of 19
8/18/2019 oracións bipolares (teoría+ejerc)
1/19
O termo “bipolar” designa a característica máis salientable deste tipo de
oracións: están formadas por dous “polos” ou dúas partes –que son sempre
dúas cláusulas- que se necesitan mutuamente, de non ser así, o resultado
que obteriamos sería unha oración agramatical.
Cada unha das súas partes realiza unha función e tal e como veremos
deseguido, recibe un nome determinado.
Dentro das oracións bipolares incluímos as condicionais, as concesivas, as
causais, as consecutivas, as comparativas e as adversativas1.
Toda oración bipolar leva consigo un nexo, que sempre ha de ser
necesariamente unha conxunción ou unha locución conxuntiva, que serve de
vencello de ambos “polos”.
A continuación iremos presentando as oracións bipolares, salientando as
súas peculiaridades e os nexos que as caracterizan como tales.
8/18/2019 oracións bipolares (teoría+ejerc)
2/19
Están formadas por dous elementos que reciben os nomes de “causa” e
“efecto” e entre os dous establécese unha relación de interdependencia.
O nexo de unión é sempre una conxunción ou unha locución conxuntiva das
que presentamos a continuación: como, como queira que, dado que, pois,
pois que, por causa de que, por culpa de que, por mor de que, porque, posto
que, que, visto que, xa que.
Vexamos algúns exemplos:
A orde de colocación de cada unha das funcións vén dada pola presenza do
nexo na oración, tal e como veremos nas dúas oracións analizadas.
7 C t l d O d Ri
6. Xa que ninguén di nada, deixarémolo quedar así.
5. Visto que non hai máis alegacións, procederemos á votación.4. Voume pois 2 non teño nada máis que facer por aquí.
3. Non puido opinar nada sobre ese asunto, dado que non estivera
presente e non tiña nada que comentar ao respecto.
2. Como non había nada para a cea, fixo unha empanada de carne.1. Díxollo porque pensou que era o mellor naquel momento
8/18/2019 oracións bipolares (teoría+ejerc)
3/19
ORACIÓN BIPOLAR CAUSAL
CAUSA
conx
CLAÚSULA
PREDICADO CD
CLAÚSULA
CCCPREDICADO
NEXO
vbvb
CLAÚSULA
CCT
NEXO CLÁUSULA
PREDICADO CI CD
PREDICADO CD
FN
NomDet
vb dem subst vb p.per conx
EFECTO
p.per
CANDO REMATES ESE TRABALLO DIMO PORQUE NECESITO FALAR CONTIGO
3
8/18/2019 oracións bipolares (teoría+ejerc)
4/19
ORACIÓN BIPOLAR CAUSAL
NEXO
PREDICADO
vb
PREDICADO
p.per
CD
CLAÚSULA
CD
CLAÚSULA
EFECTO
PREDICADOFN
Nom Det
CD
CLAÚSULA
CAUSA
conx vbvb
indef subst
COMO TIÑA TEMPO ABONDO, DECICIU MERCALO
4
8/18/2019 oracións bipolares (teoría+ejerc)
5/19
NEXO
CCT
CD
PREDICADO
Loc. conx.
CLAÚSULA
vbvbp.per
PREDICADO
conx
CLÁUSULANEXO
EFECTO
ORACIÓN BIPOLAR CAUSAL
CAUSA
PREDICADO
NEXO
vb
PREDICADO
FN
Det Nom
subst art
CD
conx
CLÁUSULA
CDCLAÚSULA
vb
CANDO A VEXAS DESCÚLPATE, XA QUE CREO QUE METICHES A ZOCA.
5
8/18/2019 oracións bipolares (teoría+ejerc)
6/19
6
subst prep
Director Termo
Frase preposicional
ATRIBUTOPREDICADO
CLAÚSULA
vb
CAUSA EFECTO
subst
PREDICADOCCN
subst prep
Director Termo
Frase preposicional
ATRIBUTOSUX
CLAÚSULA
NEXO
ORACIÓN BIPOLAR CAUSAL
CASTELAO NON ERA DE OURENSE, QUE ERA DE RIANXO
conx vbadv
8/18/2019 oracións bipolares (teoría+ejerc)
7/19
Están formadas por dous elementos que reciben os nomes de “antítese” e “tese”
e entre os dous establécese unha relación de interdependencia.
