Sistemen eremuak.
Urdaibaiko Biosfera Erreserbaren Erabilera eta Kudeaketa Arautzeko Egitamu Gidariak hainbat
kategoria bereizten ditu Arratzuko udal-barrutian.
Urdaibaiko Biosfera Erreserbaren Erabilera eta Kudeaketa Arautzeko Egitamu Gidariak hainbat
babes-maila ezartzen ditu lurzoru urbanizaezinean, lurzoruaren ezaugarrien arabera. Arratzun,
zehazki, babes-maila eta kategoria hauek finkatzen ditu:
a) Berariazko babespeko eremuak
• C.1. Mundakako itsasadarrak eratzen dituen alde submarealak –udalerriaren ekialdeko
mugan dago Mundakako itsasadarra–
• YA. Aire zabaleko aztarnategiak
Aztarnategiak azaleratu diren lurrek eratzen dituzte, Nabarnizekiko eta Mendatarekiko
mugan, eta nabarmentzekoa da Arrolako aztarnategia.
b) Babespeko eremuak
• P.1. Landaretzadun edo landaretzarik gabeko lokatzaz eta padura-aldeez osatutako
marearteko aldeak edo alde supramarealak
Itsasadarraren eta Gernika, Arteaga eta Lekeitio arteko BI-638 errepidearen arteko lurrak
dira.
HIRI ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA ARRATZU
AURRERAKIN ERALDATUA 2011eko AZAROA
MEMORIA 43
• P.4. Itsasbazterraren, erreka-ertzen eta natura, paisaia eta historia aldetik garrantzi
handia duen babespeko aldea
Ibaiak eta errekak babesteko perimetroak dira, lurrazaleko urak babesteko perimetroen
baliokideak, eta EAEko Ibaien eta Erreken Ertzak Antolatzeko Lurraldearen Arloko Planak
ezartzen dituen erretiroak aplikatuz mugatu ohi dira.
• P.6. Paisaiaren aldetik zaurgarritasun handikoak diren lurraldeen babespeko aldea
Udalerriko leku garaietako lurrak dira, Barrutia iparraldekoak eta Uarka hegoaldekoak
funtsean.
• Ж – Historia, arte, kultura eta paisaia aldetik garrantzitsuak diren eraikinak, instalazioak
eta multzoak
c) Nekazaritza-garrantziko eremuak
• A.1. Ibarrak
Golako ibaiaren Barrutia ondoko eta Belendiz errekaren Uarka ondoko ibarrak dira.
• A.2. Akuiferoen gaineko nekazaritza-garrantziko aldea
Ibarraren eta Kortezubi arteko lurren arteko Barrutiako lurzoruak eratzen du.
• A.3. Nekazaritza-garrantziko aldea
Belendiz errekaren iparraldean errekak Golako ibaiarekin bat egiten duen lekuko lurrek,
Belendiz errekaren hegoaldeko Belendiz ingurukoek, Golako ibaiaren bazterreko Loiolako
hirigunearen inguruko hainbat lur txikik eta Zubiarte eta Larruzeta erreken arteko lurrek
eratzen dute.
d) Baso-eremuak
• F.1. Higadura-arrisku moderatuko aldea
Kantitatearen ikuspegitik, udalerrian garrantzi gehien duen kategoria da, eta udalerriaren
ekialdeko erdialdeko lur asko hartzen ditu barnean.
HIRI ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA ARRATZU
AURRERAKIN ERALDATUA 2011eko AZAROA
MEMORIA 44
• F.2. Higadura-arrisku oso handiko aldea
Ubideen ondoan basogintzarako erabiltzen diren hainbat lur txikik osatzen dute kategoria
hau.
e) Landa-lur arrunteko eremuak
• LLA – Landa-lur arrunta
Landaguneen eta hiri-lurren arteko lurrak dira, eta ez daude berariaz babestuta eta ez
dute nekazaritzarako garrantzirik.
f) Biztanlegune-eremuak
• Landaguneak
Hainbat landagune aipatzen dituzte arau subsidiarioek, baina aldaketak proposatuko
ditugu aurrerakin honetan, proposatuko dugun antolamenduari buruzko atalean azalduko
ditugun arrazoiak direla medio.
Aipatutako kategoria bakoitzean ezar daitezkeen erabilerak eta jarduerak arautzen ditu Urdaibaiko
Biosfera Erreserbaren Erabilera eta Kudeaketa Arautzeko Egitamu Gidariak.
Aipatutako kategoriek Hiria Antolatzeko Plan Orokorra errespetatu behar dute. Biosfera Erreserbako
ondare kulturalaren eta ondare historiko artistikoaren katalogoa ere dakar Egitamuak, eta elementu
hauek zehazten ditu Arratzun:
a. Aire zabaleko aztarnategiak
* YA 15. Maruelezako iruna
* YA 16. Gaztiburuko santutegia
* YA 17. Illuntzarreko ehorzlekua
* YA 18. Larrosetako I. eta II. ehorzlekuak
* YA 19. Txarkueta ehorzlekua
Gaztaintxu Gane mendiaren mendebaldeko hegalean daude guztiak.
b. Garrantzi arkeologikoko elementuak dituzten aldeak
* 56. Belendiz auzoa
* 57. Zabalako San Lorentzo ermita
HIRI ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA ARRATZU
AURRERAKIN ERALDATUA 2011eko AZAROA
MEMORIA 45
c. Industriaurreko instalazioak dituzten aldeak
* 69. Arratzuerrota burdinola
Urdaibaiko Biosfera Erreserbaren Erabilera eta Kudeaketa Arautzeko Egitamu Gidariak kategoria
bakoitzari buruz luze zehazten dituen xedapenek arautu behar dituzte babespeko eremu horiek,
araudiko IV. kapituluko 8. azpiataleko 2. paragrafoak Egitamu Gidariko ondarearen katalogoa
osatzen duten elementuei buruz xedatzen duenez.
2.6.2. 2/1993 Foru Araua, Bizkaiko Errepideei buruzkoa
2.6.3. Uholdeei aurre egiteko osoko plana eta berrikusketen agiriak
2.6.4. Bizkaiko Bizikletaren Egitamua
2.6.5. Bizkaiko Uri Hondakinak Kudeatzeko II. Plan Integrala 2005-2016
2.6.6. Euskadiko Lurzoru Kutsatuen Plana 2007-2012
2.6.7. Bizkaiko Lurralde Hornikuntza eta Saneamendurako Tokiko Plana
2.6.8. Bizkaiko Lurralde Historikoko fauna eta flora kudeatzeko planak
HIRI ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA ARRATZU
AURRERAKIN ERALDATUA 2011eko AZAROA
MEMORIA 46
2.6.9. Klima Aldaketaren aurkako Euskal Plana
Planaren helburua da Euskal Autonomia Erkidegoa karbonoaren mendean ez dagoen eredu
sozioekonomiko baterantz bideratzea 2020rako.
