Competencias básicas1.-Competencias básicasQue é unha competencia básica?. E un alumnado competente?Cales son as competencias básicas?. Exemplos2.-Competencias básicas, currículo, avaliación, cómo podemos empezar Exemplos de programación docente en competencias.Exemplos metodolóxicosExemplos de tarefas3.-Probas de diagnóstico. Galicia 2009Blogue de apoio: http://cfrtuicientificotecnoloxico.blogspot.com/
Asesoría científico-tecnolóxica. CR Vigo-Tui
¿Por que agora isto das competencias? (1/3)
Acordo países europeos sobre o considerado básico ou fundamental na aprendizaxe.Informe Delors (1996): "A educación encerra un tesouro" (as competencias básicas).
Comisión Europea: Cumio de Lisboa (2000), Barcelona (2005).
Proxecto DeSeCo (OCDE): definición de competencias.
LOE (2006): obríganos a avaliar as competencias adquiridas polo alumnado para pasar de curso e para titular na ESO.
Asesoría científico-tecnolóxica. CR Vigo-Tui
Propostas da LOE Coherencia entre obxectivos/contidos/CB. Grao de consecución de CB: dúas
avaliacións de carácter diagnóstico. Estratexia:
Áreas/materiasObxectivos educativos
Desenvolvemento de BMedidas organizativas
Acción titorialOpcións metodolóxicas!
Asesoría científico-tecnolóxica. CR Vigo-Tui
¿Por que agora isto das competencias? (2/3)
Veñen para quedar moito tempo. Non son contidos mínimos, nin temas transversais, nin un resumo dos programas (non substitúen aos programas das materias).
Pontes imprescindibles contidos - criterios de avaliación.
Determinan o que ninguén pode ignorar ao rematar a escolaridade obrigatoria.
Todos os anos, ao final de curso en 4º de primaria e 2º ESO: avaliación diagnóstico das CB alcanzadas polo alumnado.
Preguntas tipo PISA (tamén é necesario memorizar!).
Asesoría científico-tecnolóxica. CR Vigo-Tui
¿Por que agora isto das competencias? (3/3)
Como traballar por competencias?: construíndo entre todos un banco de recursos de centro con tarefas que integren contidos de todo tipo, contextualizadas e que inclúan procesos mentais: argumentar, resumir, razoar, explicar, deducir,...
Practicando en clase resolvendo tarefas, situacións-problema complexas, proxectos.
Debemos estar convencidos de que coas CB melloraremos as aprendizaxes.
Asesoría científico-tecnolóxica. CR Vigo-Tui
Que é unha competencia básica?. E un alumnado competente?
COMPETENCIA BÁSICA: Combinación de coñecementos fundamentais para a nosa época, de capacidades para aplicalos en distintas situacións e de actitudes imprescindibles durante toda a vida: a apertura aos demais, o interese pola busca da verdade, o respecto por si mesmo e polos demais, a curiosidade e a creatividade.
Cada competencia require a contribución de varias materias e, viceversa, unha materia contribúe á adquisición de varias competencias.
Alumnado competente: se sabe aplicar e usar os coñecementos, ten habilidades, usan procedementos, practican uns comportamentos, demostran uns valores, cumpren unhas normas, poñen en marcha procesos mentais complexos e globais...
Asesoría científico-tecnolóxica. CR Vigo-Tui
Áreas/materias e CB
Áreas e materiasadquirir
coñecementos
...capacidades
...competencias
Medios para...
Para xerar...
e dependendo do modo como se realice o proceso formativo, desenvolver...
Asesoría científico-tecnolóxica. CR Vigo-Tui
Novo enfoque: máis que o dominio de contidos concretos, interesa a posibilidade de desenvolver a través de eles, habilidades de carácter básico que permitan adaptarse con facilidade á vida futura. Exemplo
Relacións entre CB
Traballar científicamente: utilizar con precisión a linguaxe, usar números e símbolos, empregar metodoloxía de investigación: matemática, lingüística, científica.
Actuar autonomamente: aprender a aprender, autonomía persoal.
Interactuar con grupos heteroxéneos: social e cidadá, artística, lingüística.
Asesoría científico-tecnolóxica. CR Vigo-Tui
Cales son as competencias básicas? (1/8)
Competencia en comunicación lingüística: Refírese á utilización da linguaxe como
instrumento de comunicación oral e escrita, tanto en lingua galega e castelá como en lingua estranxeira
Relacións da competencia lingüística cos contidos das área e materias: Áreas máis relacionadas: lingua galega e castelá e linguas estranxeiras. Educación para a cidadanía. Soporte procedimental e actitudinal nas restantes materias.
Asesoría científico-tecnolóxica. CR Vigo-Tui
C. lingüísticas. Exemplos... Ao rematar a escolaridade obrigatoria todas as alumnas e alumnos
terán que ser capaces de: Dominar suficientemente as ferramentas das linguas: vocabulario,
gramática e a ortografía. Ler en voz alta, de forma expresiva, un texto en prosa Extraer a idea esencial dun texto lido ou oído. Analizar os elementos gramaticais dunha frase. Redactar un texto breve, coherente, construído en parágrafos
correctamente puntuado. Resumir un texto. Falar en público, dar conta dun traballo individual ou colectivo. Utilizar dicionarios, impresos ou dixitais, programas de corrección
ortográfica. Demostrar interese pola lectura, pola comunicación, o diálogo e o debate....
Asesoría científico-tecnolóxica. CR Vigo-Tui
A práctica dunha lingua estranxeira...
Referente fundamental: "Marco común europeo de referencia para as linguas" (Consello de Europa). E se nos atrevemos co nivel A2 (usuario básico)?.
Necesitamos: práctica regular do idioma e da memoria: vocabulario, gramática, fonoloxía, ortografía.
Ao rematar a escolaridade obrigatoria, todas as alumnas e alumnos terán que ser capaces de:
Comunicarse de xeito sinxelo, pero eficaz. Identificar o contido dunha mensaxe oral, o tema dunha
discusión se o intercambio é lento e claro, seguir un relato. Facerse entender cunha breve intervención oralmente e por
escrito, cunha claridade suficiente. Desexar comunicarse cos estranxeiros no seu idioma, de ler
un periódico impreso ou electrónico, de ver unha película en V.O....
Asesoría científico-tecnolóxica. CR Vigo-Tui
Cales son as competencias básicas? (2/8)
Competencia matemática: Habilidade para utilizar números e operacións
básicas, os símbolos e as formas de expresión do razoamento matemático para producir e interpretar informacións e para resolver problemas relacionados coa vida diaria e o mundo laboral.
Relacións da competencia matemática cos contidos das área e materias: Áreas máis relacionadas: matemáticas, linguas castelá e galega, coñecemento do medio. Contidos de tipo procedimental e actitudinal que lle achegan a materia de matemáticas e as restantes áreas e materias
Asesoría científico-tecnolóxica. CR Vigo-Tui
C. matemática. Exemplos... Ao rematar a escolaridade obrigatoria todas as alumnas e
alumnos terán que ser capaces de poder aplicar os principios e procesos matemáticos básicos na vida cotiá e no traballo, para iso deberán ser capaces de:
Razoar loxicamente, de practicar a dedución, de demostrar... Demostrar rigor e precisión nos seus traballos. De entender cando unha situación da vida corrente pode tratarse de
forma matemática, analizala expoñendo os datos e emitindo hipótese, emprender un razoamento ou un cálculo de cara a resolvelo...
