•mas
que
..
..
Inm
uniz
ació
nde
Var
icel
a
Dra
. San
dra
Bel
trán
Hig
uera
Infe
ctól
oga
pedi
atra
Org
aniz
ació
nS
anita
sIn
tern
acio
nal
Mie
mbr
oA
CIN
–S
LIP
E
Var
icel
a
Sus
cept
ibili
dad
a la
infe
cció
n un
iver
sal
Inci
denc
ia/p
aís=
coho
rte
de n
acid
os
vivo
s
Man
ual d
e va
cuna
s en
ped
iatr
ia20
02 S
LIP
E In
fect
Dis
Clin
NA
2001
; 15(
1) –
Siv
igila
2010
Var
icel
a
•P
ráct
icam
ente
todo
s lo
s in
divi
duos
se
infe
ctan
en
el c
urso
de
su
vida
•>
90
% d
e la
pob
laci
ón h
a pa
deci
do la
enf
erm
edad
ant
es
de lo
s 15
año
s•
Máx
ima
inci
denc
ia e
ntre
los
2 y
los
8 añ
os
•P
orce
ntaj
e de
infe
ccio
nes
subc
línic
as→
4 %
•In
mun
idad
gen
eral
men
te d
e po
r vi
da, a
unqu
e en
oc
asio
nes
pued
e oc
urrir
rei
nfec
ción
en
inm
unoc
ompe
tent
es•
10 %
de
muj
eres
fért
iles
nopo
seen
ant
icue
rpos
an
tivar
icel
a, p
or lo
que
son
sus
cept
ible
s de
con
trae
r va
ricel
a du
rant
e el
em
bara
zo c
on u
na in
cide
ncia
de
0,1
a 0,
7 po
r 1.
000
naci
dos
vivo
s
Var
icel
a C
ongé
nita
•T
rasm
isió
n al
feto
→25
% d
e lo
s ca
sos
y de
es
tos,
la m
itad
pres
enta
ser
olog
ía p
ositi
va p
ost
nata
l. •
1 -
3 %
de
emba
razo
s co
n va
ricel
a→pr
esen
tará
n E
nfer
med
ad m
ultiv
isce
ralg
rave
lo c
ual e
quiv
ale
a 1-
2 ca
sos
por
100.
000
naci
dos
vivo
s, d
e és
tos
niño
s el
25
% fa
llece
ant
es d
e cu
mpl
ir un
año
Inci
denc
ia V
aric
ela
•M
undi
al:
60 m
illon
es d
e nu
evos
cas
os/a
ño–
57 m
illon
es c
orre
spon
derí
an a
niñ
os.
•H
erpe
s zo
ster
→5.
200.
000
nuev
os c
asos
/año
•E
dad
med
ia →
±4 a
ños.
•
50 %
ant
es d
e lo
s ci
nco
años
y 9
0 %
ant
es d
e lo
s 12
año
s.•
Am
éric
a L
átin
ay
Car
ibe
en <
15 a
ños→
42,9
ca
sos/
1.00
0 in
divi
duos
. M
orta
lidad
fue
rela
tivam
ente
baj
a en
los
años
eva
luad
os: 0
,5
mue
rtes
por
mill
ón d
e ni
ños
entr
e 5
y 14
año
s.
Var
icel
a–
Car
acte
ríst
icas
Clín
icas
•A
ltam
ente
cont
agio
sa:
–70
–90%
tasa
de a
taqu
ese
cund
ario
1,2
•T
rans
mis
ión:
3,4
–In
hala
ción
de p
artíc
ulas
infe
ccio
sas
–C
onta
cto
dire
cto
con
lesi
ones
–T
rans
plac
enta
ria
•S
ínto
mas
gene
rale
s(d
uran
5–7
días
o m
ás):
3,4
–E
xant
ema
prur
igin
oso
(has
ta50
0 le
sion
esen
2–4
bro
tes,
1,5
00 e
n ca
sos
grav
es)
–F
iebr
e–
Mal
esta
r
•M
ásse
vera
en a
dulto
squ
een
niñ
os5
1 Ros
s N
Eng
lJ M
ed 1
962;
267:
369–
76; 2
Sew
ard
et a
l. JA
MA
200
4;29
2:70
4–8;
3G
ersh
on e
t al.
In:
Plo
tkin
et a
l. ed
s. V
acci
nes
2004
:784
–823
; 4M
acar
tney
et a
l. J
Pae
diat
rC
hild
Hea
lth 2
005;
41:5
44–5
2;
5 Mar
in e
t al.