Horretarako, lau helburu estrategiko lortu beharra ezartzen du, eta helburuon muina dira berotegi-
efektua eragiten duten gasen (BEGen) isuriak murriztea eta Euskal Autonomia Erkidegoa egokitzea
klima-aldaketatik espero ditugun ondorioetara:
- 1. HE. BEG igorpenak 1990ekoen (oinarri-urtekoen) %14ra mugatzea.
- 2. HE. Karbono-hustubideak husteko gaitasuna %1 handitzea oinarri-urtearen aldean.
- 3. HE. Baliabide naturalen gaineko arriskuak minimizatzea.
- 4. HE. Pertsonen osasunaren, hirietako habitataren kalitatearen eta sistema sozioekonomikoen
gaineko arriskuak minimizatzea.
Planarekin bat, helburuok lortzeko, administrazio publikoen eta klima-aldaketaren aurkako borrokan
diharduten eragile sozialen erantzun bateratua eta koordinatua behar da. Horretarako, lau
programatan banatuta dago KABEPa. Era hedatuan, zehatzean eta zeharkakoan, isurien murrizketa
eta karbonoaren berriztatzea, klima-aldaketaren eraginetara moldatzea eta ezagutza teknikoa eta
zientifikoa hedatzeko eta sakontzeko beharra jorratzen dituzte programok, eta hezkuntzaren eta
herritarren ekintzaren garrantzia azpimarratzen dute aldi berean.
HIRI ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA ARRATZU
AURRERAKIN ERALDATUA 2011eko AZAROA
MEMORIA 47
3. PLAN BERRIAREN IRIZPIDE ETA HELBURU OROKORRAK
3.1. HAUSNARKETA OROKORRAK
Plan berriaren irizpide orokorrak azaltzeko, lehenik, hainbat hausnarketa orokor egin behar ditugu,
Plana egituratzen duen gai bakoitzaren esparrua eratzeko.
Hauek dira hausnarketok:
- Jakintza-arloa den aldetik, hirigintzak kontuan izan behar du hirigintzako plangintzaren eta
lurralde-antolamenduaren arteko erlazioa.
- Hirien garapenerako eta ingurune naturala babesteko irizpideak onartzeko garaian, lehen
mailako baldintzatzailea da ingurune fisikoa.
- Hirien antolamendurako planak tokiko eskalan kokatzeko, halabeharrezkoa da plangintzaren
tarteko eskalan dauden eskualde-egiturak antolatzea.
- Hirien forma fisikoa zehaztu behar dute hiriko inguruneari buruzko planek, eta saiatu behar
dute arkitekturak eta hirigintzak osotasun koherentea era dezaten.
- Esparru sozioekonomikoak eta demografikoak baldintzatzen dituzte bai planak zehazteko, bai
haiek kudeatzeko irizpideak eta helburuak.
3.2. ANTOLAMENDUARI BURUZKO IRIZPIDEAK
- Proposatzen dugun antolamenduaren abiapuntuak izan behar du ezinbestean gaur egun
udalerrian dauden hiriko erabilerak eta hirikoak ez diren erabilerak ezartzea.
- Haztea proposatuko ez dugun lurzoruak landakoa izaten jarrai dezan zaindu eta gaur egun
dauden baserriak babestu beharra dago.
HIRI ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA ARRATZU
AURRERAKIN ERALDATUA 2011eko AZAROA
MEMORIA 48
- Proposatzen dugun hiri-hazkunde orok aurreko garapenaren barnean sartu behar du, modu
naturalean.
- Arratzun taxutzen ari den gune anitzeko lurralde-eredua egokia da, eta antolamendu berri orok
eutsi egin behar dio. Hain zuzen ere, kale nagusietan (Belendizen, BI-3242 errepidean eta,
Loiolan, BI-2224 errepidean) bermatuta, hiri-hazkundeak Loiolan eta Belendizen garatzea
dakar eredu horrek, baita landaguneen eta landako ingurunearekin lotutako erabileren
garapena ere.
- Beharrezkoa da Loiolako hirigunea elkarrekiko harremanen erdigunetzat sendotzea,
oinezkoek hirigunea erabiltzeari bide emanez.
- Barrutian ekipamendu-sistema orokor handi bat sortzea proposatu beharra dago, udalaz
gaindiko hezkuntzako erabilerak (eskolak eta lanbide-heziketako ikastetxea) eta laguntzaren
esparrukoak (suhiltzaile-etxea eta ezintasunak dituztenentzako egoitza) biltzeko.
- Garapen berriak Loiolan finkatu gabe dauden hiri-lurretan eta Belendizko egikaritze-unitate
batean metatu beharra dago.
- Dentsitate handiagoa proposatu behar da bizitokitarako eremuetarako, egiten dituzten eraikin-
motak etxebizitza kolektiboak izan daitezen. Hartara, lurzoru gehiago utz dezakegu libre
herritarrek erabiltzeko eta gozatzeko, eta lurraldea betetzeko eredua jasangarriagoa da, lehen
sektoreko jardueretarako gordetzen baititugu beste lurrak.
- Udalerria ez dago behartuta babes publikoko etxebizitzetarako lurzorua erreserbatzera, baina
udalerriko herritar gazteen beharrei erantzuteko behar adina lurzoru erreserbatuko dugu.
- Ekipamendua hiri-lurretan kokatzeko eraikin egokiak doan eskuratu beharra dago.
- Hiri-azpiegituretan egindako inbertsioak berreskuratu beharra dago, haietatik etekin ateratzen
duten unitateen kontura.
HIRI ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA ARRATZU
AURRERAKIN ERALDATUA 2011eko AZAROA
MEMORIA 49
- Kultura-ondarea eta, bereziki, Donejakue bidea eta Arrolako aztarnategiak bereziki babestu
eta sustatu beharra dago.
3.3. INGURUNE FISIKOARI BURUZKO IRIZPIDEAK
Balio natural berezia dutela-eta, eraldaketatik edo suntsipenetik babestu beharreko eremuak
babesteko, lehenbizi, bereizi behar dugu zer eremutan hartu behar ditugun Arratzun babes- eta
mantentze-neurriak, eta, beharrezkoa bada, lehengoratze-neurriak.
Arratzun, Urdaibaiko Biosfera Erreserbaren Erabilera eta Kudeaketa Arautzeko Egitamu Gidariak
ezartzen ditu berez irizpideak eta lurzoru urbanizaezina babesteko kategoriak.
