Klamydía
Elín Helga Þórarinsdóttir
Klamydía
• Kynsjúkdómur sem smitast með bakteríunni Chlamydia trachomatis
• Sýkir slímhúðir• Innanfrumusýkill– Elementary bodies– Reticulate bodies
1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 20100
500
1000
1500
2000
2500
1586 15491687
1819
2123 2088
16381736
16221729
1814 1830
23142211
Fjöldi einstaklinga sem greindust með Klamydíu á Íslandi 1997-2010
Ár
Fjöl
di
1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 20090
200
400
600
800
1000
1200
1400
1600
Fjöldi einstaklinga sem greindust með Klamydíu á Íslandi árin 1997-2009
KarlarKonur
Karl Kona0
100
200
300
400
500
600
Klamydíusýkingar eftir kyni og aldri
0-45-910-1415-1920-2425-2930-3435-3940-4445-4950-5455-5960-6465-6970-7475-7980-84
Kyn
Tíðn
i
Áhættuþættir
• Aldur• Fyrri klamydíusýking• Margir rekkjunautar• Nýr rekkjunautur• Óvarðar samfarir• Ógift• Áður fengið kynsjúkdóm• Lágr þjóðfélagsstatus
Smitleiðir
• Óvarðar samfarir• Óvarin endaþarmsmök• Óvarin munnmök• Snerting kynfæra
• Frá móður til barns við fæðingu
Einkenni - konur
• 75% einkennalausar• Cervicitis
– Breytt útferð– Blettablæðingar– Post-coital blæðingar– Kviðverkir
• Urethritis– Sviði við þvaglát og/eða tíð þvaglát
• PID Ófrjósemi og utanlegsfóstur• Perihepatitis (Fitzhugh-Curtis syndr.)• Proctitis
Einkenni – meðganga og nýburar
• Meðganga– PPROM – Fyrirburafæðingar– Lág fæðingarþyngd
• Fæðing– Conjunctivitis
• Incubation tími 5-14 dagar• Lagast oftast með meðferð án fylgikvilla
– Lungnabólga• 50% hafa conjunctivitis áður• Oftast ekki mikill hiti
Einkenni - karlar
• 50% einkennalausir• Urethritis– Glær vökvi, gul eða hvít útferð úr þvagrás– Sviði við þvaglát og/eða tíð þvaglát
• Epididymitis– Unilateral verkur í pung, hydrocele og bólga í epididymis.
• Prostatitis• Proctitis
Önnur einkenni og afleiðingar
• Reactive arthritis (Reiter syndrome)– "Can't see, can't pee, can't climb a tree.”– Getur komið eftir einkennalausa sýkingu– Tími frá sýkingu að einkennum <6 vikur• 1/3 gengur yfir• 1/3 fær aftur• 1/3 fær krónískan sjúkdóm
• Trachoma• Lymphogranuloma venereum (eitlafár)
Greining
• Konur– Þvagsýni eða strok frá leghálsi
• Karlar– Þvagsýni
• Nýburar– Strok frá nasopharynx eða augnslímhúð
• PCR
Meðferð• Smokkurinn er eina vörnin gegn sýkingu!
• Lyfjameðferð:– Konur og karlar með einfalda sýkingu
• Azithromycin 1gr í einum skammti• Doxycycline 100mg x2 í 7 daga• Ofloxacin 200mg x1 í 7 daga• Erythromycin 500mg x4 í 7 daga• Minocyclin 100mg x1 í 9 daga
– Þungaðar konur• Erythromycin 500mg x4 í 7 daga• Amoxicillin 500mg x3 í 7 daga
• Rekja smit og meðhöndla rekkjunauta• Tilkynningaskildur sjúkdómur
Heimildir
• www.astradur.is• www.landlaeknir.is• www.uptodate.com• www.wikipedia.org• http://chlamydiae.com/twiki/images/ArchiveD
ocsBiologyBiolDevreg_0.GIF