ASTEKO ASMAKIZUNAberria
Ezagutueta gozatu
GAZTETXOEN ASTEKARIA 773. ZENBAKIA LARUNBATA, 2018KO APIRILAREN 28A
Zeruari lotua hari batez;igarriko zenuen, honenbestez.
Zer da?
m a n t a n g o r r iErantzuna: kometa.
Asmakizunaren jatorria: Auskalo! Igarkizun eta aho-korapiloak liburutik, Xabier Olaso / Agurtzane Villate (Pamiela).
EITB
Zorionagurrakargitaratu ahalizateko,gogoan izanmezuakasteartearratsaldeabaino lehenjaso beharditugula.Asteartetikaurrerajasotzen direnmezu guztiakhurrengoastekozenbakianargitaratukoditugu.
m a n t a n g o r r i2 LARUNBATA, 2018KO APIRILAREN 28A berria
ZORiON AGURRAK
Joan den apirilaren 21ean,
Olaia Alegremarrazotxoak 8 urte bete
zituen, eta asteburua
urtebetzea ospatzen pasatu
zuen: ortziralean gosaria
gelakoekin, larunbatean
egun-pasa guraso eta
anai-arrebekin, eta igandean
merienda familiarekin.
Uauuuuuu! Ederki ospatu duzu,
Olaia! Aunitz urtez, Marrazo
Gelako guzien partetik!
LiliKoloretako ametsen zaindari.
Zorionak, panpoxa
14 txori kantari.
Inar, amatxo eta
aitatxoren partetik.
Zorionak, Naroa! Jarrai ezazuzaren modukoa izaten. Zarena
zarelako maite zaitugu
hainbeste. Ezusteko txiki politez
beteriko eguna izan dezazula opa
dizugu. Muxutxo goxotxoak.
Zorionak, Kyra! Gureetxeko pinpilinak
10 urte bete zituen
asteazkenean. Segi orain
arte bezain artista eta
bitxia izaten.
Mila muxu etxeko
guztien partetik.
Dagoeneko 5 urte beteko ditu
igandean gure Heidi
txikiak. Zorionak eta urte
askoan, Ani!!! Ondo pasatuzure eguna. Muxu handi bat
familia guztiaren partez.
Zorionak, Martin!! Saiatu zure bizitza ondogidatzen; hemen gaituzu laguntzeko. Muxu handi
bat etxeko guztien partez!!
Baztan Ikastolako Katu gelakook bestazaleak
gara; primerako eguna izan zen apirilaren
20a. Goizean, gelako Yadilsak urteak
bete zituen. Santo Domingokoa da, eta orain
Berroetan bizi da. Gosaria ekarri zigun, eta
guk koroa eta marrazkiak egin genizkion.
Arratsaldean, Janire eta Eleneren
urtebetetze besta egin genuen frontoian.
Yadilsa, aunitz urtez Katu gelakoen
partez!! Eta segi gure ikastolara etortzen!
Aunitz urtez eta zorionak, Irati!Atzo, apirilak 27, jada 9 urte bete
zenituen. Muxuak Oier, Marta,
attona eta amatxiren partez.
Zorionak, Mari!! Zortzi urtezoragarri! Ikaragarri maite
zaitugu. Izar eta etxekoen
partetik milioika muxu!!!
m a n t a n g o r r i 3berria LARUNBATA, 2018KO APIRILAREN 28A
Zorionak, Markel!!! Ondo-ondo pasa, bizkotxo goxo-goxoa
jan eta putz asko egin kandelei.
Infinitu maite zaitugu.
Zorionak, Irene!! Gratziemile zaren bezalakoa
izateagatik! Asko maite
zaitugu.
Aupa, Irati. Atzo 9 urte bete zenituen. Unezoragarriak Asolaze-Izaban, Errenterian,
Oiartzunen... Jarrai dezagun abenturak
bizitzen. Asko maite zaitugu. Muxuak, polita!
Zorionak, Irati, zure 10.urtebetetzean! Pasa egun bat polita
eta alaia. Zure aita Lander, ama
Ana, Endika, Luzia, Eder, aitita
Karlos, amama Enkarna eta
senide guztion partez.
Zorionak, Peru! Etxekoenpartez egun politta pasa
dezazula, txapeldun!
Bidali zure gutunak helbide hauetara Helbide elektronikoa: [email protected] Egoitza nagusia: BERRIA. MANTANGORRI. Gudarien etorbidea, z/g. 20140 Andoain.