J In
fDis
2008
;197
Sup
pl2
:94–
100.
Var
icel
a–
No
es u
naen
ferm
edad
beni
gna
•Lo
s ca
sos
no c
ompl
icad
osoc
asio
nan
mal
esta
ry
mol
estia
cons
ider
able
s
•C
ompl
icac
ione
spo
tenc
ialm
ente
grav
es:
–O
curr
enen
2–6
% d
e lo
sin
divi
duos
infe
ctad
os1,
2
–La
may
oría
suce
deen
indi
vidu
ospr
evia
men
tesa
nos3
–5
•A
vec
espu
ede
ser
fata
l6
1 Deg
uen
et a
l. J
Epi
dem
iolC
omm
unity
Hea
lth19
98;5
2 S
uppl
1:4
6–9;
2 Wag
enpf
eil e
t al.
Clin
Mic
robi
olIn
fect
200
4;10
:425
–30;
3 G
alil
et a
l.P
edia
trIn
fect
Dis
J 20
02;2
1:93
1–5;
4B
oelle
& H
ansl
ikE
pide
mio
lInf
ect 2
002;
129:
599–
606;
5B
onho
effe
r et
al.
Eur
J P
edia
tr20
05;1
64:3
66–7
0; 6
Hei
ning
er &
Sew
ard
Lanc
et 2
006;
368:
1365
–76.
37%
25%
12%
5%
6%
15%
Infe
ccio
nes
inva
siva
spi
el/te
j. bl
ando
sC
ompr
omis
oS
NC
Des
hidr
atac
ión
Dol
orse
vero
Tras
torn
oco
agul
ació
nO
tro
Com
plic
acio
nes
de v
aric
ela
en
niño
spr
evia
men
tesa
nos5
Pie
l y T
ej. B
land
os
La in
fecc
ión
por
varic
ela
es u
na fo
rma
de a
dqui
rir in
mun
idad
...
...pe
ro la
s co
mpl
icac
ione
s pu
eden
ser
gra
ves
en <
18
años
Neu
roló
gico
Res
pira
torio
Infe
ccio
nes
de p
iel y
tej.
blan
dos:
45
–57
%
Com
plic
acio
nes
del S
NC
: 15
–18
%
Com
plic
acio
nes
resp
irato
rias:
10
–14
%
Per
ters
onC
L. E
t al.
Jped
1996
P
rebl
udS
R,
Ore
stei
nW
A. P
edIn
fD
is19
84Ja
ckso
n M
A e
t al.
J In
fec
Dis
. 199
2
Car
gade
la v
aric
ela
•C
ompl
icac
ione
sgr
aves
(in
cluy
endo
mue
rte)
•Im
pact
oen
el n
iño
infe
ctad
o
•Im
pact
oso
bre
la fa
mili
a
•C
osto
sm
édic
osdi
rect
os:
–C
osto
anua
la p
agad
ores
de s
alud
: €78
mill
ones
1
•C
osto
sin
dire
ctos
(no
méd
icos
)
–C
osto
anua
lpar
ala
soc
ieda
d: €
187.
5 m
illon
es1
1 Ban
z et
al.
Eur
J H
ealth
Eco
n 20
04;5
:46–
53.
Tas
as y
núm
ero
de c
asos
de
varic
ela
Col
ombi
a 20
00 -
2008
Fue
nte:
Siv
igila
indi
vidu
al 2
001
-20
07 S
ivig
ilain
divi
dual
200
8/ I
nfov
ac
N=
375
404
caso
s. P
rom
edio
anu
al: 4
1.71
1 ca
sos/
año
, con
un
mín
imo
de 2
9.11
5 ca
sos
en e
l 200
1 y
un m
áxim
o de
69.
695
caso
s en
el 2
007
Ent
re lo
s añ
os 2
008
y 20
12 s
e no
tific
aron
un
tota
l de
434.
409
caso
s, c
on u
n pr
omed
io d
e 86
.881
por
año
Cas
os d
e V
aric
ela
por
gru
po d
e ed
adC
olom
bia
-P
erío
do e
pide
mio
lógi
co X
II/20
14
565
ges
tant
es
Pro
porc
ión
de in
cide
ncia
de
varic
ela
en la
pob
laci
ón
gene
ral
dist
ribui
do p
or e
ntid
ad te
rrito
rial.
