of 24
7/24/2019 Tema 3. a Diversida Hdrica
1/24
A DIVERSIDADE HDRICA
1. OS RIOS PENINSULARES
-Ro: corrente contnua de agua, que desemboca no mar, ro ou lago.
-Os condicionamentos dos ros inf!em no se! ca!da e na
or"ani#a#om das CONCAS e VER$EN$ES HIDRO%R.
CLI&A' "rande inf!(n)a.As precipita. Inf!en
no ca!da *aria#ons no ano
as tem+erat. ' fa*ore)em , o! - e*a+ora#.
RELEVO E $OPO%RA.' inf/e na
0or"ania#a#. das concas e *erttes. idro"r2f.
0na ca+acidade ersosi*a dos ros.3,com a incina#4
0nas o*ras idr2!.fa*ore)idas +ea to+o"raf.
a5r!+ta67!e fai as mesmas , caras.
LI$OLO8A'fai 7!e a9a ,escorrentia s!+erfic. o!
soterr2nea da a!"a.
VE%E$A:O&' frea a e*a+ora#6 a erossom e os riscos
de in!nda#.
1
TEMA 3 A DIER!IDADE"#DRI$A
7/24/2019 Tema 3. a Diversida Hdrica
2/24
AC$ORES HU&ANOS' o ser !mano +rod!ce
o*ras
a5astecemento e re"!ari)a# dos rios
1.;0O CAUDAL E O RE%I&E LUVIAL
A0Caudal' 7!antidade d. a"!a 9 se"!ndo6 n!m +to. dado.
0&edi#om00 mm;
0Variaoms do ca!da'
ao on"o do +ercorrido'
0tramo de , ca!da' na desem5ocad!ra 3ace"as dos
af!entes4.Ros , ca!daosos 'E5ro6 $e?o e Do!ro.
ao on"o do tem+o
0Pode ter irre"!aridade an!a'
estia9es
*ariac. estacio.
ceas
%
7/24/2019 Tema 3. a Diversida Hdrica
3/24
0Rios , re"!ares' os cant25ricos.
0Rios , irre"!ares' os mediterr2neos.
@0O regime fluvial' *iria#om estac. Do ca!da d!m ro.
0 Estar2 en f!n#om da distri5!c. das +reci+itac. e de 7!e
se9an en forma de ne*e 3ni*a4.
0$i+os de r9ime dos ros'
0R. con r9ime NIVAL'
0R. con r9ime PLUVIAL'
0R.con r9ime &I8$O'
1.
7/24/2019 Tema 3. a Diversida Hdrica
4/24
7/24/2019 Tema 3. a Diversida Hdrica
5/24
0< *ertentes
A4Ros *. cant25rica' caractersticas
C!rtos 3mtBas.+r9imas 2 costa4 or)a erosi*a 3desni*e desde nacem. 2
desem5ocad!ra4 Nosos.6 ca!daosos e de r9. re"!ar "racias 2s
+reci+itac. to+o"rafa a5r!+ta6 faciitadora dos encoros +ara
ener9. ectrica.
@4Ros *. at2ntica'
Lon"os con nacem. no &edit. e desem5oc. noAt.
Discorren +or cairas
R9. irre"!ar.
Estia9e no *er2n e ceas en o!tono e +rima*.
C4Ros *. mediterr.'
C!rtos a"2s o E5ro.
R. a5arrancados e erosi*os de5ido 2 deforestac.
Estia9e im+ortte. no *er2n e no o!tono +oden ter
ceas catastrf.
)
-V. cantbrica
-V. atlntica
-V. mediterr.
7/24/2019 Tema 3. a Diversida Hdrica
6/24
Necesidade de encoros +ara re"!ari)ar o ca!da
e a5astecer de a!"a +ara diferentes !sos.
$m. a+arecen torrentes s con a!"a cando
co*e.
1.0@ALEARES E CANARIAS
0Non teBen ros6 s arroios de escaso ca!da aimentados+or mananciais.
0Canarias' a e9+otac. de ac!feros J non arroios.
0$m. son frec!entes os torrentes.
;0LA%OS E LA%OAS' 3s sa5er as defini#oms de cada
!ma6 nom os ti+os4
;.; Os !midais'
0E9tensins de terro c!5ertas +or a!"as +o!co fondas
3cando 5ai9a o ni*e +oden ce"ar a des+arecer.4
0%ran interesse desde o +to. de *ista 5io9ico 9 ser )onas
de aniBamento +ara as a*es mi"ratorias ac!2ticas.
