MORFOLOXÍA URBANA

MORFOLOXÍA URBANA

MORFOLOXÍA URBANA: Forma externa da cidade

1.- CASCO ANTIGO1.1 LOCALIZACIÓN: EMPRAZAMENTO E SITUACIÓN

1.2 ANÁLISE DO PLANO

RETICULAR

IRREGULAR

RADIOCÉNTRICO

1.3. TRAMA URBANA

1.4. USOS DO SOLO

2.- ENSANCHE2.1 ENSANCHE BURGUÉS: L`EIXAMPLE

2.2 BARRIOS OBREIROS

2.3. BARRIOS AXARDINADOS

CIDADE XARDÍN (SANTANDER)

CIDADE LINEAL (MADRID)

3.- A PERIFERIA2.1. ÁREAS RESIDENCIAIS

2.2. ÁREAS INDUSTRIAIS

2.3 ÁREAS DE EQUIPAMENTO

1.- CASCO ANTIGO

1.1.- LOCALIZACIÓN

VITORIA: EMPRAZAMENTO E SITUACIÓN• Sobre o lugar denominado Gasteiz, o rei navarro Sancho o Sabio, funda nun outeiro que domina a

chaira alavesa, próximo ó río Zarpadiel, a cidade que rebautiza co nome de Vitoria.

• Vitoria, capital da provincia de Álava, está entre a costa cantábrica e o interior da Península. Asituación estratéxica que ocupa explica a función comercial, industrial e militar (segunda líña dedefensa ante una posible invasión francesa).

SITUACIÓN

Posición relativa da cidade co entornoxeográfico onde se localiza(proximidade doutras cidades, eixos decomunicacións, cruce de camiños…)

EMPRAZAMENTO

Espazo concreto onde se sitúa a cidade(nun outeiro, á beira dun río, nacosta…)

1.2.- ANALISE DO PLANO

• MURALLA: Existencia ou restos de muralla, funcións desta (defensiva, fiscal…)

• TIPO DE PLANO: irregular, en cuadricula, radiocéntrico, lineal e características.

• EDIFICACIÓNS: Edificios históricos sinalados

A MURALLA DE LUGOConstruída polosromanos no séc. I a.Cnun perímetro de 2km, servía comoelemento defensivo,fiscal (cobrábase oportazgo) e control depersoas que entrabansalida do recinto.

PLANO RETICULAR - EMÉRITA

PLANO IRREGULAR - CÓRDOBA

Evolución da cidadeLugares de Córdoba en 3D

PLANO RADIOCÉNTRICO – VITORIA-GASTEIZ

1.3.- TRAMA URBANA

COMPACTA OU PECHADA

Os edificios dispóñense uns xunto a outros de forma apretada e irregular

ABERTA

A disposición dos edificios deixa amplos espazoslibres entre eles dedicados a xardíns, avenidas...

Trama pechada. Córdoba Trama aberta. Porstmount

1. 4.- USOS DO SOLO

AEROPORTO DE PEINADOR - VIGO

USOS DO SOLO - VIGO

AUTOESTRADA - VIGO

FERROCARRIL

PORTO

2.- ENSANCHE

http://laciudaddelosumbrales.blogspot.com.es

DEFINICIÓN E ÁREAS

ENSANCHE: zona urbana dedicada a novas edificacións pola presión demográfica que obriga a derrubaras antigas murallas.

ENSANCHE BURGUÉS. Espazp, forra das murallas, de asentamento da burguesía. A cidade medraseguindo planos regulares, ordenados, con rúas rectilíneas e anchas cun uso residencial.

BARRIOS OBREIROS. As industrias establecéronse na periferia urbana e os traballadores que emigraronás cidades atoparon acollida en barrios do extrarradio ou xunto ás industrias e estaciones de ferrocarril.O plano era diverso, a trama densa e as edificacións de viviendas de escasa dimensión.

BARRIOS AXARDINADOS.

A finaos do XIX principios do XX coa idea de achegar a cidade á natureza xorden barrios as os barriosaxardinados. Seguindo o modelo británico (barrios de viviendas unifamiliares dirixidas ás clases medias)nacen as cidades xardín (Málaga, Santander…) que co paso do tempo se estenden polos barriosobreiros de casa baratas.

A Cidade Lineal de Arturo Soria, en Madrid, concibiuse como una gran rúa, con casas unifamiliares conjardín. Pola rúa discurrían os servicios básicos (agua, alcantarillas, electricidade) e otransporte (tranvía).

2.1.- ENSANCHE BURGUÉS - L`EIXAMPLE (O ENSANCHE)

O Ensanche de Barcelona, obra de Ildefons Cerdà, foi aprobado en 1859 e propoñía un trazadohipodámico con amplas rúas -entre as que sobresae pola súa anchura a Diagonal- e servizos (escolas,igrexas, mercados…)

2.2.- BARRIOS OBREIROS

Barrios obreiros do XIX cun plano desorganizado, trama densa, carencia de

servizos, vivendas pequenas e escasa calidade.

Novos barrios obreiros. Na actualidade algúnsbarrios quedaron incorporados á cidade

revalorizándose os máis próximos e modificando o seu uso industrial por terciario (comercio, ocio…)

http://www.skyscrapercity.com

2.3.- BARRIOS AXARDINADOS – CIDADE XARDÍN (SANTANDER)

Seguindo o modelo da cidade xardín británica, xurdiron barrios de de vivendas unifamiliares de trama aberta nasque predomina o trazado curvo das rúas. O uso do solo é residencial con xardíns e arborado. Nun primeiromomento predominan as clases medias pero co tempo este modelo esténdese ós barrios obreros de casas baratas.

2.3.- BARRIOS AXARDINADOS – CIDADE LINEAL

Proxectada por Arturo Soria a finais do XIX para solucionar os problemas de hixiene a e amoreamento quecastigaban ó crecente propetariado de Madrid. A cidade lineal contemplaba edificar vivendas ós lados dunhagran vía de comunicación de 40 mts de ancho pola que transcurrían os servizos esenciais (auga, tranvía,electricidade…) Pretendeu construírse na periferia de Madrid pero tan só se construíu unha pequena parte aprincipios do XX.

3.- A PERIFERIA

A periferia urbana inclúe o espazo que xorde nos anos sesenta a partir dosensanches e barrios obreiros. Diferéncianse:

• Areas residenciais:

Barrios marxinais, sen planificación urbanísitica

Barrios de viviendas de promoción oficial. Vivendas de baixa calidade

Áreas de vivienda unifamiliar. De trama aberta, edificación individual,en viviendas exentas ou adosadas ocupadas por clases medias.

• Areas industriais: Polígonos, parques tecnolóxicos

• Áreas de equipamiento: grandes superficies comerciais, infraestruturassanitarias, académicas …

3.1.- BARRIOS RESIDENCIAIS

Viviendas unifamiliares, adosadas ou independientes na periferia urbana de Badajoz

3.2.- ÁREAS INDUSTRIAIS

TECNÓPOLE

POLÍGONO INDUSTRIAL SAN CRIBRÁN DAS VIÑAS

POLÍGONO INDUSTRIAL E ZONA RECREATIVA

MONTERREI

OURENSE – CASCO URBANO

3.3.- ÁREA DE EQUIPAMENTOS

HOSPITAL MEIXOEIRO - VIGO

USC - SANTIAGO