Date post: | 16-Jan-2017 |
Category: |
Education |
Upload: | mentxu-gandarias |
View: | 2,652 times |
Download: | 6 times |
MENTXU GANDARIAS IPIÑA
MUNDUKO ESTATUAK
EstatuaEstatuen
arteko harremana
DEFINIZIOA
MUNDUKO ESTATUAK
FUNTZIOAK
KOOPERAZIOA ETA GATAZKA
ALDERDI POLITIKOAK
NBE
GKE
Munduko estatuak
Estatu motak
SAILKAPENA
DEMOKRAZIA ETA DIKTADURA
ESTATUA ETA ERLIJIOA
LURRALDE-ANTOLAKETA
GKE
ESTATUA ≠ HERRIA-NAZIOA
Estatua eta nazioa
Estatua eta nazioa
Zer mapa mota da hau? Koloreek zer
adierazten dute?
Estatua eta nazioa
Estatua eta nazioa
Mapa poliko honetan kolorez bereizita
dauden unitateak ESTATUAK dira
UNITATE POLITIKO ETA ADMINISTRATIBO
INDEPENDIENTE ETA BURUJABEA DA.INDEPENDIENTE ETA BURUJABEA DA.
• MUGA ARGIAK, ZEHATZAK DITU BESTE ESTATUETATIK BEREIZTEKO ETA NAZIOARTEAN ONARTUTA DAUDE.
Estatua eta nazioa
ESTATUAREN EZAUGARRIAK
ESTATUAK BERE MUGEN KONTROLA DU, INORK EZIN DITU ZEHARKATU
BAIMENIK GABE
Estatua eta nazioa
ESTATUAREN EZAUGARRIAK
ESTATUAK BERE MUGEN KONTROLA DU, INORK EZIN DITU ZEHARKATU
BAIMENIK GABE
Estatua eta nazioa
ESTATUAREN EZAUGARRIAK
ESTATUAK BERE MUGEN KONTROLA DU, INORK EZIN DITU ZEHARKATU
BAIMENIK GABE
ZER GERTATZEN ARI DA EGUNOTAN EUROPAKO HEGO-EKIALDEAN? NONDIK
DATOZ MILAKA ERREFUXIATU? ZEINTZUK DIRA ARAZOAK?
Estatua eta nazioa
ESTATUAREN EZAUGARRIAK
NATURALAK
GIZAKIAK SORTUAK
ARTIFIZIALAK
NATURAK SORTUAK
• NOLA SORTU DIRA EGUNGO MUGA POLITIKOAK? ZEINTZUK IZAN DIRAIRIZPIDEAK?
• Mendikateak
• Itsasoak eta ozeanoak
• Ibaiak
Forma irregularrak
Forma geometrikoak batzuetan
• Konkista militarrak
• Errege-dinastien arteko
ezkontzak
• Nazioarteko Itunak
• Interes ekonomikoak
Estatua eta nazioa
ESTATUAREN EZAUGARRIAK
NATURALAK ARTIFIZIALAK
• ESTATU BAKOITZAK BERE GOBERNU SISTEMA DAUKA ETA KANPO-HARREMAK ZUZENTZEN DITU.
• ESTATU BATEKO HERRITAR GUZTIEK GOBERNU ETA LEGE BERBERAK DITUZTE. HORREZ GAIN, ESKUBIDE ZEIN BETEBEHAR BERBERAK DAUZKATE (demokrazia batean).
Estatua eta nazioa
ESTATUAREN EZAUGARRIAK
Estatua eta nazioa
ESTATUAREN EZAUGARRIAK
• ESTATUAK ERAKUNDEAK SORTZEN DITU BERE ERABAKIAK BETEARAZTEKO.
Estatua eta nazioa
ESTATUAREN EZAUGARRIAK
• ESTATUEK BEREIZTEKO IKURRAK DAUZKATE: BANDERA, HIMNOA, MONETA,…
• UNITATE POLITIKO ETA ADMINISTRATIBO INDEPENDIENTE ETA BURUJABEA DA.
• MUGA ARGIAK, ZEHATZAK DITU ETA NAZIOARTEAN ONARTUTA DAUDE.