0Konas de interese' Par7!e das $a5as de Daimie 3Ci!dad
Rea6 a"oas de $oedo6 C.Rea6 A5acete
*
7/24/2019 Tema 3. a Diversida Hdrica
7/24
0OS ACUEROS0 3*.deseno +. 4
0Son 5osas de a!"a s!5terr2nea6 de5ido as fitrac. das
+reci+itac. e 7!e se ato+an c!n estrato im+ermea5.
0Venta9es desta a!"a so5re a s!+erfic.'
Non or"anismos noci*os.
Non +recisan ser tratadas.
Com+osic. e tem+erat. +ermanecen est25eis.
Pro5emas'
So5ree9+otac.
Contaminac. +oa accin !mana.
AS FORMAOMS VEGETAS
0Ve"eta#om o! fora' c9to. de es+ecies *e"etais d!m
territorio.
0En Es+aBa ai < re"ims forais , 1 canaria
+
-Rex.boreoalpina
-R. eurosiberiana
-R. mediterrnea
-R. macaronsica
7/24/2019 Tema 3. a Diversida Hdrica
8/24
3*.ma+a +.M4
!"FATORES #$ %F&'E% %A VEGETAC(%
0A *e"etac. est2 formada +or forma#ons *e"etais6 o!
a"r!+amentos indi*id!ai)ados +eo tamano e fisionoma6
+odendo distin"!ir ) tipos *+sicos' 5os7!e = mato"!eira =
+rado.
0Caracterstica da *e9etac. es+aBoa' a "ran di*ersidade
consec!encia de *arios factores entre os 7!e destacan
actores f,sicos' os m2is im+ortantes som os distintos
climas6 os relevos 3diferen)a se"!m a at!ra6 a
orienta#.4 e a *ariedade dos solose t5. a situaomde +onte da +enns!a
Cando a *e"etac. d!ma )ona consec!en#a de fctores.
nat!rais c2mase Ve9etac. Cima9.
ctores. -uma.os' e?+. a introd!c. de es+ecies 9 o
se! *aor econm. o! a de"radacin da *e9et.e9istente.
0Ve9etac. sec!ndaria6 cando a *e9etac. consec!enc.da
act!acin !mana.
/"AS 0ASAGEMS VEGETAS 1E ES0A%2A3 v$mapa 456
/$! A paisagem vegetal de clima oce+.ico$
7/24/2019 Tema 3. a Diversida Hdrica
9/24
0Inte"rada na re".frora EUROSI@ERIANA.
0orma#oms *e"etais'
a4 o 5os7!e cad!cifio' car2cter.
2r5ores atas de tronco reto e iso e foas "randes7!e m!da no o!tono.
+o!cas es+cies 7!e forman "randes masas. soto5os7!e' fentos e m!s"os 3)onas som5ras4
AIAS' ma ada+tada ao caor6 5em o fro e 7!ere "rande
!midade.
0Soos cac2rios e sicios.
0Crecemento ento.0&adeira' mo5es e !tensios.
0orma 5os7!es es+ecficos o! mi9tos 3car*ao4.
0rea' C. Cant25rica e Pireneo Na*arro.
CARVALHO' nom *eraos caorosos6 toera menos o fro e
re7!ire menos !mid. ca faia.
0Crecem. ento.
0&adeira' constr!c.6 mo5es e 5arcos.
0reas' %ai)a e C. Cant25.
05os7!e cad!cif.0anda0+rados.
7/24/2019 Tema 3. a Diversida Hdrica
10/24
CAS$INHEIRO' forma#om *e"eta sec!ndaria 7!e "ano!
terreo ao car*ao.
0&2is frec!ente co car*ao +eo se! do5re !so' +ara
madeira e d2 froito.
0Nas )onas de cima oce2nico de transicin' bosque
mercescente de re5oo e ca9i"o
2r*ores - atas con foas 7!e +ermanecen secas at
7!e nascen as no*as.3a"romar4
0$em+os act!ais' desa+ari#. de am+as massas de 5os7!e
cad!cif. ca!sado +ea +erda dos !sos tradicionais da s/a
madeira's!5stit!c. de ena +or "as = a+eiros de madeira +or
ferro= "as o! car*om +ara es7!entar0se.