De orientarse no espazo: utilizar un mapa, un esquema, un sistema coordenadas...
Asesoría científico-tecnolóxica. CR Vigo-Tui
Cales son as competencias básicas? (3/8)
Coñecemento e interacción co mundo físico: Que recollerá a habilidade para a comprensión dos
sucesos (da vida, a saúde, o consumo, o contorno natural e artificial, a terra e a tecnoloxía), a predición das consecuencias e a actividade sobre o estado de saúde das persoas e a sostenibilidad ambiental .
Relacións da competencia cos contidos das área e materias: Soporte conceptual: EP Coñecemento do medio natural, social e cultural, linguas (3) e matemáticas. Algúns aspectos de educación para a cidadanía. Elementos de tipo procedimental e actitudinal nas restantes materias
C. científica. Exemplos... (1/2) Ao saír da escolaridade obrigatoria, todas as alumnas e alumnos han
de ter unha representación coherente do mundo baseada en coñecementos...
Saber que o dominio progresivo da materia e da enerxía permite ao ser humano elaborar unha grande diversidade de obxectos técnicos dos que convén coñecer as condicións de utilización, o impacto sobre o medio, o funcionamento e as condicións de seguridade.
De actuar cun enfoque científico (saber observar, preguntar, formular hipótese e validalas, argumentar, entender modelos, simulacións...
Entender o vínculo entre os fenómenos da natureza e a linguaxe matemática que axuda a describilos...
De manipular, de experimentar, de expresar os resultados dunha medida ou dunha investigación...
Asesoría científico-tecnolóxica. CR Vigo-Tui
C. científica. Exemplos... (2/2) De mobilizar os seus coñecementos en situacións: por
exemplo entender funcionamento do seu propio corpo e a incidencia da alimentación, actuar sobre el mediante a práctica deportiva ou coidar dos riscos de accidentes naturais, profesionais, domésticos.
Responsabilizarse fronte ao medio, ao mundo vivo, á saúde.
Sentir curiosidade polo descubrimento das causas dos fenómenos naturais, polos progresos científicos e técnicos.
Desenvolver o espírito crítico: diferenza entre o probado, o probable ou o incerto.
Observar as regras elementais de seguridade nos campos da bioloxía, química, electricidade...
Asesoría científico-tecnolóxica. CR Vigo-Tui
Cales son as competencias básicas? (4/8)
Tratamento da información e competencia dixital
Consiste en dispoñer de habilidades para buscar, obter, procesar e comunicar información e para transformala en coñecemento, incluíndo a utilización das TIC como elemento esencial para informarse, aprender por si mesmos e comunicarse.
Relacións da competencia cos contidos das área e materias: Vinculación significativa coas áreas e materias de: matemáticas, linguas (3), coñecemento do medio, educación para a cidadanía, educación artística, educación física tecnoloxías, linguas e literatura e acción titorial.
C. dixital. Exemplos... Para ser dixitalmente competente, o alumnado
debe ser capaz de: Crear, producir, procesar, aproveitar datos. Informarse, documentarse. Desenvolver un interese pola investigación e
os intercambios de información con fins educativos, culturais, sociais, profesionais...
Mostrar unha actitude responsable, coñecer as regras que protexen a propiedade intelectual, os dereitos e liberdades dos cidadáns, protexerse a si mesmo...
Cales son as competencias básicas? (5/8)
Social e cidadá Entendida como aquela que permite vivir en
sociedade, comprender a realidade social do mundo en que se vive e exercer a cidadanía democrática.
Relacións da competencia cos contidos das área e materias: Vinculación significativa coas áreas: educación para a cidadanía, coñecemento do medio, linguas (3), educación artística. Elementos de tipo procedimental e actitudinal nas restantes áreas e materias
Asesoría científico-tecnolóxica. CR Vigo-Tui
C. social e cidadá. Exemplos...(1/2) Para ser competente como cidadán, o alumnado ten
que: Entender que calquera organización humana se basea
en códigos de conduta e usos o respecto dos cales se impón.
De prestar auxilio (procedementos de primeiros auxilios...Francia: certificado de Formación en primeiros auxilios)
De respectar as regras de seguridade, particularmente na estrada (Francia: certificado escolar de seguridade vial. Experiencia educación vial do IES Chapela).
Ser capaz de comunicar e de traballar en equipo: saber escoitar, defender un punto de vista, negociar, buscar un consenso, cumprir o seu deber segundo as regras do grupo...
Asesoría científico-tecnolóxica. CR Vigo-Tui
C. social e cidadá. Exemplos...(2/2) De avaliar as consecuencias dos seus actos (educación
emocional). Demostrar respecto polos demais (cortesía, tolerancia,
rexeitamento dos prexuízos e dos estereotipos. Vontade de resolver pacificamente os conflitos. Conciencia da contribución necesaria de todos á
colectividade. Necesidade da solidariedade, ter en conta as necesidades
das persoas en dificultade, en tódalas partes. Dispoñer de nocións xurídicas básicas: asinar un contrato, de
aluguer, de traballo, de compra-venda, declarar un nacemento...
Nocións de xestión: presuposto, solicitar un empréstito... Aprender a identificar, clasificar, ordenar, someter á crítica a
información...Asesoría científico-tecnolóxica. CR Vigo-Tui
Cales son as competencias básicas? (6/8)
Cultural e artística Supón coñecer, comprender, apreciar e valorar
criticamente diferentes manifestacións culturais e artísticas, utilizalas como fonte de enriquecemento e desfrute e consideralas como parte do patrimonio dos pobos.
Relacións da competencia cos contidos das área e materias: Vinculación significativa coas áreas de educación artística, coñecemento do medio, educación física, linguas (3) e educación para a cidadanía. Nestas materias atopa o seu soporte conceptual. Elementos de tipo procedimental e actitudinal nas restantes áreas e materias
Asesoría científico-tecnolóxica. CR Vigo-Tui
C. artística. Exemplos... Para ser competente cultural e artisticamente, o
alumnado ten que ter nocións sobre: Os principais estilos e épocas artísticas. Os xéneros e estilos en música,
pintura, escultura, arquitectura, cinema, literatura, fotografía, teatro e danza.
Arquitectura e costumes respectuosos co medio e as que danan ao medio.
Participación en actividades artísticas e culturais como medio de expresión e relación. Deseño de proxectos artísticos e culturais.
Exposición de feitos, coñecementos, emocións, sentimentos sobre arte e cultura.
Habilidades de busca, obtención e contraste de información sobre arte e cultura. Recursos tecnolóxicos na música. Formatos de audio dixital. Tratamento gravación de sons. Producións musicais, audiovisuais e multimedia. Tipos de licenzas.
Interese ante diferentes manifestacións artísticas e culturais. Respecto polas manifestacións que mostren esforzo, aprecio e recoñecemento de valores éticos.