• ESTATU BAKOITZAK BERE GOBERNU SISTEMA DAUKA ETA KANPO-HARREMAK ZUZENTZEN DITU.
Estatua eta nazioa
ESTATUA
• ESTATU BATEKO HERRITAR GUZTIEK GOBERNU ETA LEGE BERBERAK DITUZTE. HORREZ GAIN, ESKUBIDE ZEIN BETEBEHAR BERBERAK DAUZKATE (estatu demokratikoetan)
• ESTATUAK ERAKUNDEAK SORTZEN DITU BERE ERABAKIAK BETEARAZTEKO.
• ESTATUEK BEREIZTEKO IKURRAK DAUZKATE: BANDERA, HIMNOA, MONETA,…
ESTATUA ≠ HERRIA-NAZIOA
Estatua eta nazioa
• XIX.MENDEAN JAIOTAKO IDEIA.
• MUGA POLITIKORIK EZ DU GARRANTZIRIK KONTZEPTU HONETAN.
• BEREIZGARRI KOMUNAK DITUZTEN PERTSONEK OSATZEN DUTE NAZIOA.
• INGURU GEOGRAFIKO KOMUNA
• HIZKUNTZA BERBERA
Estatua eta nazioa
NAZIOAREN EZAUGARRIAK
• HIZKUNTZA BERBERA
• KULTURA
• OHITURA ETA LEGEAK
• IRAGAN HISTORIKOA
• ARRAZA EDO ETNIA
• ERLIJIO BERBERA,…
• LURRALDE BATEKOAK IZATEAREN SENTIMENDUA DUTE.
• ESTATU BATEN BARRUAN HERRI-NAZIO EZBERDINAK EGON DAITEZKE:
• ERRESUMA BATUAN: INGELESAK, ESKOZIARRAK, GALESTARRAK, IPAR-IRLANDARRAK.
• ESPAINIAN: GALIZIARRAK, EUSKALDUNAK, KATALUNIARRAK, VALENTZIARRAK.
• NAZIO GUZTIEK EZ DUTE ESTATUA OSATU.
Estatua eta nazioa
NAZIOAREN EZAUGARRIAK
ESTATUA ≠ HERRIA-NAZIOA
ESPAINIA EUSKAL HERRIAFRANTZIA
Estatua eta nazioa
Estatuaren eta nazioaren arteko aldeak: euskaldunak
FRANTZIA
ESPAINIA
Estatuaren eta nazioaren arteko aldeak: kurduak
Estatua eta nazioa
• ESTATUAK ALDATU/AGERTU/DESAGERTU EGITEN DIRA. NAZIOAK EZ.
Estatua eta nazioa
EUROPA XVI.mendean
Estatua eta nazioa
• ESTATUAK ALDATU/AGERTU/DESAGERTU EGITEN DIRA. NAZIOAK EZ.
EUROPA XX.mendearen erdialdean
Estatua eta nazioa
• ESTATUAK ALDATU/AGERTU/DESAGERTU EGITEN DIRA. NAZIOAK EZ.
EUROPA gaur egun
Estatua eta nazioaESTATU BERRIAK ETORKIZUNEAN:
•ESKOZIA? •QUEBEC? •KATALUNIA?•EUSKAL HERRIA?
Munduko mapa politikoa
Estatuen aniztasuna
BERDINAK DIRA GUZTIAK?GUZTIAK?
Estatuen aniztasuna
SORTZE-DATAK?
TAMAINA GEOGRAFIKOA?
BOTEREA?
