UN MINUTO PARA LA INNOVACIÓN
MINUTU BATBERRIKUNTZARAKO
MINUTU BAT BERRIKUNTZARAKO
LANKIDETZA BERRIKUNTZA .................................................................................... 051. Minutubat….................................................................................... 062. Berrikuntzairekitik......................................................................... 093. Lankidetzaberrikuntzarako........................................................... 114. Innobasque,partaidetzarairekitakoeredua.................................. 135. Erreferentziakobestejokaerabatzuk............................................ 16
PROZESUA ......................................................................................................................191. Kontzeptua...................................................................................... 202. Metodologia.................................................................................... 213. Eragina............................................................................................ 244. Eragileak......................................................................................... 30
EMAITZAK .......................................................................................................................331. Metodoaaberastea......................................................................... 352. Galderaezdazerbaiziknola......................................................... 373. Prozesuetakoberrikuntzaklehiakortasunahobetzendu.............. 384. Produktukoedozerbitzukoberrikuntza......................................... 405. MarketinaetaBerrikuntza,tandemirabazlea............................... 426. Fokuabezeroarengan..................................................................... 437. IKTenerabilera............................................................................... 458. Berrikuntzaeskolaradoa............................................................... 469. Enpresaberritzaile......................................................................... 4710.Baloreak.......................................................................................... 4811.Emozioak........................................................................................ 4912.Metodologiainklusiboa................................................................... 5013.Sarekoerronkak............................................................................. 5114.Lankidetzatiksortzen..................................................................... 52
ZER IKASI DUGU? ......................................................................................................... 55
3
4
LANKIDETZA BERRIKUNTZA
5
1. Minutu bat…1 Zertarako balio du minutu batek? Zer egin daiteke minutu batean? Zein da zure bi-zitzako minuturik garrantzitsuena?
“Minutubatda”,“ezdaezerkostatzen”,esanohidugu.Agianezduesannahiaskorikgurebizitzan,bainazergatikalferrikgaldubetihainlanpeturikegonez?Zertaninbertitzenduzuzeuredenbora?Berrikusezazuzertanxahutzendirenzuregunekominutuak.Zenbateskaintzendiozudenbora-lapurretari(letxetarra,kritikaezeraikitzaileak)?Planteaaldezakezuhoriberrinbertitzeaedokalitatekodenborabihurtzeaedominutueraikitzaileeraldatzea?Eraldaitzazukritikaezerakitzaileakaldaketa-aukerabihurtzeko.Kontuaezdagehiagoinbertitzea,baiziketaohiturakaldatzeaagiandenboraalferrikgalaraztendizunhorrekikoetakalitatekoa,erakitzaileaetaeraldatzaileadendenborabihurtzeko.
Demagunzeurekuadrillanminutubatinbertitzenduzuelabidaiahobebat,merkeagobat,eskalagutxiagokobatantolatzeko.Edozureerkidegoanminutuhorrekeraikinareneraberritze jasangarri bat egitea erabakitzeko balio duela, zure herrian edo hirianminutubateskaintzendiozuelagarraiopublikoahobetzekoideiapentsatzeari,edozureenpresan minutu baten ekarpena egitea hitzartzen duzuela hobekuntzak adosteko,ordutegimalguagobat…Hara,minutubatbesterikezda.
Orain, irudika ezazu zer gertatuko litzatekeen Euskal Herriko erakunde, enpresa,entitate,elkarteguztietanminutubatgehiagoemangobagenueguneanberrikuntzan.
Ikusdezagunzenbakienbitartez:
1 minutu x 365 egun x 1.050.000 Euskadiko pertsona aktibo* =6.387.500 ordu berrikuntzarako
*IturriaEUDEL
Denbora-inbertsio hori diputara aldatuko bagenu:6.387.500 ordu x 24’31€/h = 155.280.125 € berrikuntzarako,
gizartearen ekarpen direnak*EAEkobatezbestekoaEINarenarabera
6
Euskadin mila ideia txiki behar ditugu, mila ekintza txiki, mila berrikuntza txiki.Horregatik,Innobasquetikberrikuntzaaktibatzeragonbidatunahizaitugu.Nola?Eginzeureideiarenekarpena,partekaezazuetaposibleegizu.Minutubatbesterikezduzubehar.MinutubatgehiagoFelixetaManuelenminututik,EibarkobijubilaturengandikIkasten elkartea sortu zen adineko pertsonen ikaskuntza iraunkorraren eta bizitzasozialarenaldelaneandiharduena.