3.4. EKIPAMENDU SISTEMARI BURUZKO IRIZPIDEAK
Oro har, udalerriko ekipamenduaren maila egokia da kontuan hartuz gero zer biztanleriari egiten dion
zerbitzu, biztanleria handiagoari egin baitiezaioke.
Arratzuko Udalak egin duen ahaleginaren emaitza da hori, eta, hiri-lurretan egikaritze-unitate
gehiago kudeatuz gero, joera horri eutsi ahal izango dio udalerriak, ekipamendutarako eraikuntza
berriak sortzen badira betiere.
Zera egin behar du plangintza berriak:
- Udalerri osoko espazio libreen sistema orokorra mugatu behar du. Sistemaren azalerak izan
behar du 2/2006 Legeko zehaztapenak betetzeko adinakoa.
- Espazio libreetarako lurrak mugatu behar ditu, bizitokitarako garapen berriak ardazteko
moduan.
- Egungo kokalekuei eta ekipamenduari eutsi behar die.
HIRI ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA ARRATZU
AURRERAKIN ERALDATUA 2011eko AZAROA
MEMORIA 50
3.5. ERABILERAK EZARTZEKO IRIZPIDEAK
Antolamendu berriak eutsi egingo dio egungo erabilerek lurzorua okupatzeko ereduari, eta zabaldu
egingo du, aurrez ikustekoak diren eskariei erantzuteko.
Hauek hartu ditugu proposamena egiteko irizpidetzat:
- Loiolako hirigunearen ondoan lurzoru-erreserba bat sortzea, jarduera ekonomikoetarako.
- Belendiz hiri-lur bihurtzea eta egungo landagunearen azalera murriztea.
- Loiolako hiri-lurrak iparralderantz eta hegoalderantz errematatzea, bizitokitarako egikaritze-
unitateen bitartez, hirigunean dagoen ekipamendua sendotzeko.
- Ahal den heinean, udalerrian aurrez dauden landaguneei eustea eta haietako eraikigarritasuna
egokitzea.
3.6. KUDEAKETARAKO IRIZPIDEAK
- Egikaritze-unitate homogeneoak, xeheak eta txikiak mugatzea, herritar gutxiri kalte egiten
dietenak, ekipamendua eskuratu ahal izateko nahitaezko eta doako lagapenen bidez.
- Kasuan-kasuan, zuzkidura-jarduerak edo zuzenean jarduteko eremuak mugatzea hiri-lurretan,
egikaritze-unitateak eratzeko behar bezain handiak ez diren eremuetan.
- Osoko lanen barnean dauden sistema orokorren sareko zuzkidura publikoak mugatzea,
dohainik eskuratu ahal izateko, dagozkien egikaritze-eremuen, -sektoreen edo -unitateen
kontura, 2/2006 Legeko 186. artikuluarekin bat betiere.
- Egikaritze-unitateen dentsitatea handiagoa izatea indarrean dauden arau subsidiarioek
ezartzen dutena baino eta, horretarako, unitate bakoitzeko gehieneko etxebizitza-kopuruaren
muga ezabatzea eta eraikigarritasuna parametro definitzailetzat mugatzea. Egikaritze
unitateen eraikigarritasuna handitzeak eta udal batzarren hazkunde mugatua mantentzearen
borondateak ezinbesteko egin du hiri lurzoruaren parte bat sailkatu gabe ustea.
HIRI ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA ARRATZU
AURRERAKIN ERALDATUA 2011eko AZAROA
MEMORIA 51
4. HIRIA ANTOLATZEKO PLAN OROKORRAREN PROPOSAMEN OROKORRAK
Aurreko atalean aipatutako irizpideak eta helburuak zertze aldera, hainbat proposamen egin ditugu
Arratzuko Hiria Antolatzeko Plan Orokorra idazteko.
1/10000 eta 1/2000 eskalako planoetan eta aurrerakineko memorian adierazi ditugu grafikoki
proposamenok, eta aukeratutako lurralde-eredua azaltzen dute, baita hirigintzako plangintza ere.
Hauek zehaztu ditugu lurraldea antolatzeko eredua osatzeko:
a) Lurraldea egituratzen duten sistema orokorrak.
b) Babes berezia behar duten eremuen mugak, ingurunea edo babestu beharreko balio
espezifikoa kontserbatzea ziurtatzeko.
c) Nekazaritzarako, basogintzarako, abeltzaintzarako eta, oro har, baliabide naturalak
zentzuz erabiltzeko eremuen mugak.
d) Bizitokitarako eta jarduera ekonomikoetarako lurzoruaren mugak eta sailkapenak.
Hauek zehaztu ditugu hirigintzako plangintzaren esparruan:
a) Bide-sarea.
b) Bizitokitarako eta jarduera ekonomikoetarako hainbat eremu.
c) Aipatutako garapenak eta erabilerak ezartzen laguntzeko ekipamendua: espazio
libreak, irakaskuntzakoak, kirol-arlokoak, gizarte- eta kultura-arlokoak,
administraziokoak, osasun-arlokoak…
4.1. BERRIKUSKETAREN HELBURU OROKORRAK
Ingurune fisikoa lehen mailako baldintzatzailea da hirigintzako plangintzaren eta lurralde-
antolamenduaren arteko harremanean, eta harreman horrek dakar bereizketa espaziala ezarri
beharra udalerriko gune anitzeko sistemaren barnean komunikazio-sistema orokorretan sartzen
diren bizitokitarako hazkundeen, baliabide naturalen zentzuzko erabileren eta babes berezia behar
duten eremuen artean.
HIRI ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA ARRATZU
AURRERAKIN ERALDATUA 2011eko AZAROA
MEMORIA 52
Betiere, kontuan izan beharra dago mugak ezartzen dituztela aurrez dauden hiriko erabilerek eta
lurraldea antolatzeko tresnei buruzko zehaztapenak bete behar dituela Hiria Antolatzeko Plan
Orokorrak, nahitaezkoa baita hori legez, 2/2006 Legeko 52. artikuluarekin bat, Arratzu Urdaibaiko
Biosfera Erreserbaren barnean dagoela kontuan izanik batez ere.
Aurrerakin hau prestatzeko, hiri-hazkunderako hainbat aukera proposatu ditugu, bi plano-sortatan: 1.
aukera eta 2. aukera. Bereiz egin ditzakegu bi aukerak osatzen dituzten lanak eta, hartara,
askotariko konbinazioak egin ditzakegu, hainbat hazkunderi bide emateko.
