LEMUREA

Jone EtxarriAlai Ruiz

Irene Salvoch1

Aurkibidea:

SARRERA ( Jone ) : 3.orrialdea

EZAUGARRIAK ( Jone ) : 4. eta 5. orrialdeak UGALKETA ( Alai ) : 6. orrialdea

ELIKADURA (Alai): 8. orrialdea

BIZIMODUA/BIZITOKIA (Irene): 9. orrialdea

BITXIKERIAK (Irene): 10. orrialdea

2

SARRERA

Lemurea generoko espezie bakarra da. Ugaztun hau lemuroide taldekoa da, bere izen zientifikoa “Lemur Catta” da.Bakarrik Madagaskar irlan aurki daiteke.

3

EZAUGARRIAK

“Lemur Catta” primate

bat da. Esaten dute katu antza duela bere mugimendu barregarrietatik . Grisa eta txuri kolorekoak dira, begiak horisxkak dituzte, beraien inguruan duen triangeluar orban beltza izanik . Beste lemurretatik bereizten duena bere buztan luzea eta eraztunduna da. Larru leuna eta artiletsua du. Atzeko hankak aurrekoak baino luzeagoak ditu eta lau hanketan ibiltzen ohi da.

4

Pisuari dagokionez, 2'5 eta 3'5 kg. arteko pisua izan ahal

dute eta 39-46cm neurtzen dute. Bere eraztundun buztana 56-62cm neurtzera irits daiteke. Oso primate azkarrak dira eta izugarrizko saltoak emateko gaitasuna dute. Ugalketa sexuala dute eta biriken bidez arnasten dute.

Lemur baten hezurdura

5

Bere malgutasuna handia da, hori dela eta izugarrziko saltoak egin ditzake.

UGALKETA

Lemur animaliak bibiparok dira , hau da , amaren sabeletik jaiotzen dira .

3 urtekin izaten dituzte semeak , udaberrian eta beste batzuetan udazkenean baino beti taldean denak batera jaiotzen ohi dira .

Ugalketa sasoian honela egiten dute : Bi arra bere esku muturrean dituzten izerdi guruinak buztanean jartzen dituzte eta bata bestearen aurrean jartzen dira lehia moduan. Irabazten duena emearekin geratzen da .

Seme bat daukate eta batzuetan bi . Ernaldu ondoren, 134-138 egunetara jaiotzen da semea .

Honela zaintzen dituzte semeak : Lehenengo, amaren bizkarrean egoten dira eta zaldun baten bista daukate .

Hiru aste pasata, janari solidoa jaten dute

6

eta lehengo pasuak egiten dute amaren urrutik . 5 hilabete pasata kumea bakarrik ibiltzeko gai da.

7

ELIKADURA

Lemurea belarjalea da , hau da , landareak jaten duena. Belarjale horrek dituen gustuko janariak hauek dira: fruituak, ostoak eta batzuetan nektarra , host, loreek duten substantzia goxo bat. Janaria lortzen dute bere eskuei ezker .

Egarria dutenean ihintza eta euria zurrupatzen kentzen dute. Baita, fruituek duten zukuarekin ere.

8

Hona hemen lemur-kume bat zoologiko batean esnea hartzen.

BIZIMODUA/BIZITOKIA

Lemurra animalia endemikoa da, hau da ; bakarrik leku batean aurki daiteke gure Lur planetan. Hegoaldeko hemisferioan , Afrikako hego ekialdean hain zuzen ere ; Madagaskar izeneko irla handi batean.

Animalia lurraldekoia da , hots; bakarrik leku batean bizi da eta hor pasatzen du bere bizitza osoa.

Arkaitzetan eta toki harritsuetan bizi ohi da. Gehienetan lemurek 5-etik 25-era taldeak osatzen dituzte.

LEMURREN BIZITOKIA MADAGASKAR IRLAN

9

BITXIKERIAK

• Eraztundun buztaneko lemurea oso berezia da, eguzkia hartzea asko gustatzen zaiolako: Zuzen esertzen da , eskuak belaun gainean dituela eta eguzkia hartzen hasten da. Eguzkia gurtzen egongo balitz bezala.

• “Madagaskar” izeneko pelikulan lemur bat ateratzen da , pixka bat pentsatzen baduzue seguru- seguru jakingo duzuela zein den. Beste pista bat Julian deitzen da.

• Lemurea desagertzeko zorian dagoen animalia endemikoa da.

• Lemurrek bere amaren sorbaldan igotzen direnean hiru astez jeitsi gabe egon daitezke.

• Begiak oso garatuak dituzte salto egiten dutenean distantziak neurtzeko.

10

11