Asesoría científico-tecnolóxica. CR Vigo-Tui
Cales son as competencias básicas? (7/8)
Aprender a aprender Con ela preténdese dispoñer de habilidades para
iniciarse na aprendizaxe e ser capaz de continuar aprendendo de xeito cada vez máis eficaz e autónoma de acordo aos propios obxectivos e necesidades. Trátase de preparar o alumnado para o esforzo, o traballo e a superación persoal, para analizar e avaliar, estimulando a cooperación, a convivencia, a creatividade e a crítica
Relacións da competencia cos contidos das área e materias: Vinculación significativa cos contidos das áreas de linguas (3), matemáticas, coñecemento do medio, educación para a cidadanía, educación artística e educación física.
Asesoría científico-tecnolóxica. CR Vigo-Tui
C.aprender por si mesmo . Exemplos...(1/2)
O alumnado, ao finalizar a escolaridade obrigatoria, deberá ser capaz de
Posto diante dunha tarefa "real" ou proxecto, de empregar as TIC para a busca, selección, síntese e presentación da información
Basearse en métodos de traballo (organizar o tempo, planificar, tomar apuntamentos, consultar fontes de información, concentrarse, memorizar elaborar un informe...buscar a información útil, analizala, sintetizala
Valorar a motivación, a confianza en si mesmo, o desexo de saír adiante e de progresar, de buscar oportunidades de implicarse e de aprender...
Asesoría científico-tecnolóxica. CR Vigo-Tui
C.aprender por si mesmo . Exemplos...(2/2)
Aplicar en tareas contextualizadas habilidades e destrezas para aprender a pensar:
− Análise (subliñados). − Síntese (esquemas, resumos, cadros, mapas
conceptuais, gráficos, mapas de contidos).− Axendas de traballo (portafolio): actividades
realizadas, dificultades atopadas, esforzo, resultados.
A exposición oral. Preparación do discurso: busca de información, recollida de datos, depuración, organización.
................
Asesoría científico-tecnolóxica. CR Vigo-Tui
Cales son as competencias básicas? (8/8)
Autonomía e iniciativa persoal que inclúe a posibilidade de optar con criterio
propio e espírito crítico e levar a cabo as iniciativas necesarias para desenvolver a opción elixida e facerse responsable dela. Inclúe tamén a capacidade emprendedora para idear, planificar, desenvolver e avaliar un proxecto.
Relacións da competencia cos contidos das área e materias: Vinculación significativa cos contidos das áreas de educación para a cidadanía, coñecemento do medio, linguas (3), educación artística e educación física. Elementos de tipo procedimental e actitudinal nas restantes áreas e materias
Asesoría científico-tecnolóxica. CR Vigo-Tui
Autonomía e iniciativa persoal. Un exemplo...
O noso alumnado será autónomo e emprendedor se: Coñece o ámbito económico no que se move, os diferentes oficios,
sabe escoller unha traxectoria de formación. Se se basea en métodos de traballo: planifica o tempo, toma
apuntamentos, consulta fontes de información, se se concentra, persevera, memoriza, elabora un informe, expón un traballo.
Se é quen de razoar con lóxica e rigor: identificar un problema, buscar a información útil, organizala, sintetizala, relacionar as adquisicións de diferentes materias e sabelas mobilizar en diferentes situacións. Identificar, explicar, rectificar un erro.
Se é quen de concibir, aplicar e de realizar proxectos escolares individuais ou colectivos, pasar das ideas aos actos, contactar con persoas, buscar recursos, tomar decisións, comprometerse, pedir a opinión dos outros, organizar unha reunión, establecer prioridades.
Motivación, determinación para a realización de obxectivos.
Asesoría científico-tecnolóxica. CR Vigo-Tui
Unha axuda para comezar...
Sistema de indicadores das competenciasbásicas da Consejería de Educación y Cienciade Castilla La Mancha: un documento de apoioao profesorado que ilustra como se poden iralcanzando as CB en primaria e en secundariaVer enlace no blogue do portal educativo daJunta de Castilla-La ManchaA CONTINUACIÓN: CB E CURRÍCULO
Competencias básicas e currículo Elemento do currículo (conxuntamente con
obxectivos, contidos, metodoloxía e criterios de avaliación).
Referencia en todos os niveis de decisión: ensinanzas mínimas, referente na promoción de ciclo en primaria e da titulación na ESO.
Referencia nas AD Orientan o ensino:
− Selección de obxectivos, contidos e criterios de avaliación.
− Orientación metodolóxica.− Avaliación
Asesoría científico-tecnolóxica. CR Vigo-Tui
Competencias básicas e currículo Enfoque en competencias:Orientar as aprendizaxes para conseguir que o alumnado; Adquiran a capacidade de enfrontarse a situacións novas. Integrar as súas aprendizaxes, poñéndoos en relación con
distintos tipos de contidos. Utilizar eses contidos de xeito efectivo, aplicalos en diferentes
situacións e contextos. Asegurar unhas aprendizaxes fundamentais a todo o
alumnado (principio de equidade). Non supón rebaixar os niveis educativos: os obxectivos finais
da escolaridade deberán ser máis amplos e esixentes.
Asesoría científico-tecnolóxica. CR Vigo-Tui
Competencias básicas e currículo Que deberán incluír as programacións docentes?(progresivamente,
deberán estar así a partir do 2010)− Obxectivos establecidos para cada curso/ciclo.− Contidos, secuencia, temporalización.− Criterios de avaliación, relacionados coas CB.− Descrición da contribución de cada materia ao logro das CB.− A metodoloxía didáctica que se vai aplicar.− Materiais, recursos, procedemientos e instrumentos de− avaliación. Criterios de cualificación. Os mínimos esixibles.− Atención a diversidade. Programa de reforzo recuperación de− pendentes.− Actividades complementarias, extraescolares, accións
previstas no proxecto lector, plan de integración de TIC.− Procedemento avaliación da propia programación
Asesoría científico-tecnolóxica. CR Vigo-Tui
Competencias básicas e currículo Informe de avaliación final (informe
individualizado ao remate de ciclo/etapa/curso de ESO)
Anexo V das ordes de avaliación en primaria e en secundaria.
Grao de aprendizaxe en cada unha das materias ou ámbitos, referido aos obxectivos (cualificacións) e ao desenvolvemento de CB. Resultados da avaliación continua ao longo do curso.
Iniciarase ao comezo de curso/ciclo. Na ESO recollerá ademais os resultados da avaliación inicial.
Todos os cursos de ESO, ciclos 1º e 2º de EP: grao de aprendizaxe alcanzada referido a obxectivos e CB. Final de etapa EP: só referido aos obxectivos.
Competencias básicas e currículo Indicación para a elaboración dos informes: os
criterios de avaliación de cada área ou materia serven de referencia para valorar o progresivo grao de adquisión das CB. Posible modelo:
Competencia básica Grao de desenvolvemento
C. lingüística
Matemática
Científica
Tratamento da información e dixital
Social e cidadá
Cultural e artística
Aprender a aprender
Autonomía e iniciativa persoal
Competencias básicas e currículo Graos de desenvolvemento de CB
Competencia Valoración global ao final de curso/ciclo/etapa
5 Excelente A competencia da alumna ou alumno supera as esixencias.
4 Bo A competencia da alumna ou alumno satisfai as esixencias
3 Aceptable A competencia da alumna ou alumno satisfai minimamente as esixencias.
2 Pouco desenvolvida/Baixo A competencia da alumna ou alumno está por debaixo das esixencias.
1 Moi pouco desenvolvida/Moi baixo
A competencia da alumna ou alumno está netamente por debaixo das esixencias.