O nexo de unión é sempre una conxunción ou unha locución conxuntiva das que
presentamos a continuación: a pesar de que, a pouco que, aínda que, anque, así,
ben que, inda que, máis que, mal que, mesmo que, nin que, pese a que, por ( +
adx.) que, por máis que, por moito que, por pouco que, malia, malia que
Vexamos algúns exemplos:
A orde de colocación de cada unha das funcións vén dada pola presenza do nexo
na oración, tal e como veremos nas dúas oracións analizadas.
7 El di é ll l d bí i b
6. Por pouco que che pareza, o estudar hache valer sempre na vida.
5. Próbao, mal que che custe facelo.4. Non o deu feito, malia que o intentou en moitas ocasións.
3. Non che vai facer caso ningún, por máis que lle insistas.
2. Malia chegar tarde, conseguiu entrar na función.
1. Aínda que pareza mentira, ponse encarnada cando a miran.
8/18/2019 oracións bipolares (teoría+ejerc)
8/19
ANTÍTESE TESE
CLAÚSULA
vb
PREDICADOPTIVO
CCT
adxectivo
NEXO CLÁUSULA
CD PREDICADO
conxp.per vb
NEXO
Loc. conx.
CLAÚSULA
ATRIBUTO
PREDICADO
vb
ORACIÓN BIPOLAR CONCESIVA
subst
AÍNDA QUE PAREZA MENTIRA PONSE ENCARNADA CANDO A MIRAN.
8
8/18/2019 oracións bipolares (teoría+ejerc)
9/19
NEXO
ORACIÓN BIPOLAR CONCESIVA
CI CCN
adv p.per
PREDICADOFN
Nom Det
CD
CLAÚSULA
TESE
PREDICADO
p.per vb
CI
CLAÚSULA
ANTÍTESE
Loc. conx.
indef subst Per. vb
NON CHE VAI FACER CASO NINGÚN, POR MOITO QUE LLE INSISTAS
9
8/18/2019 oracións bipolares (teoría+ejerc)
10/19
POR MOITO QUE DIGAS QUE NON CHE GUSTA A SAIA QUE MERQUEI, PENSO POÑELA MOITAS VECES
ORACIÓN BIPOLAR CONCESIVA
ANTÍTESE NEXO TESE
CLAÚSULA
PREDICADO CD
CLÁUSULANEXO
vb
CCN CI PREDICADO
FNDet Nom
F. SUBST
Núcleo Modificador
CLÁUSULACD PREDICADO
adv
conx
p.per vb
vb
vb
p.rel
art subst
SUXPREDICADO CCC
FN
Det Nom
indef
p.per
CD
vb
subst
CDCLÁUSULA
PREDICADO
CLAÚSULA
Loc. conx.
10
8/18/2019 oracións bipolares (teoría+ejerc)
11/19
ORACIÓN BIPOLAR CONCESIVA
NEXO ANTÍTESE ANTÍTESE
Loc. conx.
CLAÚSULA
PREDICADO CD
NEXO CLÁUSULA
CCN CI PREDICADO CCM SUX
conxadv p.per vb adv
FN
Det Nom
F. SUBST
Núcleo Modificador
CLÁUSULACD PREDICADO
p.rel vbvb
vb
PREDICADO
conx
PREDICADO
Per. vbNúcleo
p.per
CLÁUSULASUX CD
p.per p.rel vb
PRED
Modificador
F. SUBST
SUX
NEXO CLÁUSULA
CD
CLAÚSULA
art subst
AÍNDA QUE PENSES QUE NON LLE QUEDA BEN A CAMISA QUE MERCOU, LEMBRA QUE VAI SER EL3 QUEN A POÑA.
3 Repara no suxeito da cláusula substantiva en función CD é o pronome persoal “el” e de aí sae a cláusula de relativo do MOD da F.SUBST.
11
8/18/2019 oracións bipolares (teoría+ejerc)
12/19
12
PREDICADO CI
vb p.per
CD
CLAÚSULA
ANTÍTESE
MAL QUE CHE PESE, COMUNÍCALLO
NEXO ANTÍTESE
ORACIÓN BIPOLAR CONCESIVA
PREDICADOCI
CLAÚSULA
vbp.per
Loc. conx.