Aurrerakinaren helburua da hainbat aukera proposatzea, Arratzuko Hiria Antolatzeko Plan Orokorra
gidatuko duten irizpide, helburu eta proposamen orokorrak finkatzeko, dokumentuari buruz aurkezten
dituzten alegazioetan eta iradokizunetan oinarrituz.
Hainbat ataletan banatu dugu proposatzen dugun lurralde-antolamenduaren deskripzioa.
4.1.1. Sistema orokorrak
a) Komunikabideak
- Gernika eta Lekeitio arteko BI-638 errepidea.
- Gernikako saihesbidea.
- Gernika eta Nabarniz arteko BI-3242 errepidea.
- Gernika eta Ibartxu arteko BI-2224 errepidea eta, tartean, bide berrirako erreserba, Uarkako tunela barne.
- Udalaren auzo-bideak.
b) Espazio libreak
- Larruzeta ibaiko espazio libreaSGEL-1 1.699 m2
- Belendizko espazio librea SGEL-2 4.038 m2
- Gorozikako espazio librea SGEL-3 6.827 m2
- Elexaldeko espazio librea SGEL-4 4.492 m2
- Uarkako espazio librea SGEL-5 3.679 m2
HIRI ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA ARRATZU
AURRERAKIN ERALDATUA 2011eko AZAROA
MEMORIA 53
c) Ekipamendu-sistema orokorrak
Udal-eskola zaharrak SGLC-1 Ludiko kulturala eta laguntza-arlokoa
Udaletxearen aurreko etxea SGHS Ostalaritzakoa
Udaletxea SGAD Administraziokoa
Frontoia/probalekua SGDP Kirol-arlokoa
Loiola etxetzarra SGLC-2 Ludiko kulturala
Belendiz SGLC-3 Ludiko kulturala
Hilerria SGCE Hilerria
Barrutiako LHko ikastetxea eta eskola publikoak SGDC Irakaskuntzakoa
Suhiltzaile-etxea eta egoitza SGAS Laguntza-arlokoa
San Tomas eliza SGRL-1 Erlijiosoa
San Pelaio eliza SGRL-2 Erlijiosoa
Santa Marina ermita SGRL-3 Erlijiosoa
San Emeterio eta S. Zeledonio ermita SGRL-4 Erlijiosoa
San Lorentzo ermita SGRL-5 Erlijiosoa
San Pedro ermita SGRL-6 Erlijiosoa
d) Instalazio-sistema orokorrak
Ur-hornikuntzarako deposituak
Aldapeko depositu nagusia SGAA-1
Elexaldeko depositu nagusia SGAA-2
Loiolako erregulazio-depositua SGAA-3
Izarreko erregulazio-depositua SGAA-4
HIRI ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA ARRATZU
AURRERAKIN ERALDATUA 2011eko AZAROA
MEMORIA 54
4.1.2. Berariazko babespeko eremuak
Babes berezia behar duten eremuak ondoriozta ditzakegu gai honetan eskumena duten lurraldea
antolatzeko tresnetatik eta, bereziki, Urdaibaiko Biosfera Erreserbaren Erabilera eta Kudeaketa
Arautzeko Egitamu Gidariaren eta arkeologia-inbentarioaren esparruan egindako proposamenetatik.
Hain zuzen ere, hauek dira Arratzukoak:
INTERES ARKEOLOGIKOKO EREMUAK
Oroitidazkiko 2.5.6. atalak aipatzen dituenak, Kultura, Gazteria eta Kirol Saileko buruordearen
1997ko maiatzaren 5eko Erabakiarekin bat; EHAAren 101. zenbakian argitaratu zuten erabaki hori.
Gainera, eremu hauen artean kontuan izan behar dira lurzoru urbanizaezinean aire zabalean dauden
aztarnategiak, Urdaibaiko Biosfera Erreserbaren Erabilera eta Kudeaketa Arautzeko Egitamu
Gidariak xedatzen duenez.
INTERES EKOLOGIKOKO ETA LURRAZALEKO URAK BABESTEKO EREMUAK
Mundakako itsasadarrak lurzoru urbanizaezinean eratzen dituen alde submarealen kategoriari
dagokio eremu hori.
4.1.3. Babespeko eremuak
PAISAIA, EKOLOGIA ETA LURRAZALEKO URAK BABESTEKO EREMUAK
Urdaibaiko Biosfera Erreserbaren Erabilera eta Kudeaketa Arautzeko Egitamu Gidariak lurzoru
urbanizaezinean ezartzen dituen kategoriek osatzen dituzte eremu hauek:
• Landaretzadun edo landaretzarik gabeko lokatzaz eta padura-aldeez osatutako marearteko
aldeak edo alde supramarealak.
• Itsasbazterraren, erreka-ertzen eta natura, paisaia eta historia aldetik garrantzi handia duen
babespeko aldea.
• Paisaiaren aldetik zaurgarritasun handikoak diren lurraldeen babespeko aldea.
HIRI ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA ARRATZU
AURRERAKIN ERALDATUA 2011eko AZAROA
MEMORIA 55
NEKAZARITZA BABESTEKO EREMUAK
Urdaibaiko Biosfera Erreserbaren Erabilera eta Kudeaketa Arautzeko Egitamu Gidariak nekazaritza-
garrantzizkotzat hartzen dituen babespeko eremuek osatzen dute multzo hau, eta hiru kategoriatan
banatuta dago:
Ibarrak.
Akuiferoen gaineko nekazaritza-garrantziko aldea.
Nekazaritza--garrantziko aldea.
BASOAK BABESTEKO EREMUA
Bi kategoriak osatzen dute eremu hau: higadura-arrisku moderatuko baso-lurrek eta higadura-arrisku
oso handiko baso-lurrek.
4.1.4. Baldintzatzaile gainjarriak eta eraginak
Lurzorua urbanizaezina da, eta eraikuntzako hazkunde kontrolatua baimendu daiteke, indarrean
dagoen legediak gaiari buruz xedatzen duena errespetatzen bada.
4.1.5. Hiriko erabileren eremuak
Egun dauden hiriko kokalekuak (jarduera ekonomikoetarakoak) hartzen dituzte barnean eremuok,
baita erabilera horretarako zabalkundeek ere, alegia, lurzoru urbanizagarriak.
Loiolako eta Belendizko hiriguneetan daude kokalekuok.
Egun dauden azpiegituretan oinarritzen dira proposatutako hazkundeak, zehazki, BI-2224 errepidean
Loiolako hirigunearen ondoan dauden lurretan, eta hirigunea zabaltzeko jarduera ekonomikoetarako
eremu bat osatzen dute iparraldean. Errepidearen alde bietan koka daiteke hazkundea, eta
hirigunearen iparraldean da handiena.