FranciscoDoñate,EuskalHerrikoUnibertsitatekoirakasleakbereminutua“BizitzarenBasoa”sustatzeninbertituzuenetagizartearideibategitenberegorpuakmedikuntzaridohaintzanemetekoetahartaraprestakuntzahobeaeskaintzekomedikugaiei.
Adosezbazaudeingurukozeuremunduarekin…abiarazezazumundua,zuremunduaaldatuko duen berrikuntza. Emazu izena “minutu bat berrikuntzarako” ekimeneaneta egin zeure ideien ekarpena. Denok dugu ideia bat eta minutu bat bakarrik da.Minutubatgehiago.
1.MINUTUBATBERRIKUNTZARAKOdeialdirakoerabilitakotestua.
7
MINUTUBATBERRIKUNTZARAKOpremisabatetikjaiozen:balia ezazu zeure denbora berrikuntzarako;etaprintzipiobatetik:pertsona guztiak dira berrikuntzarako gai.
Berrikuntzaren kultura sustatzeko ekimen bat bezala planteatu zen proiektua,hiritarren inplikazioerreal,aktiboetapraktikobat lortunahizuenabezala.MINUTUBAT BERRIKUNTZARAKO zientzia, teknologia eta berrikuntzarekin zerikusia duteneragileensareraerehedatuzen.Guztira,79 eragileMinutubatantolatzenpartehartuzutenak,hedapeneanlagunduzedobertakopreskriptoreizanezerebai.79erakundehoriek170ekintzaedoMinutuburutuzituzten.
MINUTU BAT BERRIKUNTZARAKOk lankidetza berrikuntzako metodologia erabilizuen,proiekturakoberariazsortua,etabertan6urratssinplerieskereragileekMinutubatjartzenbaitzutenabianberenerakundeetan.
1. Erronka bat identifikatu.2. Ireki mundura.3. Partekatu ideiak.4. Hautatu hoberena.5. Egizu posible. Ekin.6. Eraldatu mundua, gure mundua.
Argitalpen honekproiektuhoniatxikizitzaizkion79erakundekburututakoMinutuetakobatzuk jaso ditu. Haien lana aitortzeaz gainera, ikusgaitasuna eman nahi izan diegulankidetza-berrikuntzako jarduera onei beste erakunde batzuentzat inspirazio etaikasbideizandaitezen.Hau,halaere,ezdadokumentuteorikobat.
Era berean, emaitzak jasotzean egiaztatu ahal izan genuen eragile batzuek besteikusmolde eta ideia batzuk txertatu zituztela aberastu zuten metodologian, eta horihemenislatzensaiatugara.
Hartatikpasatzeraetahartazgozatzeragonbidatzenzaituztegu.
8
2. Berrikuntza irekitik
IabadahamarkadabatHenryChesbrough-ek“Open Innovation: the new imperative for creating and profiting from technology”2bereliburuaargitaratuzuela,etabertanberrikuntzairekiarenterminoaetadefinizioamasortuzuen:
“Openinnovationistheuseofpurposiveinflowsandoutflowsofknowledgetoaccelerateinternalinnovation,andexpandthemarketsforexternaluseofinnovation,respectively.Thisparadigmassumesthatfirmscanandshoulduseexternalideasaswellasinternal
ideas,andinternalandexternalpathstomarket,astheylooktoadvancetheirtechnology.”
Chesbrough-endefinizioandakusagunez,berrikuntzairekiannolaerakundeazbarrukohalakanpokoeragileakdirapartaide.Fenomenohoriarrazoibatengatikbainogehia-gorengatiksortuda,BankinterFundazioaren“Competir en tiempos de cambio: nuevas reglas y el papel de la innovación”3argitalpenarenaraberahonakohauekdira:glo-balizazioa,demokratizazioaetateknologienaurrerapenenerritmoazeleratua,geroetabezerozorrotzagoaketaprofesionalenetazaleenartekomarramehebat.