ESTATUAREN
FUNTZIOAK
KLASIKOAKONGIZATEAREN
ESTATUA
ORDENA
PUBLIKOA
ZAINTZEA
LURRALDEA
BABESTEA
ERASOETATIK
NAZIOARTEKO
HARREMANAK
IZATEA
LEGEAK EGITEAEKONOMIA ETA
LAN-
HARREMANAK
ARAUTZEA
OSASUN
PUBLIKOA
HEZKUNTZA
PUBLIKOAPENTSIOAK ETA
LANGABETUENTZA
KO LANGUNTZAK
Estatuaren funtzioak
ARAUTZEA
POLIZIA ARMADA PARLAMENTUA
EKONOMIA
ETA OGASUN
MINISTERIOA
OSASUN
MINISTERIOA
HEZKUNTZA
MINISTERIOA
GIZARTE
SEGURANTZA
KANPO
ARAZOETAKO
MINISTERITZA
ESTATUKO
ERAKUNDEAK
Ongizatearen estatua: Espainiako aurrekontuaren sailak, 2007rako
Estatuaren funtzioak
Estatuaren funtzioak
ONGIZATEAREN ESTATUA
Estatu motak
IRIZPIDEAKSAILKAPENA
EGITEKO
AGINTEALORTU ETA
ERABILTZEKOERA
ERLIJIOARENGARRANTZIA
ESTATUBURUALURRALDE-
ADMINISTRAZIOA
Estatu motak
AGINTEA LORTU ETA ERABILTZEKO ERA
HERRITARREN PARTE-HARTZEA SISTEMAN
ESTATUDEMOKRATIKOA
ESTATUDIKTATORIALA
Estatu motak
ESTATUDEMOKRATIKOA
Estatu motak
ESTATUDEMOKRATIKOA
Baldintzak
Adin
nagusiko
guztiak
Aniztasun
politikoa
Programa
askatasunez
aurkeztea
Hauteskundeak
aldian behin
burutzea
Prozesuaren
gardetasuna
Galtzaileen
oposizio askea
Estatu motak
ESTATUDEMOKRATIKOA
BOTERE BANAKETA
LEGEGILEA
Botere honen bidez, guztiok era bereanbehartzen gaituztenlegeak onartzen
BETEARAZLEA
Legeak aplikatzeazeta herrialdeaadministratzeazarduratzen den
JUDIZIALA
Botere honen bidez, legeak haustealeporatutakoherritarrak epaitzen
Estatu motak
ESTATUDEMOKRATIKOA
legeak onartzendituzte herritarrenordezkariek.
PARLAMENTUA
ESTATUKO ERAKUNDE POLITIKOAK
arduratzen den boterea.
herritarrak epaitzenditu estatuak.
GOBERNUA AUZITEGIAK
Estatuaren botere bakoitza erakunde batek erabiltzen du, autoritate-gehiegikeriarik gerta ez dadin.
Estatu motak
ESTATUDEMOKRATIKOA
Demokraziako botereen arteko kontrolak
Estatu motak
ESTATUDEMOKRATIKOA
Estatu motak
ESTATUDEMOKRATIKOA
Estatu motak
ESTATUDIKTATORIALA
ESTATU
DEMOKRATIKOAK
ESTATU
AUTORITARIOAK
AGINTEAREN MUGAK
HERRITARREN ESKUBIDE
ETA ASKATASUNAK
SUBIRANOTASUNA
Estatu motak
SUBIRANOTASUNA
ANIZTASUN POLITIKOA ETA
IDEOLOGIKOA
AGINTE BERRITZEA
BOTERE BANAKETA
ESTATU DEMOKRATIKOAKESTATU AUTORITARIOAK/
DIKTATORIALAK
AGINTEAREN MUGAK
-Konstituzioa
-Legeak
-Agintea duenak ez du mugarik
HERRITARREN ESKUBIDE ETA
ASKATASUNAK
SUBIRANOTASUNA
Estatu motak
SUBIRANOTASUNA
ANIZTASUN POLITIKOA ETA
IDEOLOGIKOA
AGINTE BERRITZEA
BOTERE BANAKETA
ESTATU DEMOKRATIKOAKESTATU AUTORITARIOAK/
DIKTATORIALAK
AGINTEAREN MUGAK
-Konstituzioa
-Legeak
-Agintea duenak ez du mugarik
HERRITARREN ESKUBIDE ETA
ASKATASUNAK
-Era zabalean ulertuta
-Berdinak herritar guztientzat
-Era murriztuan ulerturik
-Betebehar ugari eta eskubide gutxi
SUBIRANOTASUNA
Estatu motak
SUBIRANOTASUNA
ANIZTASUN POLITIKOA ETA
IDEOLOGIKOA
AGINTE BERRITZEA
BOTERE BANAKETA
ESTATU DEMOKRATIKOAKESTATU AUTORITARIOAK/
DIKTATORIALAK
AGINTEAREN MUGAK
-Konstituzioa
-Legeak
-Agintea duenak ez du mugarik
HERRITARREN ESKUBIDE ETA
ASKATASUNAK
-Era zabalean ulertuta
-Berdinak herritar guztientzat
-Era murriztuan ulerturik
-Betebehar ugari eta eskubide gutxi
SUBIRANOTASUNA
-Nazionala/ herriarena: agintea
herritik dator.