Competencias básicas e currículo Traballo dende áreas/materias: non é o único modo para
desenvolver CB.ORGANIZACIÓN DO CENTRO (social e cidadá, dixital):
– Formas de tomar decisións – Participación do alumnado.– Normas de réxime interno. Reacción ante os conflitos.– Uso das instalacións (aula de informática...plan integración TIC)
ORGANIZACIÓN DA BIBLIOTECA ESCOLAR. PLAN LECTOR (lingüística, aprender a aprender, dixital)
ACCIÓN TITORIAL E ORIENTADORA (aprender a aprender, autonomía persoal, social e cidadá, formas de traballo, relación cos demais, imaxe dun mesmo).
ACTIVIDADES DE CENTRO. Planificación actividades complementarias e extraescolares (poden influír en todas: integración de coñecementos, relacións interpersoais).
Asesoría científico-tecnolóxica. CR Vigo-Tui
Competencias básicas e currículo E ADEMAIS... Unha mellor integración e aproveitamento entre o
currículo formal (centro), informal (familias), non formal (o contorno). Axendas familiares por competencias.
Unha maior apertura do centro ás familias e ao contorno. Un uso máis eficaz e rendible das enormes posibilidades
que nos ofrecen as contornas virtuais de aprendizaxe. Páxina web Drupal do centro, aulas virtuais con Moodle,
recursos didácticos: Ardora, Jclic, encerado dixital interactivo (EDI)
Asesoría científico-tecnolóxica. CR Vigo-Tui
Competencias básicas e currículo Actuacións relacionadas coas CB
O que temos que empezar a facer xa, co asesoramento pertinente(inspección, CFR):
Adecuar os procedementos, a metodoloxía para axustar o currículo e os procedementos de avaliación coa inclusión de CB.E os documentos que teremos que ir elaborando:
Incluír as CB nos distintos niveis de concreción curricular (etapas, áreas, ciclos).
Incluír as CB como referentes dos niveis de decisión na avaliación (PEC, PCC, PXA, Programacións)
Asesoría científico-tecnolóxica. CR Vigo-Tui
Competencias básicas e currículo ¿Como podemos empezar? Modificar gradualmente o tipo habitual e típico de
exercicios e actividades, as clases sempre expositivas... Podemos empezar analizando as tarefas que actualmente
ofrecemos ao alumnado e a súa contribución á adquisición de CB.
Revisando o libro de texto e as programacións. Mantendo as prácticas actuais que sexan válidas e
rendibles didacticamente. Modificando as prácticas que só son útiles no contexto
académico... para adecualas ás CB. Incorporando novas prácticas: tarefas, proxectos
integrados...
Asesoría científico-tecnolóxica. CR Vigo-Tui
Competencias básicas e currículoTendo en conta (I)...
Favorecer a adquisición de CB mediante novas metodoloxías. Debemos:
− potenciar saber facer, integrar coñecementos, destrezas e actitudes,
− seleccionar unha variedade de actividades (tarefas) axeitadas...
Para definir tarefas: − qué operacións mentais deberá realizar o
alumnado− qué contidos imprescindibles necesita
dominar.− en qué contexto? (o máis realista posible)
Competencias básicas e currículoTendo en conta (II)...
Tarefas variadas, relevantes para a vida, axeitadas aos obxectivos, que propicien a adquisición do máximo número de CB.
Planificación conxunta do profesorado, favorecer a coordinación e a interdisciplinariedade (problema de falta de tempo en primaria e en secundaria).
E para avaliar?. Fontes de información: observación directa, entrevistas, probas e exames (orais, escritos), cadernos, traballos, presentacións públicas, portafolio, portafolio dixital...e os criterios de avaliación do currículo (DOCUMENTO CLAVE).
A continuación: portafolio e deseño de tarefas.
Asesoría científico-tecnolóxica. CR Vigo-Tui
En que consiste o portfolio? Instrumento para a autoavaliación. Alternativa: e-portfolio (control vía dixital). Colección significativa de traballos de estudantes
que ilustran o camiño recorrido no desenvolvemento de 1 ou varias CB.
Ao empezar o curso, abren unha carpeta para incluír os seus traballos significativos e a súa valoración.
Ao finalizar o curso, revisará os traballos e as súas valoracións: camiño percorrido e progresos.
PROXECTO
TAREFA
Na práctica educativa:● Habitualmente facemos exercicios.
● Con frecuencia facemos actividades.
Temos que integrar os exercicios e as actividades en TAREFAS.Deberíamos integrar as tarefas en PROXECTOS.
Actividades
Exercicios
PROXECTO: Elaborar unha guía de visitas a enclaves do medio natural da comarca, para as familias.
TAREFA: Elaborar unha lista dos itinerarios, máis sinxelos e rápidos, de acceso a enclaves naturais da comarca.
Actividades:Comparar itinerarios.Defender a decisión sobre o itinerario elixido.…
Exercicios:Localizar enclaves nun mapa da comarca.Calcular distancias.Escribir itinerarios.Pedir a palabra.…
O QUE ESIXE A NORMATIVA e as orientacións da administración
• LOE (2006): obríganos a avaliar ascompetencias adquiridas polo alumnado parapasar de curso e para titular na ESO.
• OS DECRETOS DO CURRÍCULO (GALICIA):En cada área ou materia, inclusión dereferencias explícitas sobre a súa contribuciónás CB
• AS ORIENTACIÓNS DO 28/01/09:A contribución da materia ao logro das CB.Os criterios de avaliación, relacionados coas CB.
COMO PROGRAMAR?UNHA PROPOSTA (I)
PROGRAMACIÓN DE EQUIPOS DOCENTES,BASEADA EN COMPETENCIAS BÁSICAS:
1.-A partir dos criterios de avaliación dasáreas ou materias: deseñar proxectos globalizadosou interdisciplinares.2.-Decidindo qué áreas están implicadas en cadaproxecto.3.-Explicitando a relación dos criterios deavaliación coas CB.4.-Decidindo a temporalización dos distintosproxectos.
Metodoloxía de proxectos Favorece aprendizaxes que figuran nos
programas de 1 ou máis materias. Exemplos: formular unha estratexia de
aforro de electricidade no centro, investigar conxuntamente sobre novelas históricas.
Programas europeos: Comenius e eTwinning.
Busca de “pasadizos entre disciplinas”. Exemplo: traballo colaborativo matemáticas ciencias: 1º da ESO, 2º da ESO
Asesoría científico-tecnolóxica. CR Vigo-Tui
COMO PROGRAMAR?UNHA PROPOSTA (II)
NA PRÁCTICA...1.-Incluír nas programacións de área ou materia, areferencia explícita sobre qué competencias básicascontribúe a desenvolver en maior medida (Decreto docurrículo en primaria).2.-Traballo en equipo: elaborar PROGRAMACIÓNS DEEQUIPOS DOCENTES baseadas en proxectos (...PXA)3.-Nas programacións de aula/área ou materia:• Incluír o decidido na programación do equipo.• Modificar a metodoloxía, as tarefas e a avaliación.• Incluír elementos de contextualización si é o caso(decisións de cada centro, ao nivel de PEC, sobre CBque precisa priorizar, impulsar…).