Per
iodo
epi
dem
ioló
gico
XII,
añ
o 20
14. C
olom
bia
Inci
denc
ia e
n C
olom
bia
en p
obla
ción
gen
eral
→20
6,5
caso
s po
r ca
da 1
00.0
00 h
abita
ntes
, don
de e
l 27,
7 %
(10
) de
las
entid
ades
terr
itoria
les
supe
raro
n la
inci
denc
ia n
acio
nal.
Pro
porc
ión
de in
cide
ncia
de
varic
ela
en M
enor
es d
e 5
año
s di
strib
uido
por
ent
idad
terr
itoria
l. P
erio
do e
pide
mio
lógi
co X
II,
año
2014
. Col
ombi
a
Inci
denc
ia e
n C
olom
bia
en m
enor
es d
e 5
año
s→72
3,9
caso
s po
r ca
da 1
00.0
00 n
iños
men
ores
de
cinc
o añ
os, d
onde
el
16,
6 %
(6)
de
las
entid
ades
terr
itoria
les
supe
raro
n la
in
cide
ncia
nac
iona
l.
20
14
Leta
lid
ad
•0.0
2%
(19
/47
66
17
87
)
•36
.8%
era
n<
5
añ
os
Tasa
de
ho
spit
ali
zaci
ón
•1.2
% (
12
27
)
•Ma
yor
en
<5
añ
os
Mo
rta
lid
ad
de
Va
rice
la –
Co
lom
bia
Rec
omen
daci
ónde
la O
MS
par
a V
aric
ela
•D
ebe
cons
ider
arse
la in
mun
izac
ión
de
rutin
aen
la n
iñez
cont
ra
varic
ela
en
país
esen
don
de:
–V
aric
ela
sea
un p
robl
ema
de s
alud
públ
ica
y so
cioe
conó
mic
ore
lativ
amen
teim
port
ante
–S
e te
nga
acce
soa
la v
acun
a–
Sea
pos
ible
logr
arco
bert
uras
alta
sy
sost
enid
as(8
5%-9
0%)
WH
O p
ositi
on p
aper
, Var
icel
lava
ccin
es. 1
998,
73,
241
-248
. Ava
ilabl
e at
http
://w
ww
.who
.int/i
mm
uniz
atio
n/w
er
Vac
unac
ión
univ
ersa
l de
rutin
aco
ntra
var
icel
a(V
UR
):
esqu
ema
de u
nado
sis
Vac
unac
ión
para
var
icel
a R
utin
aria
: U
SA
Ped
iatr
ics
2008
;122
;e74
4-e7
51
↓ ↓↓↓
VU
R c
ontr
a va
ricel
aen
niñ
osde
1–4
año
sen
los
EU
A –
redu
cció
nen
la in
cide
ncia
•In
cide
ncia
glob
al d
e va
ricel
a19
99–2
005 ↓ 8
9.8%
1
Año
Númerode casosde varicela2
400
300
100 0
200
600
500
1995
1997
1996
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
VU
R
1 Gur
is e
t al.
J In
fect
Dis
2008
;197
Sup
pl2
:71–
5; 2
CD
C In
: Eds
Atk
inso
n et
al.
Epi
dem
iolo
gy a
nd p
reve
ntio
n of
vac
cine
-pre
vent
able
dis
ease
s 20
07:1
75–9
6
Info
de
pobl
ació
nde
Val
le d
el
Ant
ílope
~35
0,00
0 (2
004)
92%
cob
ertu
rade
la v
acun
a(2
005)
VU
R, v
acun
ació
nun
iver
sal
de r
utin
a
Vac
unac
ión
Rut
inar
ia V
aric
ela
US
A a
tenc
ión
méd
ica
Del
per
iodo
prev
ioa
la
vacu
naci
ón(1
994–
1995
) a
2002
, ent
re 1
–19
años
:–
Hos
pita
lizac
ione
s↓ 8
8%
(de
2.3
a 0.
3 po
r10
0,00
0 ha
bita
ntes
)
–V
isita
sam
bula
toria
s↓ 5
9%(d
e 21
5 a
89 p
or10
0,00
0 ha
bita
ntes
)
•M
ayor
impa
cto
en <
1 añ
o
•G
asto
méd
ico
dire
cto
anua
l ↓ 7
4%
(De
$US
D 8
4.9
mill
ones
a $U
SD
22.
1 m
illon
es)
Zho
u et
al.
JAM
A 2
005;
294:
797–
802.
Ext
raid
ode
Plo
tkin
Vac
cine
s5t
h e
ditio
n
UM
V
Qui
an e
t al.