Halaere,berrikuntzairekikoprozesuaknekezizandaitezkeerabatirekiakedoerabatitxiak.Ildohorretatik,berrikuntzairekiko4lauagertokiidentifikatudirairekidura-mai-la,berrikuntza-iturrien,negozio-ereduaren,ezagutza-kudeaketaetaabarrenarabera:
• Berrikuntza aurreratua: berrikuntza-prozesua erakundearen barrura,langileetarairekitzenda.
• Lankidetzazko berrikuntza:lankidetzarakoirekiduraerakundeazkanpokoeragileenganahalanolahornitzaile,unibertsitate,teknologia-zentroetale-hiakideetaraberaietaraerebai.
• Erabiltzaile-berrikuntza:lankidetza-berrikuntzamotabatdanonerabilt-zaileakberakdirenberrikuntza-iturri.
• Crowdsourcing:edozeinpertsonatxertatzendaberrikuntza-prozesuan.
3.“Competir en tiempo de cambios: Nuevas reglas y el papel de la Innovación”Bankinter Fundazioa(2009)
2.“Open Innovation: the new imperative for creating and profiting from technology”, HenryChesbrough(2003).
4.“Innovación abierta. Más allá de la innovación tradicional”.ObeaResearchGroup.MondragonUnibertsitatea(2009)
9
Berrikuntza irekiaren moten kontzeptua eta sailkapena aldaketa etengabean daude.Izatez, teorialari bat baino gehiago ari dira gaia sakontzen. Adibidez, MondragonUnibertsitateko OBEA ikerketa-taldea, akotatuagoak diren berrikuntza irekiko besteagertokibatzukidentifikatzenaridiragauregun:erakundebarrukoberrikuntzairekia,erakundeartekoberrikuntzairekia,erabiltzaile-berrikuntzaetaberrikuntzakolektiboa5.
5.www.pasionporinnovar.com
10
3. Lankidetza berrikuntzarako
Etorkizun konplexua susmatzen da, interkonektatua, non ezagutza nonahikoa etaaldaketalasterraden.Ostertzhorrekin,herrialdeeketaerakundeekbadakiteordenaberrihoriaitortzekogaidirenaketadagokionez jokatzekogaidirenekbakarrikateraahalizangodutelaetekinaegoeratik.Dagoenekokonturatudiralehiatzeko,berritzekoetabezeroeietagizartearihobekizerbitzatzekolankidetzanaritubeharradagoela.
Bestalde, honako haue aipatzen da: “berrikuntzak oinarrizko hiru ezaugarri ditu: globala da, diziplina-anitza da eta irekia eta lankidetzakoa, azken hori delarik garrantzitsuena zalantzarik gabe”6. Ildo horretatik, lankidetzazko berrikuntzaerantzun eraginkorra izan daiteke erronka horrentzat.“Berritzeko era bat berritzekomoduan”mundualdakorbateraegokitzeko.Izatez,2008an,DAVOSekoWorldEconomicForum-en7, etorkizunari aurre egiteko modu batez bezala hitz egin zen lankidetza-berrikuntzarenahalmenaz.
Horrekguztiakagerianjartzenduhonakohau:
•Geroetagehiagoetahobetoberritubeharduguberrikuntzarenbenetakokulturabateraginkorbihurtuarte.
• Berrikuntza gizarteari bere osoan dagokion zerbait da, ez elite batibakarrik. Izatez, administrazioak beraiek bakarrik ezin izango dira jabetuberrikuntzakoinbertsioez,EuroparBatzordearenplanetanjasotadagoenez(batez ere “Europa 2020tik” eratorritako ekimenetan), eta jadanik iagutxienekoak dira gaurko gure errealitatea kontuan hartzen badugu, gureekoizpen-ehunguztianberrikuntzatxertatzekopremiahandiabaitu.
•Berrikuntzaerazehar-lerrokoanbereburuabirdefinitzenaridenkontzeptubatda,etazeinaZientziaketaTeknologiakgidaturik,jarduerasozio-ekonomikokoedozeinsailetanhedatzenbaita.Etaedozeinbalio-katekoprozesuguztietan.
•Berrikuntzaerrentagarriadaetagureenpresenetaguresistemasoziala-renlehiakortasunarimesedeegitendio.7.www.weforum.org
6.“The Global Brain”.SatishNambisan(2007)
11
Halaere,enpresentzat,konplexuagertatzendalankidetza-berrikuntzapraktikanjart-zea.Erakundearihiruerronkahandisortzenzaizkio:bestebatzuekinlankidetzanarit-zekoprestegotearenbermea,bazkideenarteankonfiantzaeraikitzeaetanegozio-eredubatfinkatzeagobernagarritasun-mekanismoakberebaitandituena(adibidez,bidezkoerabakitze-eskubideak)elkarrentzakoharremanasegarrirako 8.