COMO PROGRAMAR?UNHA PROPOSTA (III)
Dous tipos de contidos: competencias básicas e contidos curricularesmáis esixentes, propios das áreas
1.-Organizar os dous tipos de contidos por proxectos ou tarefas:
• Os proxectos decididos na programación de equipo docente (CB).• Os proxectos ou tarefas propios de área ou materia.
2.-Esta programación irase axustando, na práctica, de acordo cosintereses do alumnado.
3.-Incluír a relación entre criterios de avaliación e CB (concretada naprogramación do equipo e as propias de área ou materia).
4.-Incluír a relación coas actividades complementarias eextraescolares, familias e contorno. Plan lector, Plan TIC...(concretadana programación do equipo e as propias de área ou materia).
5.-Axustar a metodoloxía, as tarefas e a avaliación en coherencia cotraballo de CB.
ELABORACIÓN DA ELABORACIÓN DA PROGRAMACIÓN DE EQUIPO DOCENTEPROGRAMACIÓN DE EQUIPO DOCENTE
A partir de:A partir de:
CRITERIOS DE AVALIACIÓN DE TODAS AS ÁREAS OU MATERIAS DO CURSOCRITERIOS DE AVALIACIÓN DE TODAS AS ÁREAS OU MATERIAS DO CURSO
MatemáticasMatemáticas LinguaLingua ……
---…-…
PROGRAMACIÓN DE EQUIPO DOCENTE DO CURSO…PROGRAMACIÓN DE EQUIPO DOCENTE DO CURSO…
PROXECTO APROXECTO A Área ou Área ou
materia de materia de ……
Criterios de avaliación:Criterios de avaliación:---…-…
Colaboración Colaboración AE, AC, AE, AC, FamiliasFamiliasPlan lectorPlan lectorPlan TICPlan TICPlan de Plan de acollida...acollida...
Temporalización Temporalización CCBB que se CCBB que se traballantraballan
Área ou Área ou materia de materia de ……
Criterios de avaliación:Criterios de avaliación:---…-…
…… ……
PROXECTO … PROXECTO … …… …….. Colaboración Colaboración AE, AC, AE, AC, FamiliasFamilias
Temporalización Temporalización CB que se CB que se traballantraballan
Propostas dePROXECTOS
ELABORACIÓN DA ELABORACIÓN DA PROGRAMACIÓN DE ÁREA. Unha proposta do CFR PROGRAMACIÓN DE ÁREA. Unha proposta do CFR
VigoVigoModificacións respecto da anterior programación:Modificacións respecto da anterior programación:
Posteriormente haberá que CONCRETAR AS TAREFAS a realizar, a metodoloxía e os instrumentos de Posteriormente haberá que CONCRETAR AS TAREFAS a realizar, a metodoloxía e os instrumentos de avaliación na programación de cada proxectoavaliación na programación de cada proxectoPara os contidos non traballados en proxectos haberá que deseñar TAREFAS.Para os contidos non traballados en proxectos haberá que deseñar TAREFAS.
PROGRAMACIÓN DA ÁREA DE …. CURSO……….PROGRAMACIÓN DA ÁREA DE …. CURSO……….
ObxectivosObxectivos ContidosContidos Criterios de Criterios de avaliaciónavaliación
Contribución ás Contribución ás CCBBCCBB
Colaboración con Colaboración con AE, AC, familias AE, AC, familias e contorno.e contorno.
Metodoloxía:Metodoloxía:Metodoloxía didáctica.Metodoloxía didáctica.TemporalizaciónTemporalizaciónAgrupamentos.Agrupamentos.actividades., recursos actividades., recursos
Instrumentos de Instrumentos de avaliaciónavaliación
Agrupar os Agrupar os contidos por contidos por PROXECTOS PROXECTOS
(Incluír a (Incluír a agrupación por agrupación por proxectos, proxectos, concretada na concretada na programación do programación do equipo ou as equipo ou as propias de área propias de área ou materia.).ou materia.).
(Incluír a (Incluír a contribución ás CB contribución ás CB concretada na concretada na programación do programación do equipo e as propias equipo e as propias de área ou materia).de área ou materia).
(Incluír a (Incluír a colaboración colaboración concretada na concretada na programación do programación do equipo ou propias equipo ou propias de área ou de área ou materia).materia).
Axustala á proposta Axustala á proposta de aprendizaxe por de aprendizaxe por CBCB
Axustala á Axustala á proposta de proposta de aprendizaxe por aprendizaxe por CBCB
PROGRAMAR E TRABALLAR POR CB: UN PROCESO
A CURTO PRAZO•Ir deseñando e implementando algún/s proxectos globalizados/ interdisciplinares.•O resto dos contidos ir desenvolvéndoos mediante:--Proxectos de área ou materia.--Tarefas de área ou materia que inclúan os exercicios e actividades correspondentes.
A MEDIO E LONGO PRAZO
Deseñar e implementar o currículum mediante:•Proxectos globalizados/ interdisciplinares, nos que os exercicios e actividades de cada área/materia sexan compoñentes dunha tarefa proposta.
Innovamos facéndonos preguntasInnovamos facéndonos preguntas
A QUÉ SITUACIÓNS, PROBLEMAS, …TERÁ QUE ENFRENTARSE O ALUMNADO NA VIDA REAL? (persoais, interpersoais, sociais,…)
¡ ¡ COMO PODEMOS AVALIAR SE O ALUMNO/A É COMPETENTE NESAS SITUACIÓNS REAIS?
QUE CONCEPTOS DEBE APRENDER?
QUE DESTREZAS DEBE
DESENVOLVER (TAMÉN ESTRATEXIAS DE APRENDIZAXE)
QUE CONDUTAS E VALORES PRECISA TER?
¡¡ QUE TAREFAS DEBE DESENVOLVER?
QUE METODOLOXÍA UTILIZAREMOS?
QUE RECURSOS UTILIZAREMOS?
QUE COLABORACIÓN PRECISAREMOS COAS ACTIV. EXTRAES. E COMPLEMENTARIAS?
QUE COLABORACIÓN PRECISAREMOS COA FAMILIA?
IMPLEMENTACIÓN E AVALIACIÓN
¡¡ QUE ÁREAS PRECISAN IMPLICARSE?......................QUE COLABORACIÓN DO EQUIPO DOCENTE?
TAREFA, PROXECTO, PROBLEMA,…
CBCB
Definición operativa de una competencia básica
PROCAP (LAS PALMAS) Y CEP DE TELDE
Lengua C.y Literatura
Matemáticas Ciencias sociales ... …
Obj Co CE Obj Co CE Obj Co CE Obj Co CE Obj Co CE
Competencia en Com. Ling
Competencia Matemática
Competencia en el conoc…
Competencia digital…
CompetenciaSocial y …
Competencia cultural y …
Comp. para aprender…
Autonomía e iniciativa…
Materiales para el asesoramiento en Competencias Básicas
Competenciaen
ComunicaciónLingüística
Lengua castellanay
LiteraturaMatemáticas Ciencias Sociales
Geografía e Historia
AVALIACIÓNDE
DIAGNÓSTICO (AD)DA EDUCACIÓN
Galicia 21 de outubro 2009
Asesoría científico-tecnolóxica. CR Vigo-Tui
AVALIACIÓNXERAL DE
DIAGNÓSTICO (AXD)EDUCACIÓN PRIMARIA
FINAIS DE MARZO E ABRIL 2009CUARTO CURSO
Asesoría científico-tecnolóxica. CR Vigo-Tui
O marco legal
• A LOE establece dous avaliacións-diagnóstico diferentes:
– Avaliacións xerais de diagnóstico: avaliación externa de competencias que desenvolverá o Estado. Carácter mostral. 4º de primaria e 2º da ESO.