HIRI ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA ARRATZU
AURRERAKIN ERALDATUA 2011eko AZAROA
MEMORIA 56
4.2. BERRIKUSKETAREN PROPOSAMEN OROKORRAK
Atal honetan, eraikitako lurzoruak (bai bizitokitarakoak eta jarduera ekonomikoetarakoak, bai
erabilera horietarako zabalkuntzen aurreikuspenek) zer espazio hartzen duen deskribatuko dugu.
Hiri-lurrak eta lurzoru urbanizaezina dira.
4.2.1. Bideak eta komunikabideak
BI-2224 errepidean foru-bideen sistema orokorra handitzea proposatzen du plangintzaren
aurrerakinak, eta egungo bidearen eta bide berriaren gehieneko inguratzailea bide-erreserban
sartzea. Bizkaiko Foru Aldundiak egin du bide berriaren diseinua, eta errepidea hobetu du, bidea
gozatu baitu, eta bidea bera aldatu du, bideak tunel batean zehar zeharkatzen baitu Uarka. Egungo
biderako eta bide berrirako beharrezko lurzoru guztia foru-bideen sistema orokorrean sartzea erabaki
dugu, plangintza egokitzeko lanak egiten dituztenerako.
Egun dauden bideak (batez ere, hiriguneetakoak) hobetzea du helburu aurrerakinak eta, horretarako,
errepideek hirigunean egiten dituzten zatietan espaloiak egitea proposatzen du. BI-2224
errepidearen bide berria alde batera utzita, ez du proposatzen inongo bide garrantzitsurik sortzea,
bide txikiak izan ezik. Tokiko bide-sistema osatuko dute bide txikiek, eta beharrezkoak dira
proposatutako egikaritze-unitateen funtzionamendurako. Edonola ere, esan bezala, bide bat ere ez
da izango garrantzitsua.
4.2.2. Ekipamendua
Proposamen honen helburuetarako, hiru hornidura-multzo nagusitan banatu dugu ekipamendua, eta
proposatutako ekipamendua eta egun dagoena bereizi dugu.
Irakaskuntzakoa
Barrutiako eskola publikoak eta lanbide-heziketako ikastetxea daude udalerrian. Udalaz gaindikoak
dira biak eta, hortaz, egungo zein etorkizuneko beharrei erantzun diezaiekete.
Kirol-arlokoa
Udal-frontoi bat udal-probaleku bat daude udalerrian, Loiolako hiri-lurretan.
Gizarte- eta kultura-arlokoa
Osasun-arloko ekipamenduak, administraziokoak, ludotekak, aterpeak, hilerriak… osatzen dute.
HIRI ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA ARRATZU
AURRERAKIN ERALDATUA 2011eko AZAROA
MEMORIA 57
Lehen aipatu dugu multzo hau osatzen duen ekipamendua, eta ez dugu sumatu gabeziarik. Udalak
eskuratutako udaletxe ondoko eraikinean, beheko solairuan herriko taberna eta goikoan lokal bat
jartzea proposatzen du aurrerakinak. Lokala erreformatu egin behar da lehenik. Laguntza-arlokoa
izango da nabarmen, eta tratu txarrak ematen dizkieten emakumeak edo saharar haurrak hartzeko
erabil daiteke.
Aipatutakoaz gain, udalerrian bada ekipamendu erlijiosoa ere, aurrerakinak berak aipatzen duenez.
4.2.3. Espazio libreak
Atal honetan, nabarmentzekoa da espazio libreen sistema orokorren multzo bakarra proposatu dugula Loiolako hiri-lurretarako, eta beste bat Belendizko hiri-lurretarako. Gainera, espazio libreen beste hiru sistema orokor daude Gorozika, Elexalde eta Uarka landaguneetan. Orobat, tokiko beste sistema txiki batzuez osatu dugu espazio libreen sistema, urbanizatutako eremuei zerbitzu egiteko.
Memoria honetako 4.1.1. atalean zerrendatu ditugu espazio libreen sistema orokorrak eta, guztira, 20.735 m2-ko azalera bideratu dugu espazio libreen sistema orokorrera.
Guztira, espazio libreen sistemen azalera handiagoa da Lurzoruari eta hirigintzari buruzko ekainaren 30eko 2/2006 Legeko 78. artikuluak ezartzen duen gutxienekoa baino.
Hain zuzen ere, biztanleko 5 m2-koa da gutxieneko erreserba.
Erreserba hori kalkulatzeko, 2009ko uztaileko errolda erabili dugu, 384 biztanlekoa, eta bizitokitarako planteatutako sabai-azaleran zenbat biztanle berri bizi daitezkeen kalkulatu dugu, eraikigarritasun osoa zati 25 m2 eginez; izan ere, gutxi gorabeherako kalkuluek diote biztanle bat izango dela eraikitako 25 m2 bakoitzeko. Etxebizitza-kopurua mugatuta duten egikaritze-unitateei dagokienez, berriz, biztanleria kalkulatzeko, etxebizitzen kopurua bider familien batez besteko tamaina egin dugu; LZPren arabera, 2016an, 2,63 kidekoa izango da familien batez besteko tamaina.