MINUTUBATBERRIKUNTZARAKOildohorretatik,lankidetzazkoberrikuntzapraktikanjartzenerakundeeilaguntzendienekimenbat.
Baina, zer zentzutan ateratzen da errentagarri lankidetza-berrikuntza?
Lankidetza-berrikuntzakodinamikakberaktaldeedoerkidegobatsortzeainplikatzendu,huraeratzendutenpertsonekberenkonponbideposibleakpartekatuegitenbaitituztetalde bezala dagokien erronkarako. Gainera, talde horretan, osakide bakoitzak berebalio-ekarpenaegindezaningurune-baldintzakfinkatuetaesplizitatudira.
Partaidetza-sistemahorrekzuzenekoondoriopositiboakdituerakundean.Ikusmoldepartekatubatsortzenda,pertsonabakoitzakekarpenaegitekoaukeraeskaintzenda,eta enpresak enplegatu bakoitzarengan, askotan ikusezina den ezagutza balioestenikastendu.Hitzbatean,erakundeekadimenkolektiboarenahalmenabalioestenikastendute,etaproiektuakeraefizienteetakostugutxiagokobateangaratzenlaguntzendie.
Adibidez,Continentalautomobilenneumatikoetaosagaienfabrikatzailealemaniarrak120milioieuroaurreztuzituenberenlangileekegindakoetaenpresakpraktikanjarrizituzten310.000ideieiesker“IdeaManagement”lankidetza-berrikuntzarenfruituaguztia.
MINUTUBATBERRIKUNTZARAKOpraktikanjarrizutenerakundeakerejardunezikasizuten.Argitalpenhonetanazaltzendirenjardueraonak,beste erakunde batzuentzat ikasbide-balioa dute.
Innobasquek, bestalde, ekimenaren sustatzaile bezala, lankidetza-berrikuntzetarahurbiltzen ziren ekimenetan bere ikasbide berezia izan du, eta MINUTU BATBERRIKUNTZARAKO ekimenak berak hobetze-oinarriak ezartzeko balio izan diohurrengometodologietan4.blokeanikusikodugunez.
8.“Making the transition to collabora-tive innovation”NESTA.(May,2011)
Continentalek bere langileen ideiei esker 120
milioi euro haurrezten ditu
www.eleconomista.es
12
4. Innobasque, partaidetzara irekitako eredua
2008ko urtarrilean egindako ekarpenetik, Innobasquek honako hau planteatu du:gizartea bere osotasunean inplikatzea bilatzen duen eredu bat,ereduekonomikoetasozialarenbeharrezkoaldaketan,etaeraldatze-proiektuenkatalizagailu izangodenaEuskadiberrikuntzakoerreferente“NAGUSI”bihurtzeko2030urtean.
Ibilbideko 5 urteotan, Innobasquek berrikuntzaren beharra sozializatzea lortu duEuskadikoeraldaketasozioekonomikoabultzatzeko.HartarabeharhorrenenbaxadaribihurtudituEuskalgizarteko1.000eragileadierazgarrienak.
Innobasquen uste dugu plataforma publiko eta pribatua dela arlo naturala gureherrialdeareneraldaketadinamizatuetaazeleratzeko.Ildohorretatik,sarepublikoetapribatuaren ahalmenaahalik eta gehien garatzea behar bat da gure gizartearentzat,eraldaketari atxikitako proiektu eta ekimen desberdinetan zerikusia duten eragileguztienpartaidetzaetaikusmoldeabideratzeaahalbidetzenduelako.
OPENTRICeredubatenbitartezjokatzenduguInnobasquen:
•Berrikuntza-eredu“irekia”pertsonenetaerakundeenpartaidetzara,espa-rruidealbatezartzenduenagobernantza-ereduberriekerabatekozentzuaeta baliagarritasuna aurkitu dezaten. Innobasquen haren sorreratik gurebazkideak burutzen ari diren kapital intelektuala, ezagutza eta ekarpenakberebaitanhartzendueneredua.