– Avaliacións de diagnóstico: competencia da Consellería de Educación. Carácter censual, formativo e orientador para os centros, informativo para a comunidade.
Avaliación do sistema educativo establecida pola LOE
Asesoría científico-tecnolóxica. CR Vigo-Tui
Que finalidade ten a avaliación diagnóstico?
• Medir e informar sobre o grao de adquisición de competencias básicas do currículo, por parte do alumnado, nos niveis de 4º de EP e 2º de ES
• Contribuír á mellora da calidade, á equidade da educación e á atención do alumnado.
• Compromisos de revisión e mellora.• Aumentar a transparencia e eficacia do
sistema educativo.
Asesoría científico-tecnolóxica. CR Vigo-Tui
Cuestións previas (I)1)Diferenciar AD de avaliación, promoción e
titulación do alumnado.Na avaliación, promoción e titulación do
alumnado avalíase e cualifícase individualmente.
Relaciona obxectivos, contidos e criterios de avaliación con CB (Programacións).
Na AD non se concreta en áreas ou materias, senón nas 8 CB
Asesoría científico-tecnolóxica. CR Vigo-Tui
Cuestións previas (II)• Non substitúe á avaliación, senón que a
complementa e promove que a toma de decisións sexa máis axustada á realidade do centro.
Asesoría científico-tecnolóxica. CR Vigo-Tui
Cuestións previas (III)2)Na avaliación diagnósticaOs resultados son censuais, non estatísticos:
como estamos?, que temos que mellorar?.Non se pretende xerarquizar aos centrosNon se divulgan resultados individuais nin de
centro.Tan só un departamento da Consellería terá
acceso aos resultados por centro, os informes dos resultados serán sobre a puntuación obtida en relación cos demais centros das súas características segundo o seu índice de desenvolvemento socioeconómico e cultural.
Asesoría científico-tecnolóxica. CR Vigo-Tui
Cuestións previas (IV)Carecerá de efectos académicos para o
alumnado.Non é unha pseudoavaliación do profesorado da
materia, porque o logro da competencia implica a todas as áreas e materias.
Serve ao centro de guía do seu proceso e á administración de avaliación do sistema.
Asesoría científico-tecnolóxica. CR Vigo-Tui
Avaliación xeral de diagnóstico (AXD)
• Con carácter estatal e participación das comunidades autónomas.
• Sobre competencias básicas.• Só nalgúns centros (por mostraxe)• É externa e ten carácter informativo• Xa se fixo unha pilotaxe en Galicia.
Asesoría científico-tecnolóxica. CR Vigo-Tui
Avaliación de diagnóstico (AD)A• Regulada polas comunidades autónomas.• Sobre competencias básicas alcanzadas
polo alumnado.• Dirixida a todos os centros (censal).• É interna e ten carácter formativo e
orientador para os centros e informativo para as familias e resto de comunidade educativa.
• En Galicia vaise iniciar este curso.
Asesoría científico-tecnolóxica. CR Vigo-Tui
Marco lexislativo➔ LOE. Título VI. Artigo 144. Avaliacións xerais de diagnóstico.➔ LOE . Capítulo II. Artigo 21. Avaliación de diagnóstico na
Educación Primaria. “Ao final do 2º ciclo de EP, todos os centros realizarán unha AD das CB alcanzadas polos alumnos”.
➔ LOE. Capítulo III. Artigo 29. Avaliación de diagnóstico na ESO. “Ao final o 2º curso de ESO, todos os centros realizarán unha...
➔ Decreto 130/2007 do 28 de xuño. Currículo da educación primaria na Comunidade Autónoma de Galicia.
➔ Decreto 133/2007, do 5 de xullo, polo que se regulan as ensinanzas da ESO na Comunidade Autónoma de Galicia.
➔ Orde do 16 de febreiro de 2009, pola que se regula o desenvolvemento da AD na Comunidade Autónoma de Galicia.
Asesoría científico-tecnolóxica. CR Vigo-Tui
Obxectivos da avaliación diagnóstico (AD)
• Recoller información (*) sobre a formación nos centros.
• Informar ás comunidades educativas dos centros sobre os seus resultados.(**)
• Servir de orientación aos centros para que corrixan posibles carencias e melloren a calidade.
• Aumentar a transparencia e eficacia do sistema educativo.
(*) A información non poderá ser utilizada para clasificar centros.
(**)Os resultados non teñen efectos académicos.
Asesoría científico-tecnolóxica. CR Vigo-Tui
A QUEN VAI DIRIXIDA?Alumnado de:
• 4º de Educación Primaria• 2º de ESO.
Asesoría científico-tecnolóxica. CR Vigo-Tui
QUE SE AVALÍA?• Nos artigos 21 e 29 da LOE indícase que se avaliarán
“…as COMPETENCIAS BÁSICAS alcanzadas polo alumnado”.
• A Dirección Xeral de Ordenación e Innovación Educativa determinará en cada curso cales serán as CB obxecto de avaliación.
• Nesta 1ª AD proponse que só se avalíen dúas competencias:
➔ Comunicación Lingüística (probas en LC e LG).Comprensión e expresión escrita.
Comprensión oral.➔ Matemática (probas en lingua galega).
Asesoría científico-tecnolóxica. CR Vigo-Tui
A QUE ÁREAS ESTÁN LIGADAS AS CB?
• A Competencia en Comunicación Lingüística:
✔ Con todas as áreas en xeral✔ Coas áreas de linguas en especial:
• A Competencia Matemática:✔ Con todas as áreas en xeral✔ Especialmente coa área de Matemáticas.
Asesoría científico-tecnolóxica. CR Vigo-Tui
CANDO SE AVALÍA?• En cada curso académico.
• Unha vez ao ano, a fin de curso.
• Excepcionalmente, neste curso 2008-09 realizarase o día 21 de OUTUBRO 2009 (mesma para todos os centros).
• Aplicación ao alumnado que no curso 2009-2010 curse as ensinanzas de 5º de primaria e 3º da ESO. Alumnado con ACI, discapacidade físico e/ou sensorial, con menos dun ano na nosa Comunidade: de acordo coa normativa que sairá no BOE
sobre a base teórica das probas de avaliación diagnóstica, todo o
alumnado realizará a proba (se pode escribir) pero non se incluirá
na corrección.
Asesoría científico-tecnolóxica. CR Vigo-Tui
Aplicación e corrección das probas
• Probas constituídas por caderniños para cada CB.
• Cuestionarios de contexto (profesorado, dirección, alumnado, familias).