0+oca at!a'
Re+o*oa#om. con es+ecies de medre r2+ido e 5om
a+ro*eitam. econm.' +ineiro = e!cai+to.
Pro5emas' as foas a acidifica#om do can e
en+o5rceno. Son es+ecies +irfitas.
54A la.da e os prados'
0LANDA' *e"etac.densa de mato"!eira 7!e +ode acadar
mt. de at!ra.
1
7/24/2019 Tema 3. a Diversida Hdrica
11/24
0Es+ecies' to9o e 9esta e 5rei?o.
0Landa' consec!enc.da de"radac.do 5os7!e cad!cifio.
Usos' cama d. animais e o"o como esterco.
0PRADOS' *e"eta#. er52cea
0%randes e9tensons de terreo.
/$/ A paisagem vegetal de clima mediterr+.eo$
"Est2 dentro da re"in frora mediterr.
0ormac. *e9etais caracterst.'
0Som *e"eta#. 9erfias 3*. *oca5.+a".4 e de foas+erenes e escerfias e con sistemas +ara dimin!ir a
trans+ira#om.
a4O 5os7!e +erenifoio'
2r*ores de Q at!ra.
troncos nom retos com +oas de co+as "o5!ares6 7!edam som5ra coa 7!e dimin/e a insoa#. e a
e*a+ora#.
Es+cies' AKINHEIRA e a SO@REIRA.
Soto5os7!e' +iorno e 9esta fa*orecidas +or estar as
2r*ores a+artadas !mas de o!tras e +enetrar a !).
11
05os7!e +erennif.0mato"!eira' ma7!is6"arri"a e este+a
7/24/2019 Tema 3. a Diversida Hdrica
12/24
ACINHEIRA' a 2rVore , estendida.
0Resistente 2 seca e ada+tada a todo ti+o de soos.
0&adeira' d!ra e resistente6 idea +ara rodas6 car+inter.
e9ter. e tm. +ara car*m *e"et.
0roito' a andra +ara aimentar ao
"ando.Estremad!ra6Serra &orena e S. %!adarrama.
SO@REIRA' necesita in*ernos s!a*es e certa !midade.
0$i+o de soos' siceos 3s!doeste +enins. e S. de Anda!c.4
0&adeira' moi d!ra6+ara toneis e 5arcos.
0A codia transfrma0se em corti)a 3 corco4.
PINHEIRO' !ma forma#. *e"eta sec!ndaria so+ortando
todo ti+o de tem+erat. e soos.0Im+anta#. froito da man !mana +or ser de medre r2+ido
e +oo a+ro*eitam. +ara resina e madeira.
0O 5os7!e +erenifoio est2 en re"ressom +or *arios moti*os
+erda dos !sos tradicionais
s!5stit!o#. +or es+ecies , r2+idas no medre
o5stac!i)a#. +ara a mecani)a#. e re"ado mo5i.
os incendios.
0+oca act!a' est2 +rote"ido mediante as
DEVESAS'consiste em'
1%
7/24/2019 Tema 3. a Diversida Hdrica
13/24
ac2ra0se o 5os7!e 3m+a0se e orda0se4 de acineira eso5reira6e com5nanse ; !sos'
froito =eBa = madeira
a"ric!t!ra = +astoreo.
54A mato"!eira' nom *e"etac.cima9
0Res!tado da de"rada#. do 5os7!e +eo ser !mano.
0$res ti+os' 3*.fotos +29.4
&AUIS = %ARRI%A =ES$EPA.
0&a7!is' ar*!stos t!+idos e con ; m. de at!ra.
39ara = 5rei9o = 9esta4
0%arri"a' ar*!stos e mato"!eirasde +o!ca at!ra.
3$omino = rome!= a*anda4
0Este+a' na )ona semi2rida de Es+ana. ormada +or
er*as 5ai?as , ar*!stos es+inentos en soos +o5res
3tomino = es+2rra"o.4
/$) A paisagem vegetal de ri*eira$
13
7/24/2019 Tema 3. a Diversida Hdrica
14/24
0Dase ao on"o dos ros.
0S +oden *i*er certas es+ecies 7!e estam en contato
semi+ermanente coa a"!a.