Argitaratzailea: Euskal Editorea SM Lege Gordailua: SS-616/05 Zuzendaria: Martxelo Otamendi Koordinatzailea: Izaro Zinkunegi Barandiaran
Egoitza: Martin Ugalde kultur parkea. Gudarien etorbidea, z/g. 20140 Andoain ISSN: 1699-728x
Baztan ikastolako Marrazo gelako JulenAldakok ere Txaruta elkarteak antolatutako 28. pilota
txapelketan parte hartu du, eta pilota eta trofeoa jaso ditu,
Julen Martija pilotariaren eskutik. Aupa Julen, segi horrela!
OriokoZaraguetaherri eskolakoikasleek liburu
eguna ospatu zuten.
Apirilaren 23an, HH3tik
hasi eta DBH4. maila
arteko ikasleek hartu
zuten parte.
Helduenek ikasle
gazteenak bikote gisa
harturik, ipuin bat
kontatu zieten
ikastetxeko hainbat
txokotan.
m a n t a n g o r r i4 LARUNBATA, 2018KO APIRILAREN 28A berria
ERREPORTAJEA ETB3ko Hiru3 komunitatea
Gurasoek irrikaz bizibehar dituzteumeen pasioak;txikiagoak izanarren, oso diberti-garriak izaten dira».
Argi du Amancay Gaztañaga akto-reak. Gaztañagak 4ra pertsonaiagorpuzten du 3txulo saioan. Horrierantzun nahi dio, besteak beste,EITB taldearen haur komunitateakmartxan jarri berri duen Guraso
Alertak zerbitzuak: gurasoekseme-alaben mundua hobeto
ezagutzea eta euren arteko loturahandiagoa izatea du helburu.
Hainbat gaztetxoren familiabihurtu da Hiru3. EITB taldearenhaur komunitateak 30.000 bazki-de ditu jadanik. ETB3 kanalekosaioez gain, webguneko edukiekere osatzen dute Hiru3. Orain,Guraso Alertak zerbitzua jarri dumartxan, gurasoen eta haurrenarteko lotura estutzeko. 14 urtearteko gaztetxoen gustuko edu-kien eta esperientzien berriemango die gurasoei. ZerbitzuaHiru3ren aplikazioan dago eskura-garri, eta gurasoek gailu eraman-garrietan jasoko dituzte alertak.Horretarako, aplikazioa deskarga-tu behar da; badutenen kasuan,berriz, nahikoa da eguneratzeare-kin.
«Beste pertsona bat interesa-tzen zaizunean, haren interesakere gustuko dituzu, edo gustukoizan beharko zenituzke». Gurasoek
Hiru3 komunitateak ‘Guraso alertak’ zerbitzua jarri du martxan, gurasoeneta haurren arteko loturak sendotzeko. ETB3ri buruzko informazioaemango du, eta Hiru3 aplikazioaren bidez aktiba daiteke.
Txikien gustuak,handien esku
3txulo eta 3zpa4 telebista saioetako pertsonaiak. Eskuinetik hasita lehenenegoa da 4ra. EITB
m a n t a n g o r r i 5berria LARUNBATA, 2018KO APIRILAREN 28A
umeekin konexio hori ez gal-tzea garrantzitsua da, Gaz-tañagaren iritziz. «Umeek osogustuko dituzten gauzak ezbadituzte gurasoekin parteka-tzen, helduko da momentu batnon ez duten hizkuntza bera hitzegingo. Eta hor haustura dator.Gero, nerabezaroan, ezin zaiohaustura horri buelta eman, dis-tantzia baitago», adierazi du. Horriaurre hartu asmo dio zerbitzuberriak. Haatik, gurasoek eta hau-rrek elkarrekin parte hartu ahalizango duten egitasmoei buruzkoinformazioa emango du; adibidez,zozketei, Hiru3 jaiei edo antola-tzen diren jarduerei buruz.
Udaberria, bide berria
EITBk martxan jarri berri duen zer-bitzuak senideen arteko espe-rientziak partekatzea erraztu nahidu. Elkarrizketak suspertu nahiditu, helduen eta haurren artekokonexio puntuak bilatu. Asmo ber-tsua dute 3txulotarrek ere, Gaz-tañagaren arabera: «Askotan, hau-rrak bakarrik uzten ditugu edukibaten aurrean; gurasoek hor ereparte izan behar dute. Beharrez-koa da gauza bat ikusi eta horigurasoekin partekatzea», adierazidu.