•Ekintzan“zentraturiko”berrikuntza-eredua,pertsonenganzentratuaetaproiektuetaekimenzehatzetanzentraturikoa.“Publikoadena” (gobernua,aldundiak,udalak,sailartekobatzordeak…)liderdutenproiektuakbainaso-zialadenarenpartaidetzabehardutenak.
Egunero ikasten dugu berrikuntza I+G-eko
inbertsioaz edo berrikuntza teknologikoaz harago doala.
Badira berrikuntzak, zeini era aktiboan ekarpenak egin
diezazkiekegun.
Innobasquetik lan-ekipoen bitartez berrikuntza
kontzeptua garatu dugu.
Guillermo Ulacia. Innobasqueko Presidentea.
Radio Bilbaori egindako adierazpenak.
“13
OCD/ELGEk dioenez, Innobasque bakarra da OCD/ELGEn. Helize laukuna eraikitzenabangoardianegonda”9.
InnobasqueisuniqueintheOECD.Ithasbeenattheforefrontofbuildingtheso-calledquadruplehelix,engagingwithcivilsocietyinadditiontoresearch,industrialandpublic
actors.Innobasque’srolesofnetworking,supportingpolicydevelopmentandexpandingthenotionofinnovationarehighlyrelevantfortheinnovationsystemoftomorrow.
Helize laukunak10 lankidetzaren dimentsio hedatu bat azpimarratzea dakarkio be-rrikuntzari.Aldaketabatdaberrikuntzasistematikorabideratzenduena,irekiaetaera-biltzailearenganzentratua.
Aurrekariak berrikuntza irekiko ekintzatan
Orain arte Innobasque eratzen duten eragile publiko eta pribatuen baterako lanametodologien,ekintzenetapartaidetza-ekimenenbitartezegituratuda.
Aurrekarihorietakobatzukhonakohauekdira:
i-Taldea:ikaskuntzakoguneelkarreragileak.
WOKA:worldkafekoereduberezia.
Berrikuntza irekia politika publikoetan:politikapublikoekikokontrastea.
Gomendio-katea:egunerokoberrikuntza.
First Lego League Euskadi:berrikuntza-eskolabat.
Lankidetza-argitalpenak:ezagutzarensorkideizan“LaugarrenSektoreaEAEn”.
Openideiak:on-linelanabesalankidetzarako.
Ikerkuntza ekintza: UPV/EHUarekiko lankidetzan, “berrikuntza-ekipoak” era parte-hartzailean.10.”Exploring Quadruple Helix”
(2010).UniversityofTampere
9.“Estudios de la OCDE sobre Inno-vación regional. País Vasco, España.”OECD(2011)
14
Ikerkuntza aplikatua:Gobernantzakob-TaldeaEudelekinetaUPV/EHUrekikolankidetzan,“Hiritarrenpartaidetzaetatokikoberrikuntza-politikapublikoetan”azterlanetik.
Esperientzia hau ikaskuntza-iturri garrantzitsua izan da beste prozesu, gune etapartaidetza-dinamika batzuk diseinatu eta garatzeko. Partaidetza-prozesu bakoitzadesberdinanoladenesperimentatuda,nolaxedeetahelburuetanhalanahiizandakoemaitzetan,azkenhoridefinitzaileadelarik.
Gauregun,BerrikuntzakoEuskalAgentziaInnobasque Exchangeizenekolankidetzazkoberrikuntzakoproiektubatgaratzenarida.Innobasquekobazkideenetabazkideentzakoekimen bat da, kanal horren, eta haren osakideen lankidetza-ahalmena aktibatzeabilatzen duena. Printzipio batetik abiatzen da: berrikuntza eraldatze-palanka bat dajarduerasozioekonomikoguztiaerasatenduena,etaeragingorragoaizatekoherrialdekogaitasunguztienlankidetzaetahaiektxertatzeaeskatzenduena.InnobasqueExchangenlankidetza aurreikusia eta aurreikusi gabeak garatzeko enpresak daude, proiektuenbalio-proposamenaaberastukodutenakedoproduktu/zerbitzuberriaksortzekobideaaskeutzikodutenak,halakomoldeznonpartaideekaktibokipartehartzenbaituteideiaksortzen,batabestearekinetaproiektuensustatzaileekinelkarreraginean.