Frogatzeko proposatutako bi hazkunde-ereduek legediak ezartzen duen gutxienekoa betetzen dutela, bereiz aztertuko ditugu bi aukerak:
● 1. AUKERA
HIRI-LURRAK
- EU-01______________ (lehen, EU 1 zenaren zati bat)
Egikaritze-unitatearen az.: 1.822 m2
Eraikigarritasuna:_____1.822 x 0,25 = 455,50 m2e
455,50 m2e / 25 m2e = 18 biztanle berri
HIRI ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA ARRATZU
AURRERAKIN ERALDATUA 2011eko AZAROA
MEMORIA 58
- EU-02______________ (lehen, EU 1 zenaren zati bat)
Egikaritze-unitatearen az.: 3.190
Eraikigarritasuna:______3.190 x 0,30 = 957 m2e
957 m2e / 25 m2e = 38 biztanle berri
- EU-03______________ (lehen, EU 4)
6 etxeb. x 2,63 / (FBBT) = 16 biztanle berri
- EU-04______________(lehen, EU 7 eta EU 8 zirenaren zati bat)
Egikaritze-unitatearen az.: 12.395 m2
Eraikigarritasuna:_____12.395 X 0,25 = 3.098 m2e
3.098 m2e / 25 m2e = 124 biztanle berri
- EU-05______________ Belendiz (lehen, landagunea)
Egikaritze-unitatearen az.: 6.544 m2
Eraikigarritasuna:_____6.544 x 0,25 = 1.636 m2e
1.636 m2e / 25 m2e = 65 biztanle berri
BIZTANLE BERRIAK, GUZTIRA:261
● 2. AUKERA
HIRI-LURRAK
- EU-01______________ (lehen, EU 1 zenaren zati bat)
Egikaritze-unitatearen az.: 1.822 m2
Eraikigarritasuna:_____1.822 x 0,35 = 637,70 m2e
637,70 m2e / 25 m2e = 25 biztanle berri
- EU-02______________ (lehen, EU 1 zenaren zati bat)
Egikaritze-unitatearen az.: 3.190 m2
Eraikigarritasuna:_____3.190 x 0,25 = 797,50 m2e
797,50 m2e / 25 m2e = 32 biztanle berri
HIRI ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA ARRATZU
AURRERAKIN ERALDATUA 2011eko AZAROA
MEMORIA 59
- EU-03______________(lehen, EU 4)
6 etxeb. x 2,63 (FBBT) = 16 biztanle berri
- EU-04______________ (lehen, EU 7 eta EU 8 zirenaren zati bat)
Egikaritze-unitatearen az.: 9.028 m2
Eraikigarritasuna:_____9.028 X 0,25 = 2.257 m2e
2.257 m2e / 25 m2e = 90 biztanle berri
- EU-05______________ Belendiz (lehen, landagunea)
Egikaritze-unitatearen az.: 6.544 m2
Eraikigarritasuna:_____6.544 X 0,30 = 1.963 m2e
1.963 m2e / 25 m2e = 65 biztanle berri
BIZTANLE BERRIAK, GUZTIRA: 228
1. aukera (biztanle-kopuruaren hazkunderik handiena dakarrela-eta, okerrena) hartzen badugu,
guztira, 645 biztanle izango dira Arrantzun.
Espazio libreen sistema orokorrerako gutxieneko azalera-erreserba kalkulatzeko, 645 biztanle bider
5 m2 egin behar da, eta emaitza da 3.225 m2-koa, aurrerakinak kalifikatzen duena (20.735 m2-koa)
baino askoz txikiagoa. Are gehiago, Loiolako eta Belendizko hiriguneetan kalifikatutako espazio
libreen sistema orokorrak bakarrik kontuan hartuz ere 5.735 m2-koa da azalera, udalerri osorako
legezkoa (3.225 m2-koa) baino handiagoa.
Horrenbestez, argi eta garbi dago, Arratzurako proposatzen dugun edozein hazkunde-eredu
aukeratzen dugula ere, espazio libreen sistema orokorrerako azalera nahikoa izango dela.
4.2.4. Bizitokitarako hazkundea
Lehen esan bezala, Loiolako eta Belendizko hiri-lurretan ikusi dugu aurrez bizitokitarako hazkundea.
Plangintzaren aurrerakinak ezin die eutsi indarrean dauden arau subsidiarioek sailkatzen dituzten
hiri-lurrei, legeak ezarritako eraikigarritasun minimoa (0,25 m2e / m2l) lurzoruaren azaleraren
osotasunari aplikatuz gero, Arratzu udalerrirako gehiegizkoa den hazkundea lortuko litzateke.
HIRI ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA ARRATZU
AURRERAKIN ERALDATUA 2011eko AZAROA
MEMORIA 60
Indarrean dauden arau subsidiarioek ez dute lortu xedatzen dituzten egikaritze-unitateen garapena
bideragarri bihurtzeko parametrorik eta, hori ikusirik, Planaren aurrerakinak proposatzen du finkatu
gabeko hiri-lurrak berrantolatzea eta, hartara, bizitokitarako bost egikaritze-unitatea sortzea: lau
Loiolan eta bat Belendizen.
EU 3 unitateak indarrean dauden arau subsidiarioek EU 3 unitateari buruz ezartzen duten
antolamenduari jarraitzen dio. Egikaritze unitate honetan, EU-4 egikaritze-unitateari buruzko
xehetasun-azterketak proposatzen duen antolamendua (indarrean dauden arau subsidiarioak
garatzeko onartua) jasotzen du.
Unitate honetaz gain, beste bi egikaritze-unitate mugatu ditugu, lehen EU-1 izendapenarekin zegoen
unitateak hartzen zituen lurzoruetako parte batetan. Unitate honetan indarrean dauden arau
subsidiarioekiko azaleraz gain parametroak ere aldatu dira, Aurrerakineko EU-1 eta EU-2
unitateetan.
Azkenik, aurrerakinak EU-4 unitatea definitzen du, unitate honek arau subsidiarioetako EU 7 eta EU
8 unitateak biltzen ditu osotasunean ez bada ere.
Loiolako hirigunean mugatu ditugu lau egikaritze-unitate horiek.
Belendizen, berriz, EU-5 Belendiz egikaritze-unitatea mugatu dugu, bertako hazkundea biltzeko;
indarrean dauden arau subsidiarioen arabera, landagunea da Belendiz.
Arratzuko Hiria Antolatzeko Plan Orokorraren aurrerakinak planteatzen duen bizitokitarako
hazkundea egokia da Gernika-Markinako Eskualde Egiturako LAParen hasierako onespenerako
dokumentuaren kuantifikazio-irizpideak kontuan izanik, eta beharrezkoa da, etxebizitza tasatuak
eraikitzeko udalerrian, ekipamendua sortzeko beharrezko lurrak eskuratzeko eta hiri-lurrak
antolatzeko. Gainera, aurrerakinaren helburuetako bat Arratzuko biztanleriaren joera negatiboa
alderantzikatzea da, eta, horretarako, beharrezkoa da etxebizitza berriak eskaintzea eta ekipamendu
berria egitea, udalerria bizileku erakargarria izan dadin.
1. aukerari eta 2. aukerari buruzko plano-sortetan adierazi ditugu grafikoki proposatzen ditugun bi
hazkunde-ereduak.
Jakina, bi aukera bakarrik adierazi ditugun arren grafikoki, askoz ere gehiago daude, egikaritze-
unitate bakoitzerako proposatutako mugak eta eraikigarritasunak konbinatu egin baitaitezke.
Esaterako, plangintza orokorrak bizitokitarako hazkunde hau proposa dezake Arratzurako: 1.
aukerak EU 01, EU 02, EU 03 eta EU 05 egikaritze-unitateetarako proposatzen dituen mugen eta
eraikigarritasunen eta 2. aukerak EU 04 egikaritze-unitaterako proposatzen dituenen konbinazioa.
Bi aukerek hazkunde bera proposatzen dute EU 03 egikaritze-unitaterako. Egiaz, indarrean dauden
arau subsidiarioek ezartzen dituzten mugak errespetatzen ditu.