Guraso Alertak zerbitzua izanda Hiru3 komunitatearen azkenberrikuntza. Ordea, komunitateakindartsu ekin dio udaberriari,3txulo eta 3zpa4 saioak estreina-
tu baitzituen ETB3k apirilaren 9an.Txikienentzako programa da lehe-nengoa; goizetan botatzen dute,ETB3 katean. Bigarrena, berriz, 10-12 urte arteko gaztetxoei zuzen-dua dago, eta iluntzean ikus daite-ke, kate berean. Haurrek ondo baino hobeto
ezagutzen dute 4ra, baita Xbel eta2ttor lagunak ere. Herri txiki batda 3txulo, eta han bizi dira hirurak.«4ra etorkizunetik datorren per-tsonaia da; Xbel eta 2ttorrekinalderatuta aldrebesena da, etagaiztakeriak egiten ditu», azaldudu Gaztañagak. 3txulotarrek atemagiko bat daukate, eta horrenbidez iraganera eta etorkizunerabidaiatzen dute. Ateak gai ugarilantzeko aukera ematen die; esa-terako, Gaztañagak azaldu due-nez, transexualitatea landu dutezenbait saiotan. «Garai polita dahori gurasoek gaia haurrekin lan-tzeko».
3zpa4 saioan, protagonistak laugazte dira, musika talde bat osatunahian dabiltzanak. Astero musikaemanaldi bat prestatzen dute,asteko bideoklipa aurkezteko.Bidean sortzen zaizkien zalantzaketa arazoak lantzen dituzte. Gaz-tañagak azaldu du saio biek edukieta balio berak dituztela; besteakbeste, aniztasuna eta askatasuna:«Umeei pertsona askeak izanbehar dutela irakatsi nahi diegu,ez duela axola ezberdinak izateak.Bakoitzak bere bizia topatzekoindarra izan behar du».
AURKITU 3ZPA4 ETA 3TXULO SAIOETAKO PER-TSONAIEN IZENAK:
XBEL
GORRITXO
4RA
2TTOR
IZARO
AMETS
MAIDER
JON
A M E T S E U E O M G I Z
O L H I Z U R D E A S Z R
R P C T S K Z S A R 4 I M
G P I G A I E T O R R A L
A P A G O A K 2 N X A D M
E L O I T I G T A H E R R
S I A I 4 A Z T G A F A A
Z B P X M A R O A F H R T
A O A B L K S R X A D R J
M R I E E K M Y W I T E O
R O I L A G A A N A R I N
K S A R E G I Z A R O A O
T T O N K I D K A E M R A
U B C X A L E K I A S X T
B A I E R L R Y R I H M A
D E I R A F O R K H A U T
E S L E I 5 T X F I 9 3 K
S N X D D M E L O I T I G
T G O R R I T X O I T A Z
R G A F A A Z B P X M A R
A A F H R T A O A X L K S
HIZKI ZOPA
Margotu etaasmatu. Maitanek koloreak ezabatu eta zenbakiakjarri dizkio marrazkiari. Margotu formabakoitza dagokion kolorearekin, etaea asmatzen duzun zer animalia den!
m a n t a n g o r r i6 LARUNBATA, 2018KO APIRILAREN 28A berria
DENBORA-PASAK
Horia
Gorria
Orlegia
Laranja
Marroia
Urdina
Beltza1
2
3
4
5
6
7
1.
2. Itzalak. Erromatarrenkaskoa margotu du Danelek.Itzal hauetatik, zeinda kaskoarena?
A
E
D
F
B
C
berria LARUNBATA, 2018KO APIRILAREN 28A
Erantzunak: 2.-E. 3.-Mirenek 1.225 puntu eskuratu ditu,eta Julenek, 1.150 puntu. Mirenek irabazi du, beraz, partida.