• Aplicación e corrección: plataforma informática. • Os centros descargarán os exemplares, aplicarán
as probas ao alumnado e introducirán os resultados, (coa guía de corrección), no prazo que se determine. Mesmo procedemento para os cuestionarios de contexto.
QUEN AVALÍA?O profesorado do centro*
(*)A Dirección Xeral de Ordenación e Innovación Educativa dará instrucións sobre cales son as persoas responsables da descarga dos materiais e da súa aplicación, corrección e posterior carga de resultados.
Asesoría científico-tecnolóxica. CR Vigo-Tui
AD: soporte informático• Aplicación informática que permita:
Interacción Consellería-Centros.Cargar probas, previamente elaboradas.Descarga por centros para impresión e
aplicación das mesmas.Cargar resultados das probas individuais,
unha vez cualificadas.Obter resultados globais e parciais.Elaborar informes.
Asesoría científico-tecnolóxica. CR Vigo-Tui
AD: soporte informático• Establecerase un sistema restrinxido de
acceso á información da plataforma informática a través da definición de perfís de usuario (confidencialidade das probas).
• A dirección do centro responsabilizarase da custodia e conservación das probas (caderniños e cuestionarios), en tanto a Consellería non ordene a súa destrución.
TIPOS DE MATERIAIS
CUESTIONARIOS DE CONTEXTO
CUADERNOSCON PROBAS
ESCRITAS
CDCD
CDPROBA
ORAL
Asesoría científico-tecnolóxica. CR Vigo-Tui
MateriaisCuestionarios de contexto (importantes para
análise de datos)– De alumnado.– De titor/a ou profesorado.– De dirección.– Das familias
Caderniños: 2 por cada CB e un CD de comprensión oral.
Manual de corrección.Instrucións aos centros: orde de avaliación e
desenvolvemento da mesma
Asesoría científico-tecnolóxica. CR Vigo-Tui
MATERIAIS: AS PROBASVan dirixidas ao alumnado do curso correspondente.Utilízanse as linguas galega e castelá.
As probas ESCRITAS:En cada competencia hai dous modelos diferentes de
CADERNO.Repártense os diferentes cadernos entre o alumnado (1
por CB).Cada caderno ten dous bloques con 30 ítems en total.As preguntas son de resposta múltiple, abertas e
semiabertas.
As probas ORAIS:Os textos están gravados nos CD.Hai 4 ou 5 cuestións.
Asesoría científico-tecnolóxica. CR Vigo-Tui
Tempo para as probas
Aínda non hai instrucións definitivas sobre o tempo das probas.
Últimas instrucións:
✔ Unha hora para as probas de cada CADERNO.✔Unha hora para as probas orais (10 minutos audición).
Asesoría científico-tecnolóxica. CR Vigo-Tui
QUEN CORRIXE AS PROBAS?➢ En cada centro se corrixen as probas
seguindo as instruccións da Consellería.➢ Posteriormente introdúcense os resultados
nunha aplicación (seguindo a guía de corrección)
➢ Os caderniños corrixidos hai que conservalos(*).
(*) Hai unha segunda corrección externa nalgúns centros.
Asesoría científico-tecnolóxica. CR Vigo-Tui
SEGUNDA CORRECCIÓN EXTERNA
• Unha vez rematada a AD, a Consellería elixirá uns centros onde se realizará unha 2ª corrección EXTERNA DE CONTRASTE
• Estes datos cargaranse na aplicación para ter unha media - contraste externo.
Asesoría científico-tecnolóxica. CR Vigo-Tui
INFORMES• A aplicación estará preparada para elaborar
informes:✔ Centro✔ Galicia: mostra interna e externa
• Os centros educativos, en base aos informes, serán os encargados de informar ás familias do resultado das probas.
• Elaborarase un informe sobre AD en Galicia
Asesoría científico-tecnolóxica. CR Vigo-Tui
Desenvolvemento nos centros (I)
• O propio centro descarga da rede e imprime os materiais. Desenvolve o proceso segundo o determinado na orde e nas instrucións.
• O propio centro corrixe e introduce na aplicación os resultados (coa guía de corrección).
Asesoría científico-tecnolóxica. CR Vigo-Tui
Comisión de coordinación da AD nos centros (prescritiva, ao comezo de cada
curso escolar)• Composición: director ou directora (presidencia),
xefe ou xefa de estudos, xefe ou xefa do departamento de orientación, un titor ou titora de cada un dos niveis que se avalían, nomeados pola dirección do centro. Composición reflectida na PXA.
• Funcións: informar á comunidade sobre o sentido e finalidade da AD, coordinar o proceso no centro, colaborar coa administración e a inspección.
Resultados• A aplicación estará preparada para elaborar
un informe de resultados: media global da comunidade en cada CB, xunto coa puntuacion acadada polo centro.
• Informe que se dá ás familias: información por parte das titorías dos resultados do centro de acordo cos informes obtidos da aplicación.
• Elaborarase un informe sobre AD en Galicia.
Asesoría científico-tecnolóxica. CR Vigo-Tui
Outras decisións e consecuencias da AD (I)
• Interacción AD – formación do profesorado.• Incremento gradual do número de CB en cursos
sucesivos.• Análise e contraste resultados da AD e das
avaliacións finais nos propios centros.• Como se introduce nos criterios de promoción e
titulación o grao de avance nas CB.• Reflexión nos propios centros sobre a similitude
ou disparidade do tipo de proba da AD a as das áreas ou materias correspondentes.
Asesoría científico-tecnolóxica. CR Vigo-Tui
Outras decisións e consecuencias da AD (II)
• Como consecuencia da AD, os centros realizarán unha reflexión interna, a través dos seus órganos colexiados de goberno, para establecer as accións de mellora pertinentes, que serán incorporadas á PXA (asesoramento da Inspección educativa na toma de decisións)
• Resumo do proceso AD.• Preguntas e respostas (CFR da Coruña)
EXEMPLIFICACIÓNS
AVALIACIÓN DE DIAGNÓSTICO DE ANDALUCÍA
4º de PRIMARIA• Situacións-problema. Cuestións en distintos formatos
(resposta aberta, pechada, que esixa un procedemento).
Asesoría científico-tecnolóxica. CR Vigo-Tui
94
PROBA DA AVALIACIÓN DE DIAGNÓSTICO ANDALUCÍAMatemáticas 4º PRIMARIA
LA CARRERA DE ORIENTACIÓNVarios colegios van al parque a una carrera de orientación. Se hacen 5 equipos (azul,blanco, verde, rojo, morado), y a cada uno le dan el siguiente mapa con el recorrido:
PREGUNTA 11El equipo azul, al terminar la carrera, ha pasado por los siguientes puntos: Encinas,Colinas, Paso del Arroyo, Matorral y ha terminado en el Parque Infantil¿Cuántos metros ha recorrido?PREGUNTA 12En la carrera de orientación el equipo azul y el verde fueron juntos hasta el punto 3.Allí, el equipo azul fue al punto 5 y después al 4, mientras que el equipo verde cruzó el río, fue al punto 4 y de allí al 5.1. ¿Qué equipo recorrió más metros?2. ¿Cuántos más?