-Persona batena
-Batzuetan estatu-kolpe baten
Estatu motak
SUBIRANOTASUNA herritik dator. -Batzuetan estatu-kolpe baten
eraginez lortua
ANIZTASUN POLITIKOA ETA
IDEOLOGIKOA
AGINTE BERRITZEA
BOTERE BANAKETA
ESTATU DEMOKRATIKOAKESTATU AUTORITARIOAK/
DIKTATORIALAK
AGINTEAREN MUGAK
-Konstituzioa
-Legeak
-Agintea duenak ez du mugarik
HERRITARREN ESKUBIDE ETA
ASKATASUNAK
-Era zabalean ulertuta
-Berdinak herritar guztientzat
-Era murriztuan ulerturik
-Betebehar ugari eta eskubide gutxi
SUBIRANOTASUNA-Nazionala/ herriarena: agintea
herritik dator.
-Persona batena
Estatu motak
SUBIRANOTASUNA herritik dator.
ANIZTASUN POLITIKOA ETA
IDEOLOGIKOA
-Badago
-Ideologia ezberdinetako alderdi
politikoak, egunkariak, aldizkariak,
telebista kateak,…
-Ez dago
-Zentsura dago. Iritzi askatasunik ez
dago eta gobernuaren kontrako
adierazpenak debekatuta daude.
AGINTE BERRITZEA
BOTERE BANAKETA
ESTATU DEMOKRATIKOAKESTATU AUTORITARIOAK/
DIKTATORIALAK
AGINTEAREN MUGAK
-Konstituzioa
-Legeak
-Agintea duenak ez du mugarik
HERRITARREN ESKUBIDE ETA
ASKATASUNAK
-Era zabalean ulertuta
-Berdinak herritar guztientzat
-Era murriztuan ulerturik
-Betebehar ugari eta eskubide gutxi
SUBIRANOTASUNA-Nazionala/ herriarena: agintea
herritik dator.
-Persona batena
Estatu motak
SUBIRANOTASUNA herritik dator.
ANIZTASUN POLITIKOA ETA
IDEOLOGIKOA
-Badago
-Ideologia ezberdinetako alderdi
politikoak, egunkariak, aldizkariak,
telebista kateak,…
-Ez dago
-Zentsura dago. Iritzi askatasunik ez
dago eta gobernuaren kontrako
adierazpenak debekatuta daude.
AGINTE BERRITZEA
-Legeek markatzen duten
maiztasunaz
-Hauteskundeen bidez
-Ez da berrizten
-Agintariak nahi duenera arte
(askotan hil arte) mantentzen du.
BOTERE BANAKETA
ESTATU DEMOKRATIKOAKESTATU AUTORITARIOAK/
DIKTATORIALAK
AGINTEAREN MUGAK
-Konstituzioa
-Legeak
-Agintea duenak ez du mugarik
HERRITARREN ESKUBIDE ETA
ASKATASUNAK
-Era zabalean ulertuta
-Berdinak herritar guztientzat
-Era murriztuan ulerturik
-Betebehar ugari eta eskubide gutxi
SUBIRANOTASUNA-Nazionala/ herriarena: agintea
herritik dator.
-Persona batena
Estatu motak
SUBIRANOTASUNA herritik dator.
ANIZTASUN POLITIKOA ETA
IDEOLOGIKOA
-Badago
-Ideologia ezberdinetako alderdi
politikoak, egunkariak, aldizkariak,
telebista kateak,…
-Ez dago
-Zentsura dago. Iritzi askatasunik ez
dago eta gobernuaren kontrako
adierazpenak debekatuta daude.
AGINTE BERRITZEA
-Legeek markatzen duten
maiztasunaz
-Hauteskundeen bidez
-Ez da berrizten
-Agintariak nahi duenera arte
(askotan hil arte) mantentzen du.