0Dis+n0ense en fai9as +araeas ao ro.
0A&ENEIRO' as ra)es en contato +ermanente coa a"!a.
0SAL%UEIRO , CHOPO' s os estremos infer. das ra)es
tenen 7!e ter !midade.
0LA&O
0Esta em retroceso +ea acin antr+ica so5re as mar"ems
e os eitos dos ros.
/$7 A paisagem ve8getal de mo.ta.-a
3 *. cisries +29. 1 4
0Ve"eta#om en +isos e as es+ecies en f!n#om da at!ra e
da orienta#om 35aro*.=sota*. Soeiro=a*esedo4
0Em "era' 5os7!e6 mato"!eira 3at!ra onde o fro nao
+ermite o medre de 2r*ores46 os +rados6e +tas. r!+coas
ada+tadas a *i*er nas rocas.
A4 &$TA. ALPINA OU PIRENICA' Pireneos com 7!atro
+isos *e"etais.
0PISO @ASAL' 1.;mt. com acineiras, car*aos.
1(
7/24/2019 Tema 3. a Diversida Hdrica
15/24
0+iso s!5a+ino
es+ecies conferas a5eto
+ineiro +reto
+ineiro si*estre
0+iso a+ino
0a+arece o +rado 7!e est2 a maior +arte do ano co5erto
+ea ne*e.
0Nao 2 +tas. de maior tamano
0A5ondam rocas n/as e +edreiras so5re as 7!e medran
+tas. ada+tadas 2s rocas. 3+tas. r!+coas40+iso ni*a
0Con ne*e todo o ano e *e9etacin ine9istente.
0Nos es+a)os de m!ita incina#om +odem a5*er +tas.
r!+coas 3i7!ems o! m!s"os4 o! t5. nas fendas.
@4 RES$O DE &$NHAS.PENINSULARES
0Nao tenem o +iso s!5a+ino.
0+iso 5asa'com 5os7!e +ro+rio do se! cima
1)
7/24/2019 Tema 3. a Diversida Hdrica
16/24
)ona atant. )ona medit.
cad!cifoio +erenif.na +arte 5ai9a e cad!cf. a , atit.
0 +iso supraforestal.
+e7!enos ar*!stos diferentes se"/n o clima
)ona at2nt. ). medit.
5rei9o = 9esta ar5!stos = mato"!eiras es+inentas
0na cimeira' estam os prados 7!e no caso da )ona
medit.ser2 mato"!eira.
/$9 A paisagem vegetal de Ca.arias
0Ve"eta#om de "rande ri7!e)a. &oti*o'
africanas
ori"em mediterr. +ero t5. inf!en)as At2nt. S.
0Conta t5. com'
ENDE&IS&OS' forma#oms *e"etais +ro+rias e
e9c!si*as.
1*
7/24/2019 Tema 3. a Diversida Hdrica
17/24
RELIUIAS' *e"eta#. de +ocas "eo9icas anti"as e
7!e se conser*am em enca*es m!i red!)idos.
0A *e"eta#. re+artida em +isos'
1. PISO @ASAL ' n*e do mar -
7/24/2019 Tema 3. a Diversida Hdrica
18/24
M. PISO SUPRACANARIO' , de ;; mt. S +resente
em $enerife e na Pama.
O caracterstico a ac!sada n!de) +ero c!ma "ran
ri7!e)a frora 3*ioetas do $eide4
O SO&O
0Ca+a s!+erficia da costra terrestre.
0Com+osi#om' eementos nos < estados
SLIDOS'
LUIDOS'Como +or e9em+o a a"!a.
%ASEOSOS' como o CO ;.0Ciencia 7!e est!da o soo' EDAOLO%IA.
10AC$ORES DO SOLO 3*. *oca5.+. 1
7/24/2019 Tema 3. a Diversida Hdrica
19/24
01 os fenm. atmosfricos dis"re"am a rocaW0; so5re ee inst2an0se +tas. cooni)adoras6 or"anis. emicroor". 7. ace"am materia or"2nica e +ermitem aim+anta#. de com!nids. 5io". , com+e9asW0
7/24/2019 Tema 3. a Diversida Hdrica
20/24
ori"em i"ado ao cima
AKONAIS e IN$RAKONAIS
reacionados con fctres. diferentes do cima6 como anat!re)a dos rocedos6 o em+o#amento...