HIRI ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA ARRATZU
AURRERAKIN ERALDATUA 2011eko AZAROA
MEMORIA 61
EU-03 egikaritze-unitateari dagokionez, xehetasun-azterketa bat egin dute, indarrean dauden arau
subsidiarioek ezartzen duten antolamendu xehea aldatzeko. Jabe nagusiarekin adostuta egin dute
xehetasun-azterketa, eta errepartzelazio eta urbanizazio proiektuak garatzen ari direla ikusirik,
kudeaketa ia burututzat jo dezakegu.
EU-1, EU-2 eta EU-5 egikaritze-unitateetarako, ostera, eraikigarritasun ezberdina proposatzen dute
bi aukerek, baina unitateen azalera berdina da aukera bietan.
EU-4 egikaritze-unitateak muga desberdinak ditu aukera bat ala bestea egin. Unitateari atxikitako
lurrak desberdinak dira, baina, hirigintzako eraikigarritasuna 0,25 m2/m2 da bietan.
EU-5 unitatearen barnean, arestian aipatu bezala, aukera bakoitzak aplikatzen duen
eraikigarritasuna desberdina da eta bigarren aukerak eraikigarritasun handiagoa proposatzen
duenez, sabai azalera ere handiagoa izango da. Egikaritze unitate honek Espazio Libre Sistema
Orokorra du ELSO-2 atxikituta aukera bietan.
Jarraian, aukera bakoitzaren esparruan zenbat etxebizitza egingo genituzkeen zehaztuko dugu.
Aipatzekoa da 1. eta 2. aukeren arteko desberdintasunak dautzala egikaritze-unitateei egozten
diegun eraikigarritasunean eta 4. egikaritze-unitatearen mugetan.
EU-1,EU-2, EU-4 eta EU-5 egikaritze-unitateetako etxebizitzen kopurua kalkulatzeko,
eraikigarritasuna zati 110 m2e egin dugu, etxebizitza kopurua kalkulatzeko.
● 1. AUKERA
LOIOLAKO HIRI-LURRAK
Izena Azalera Eraikigarritasun-koefizientea
Sabai-azalera Etxebizitza-kopurua
EU-1 1.822 0,25 455,50 4
EU-2 3.190 0,30 957,00 8
EU-3 15.782 - - 6
EU-4 12.395 0,25 3.098,00 28
BELENDIZKO HIRI LURRAK
Izena Azalera Eraikigarritasun-koefizientea
Sabai-azalera Etxebizitza-kopurua
EU-5 Belendiz 6.544 0,25 1.636 14
ETXEBIZITZEN KOPURUA 1. AUKERAREN ESPARRUAN, GUZTIRA: 60
HIRI ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA ARRATZU
AURRERAKIN ERALDATUA 2011eko AZAROA
MEMORIA 62
● 2. AUKERA
LOIOLAKO HIRI-LURRAK
Izena Azalera Eraikigarritasun-koefizientea
Sabai-azalera Etxebizitza-kopurua
EU-1 1.822 0,35 637,70 6
EU-2 3.190 0,25 797,50 7
EU-3 15.782 - - 6
EU-4 9.028 0,25 2.257,00 20
BELENDIZKO HIRI LURRAK
Izena Azalera Eraikigarritasun-koefizientea
Sabai-azalera Etxebizitza-kopurua
EU-5 Belendiz 6.544 0,30 1.963 18
ETXEBIZITZEN KOPURUA 2. AUKERAREN ESPARRUAN, GUZTIRA: 57
1. aukeraren esparruan proposatutako hazkundea 2. aukeraren esparruan proposatutakoa baino
handiagoa da. Egia esan, 60 etxebizitza berri egitea gehiegizkoa izan daiteke Arratzun, baina
aipatzekoa da gehieneko eskaintza dela hori. Gainera, kontuan izanik lurren jabeak uzkur agertu
direla proposatutako hazkundeak garatzeko, oso litekeena da Udalak berak sustatzen dituen
egikaritze-unitateak bakarrik kudeatzea.
1. aukera hautatuz gero, 60 etxebizitza berri egin daitezke. Hartara, beharrezko etxebizitzak egitea
ziurtatzen dugu gutxienez; izan ere, unitateei atxikitako azalera handiagoa denez gero, aukera
gehiago daude jaberen batek lurzorua eraldatu eta kudeatu nahi izan dezan. Gainera,
nabarmentzekoa da EU-3 egikaritze-unitateko baserria antolamenduaren barnean dagoela eta, hori
dela eta, haren eraikigarritasuna ez dugula hartu behar etxebizitzen eskaintza berritzat;
sinplifikatzearren hartu dugu kontuan etxebizitza berrien eskaintza gutxi gorabehera kalkulatzeko.
Lurraldearen Arloko Planak xedatzen duenez, etxebizitza berrien eskaintza 8 urtera 32 eta 65
etxebizitza tartean kokatu behar da eta 16 urtera 53 eta 84 tartean. Ondorioz, aurrerakinak
proposaturiko eskaintza egokia da eta 16 urtera eskaini beharrekoaren minimotik gertu kokatzen da.
Aipagarria da Arratzu babes erregimeneko etxebizitza erreserba egiteko beharra ez baldin badu ere,
EU-1 egikaritze unitatea etxebizitza tasatuak jasotzeko proposatzen dela eta EU-4 egikaritze
unitatearen eraikigarritasunaren heren bat baita.
Hartara, lehenengo aukeran 13 etxebizitza babestu eta 12 bigarren aukeran proposatzen dira
Aurrerakinean.
HIRI ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA ARRATZU
AURRERAKIN ERALDATUA 2011eko AZAROA
MEMORIA 63
4.2.5. Jarduera ekonomikoak
Arratzun ez dago jarduera ekonomikoetarako lur-erreserbarik. Orobat, Uarka landaguneko bi
orubetan izan ezik, gaur egun ez dago inongo jarduera ekonomikorik.
Jarduera ekonomikoez ari garenean, irabazi-asmoa duten jarduerez ari gara, eta, beraz, Barrutian
dagoen eta egongo den ekipamendu-sistema orokor handia kategoria horretatik kanpo dago.
Ekonomia Jardueretarako Lurzoru Publikoa eta Merkataritza Ekipamendua sortzeko Euskal
Autonomia Erkidegoko Lurraldearen Arloko Planak onartzen duenez, jarduera ekonomikoen
garapen-maila txikia den herrialdeetan litekeena da gehienez ere 3 ha-ko (hau da, 30.000 m2-ko)
eremuak mugatzea erabilera horretarako. Betiere, eremuok hiri-lurrekiko mugan egoteko baldintza
ezartzen du LAPak, hazkundeen artean etenik sor ez dadin.
