18
Txokolate-fabrika
Txokolate-fabrika
Itsasne eta bere lagunak txokolatea duten
zenbait errezeta egiten ikasten ari dira:
pazko-asteko arrautzak, untxiak...
Moldeak eta errezetak badituzte, baina
arazo bat dute: zenbaki guztiak ulertzea
zaila da!
Lagunduko al diegu?
Lehen errezeta egiteko neska-mutilek sei
txokolate-tableta erosi dituzte eta tableta
bakoitzak hamar koadrotxo ditu: 1
“Bost haur bagara… nola banatuko ditugu tabletak?”, galdetu
du Itsasnek.
“Nahiko erraza da”, erantzun du Josebak, zaharrenak:
“Gutako bakoitzak tableta oso bat eta bi hamarren izango
ditu. Hori honela idazten da”:
1,2Oso bat, bi hamarren
1
“Hori berria da niretzat!”, esan du, oso pozik, Itsasnek. “Eta sei
izango bagina? Edo zazpi haur? Eta zortzi izango bagina? Nola
idatziko genuke bakoitzaren txokolate kopurua?” 11
Oso bat
0,8Zero oso, zortzi
hamarren
0,4 geratzen da
____________________0,4 geratzen
da
Sei haur Zazpi haur Zortzi haur
Nola idazten eta irakurtzen da haur bakoitzari hirugarren kasuan dagokion txokolate kopurua adierazten duen zenbakia?
“Arratsaldeon guztioi! Berandu iritsi naiz,
barkatu atzerapena… Baina noski, txokolatea
ekarri dut”, esan du Armandok oso pozik. 2
“Kaixo! Bai txokolate handia!”, esan du
Josebak. “Baina orain berriz egin beharko
ditugu kontu guztiak... txokolate honek 100
koadrotxo ditu, hau da, aurrekoarekin
alderatuz, hau izango litzateke:”
20,01Zero oso, ehunen bat
“Lehen bost ginen, hau da, gutako bakoitzari
hogei ehunen zegozkiola, hau da:” 20,20Zero oso, hogei ehunen
“Bai, oso ondo sasijakintsu, baina sei gara.
Dena ez da hain erraza, ezta?”, esan du
Nikolak, bere anaiaren protagonismoaz
zertxobait jeloskor.
“Beno, sei bagara, gutako bakoitzari hau
dagokio:”
2____________________
_________________
Nola idazten eta irakurtzen da haur bakoitzari orain dagokion txokolate kopurua adierazten duen zenbakia?
“Beno, neba maiteok, zer iruditzen zaizue
liskarrean aritzeari utzi eta lanari ekiten
badiogu?”, esan du Itsasnek, pazientzia
galduz.
“Har dezala bakoitzak molde bat… zenbat
txokolate behar dugu?”
“Hemen, errezetan, hau jartzen du:”
3
0,5 kg txokolate
“Zer esan nahi du horrek?”, galdetu du
Armandok.
“Begira… 0,1 hamarren bat bada, orduan, 0,5
bost hamarren dira. Hau da, erdia.
0,5 kg kilogramo baten erdia da.”
30,5 kg txokolate
=
½ kg txokolate
“Ene, arazo bat dugu… erosi dugun guztia
batuta 0,25 kg txokolate besterik ez dugu…”,
esan du Josebak.
“Nola? Errezetak eskatzen duen txokolatea
baino gehiago edo gutxiago dugu?”, galdetu
du Nikolak.
3
“Mmmmmm… 0,5 kg eta 5 hamarren gauza
bera da. Eta 0,25 hogeita bost ehunen
txokolate da, nola dakigu zein den
handiagoa?”, galdetu du Itsasnek.
“Badakit! Bihur ditzagun guztiak ehunen:
5 hamarren eta 50 ehunen gauza bera da.”
30,5 kg = 0,50 kg
5/10 kg = 50/100 kg
“Oraindik ez dakit... zein da handiagoa?”
0,25 kg ……. 0,50 kg
“Itsasne, pentsatu pixka bat: hogeita bost
ehunen berrogeita hamar ehunen baino
txikiagoa edo handiagoa da?”
3
100 100
25 ……. 50
Erantzun al dezakezu Josebaren galdera?
“Behar dugun txokolatearen erdia dugu!”,
esan du Armandok.
“Gainerako osagaien kopuruak ere erdira
zatitu beharko ditugu…”
“0,5 kg txokolate…
5 arrautza-zuringo… 1,2 kg azukre-hauts…
limoi-ura….”
4
Lagunduko al diezu gure gozogileei ezkerreko
kopuruaren erdia eskuinean idazten?
Arrautzak
0,5 kg txokolate…..0,25 kg txokolate
Glas azukrea
5 arrautza-zuringo……___ arrautza-zuringo
1,2 kg azukre …................___ kg azukre
Limoi baten ura………...________ ura
4Zenbat da zifra horietako bakoitzaren erdia?
“Kito! Badakizkigu kopuruak.
Lehen pausoa txokolatea desegitea da.
Peru! Emango al didazu txokolatea?”
“Aizu! Dena ez…”, esan du Peruk.
“Antsietatea dela eta, zertxobait jan dugu…”, esan du
Itsasnek.
“Bai… nire ustez, erdia baino gehiago jan dugu…”,
aitortu du Nikolak.
“Baina guztion artean zure zatia gorde dugu, Joseba!
Hemen duzu…”
Txokolate-fabrika