15
5. Erreferentziako beste jokabide batzuk
Nazioartean•“Give a minute!”,proiektuaNewYorkedoChicagobezalakohiriekabianjarritakoa hiri-eredu jasangarriago baten eredua garatzeko. MINUTU BATBERRIKUNTZARAKOekimenaekintzahorretanoinarritzenda.
• 3M, zeinek sartu baitzituen enplegatuak berrikuntza-prozesuetan. Halasortu zen aldez aurretik porrot egindako asmakizun bat: itsasten ez duenlekedabat;etapost-itetanerabiltzendena.Gauregunberenberrikuntza-prozesuakerakundeazkanpokopertsonenganaereirekitzendituzte.
• Procter & Gamble produktu berriak garatzeko “konektatu eta garatu”estrategia erabiltzen du eta bertan erakundeaz kanpo ideiak bilatzenditu teknologia eta networking-aren bitartez. Horretarako, P&Gk berehornitzaileenganajotzendu,ekintzaileteknologikoensarebatera,ETEetara,freelanceetara, bai eta berrikuntza-merkatuetara beraietara, zeinetanmilaka profesional kualifikatu konponbideak aurkezteko prest daudenplanteaturikoerronkei.
• LEGO konpainia bere klubarekin non bezeroek beren diseinuak garatuditzaketen Legoren katalagoari eransten zaizkionak. Diseinatzaile horieksaribatjasotzenduteberenjabetzaintelektualaerabiltzeagatik.
•BMWkideia-plataformabatsortuzuenetabertanerabiltzaileekekarpenakeginditzakete.Virtual InnovationAgencyderitzonak800 ideiahartzendituurteroetahorietatik%3egiabihurtzendira.
Berrikuntza-prozesu irekiak burutzeko bitartekorik ez lanabesik ez duten enpresekInnocentive bezalako zerbitzuetara jotzen dute. Plataforma horretan berritzaileakkonektatzendirakonponbidebiladabiltzanenpresekin.Ordainasaribatizatenda.www.innocentive.com
www.giveaminute.info
16
EAEnPartaidetzari dagokionez, ezinbestekoa da EAEko esperientzien aberastasunarenaipamenaegitea.Erakundeugarikbultzatudutepartaidetzaetapartaidetza-metodologiadesberdinakgaratuetaerabilidituzte,etaaldiberean,lankidetza-berrikuntzakoproiektuberriakesploratuzjoandira.Baliobezategorakadoanfenomenobatenargibidegisara:
•“Conexiones Improbables”proiektua.Lankidetza-berrikuntzakoplataformabat,enpresak, ikertegiak eta administrazio publikoak inplikatzen dituena proiektuengarapenean,zeinetannahastenbaitiraarteak,pentsamenduaetazientzia.
•BEAZenpresa-inkubategiensarepropiobatdunolaunibertsitateareningurunean(ZitekODeustoKabi)halaenpresa-barrutian(IncubadoraAutomotiveIntelligenceCenteredoBiokabi),DesignKabirekin.
• Mondragon Unibertsitateko OBEA ikertaldeak ekintzak burutzen ditu etaberrikuntzairekiariburuzkodokumentuakargitaratzenditu.
• Mondragon Unibertsitateak lankidetza-berrikuntza bere hezkuntza-eskaintzantxertatzenasmatudu.UrteroBarne-ekintzailetzaetaBerrikuntzairekikoNazioartekoMasterraren deialdia egiten du (BBNM). Ikertu eta esperimentatzeko sortu denprogaramabatda,norbanakoa,enpresaetaerkidegoarenartekoelkarreraginareninguruangauregunekoenpresa-testuinguruan.
• Mondragon Korporazioak berak abiarazi zuen 2011n ISEA “Mondragon Open Innovation”en bitartez. Berrikuntza irekiko esperientzia aitzindari bat, zeinenxedeanegozio-aukeraberriaksortzea,desberdintzeaetataldekoenpresenhobetzelehiakorrabaitalankidetza-berrikuntzarenbitartez.
• Loiola Berrikuntza Fundazioa, lankidetzazko berrikuntza baten bultzatzaileada, material eta energiaren kontsumo-inbentario bat lantzean oinarritua, aukeraematen die dozena bat enpresari aukerak identifikatzea kontsumo horiek eta kostuatxikiak murrizteko hartara haien enpresa-lehiakortasuna hobetuz. Lan-metodologialankidetzanetatalde-aurrerapeneanoinarriturikdago,hartaraaurkitutakolangakdeneneskumeneanjarriz,baietaproiektuagaratzekodetektatutakosinergiakbaliatzekoere.