8/18/2019 oracións bipolares (teoría+ejerc)
13/19
Están formadas por dous elementos que reciben os nomes de “condicionante” e
“condicionado” e entre os dous establécese, coma no caso de toda oración
bipolar, unha relación de interdependencia.
O nexo de unión é sempre una conxunción ou unha locución conxuntiva das que
presentamos a continuación: a menos que, a nada que, catar que, con se,
quitando que, quitando se, a non ser que, a pouco que, agás que, agás se,
bardante que, cando, caso de que, con que, con tal de que, con tal que, de non
ser que, en caso de que, excepto que, excepto se, onda non, quitado que, quitado
se, sacado que, sacado se, sacando que, sacando se, salvo que, salvo se, se,
sempre que, senón que.
Vexamos algúns exemplos:
A orde de colocación de cada unha das funcións vén dada pola presenza do nexo
na oración, tal e como veremos nas dúas oracións analizadas.
2. En caso de que teñas algunha dúbida co programa que vés de instalar, non
dubides en comunicarma.
1. Se decides apuntarte a ese curso, dimo para solicitarche a preinscrición.
8/18/2019 oracións bipolares (teoría+ejerc)
14/19
COMO NON CHEGUES CEDO, NON TE VOU ESPERAR PORQUE TEÑO PRÉSA
ORACIÓN BIPOLAR CONDICIONAL
adv vb
CCTPREDICADOCCN
CLAÚSULA
CONTE NEXO
NEXO
CLAÚSULA
CCN CD
Per. vbp.per adv conx
PREDICADO
EFECTO
vb
PREDICADO CD
CLAÚSULA
CAUSA
ORACIÓN BIPOLAR CAUSAL
CONDO
conx
adv subst
14
8/18/2019 oracións bipolares (teoría+ejerc)
15/19
CONTE CONDO
CDPREDICADOCCM PTIVOPREDICADO CDCLAÚSULA CLAÚSULA
Loc. conx.
NEXO
ORACIÓN BIPOLAR CONDICIONAL
CLÁUSULA
vbp.per
PREDICADOCD
conx
NEXO
adv vb p.per vb adxectivo
EN CASO DE QUE REALMENTE CREAS QUE O PRECISAS, CÓLLEO EMPRESTADO
15
8/18/2019 oracións bipolares (teoría+ejerc)
16/19
ORACIÓN BIPOLAR CONDICIONAL
conx
CONTE CONDO
PREDICADO CD
CLÁUSULANEXO
indef
vb
CD PREDICADO
p.per
FN
subst
NomDet
SUX
vb
conx
CCN
CLAÚSULA CLAÚSULA
adv
PREDICADO
CLÁUSULA
PREDICADO
vb vb
CD
FNNomDet
art subst
CDCCM
NEXO
adv
SE REALMENTE DECIDISEN FACER A PROBA, NON CONSEGUIRÍAN QUE MOITAS PERSOAS A PASASEN
16
8/18/2019 oracións bipolares (teoría+ejerc)
17/19
ORACIÓN BIPOLAR CONDICIONAL
CONTE NEXO
Loc. conx.
CONDO
CLAÚSULA CLAÚSULA
PREDICADO CD
CLÁUSULA
PREDICADO CD
CLÁUSULA
PREDICADO
CLÁUSULANEXO
SUX
p.ind vb
conx
PREDICADO
CD
CCCPREDICADO
p.per
CI
vb
CCM
adv vbvb
vb adv
EN CASO DE QUE REALMENTE CONSEGUISE FACERLLES ESTUDAR MÁIS, CONSEGUIRÍA QUE MOITOS MELLORASEN
17
8/18/2019 oracións bipolares (teoría+ejerc)
18/19
Loc. conx.
NEXO
ORACIÓN BIPOLAR CONDICIONAL
CDPREDICADOCCNCLAÚSULA
CONDO
PREDICADO
subst prep
Director Termo
Frase preposicionalSUPLEMENTO
CLÁUSULA
CDPREDICADOCLAÚSULA
CONTE
adv vb subst vb
vb
NON TEN SOLUCIÓN, A MENOS QUE INTENTE CAMBIAR DE ACTITUDE18
8/18/2019 oracións bipolares (teoría+ejerc)
19/19
19