BOTERE BANAKETA
-Bai
-Hiru botere:
-Legegilea
-Betearazlea
-Judiziala
-Ez dago botere banaketarik
-Botere kontzentrazio ikaragarri
handia dago.
Estatu motak
ERLIJIOAREN GARRANTZIA
ESTATULAIKOAK
ESTATUKONFESIONALAK
ESTATUTEOKRATIKOALAIKOAK KONFESIONALAK TEOKRATIKOA
Politika eta erlijioa islamiar herrialdeetan
Estatu motak
Estatu motak
ESTATUBURUA NOR DEN
MONARKIA ERREPUBLIKA
EZBAI EZBAI
EZBAI EZBAI
DIKTADURADEMOKRAZIA
Pertsona guztiek izan behar dute
hauteskundeetara aurkezteko aukera.
Beren ordezkariak hautatzeko botoa
emateko aukera izan behar dute
herritarrek.
HERRITARREN
Jarduera: diktadura ala demokrazia?
Estatu motak
EZBAI EZBAI
EZBAI EZBAI
EZBAI EZBAIHauteskundeen emaitzak ezin dira aldatu.
Hauteskundeak aldian-aldian egin behar
dira.
Hautagai guztiek izan behar dute beren
programak askatasunez azaltzeko aukera.
HERRITARREN PARTE-
HARTZEA
DIKTADURADEMOKRAZIA
Estatuko hiru botereak (legegilea,
betearazlea eta judiziala) erakunde
independenteek erabiltzen dituzte,
nagusikeriarik gerta ez dadin.
BOTEREEN
BANAKETA
EZBAI EZBAI
Jarduera: diktadura ala demokrazia?
Estatu motak
Pertsonen eskubideak urratuko ez direla
bermatzen da.
Konstituzioak herritarren eskubideak eta
betebeharrak arautzen ditu eta erakundeek
nola funtzionatu behar duten zehazten du.
Herritar guztiek errespetatu behar dituzte
legeak, baita politikariek ere.
ZUZENBIDE-
ESTATUA
EZBAI EZBAI
EZBAI EZBAI
EZBAI EZBAI
Estatu motak
LURRALDE ADMINISTRAZIOA
• ESTATUAK UNITATE ADMINISTRATIBO TXIKIAGOAK SORTZEN DITULURRALDEA ERREZAGO ADMINISTRATZEKO.
• IZENAK EZBERDINAK DIRA LURRALDEKA
• ESPAINIAREN KASUAN:
• UDALERRIAK• UDALERRIAK
• PROBINTZIAK
• AUTONOMIA-ERKIDEGOAK
• BI ERAKUNDE MOTA
• ESTATU-ERAKUNDEA
• ESKUALDE- eta
TOKI-ERAKUNDEAK
Estatu motak
LURRALDE ADMINISTRAZIOA
Estatu deszentralizatu baten administrazio-banaketa: Espainia
Estatu motak
Estatuen arteko harremanak
BAKETSUAK EDO GATAZKATSUAK
•INTERES EKONOMIKOAK•INTERES KULTURALAK•INTERES POLITIKOAK•INTERES MILITARRAK•….
ITUNAK edoHITZARMENAK
Estatuen arteko harremanak
HELBURU
NAZIOARTEKO ERAKUNDEAK
•Guztien intereseko gaiak aztertzea
EREMUGEOGRAFIKOA
•MUNDU OSOAN
•ESTATU GUTXI
BATZUEN ARTEAN
•NBE
•EB
HELBURUNAGUSIAK
•Guztien intereseko gaiak aztertzea
•Horien inguruko erabakiak hartzea
•Gatazkei irtenbidea bilatzea
•ERAKUNDE
MILITARRAK
•ERAKUNDE
EKONOMIKOAK•NATO •LPEE
GKE, gobernutik bereizitako erakundeak
Estatuen arteko harremanak
NBE
ARAZOAK
•BETO ESKUBIDEA (AEB, Errusia, Txina, Erresuma Batua eta Frantzia)
•BEREZKO FINANTZIAZIORIK ETA ARMADARIK EZ IZATEAARMADARIK EZ IZATEA
NBEren aurrekontuan diru gehien jartzen duten herrialdeak
NBE