Arau horiek guztiak eta Arratzuren joera negatiboa alderantzikatu nahia kontuan izanik, sektore txiki
bat (jarduera ekonomikoetarako lur-erreserba bat) kokatzeko bi leku proposatzen ditu aurrerakinak.
Sektore horrek hiri-lurrekiko mugan egon behar duela-eta, Urdaibaiko Biosfera Erreserbaren
Erabilera eta Kudeaketa Arautzeko Egitamu Gidariak nekazaritza-garrantziko aldetzat eta
itsasbazterraren, erreka-ertzen eta natura, paisaia eta historia aldetik garrantzi handia duen
babespeko aldetzat hartzen dituen lurrak izan daitezke kokalekuak, horiek baitaude hutsik.
1. aukeraren barnean 16.958 m2 -ko sektore bat adierazi dugu grafikoki, Larruzeta errekaren eta
Laudizerako bidearen artean, Loiolako hiri-lurren ekialdean.
Nekazaritza-garrantziko aldea (A3) eta itsasbazterraren, erreka-ertzen eta natura, paisaia eta historia
aldetik garrantzi handia duen babespeko aldea hartzen ditu barnean sektore horrek. Egia esan,
aipatzekoa da ez dagoela zertan Golako ibaiaren babesean eragina izan, ibaiertzetako espazio
libreen lagapenak bilduko baititu sektorearen antolamenduak eta urak sektorea ez hartzeko
beharrezko mailan urbanizatuko baitugu sektorea. Edonola ere, Urdaibaiko Patronatuak oniritzia
eman behar dio sektorea lur horietan mugatzeari.
2. aukeraren barnean ez da jarduera ekonomikorako sektorerik jasotzen.
Nolanahi ere, Arratzuko hazkunde-ereduari buruzko eztabaida piztea da aurrerakinaren helburua.
Hori dela eta, irizpide eta helburutzat lur-erreserba bat jarduera ekonomikoetarako mugatzea finkatu
ondoren, sektorea beste lur batzuetan kokatzea azter daiteke, udalerriko lur guztietan eragina duten
ingurumen-arloko aldaera eta baldintzatzaile guztiak analizatu ondoren betiere.
HIRI ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA ARRATZU
AURRERAKIN ERALDATUA 2011eko AZAROA
MEMORIA 64
4.2.6. Ingurune fisikoa
Funtsean, lurzoru urbanizaezinak eratzen du, eta desegokia da babes berezia behar duten lurrak
eraldatzea. Hainbat arrazoi direla medio behar dute lurrek babes berezia: aparteko balioa dutelako
nekazaritzarako, basogintzarako edo abeltzaintzarako; baliabide naturalak eta paisaiaren, historiaren
edo kulturaren ikuspegitik dituzten balioak ustiatzeko aukera ematen dutelako; eta fauna, flora eta
oreka ekologikoa babesteko balio dutelako.
Urdaibaiko Biosfera Erreserbaren Erabilera eta Kudeaketa Arautzeko Egitamu Gidariak aipatzen
dituen kategoriak sartu ditugu Arratzuko lurzoru urbanizaezinean, baina kritikoki aldatu ditugu,
mugak oinarri topografikora eta lursailen egiturara egokituz. Adibiderik garbiena ubideak dira, alde
nabarmenak baitaude Egitamu Gidariaren eta oinarri topografikorik zehatzenaren artean –oinarri
topografikorik zehatzena erabili dugu aurrerakina prestatzeko–. Esaterako, P.4. kategoria
(itsasbazterraren, erreka-ertzen eta natura, paisaia eta historia aldetik garrantzi handia duen
babespeko aldea) mugatzeko, oinarri topografikoko ubideen eta erreken bideetan oinarritu gara, eta
babespeko zerrenda bat ezarri diegu: Golako eta Belendiz ibaietan, 30 m-koa, eta gainerako
ubideetan, 25 m-koa.
Babestu beharreko eremuek berezko dituzten erabilerekin eta eraikuntzekin, haien izaerarekin lotuta
egon behar dute haietan baimendu daitezkeen erabilerek eta eraikuntzek.
Debekatuta dago inolako eraikuntzarik egitea babes berezia behar duten eremuetan.
Babestu nahi dugun balioa mantentzeko beharrezko jarduerak soilik baimendu daitezke.
Debekatuta dago familientzako etxebizitzak egitea lurzoru urbanizaezin guztian, Lurzoruari eta
hirigintzari buruzko 2/2006 Legeak arautzen dituen baldintzetan izan ezik.
Alde horretatik, aipatzekoa da hiru landagune mugatzen dituela aurrerakinak: Gorozika, Uarka eta
Elexalde. Sei baserri baino gehiago dituzte guztiek eta, hortaz, 2/2006 Legeko baldintzak betetzen
dituzte.
Halaber, aipatzekoa da Donejakue bidearen udal-barrutiko zatia babestu eta lehengoratu beharra
dagoela.
HIRI ANTOLATZEKO PLAN OROKORRA ARRATZU
AURRERAKIN ERALDATUA 2011eko AZAROA
MEMORIA 65
5. ONDORIOA
Hainbat hazkunde-eredu proposatzen ditu aurrerakin honek, eta grafikoki adierazitako bi aukeren
esparruko eremuen eta eraikigarritasunen kalifikazioak konbinatzeko bide ematen du. Egia esan, bi
aukerak oso antzekoak dira, ezinbestean. Azken batean, Arratzuko biztanleria ezin dugu handitu
udalerriari nortasuna galaraziz; aitzitik, Arratzuri dagokionaren moduko garapen bat prestatu behar
dugu, eta muturretako baina barneratutako hazkundea.
Aurrerakinaren helburua da zer aukera ditugun analizatzea, antolamenduaren irizpide, helburu,
aukera eta proposamen orokorrak zehazteko eta horiek erabiltzeko Hiria Antolatzeko Plan Orokorra
idazteko orientabidetzat, Lurzoruari eta hirigintzari buruzko ekainaren 30eko 2/2006 Legeko 87.
artikuluak (hirigintzako plangintzaren aurrerakinari buruzkoak) ezartzen duenarekin bat.
Hau da, azaldu ditugu ondoren Hiria Antolatzeko Plan Orokorraren bidez garatu beharreko
hazkunde-eredua onartzeko aukerak.
Bilbon, 2011eko azaroan
ARKITEKTOAK,
Sin.: Federico Arruti Aldape Sin.: Oihana Arruti Ruiz