Abt
ract
, 27t
hE
SP
ID, J
une
2009
, Bru
ssel
s
Uru
guay
: Red
ucci
ónen
vis
itas
ambu
lato
rias
por
varic
ela
87%
R
educ
ción
81
% d
e
redu
cció
nen
toda
sla
sed
ades
***
*p<
0.05
, ***
p<0.
001
Ped
iatr
ics
2011
;128
;214
Mar
in M
, et
al.
Ped
iatr
ics
2011
;128
;214
Impa
cto
de 1
dos
is d
e V
aric
ela
–US
A
2007
(P
edia
tric
s20
11; 1
28:2
14)
•85
% d
e ef
ectiv
idad
en p
reve
nir
Var
icel
a•
May
or e
fect
ivid
ad→
97%
–100
% e
n pr
even
ción
de c
asos
seve
ros
de v
aric
ela
•N
iños
vac
unad
os c
on 1
dos
is v
s no
vac
unad
os:
�13
vec
esm
enos
opor
tuni
dad
de te
ner
enfe
rmed
adm
oder
ada
a se
vera
(≥50
lesi
ones
dérm
icas
) �
50%
men
osde
ser
rep
orta
doco
mo
com
plic
ació
n�
↓67%
pro
babi
lidad
de s
er h
ospi
taliz
ados
•S
ólo
2 m
uert
espo
rva
ricel
aen
niñ
osva
cuna
dos
(1
con
este
roid
esy
el o
tro
cond
ició
n de
mal
igni
dad)
Ped
iatr
ics
2011
;128
;214
Impa
cto
de la
VU
R c
ontr
a va
ricel
aen
ot
ros
país
es•
Sic
ilia,
Ital
ia (
VU
R d
e un
ado
sis
intr
oduc
ida
en
2003
)1
–In
cide
ncia
de v
aric
ela
por
1,00
0 añ
ospe
rson
a ↓ 8
0%
(De
50.5
en
2005
a 1
0.2
en e
l prim
er tr
imes
tre
de
2007
)
•A
lem
ania
(VU
R d
e un
ado
sis
intr
oduc
ida
en
2004
)3
–C
asos
por
méd
ico
repo
rtad
osví
asi
stem
ade
vi
gila
ncia
cent
inel
ade
clin
aron
de 1
7 a
9 (
2005
-200
7)
1 Ciri
min
na e
t al.
Pre
sent
ed a
t ES
PID
May
13-
16, 2
008,
Gra
z, A
ustr
ia [a
bstr
act];
2Q
uian
et
al. A
rch
Dis
Chi
ld 2
008;
93:8
45–5
0; 3
Sie
dler
& A
rndt
Pre
sent
ed a
t ES
PID
May
13-
16,
2008
, Gra
z, A
ustr
ia [a
bstr
act].
VU
R, v
acun
ació
nun
iver
sal
de r
utin
a
Esq
uem
ade
dos
dos
is: U
naes
trat
egia
óptim
apa
raun
am
ejor
prot
ecci
ón
Fal
lapr
imar
iade
la v
acun
ació
n(“
no r
espu
esta
”)F
acto
res
de
Rie
sgo:
•
Rie
sgo
pote
ncia
les
de
1.4
si
es v
acun
ado
ante
s de
los
15 m
eses
–E
ficac
iava
cuna
l<15
mes
es: 7
3%
–E
ficac
iava
cuna
l≥15
mes
es:9
9%
•A
dmin
istr
ació
nde
vac
una
en lo
s 2
8 dí
aspo
ster
ior
a
MM
R
•A
dmin
istr
ació
nco
ncom
itant
eco
n co
rtic
oest
eroi
des
•N
iños
vac
unad
os h
ace
más
de
5 añ
ostie
nen
2.6-
vece
s m
ayor
rie
sgo
(IC
95%
: 1.2
–5.8
) pa
raun
apé
rdid
ade
efic
acia
vacu
nal
mod
erad
aa
seve
ravs
aque
llos
vacu
nado
san
tes
de 5
año
s
Ped
iatr
ics
2008
;122
;e74
4-e7
51
Pry
mul
a et
al.