A topograf,a'0Nas )onas cas6 ac!m/an0se soos "rossos.
0Nas +endentes6 fa*orce0se a erossom e o mo*imento
do soo.
Os seres vivos'0At/an de di*ersas formas'
As PLAN$AS' +ossem em+o5r. o! enri7!e)er.
0ertii)an o can' toman +eas ra)es as 5ases dos
estratos inferiores6 incor+ra0nos s taos e foas de
de**e0nas 2 s!+erf. mediante a descom+osi#.
0No!tros casos em+o5rce0no +or7!e o acidifican
3+ineiro =e!cai+to.4
A &ICROLORA'0@acterias , f!n"os J descom+osi#. de mater. or"2nica
morta 3cad2*eres6 e9crementos6 foas4 e forma
!m!s.
0O!tras 5acterias fi9an ao soo o nitr9eno do aire +ara
ser asimiido +eas +tas.
%
7/24/2019 Tema 3. a Diversida Hdrica
21/24
A#om dos ANI&AIS' 3om5ri"as6 roedores6 insetos...4
0 Reme9en e mest!ran os eementos d!ns estratos con
o!tros.
O SER HU&ANO'
0Posse aterar o soo o! destr!0o o! meora0o com
fertii). o! re+o5*oa#.
O $E&PO'
0A forma#om d!m soo re7!ire m!itos sc!os.
0Posse a*er Soos no*os o! inci+ientes
3forma#om ainda incom+eta4
Soos e*o!cionados.
;. OS HORIKON$ES E O PERIL DO SOLO
3*. deseno +. 14
0Hori)ontes' ca+as idi*id!ai)adas +eas s/as car2ter.
com/ns tanto fsicas6 7!micas e 5io".
0Perfi' o c?to. de ori)ontes.
%1
7/24/2019 Tema 3. a Diversida Hdrica
22/24
EN PROUNDIDADE
0A+arecen os ori). D , C.
roca mae consoidada roca mae meteori).
3nao aterada4 3aterada e dis"re"ada
+or a"entes atmosf.4
EN SUPERCIE
0Hori). A '
A o ' formada +ea foa"em
A 1 ' X +or mater. or"2n. en descom+os.Esc!ra 3!m!s4
A; ' )ona de i9i*iac. con +erda de s!5stanc. arrastradas
9 2s +reci+ita#. 2s ca+as inferior.
0Hori). @'sit!ado entre a s!+erfc. e a +rof!ndidade. $em!ma ca+a dealtera. e !ma de acumula.
7/24/2019 Tema 3. a Diversida Hdrica
23/24
0Son soos e*o!cionados6 2cidos e ricos em materia
or"2nica.
0A acide) consec!encia das a5ondosas c!*as 7!e
+rod!)em a i9i*iacin.
0Dita acide) refr)a0se cando a roca sicea , es+ecies
como e!cai+to o! +ineiro.
so5re rocedo siceo
3 a acide) do can4
Os ra.:ers' em )onas atas o! de "rande +edte.
0Sometidas a "rande erossom e de a o +o!co "rosor e a
+o!ca e*o!#om.
0S a+tos +ara +astos o! 5os7!es6 nao +ara c!ti*os.
so5re rocedo cac2reo3menor acide) do can4
A terra fusca'so5re cac2rias d!ras e en )onas
mtnosas.
0Uso foresta
54 Os soos de cima mediterr2neo
0Estao m!ito aterados +oa erossom e a a#om do ser
!mano.
O solo vermel-o mediter$'rico em n!trientes e a+to
+ara t!do ti+o de c!ti*os.
%3
7/24/2019 Tema 3. a Diversida Hdrica
24/24
A terra rossa' so5re cac2rias d!ras6 c!nm ori)onte
ar"ioso 7!e est2 so5re a roca mae e 7!e +rod!)e
aforamentos rocosos 7!e dific!tan a mecani)ac.
0 A+ta +ara c!ti*os como a oi*eira e a amendoeira.
Vertisolos ou terras .egras' a5!ndancia de ar"ias
e9+ansi*as 3incan coa !midade e contraem cando
secan4.
0Sao os soos , frties de Es+aBa6 a+tos +ara todo ti+o
de c!ti*os a"2s o ar*orescente.