95
PROBA DA AVALIACIÓN DE DIAGNÓSTICO ANDALUCÍA Comunicación Lingüística 4º PRIMARIA
• ANALIZA ESTE PRODUCTO• Vamos a observar el envase de este producto (se encuentra en la página
anterior) y después analizamos todos los detalles que aparecen en él:• � 1 Contenido del envase.• � 2 Marca.• � 3 Ingredientes.• � 4 Lugar de procedencia.• � 5 Vitaminas y minerales.• � 6 Valor energético.• � 7 Fecha de caducidad.• � 8 Número del código de barras.• � 9 Número de atención al cliente.• � 10 Página web para informarse sobre salud y nutrición.
PREGUNTA 4A continuación escribe una descripción del producto del envase con los datos que has analizado.Escribe un mínimo de ocho líneas con letra clara, con frases bien construidas y sin faltas de ortografía
96
CONSUMIR PREFERENTEMENTEANTES DEL: / BEST BEFORE: / LOTE1O-11-07H15432 12:08 98765432ESCEE123/HEl desnatado parcial de la lechesepara parte de la grasa y lasvitaminas que van en ella,como la A y la D, queintervienen en la regulación dela función visual y en laabsorción y fijación del calciorespectivamente. Por ello, enANDALAC A+D reponemos lasvitaminas A y D, para aquellaspersonas que desean unalimento bajo en grasa, pero sinrenunciar a las vitaminas que laleche aporta.Una vez abierto el envase, debeconservarse en frío, siendoaconsejable su consumo en los2-3 días siguientes. Onceopened, keep refrigerated andconsume within 2-3 days.
LECHESEMIDESNATADAENRIQUECIDA EN VITAMINAS A Y DIngredientes:Leche semidesnatada y vitaminas A y D.
INFORMA C I Ó N N UTRICIONALx100 ml x250 mlVValor energético kcal 45 116kJ 195 489Proteínas g 3,1 7,7Hidratos de carbono g 4,7 11,8Grasas g 1,7 4,3VITAMINAS Y MINERALESVit. A μg 120 300(15% CDR) (38% CDR)*Vit. D μg 0,75 1,90(15% CDR) (38% CDR)Vit. B12 μg 0,38 0,95(38% CDR) (95% CDR)Calcio mg 120 300(15% CDR) (38% CDR)*CDR: Cantidad Diaria Recomendada(Un vaso contiene aproximadamente 250 ml)AndalacAtención alconsumidor 902 1242433Información sobre salud y nutrición enwww.andalac.comAndaluza de LácteosC. Sol, 13210343 HUELVALECHESEMIDESNATADAENRIQUECIDA EN VITAMINAS A Y DIngredientes:
LECHESEMIDESNATADAENRIQUECIDA EN VITAMINAS A Y DIngredientes:Leche semidesnatada y vitaminas A y D.
97
PREGUNTA 5Lee la información que aparece en el envase de la leche y pon una X donde corresponda.
CORRECTO INCORRECTO
Abierto se aconseja su consumo en dos o tres días
Contiene vitaminas A, D y B12
No debe conservarse en frío una vez abierto
Contiene vitamina C
Es leche semidesnatada
No contiene calcio
Asesoría científico-tecnolóxica. CR Vigo-Tui
PROBA DA AVALIACIÓN DE DIAGNÓSTICO JUNTA DE ANDALUCÍA 2007/08
Matemáticas 4º PRIMARIA● Tu padre te pide que le acompañes a
comprar al supermercado que está a 7 kilómetros de tu casa y se tarda 20 minutos en llegar. Compráis:
3 kilos de naranjas (1€ el kilo);5 litros de leche (80 céntimos un litro);Kilo y medio de tomates (2€ el kilo);Un cuarto de kilo de queso (8€ el kilo)
PROBA DA AVALIACIÓN DE DIAGNÓSTICO JUNTA DE ANDALUCÍA 2007/08
Matemáticas 4º PRIMARIA• Tu padre entrega un billete de 20€ al cajero.
Completa esta tabla con esos datosArtículo Cantidad Precio Importe
Naranjas 3 kg 1€ el kilo 3€
Leche
Kilo y medio
8 € el kg
TOTAL...
Entregado parapagar...
Devolución...
Asesoría científico-tecnolóxica. CR Vigo-Tui
PROBA DA AVALIACIÓN DE DIAGNÓSTICO C. lingüística 4º PRIMARIA
PROBA DA AVALIACIÓN DE DIAGNÓSTICO C. lingüística 4º PRIMARIA
PROBA DA AVALIACIÓN DE DIAGNÓSTICOMatemáticas 4º PRIMARIA
PROBA DA AVALIACIÓN DE DIAGNÓSTICO Matemáticas 4º PRIMARIA
PROBA DA AVALIACIÓN DE DIAGNÓSTICO Matemáticas 4º PRIMARIA
PROBA DA AVALIACIÓN DE DIAGNÓSTICO Matemáticas 4º PRIMARIA
Avaliacións de diagnóstico (AD)Como se analizarán e presentarán os
resultados das AD?
Referencia: AD Asturias 2009Informe que recibe cada centro consta de dúas
partes:Informe de resultados: situación do centro en canto
a valor engadido e situación do alumnado en canto a niveis de rendemento por competencia avaliada.
Informe sobre factores e variables que inciden nos bos rendementos.
Como se analizarán e presentarán os resultados das AD?
Informe de resultados
• Valor engadido: diferenza de puntuacións entre a media da puntuación lograda polo alumnado e a puntuación esperada tendo en conta o índice socioeconómico e laboral.
• Normalidade: -35 y +35>35: o centro achega valor engadido< -35 o centro rende por debaixo do que cabería
esperar.
Informe sobre factores e variables que inciden nos bos rendementos (datos obtidos a partir dos cuestionarios de: dirección do centro, profesorado, alumnado e familias). Exemplos:
Plan de actuación posterior á avaliación de diagnóstico (I)
●Unha vez realizada a lectura dos informes: o centro detecta as fortalezas e as debilidades.●Primeiro paso: recoller os datos do informe de resultados (cautela: os datos proveñen dun limitado nº de persoas)
Puntos fortes Aspectos de mellora
Plan de actuación posterior á avaliación de diagnóstico (II)
●Relacionar os puntos a mellorar coas posibles causas que o xeran. Insuficiente enfoque en termos de competencias?. Historial académico do alumnado?...●Formular liñas de actuación para a mellora
Ámbito de acción nº 1Descrición do problemaPosibles causas Obxectivo a alcanzarAccións de mellora 1.-
2.-3.-(...)
TemporalizaciónResultados esperados
Plan de actuación posterior á avaliación de diagnóstico (III)
CONTIDO DO PLAN DE ACTUACIÓNINTRODUCIÓN Breve presentación expoñendo os fins
que se pretenden e o contexto noque se desenvolve.
FORTALEZAS E DEBILIDADES Agrupados en dous bloques (dos resultados dos informes).
INTERPRETACIÓN DOS RESULTADOS
Relacionar cada resultados coas posibles causas.
ÁMBITOS DE TRABALLO Ámbitos seleccionados para traballar no curso escolar. Indicar a Xustificación da selección e os obxectivos. Non abordar máis de 3-4 accións por curso.
FICHAS DE PROXECTO Para cada un dos ámbitos, ficha co plan concreto.