Pre
sent
ed a
t ES
PID
9-1
3 Ju
ne 2
009,
Bru
ssel
s, B
elgi
um [a
bstr
act]
La v
acun
ació
nco
n do
s do
sis
de v
aric
ela
indu
ce u
nare
spue
sta
anam
nési
ca
•12
1 ni
ños
pequ
eños
en R
epúb
lica
Che
cay
Hun
gría
•D
espu
ésde
una
dosi
sde
Var
icel
aG
SK
(V
arilr
ix™
)99
.1%
de
los
suje
tos
vacu
nado
ser
anse
ropo
sitiv
os(t
ítulo
de
antic
uerp
o≥4
dilu
ción
-1)
por
ensa
yode
in
mun
oflu
ores
cenc
iaco
mer
cial
, tod
osfu
eron
sero
posi
tivos
desp
ués
de la
se
gund
ado
sis
•G
MT
de
antic
uerp
osan
ti-va
ricel
ain
crem
enta
ron
apro
xim
adam
ente
9 ve
ces
tras
la s
egun
dado
sis
May
or e
ficac
iade
la v
acun
ay
men
orta
sade
ca
sos
“fal
lapr
imar
ia”
desp
ués
de d
os d
osis
Kut
eret
al.
Ped
iatr
Infe
ct D
is20
04;2
3:13
2–7.
0
Tasaacumuladade eventosde varicela(%)*
Año
sde
sde
la v
acun
ació
n
10 4 2
1 do
sis
2 do
sis
Tasa
caso
s“b
reak
thro
ugh”
a 1
0 añ
os: 3
.3 v
eces
men
orde
spué
sde
dos
dos
is(2
.2%
)vs
una
dosi
s(
7.3%
, p<0
.001
)
68
2°1°
4°6°
5°7°
8°9°
10°
3°
*Tas
aev
ento
sva
ricel
a=
núm
ero
con
caso
actu
al o
esp
erad
ode
va
ricel
a/añ
os-p
erso
na e
n rie
sgo
Pro
yecc
ión
a 10
año
s
Una
dos
isno
es
sufic
ient
e…
•E
l rie
sgo
de p
rese
ntar
falla
prim
aria
por
Var
icel
aes
3.3
vec
esm
enor
(P <
0.0
01)
en n
iños
que
reci
bier
ondo
s do
sis
→2.
2%
vs. 7
.3%
, res
pect
ivam
ente
. La
efic
acia
estim
ada
en 1
0 añ
osfu
ede
94.
4% p
ara
una
dosi
sy
98.
3% p
ara
dos
dosi
s(P
< 0
.001
)3.
3. K
uter
et a
l. P
edia
trIn
fect
Dis
J, 2
004;
23:1
32–3
7P
edia
tric
s20
13;1
32:1
–7
Vac
unas
que
cont
iene
nV
aric
ela
Manufacturer
Varicella
Vaccine
MMRV
Vaccine
Merck (M
SD)
VARIVAX®
ProQuad®
GSK
Varilrix®
VaMMRix®
Sanofi
Okavax® o
Varicela
Biken®
(Withdrawn from G
lobal
Market)
Green Cross
V-Z Vax
(Sudavax)
China
?NA
Key Attributes
VARIVAX*
(Merck)
Varilrix*
(GSK)
Okavax*
(Sanofi)
Suduvax*
(Green Cross)
Edadcolocación
≥12 M
eses
≥12 M
eses
≥12 meses
≥12 M
eses
How Used (per
0.5 mL)
Single dose Sub-Q
Single Dose Sub-Q
Immunogenicity
(Seroconversion)
1 dose 98.9%
2 dose 99.9%
1 dose 92.9-100%
1 dose 93.9%
77%
Efficacy
1 dosis94%
2 dosis98%
1 dose 88-95%
2 dosis: 94.3%
54% Efectividad
CepaOKA
CepaOKA
CepaOKA
1,350 UFP/dosis
cepa
MA
V/0
6
Known Duration
of Immunity
10 años
10 años
Presentation
Vialesúnicosmonodoisis
Comparaciónvacunas
Vacunasmonovalentesde varicela
Con
clus
ione
s
•U
na d
osis
úni
ca d
e va
ricel
a→ef
ectiv
idad
–80
% p
ara
cua
lqui
er s
ever
idad
de
la
enfe
rmed
ad–
95%
(al
tam
ente
efe
ctiv
a) p
ara
enf
erm
edad
m
oder
ada
y s
ever
a –
99%
par
a e
nfer
med
ad s
ever
a
•D
os d
osis
→A
ltam
ente
efe
ctiv
a 93
%
para
cua
lqui
er fo
rma
de e
nfer
med
ad
¡ M
UC
HA
S G
RA
CIA
S!