m a n t a n g o r r i 7
Ainara AzpiazuIDAZLEA
«Arrarotasunabegiradandagoen zerbait da»
Auzotar arraroak ditu hizpideliburuak.Etxe batean bizi diren hainbatbizilaguni buruzko istorio laburrada, deskribapenez osatua.Nor dira istoriokopertsonaiak?Badaude etxean arroparik gabeibiltzea gustatzen zaienak;badago sekula etxetik ateratzenez den beste bat; gauez esna etaegunez lo egoten den beste bat;ileordea daramana...Lehenengo pertsonan hasi etabukatzen da ipuina. Zergatik?Norbere begiradak gertutasunaematen du. Ni eta besteenartean dagoen tarte hori nolakoaden adierazteko modua da,pertsona batek besteak nolaikusten dituen islatzeko.Horretarako, lehenengopertsonan hitz egiten duprotagonistak, edonor izanbaikaitezke.Zer da arraroa izateaprotagonistarentzat?Arrarotasuna begiradan dagoenzerbait da. Arraroak izandaitezkeen gauza askori buruzhitz egiten du liburuak.Umorea ere badu ipuinak.Umorea oso gauza garrantzitsuada. Kontakizun osoan dago,hitzen eta irudien artekojolasean. Umorea erabiltzen dugukontakizuna eta hausnarketabultzatzeko.Esaldi laburrez eta irudikoloretsuz osatutako liburuada. Nolakoa izan da sormena?Bikoteka ikastaroan dauka
abiapuntua. Iruñeko Udalak,Galtzagorri elkarteak etaEtxepare sariak antolatzen dute.Oso lagungarria izan zen niretzatikastaroa; nik testua egitekoarrazoia ere hori izan zen, iruditikbainator. Hasteko, gaia zehaztugenuen: arrarotasuna.Kontakizunaren egitura erehasieran diseinatu genuen.Ondoren, bakoitzak bereesparrutik eraiki dugu; niktestuak eta Paulak irudiak.Arraroen aldeko aldarria alda?Bai, baina baita kontrakoa ere.Edo dena da arraroa, edo ezer ezda arraroa. Gauzak elkarrenezberdinak dira, baita pertsonakere. Baina hori ezberdintasunasoilik da; ez du zertan arraroaizan. Arraroa zerbait arrotz gisa ulertzen dugu. Begiradaarrotz hori aldatzekogonbidapena da.Hausnarketa ere bultzatu nahiduzue?Bai. Zer da arraroa, eta zer ez?Non hasten zara zu, eta nonbestea? Non hasten garaondokoa epaitzen? Galderahoriek eragin nahi ditukontakizunak.
AZOKALIBURUA
d Izenburua: ‘Arraroa’. d Testua: Ainara Azpiazu. d Argazkiak: Paula Estevez.d Orrialde kopurua: 38 orrialde,koloretan. d Prezioa: 14 euro. d Adina: 5 urtetik aurrera. d Argitaratzailea: Pamielaetxea. d Saria: XI. Etxepare saria (2017).MIREN JULEN
3. Dardoak.Miren eta Julendardoetara jolasten ari dira. Nork lortu dupuntu gehien?
m a n t a n g o r r iberria
GAZTETXOEN ASTEKARIA LARUNBATA, 2018KO APIRILAREN 28A
1Jolas honetarako, jolaski-de bakoitzak ziba bat
behar du. Zibak dantza egindezan, soka bat lotu behar zaio,eta ondoren indarrez lurrerabota. Lurrean bi biribil margotu-ko dira, handia bata eta bestebat txikiagoa, lehenengoarenbarruan. Lehenengo jokalariakbiribil txikiaren barrura botakodu bere ziba, eta bertan dantza-razten saiatuko da. Helburuaziba dantzatuz biribil txikitikhandira pasatzea da. Lehenengojokalari horrek ez badu lortzenziba dantzatzea edo biribil txiki-
tik handira pasatzea, orduanbiribil txikian utzi beharko dubere ziba.
2Bigarren jokalaria saiatukoda bere zibarekin barruan
gelditu den ziba biribil txikitikateratzen. Horretarako, bereziba dantzatu egin behar du, etabiribil txikitik atera behar du.Hori guztia lortuz gero, puntu
bat irabaziko du; bestela, bereziba ere barruan utzi beharko du.
3Jokaldi horiek beste jolas-kide guztiek errepikatuko
dituzte, ahalik eta puntu gehienirabazteko helburuarekin. Biribil
DATUAKPartaide kopurua:
Gutxienez, bi.Baliabideak: Ziba eta sokabana.Espazioa: Ziba dantzatzekolurrak gogorra izan behar du.Iturria: Euskal Jolasen
Bilduma (Urtxintxa).Webgunea:
www.urtxintxa.org
JOLASA
Zibabiribiletan
bakarrarekin ere jolas dai-teke. Zibak biribil baten
barruan dantzatu behar du. Kan-pora ateratzen bada edo dan-tzatu gabe geratzen bada, biribi-laren barruan geldituko da, etaondorengo jokalariek kanporaatera ahal izango dute puntuaklortzeko.