17
18
PROZESUA 19
1. Kontzeptua
MINUTU BAT BERRIKUNTZARAKO lankidetzazko berrikuntzako ekimen bat bezalapentsatuzen,zeinekbilatzenbaitzuenpartaideekekintzaraetaepelaburrerakoemaitzazehatzetarabideratutakoberrikuntzabataktibatzea,metodologiasinplebatenbitartez.Innobasquek sustatutako proiektu bat, irismen eta inplikazio sozio-ekonomikokoa,sentsibilizaziokoa eta kultura berritzailea sustatzekoa partaidetzatik abiaturik. Hitzbatean,eragin sozialekoproiektubat.
MINUTU BAT BERRIKUNTZARAKO partaidetza sozialeko (fisiko eta birtualeko)ekimen bat izan zen, zeinean gizarteko kolektibo desberdinei ideiak eta konponbideerrealenekarpenaegitekoeskatzenbaitzitzaienegoeraerrealetarako, zeinakaldatunahi baitziren ingurune sozio-ekonomikoa gune berritzaileago bat eta, ondorioz,lehiakorragobatbihurtzeko.
“Abian jar ezazu mundua, zure mundua aldatuko duen berrikuntza. Zein da zure ideia?”
Denbora-minutubakarbatekinnorbanakobakoitzakhondar-alebatenekarpenaeginlezakeaurreraegiteko,gizarteetaekonomiaberritzaileagoahobetuetaeraikitzeko.
MINUTUBATBERRIKUNTZARAKOekimenakpertsonengan ezartzen zuen azpimarra,izanereoinarrizkoprintzipiobatetikabiatzenzen:denongaraideiabatenjabe.Beraz,“pertsonaguztiakdiraberritzekogai,horretarakoinguruabaregokiakgertatzenbadira,guztionpartaidetzabalioanezartzenbada,eta ingurunepartekatuaksortzenbadira”(GuillermoUlaciakDeiariegindakoadierazpenak).
Ekintza hori azaroan egin zen Zientzia, Teknologia eta Berrikuntza 2011 Astearenbarruankokatuta.
20
2. Metodologia
MINUTU BAT BERRIKUNTZARAKO post-it fisiko eta birtualetan oinarritutako lankidetza-dinamika batenbitartezartikulatuzen.
•Atalfisikoadeialdibatetikabiatuzenenpresaketaerakundeakekimenariatxikizekizkionetaerronkabatidentifikatuosteantopaketabatsorzezaten.Partaidetza panel batean egin zen post-it batekin, non pertsona bakoitzakbereideiarenekarpenaeginzezakeen,hurapartekatuetaabianjarriereeginzezakeen,Innobasquekberariazsortutakometodologiairekiajarraituz.
PartaideeneskuraeskuliburusinplebatetaMinutubaterakundeanegikaritzekomaterialakezarriziren,ekarpenakjaso,haiekebaluatuetaabianjartzeko.
• Atal birtuala hemen zentratu zen: www.unminutoparalainnovacion.comnonislatubaitzirenerakundeen“Minutu”fisikoak.Erakundebakoitzekoideiafinalistak eta irabazleak gaur egun webgunean kontsulta daitezke non erabereanbaitagogizartearenpartaidetzarairekitakoerronkenislabat.
21
Metodologia: sinplea, malgua, irekia•Talde sustatzailea:erakundebakoitzeanpertsoanedotaldesustatzailebat ekintza hori bideratzeaz arduratuko dena aldez aurretik hautatutakoaukera-arloetan.
• Ideien txokoa: erakunde bakoitzak gune bat sortzen du, ideien txokoa,irudimenez “girotuko” duena eta kartoizko panel batez eta post-it batezeratutakokita.
22
• 6 urrats sinple jarraitu:
1.ERRONKABATIDENTIFIKATU
Taldesustatzaileakhobetunahiduenegoera,gainditunahiduenarazoaedoeraginnahiduenaldaketaegoeraidentifikatzendu.Erronkaidentifikatuetagero,galderabategitenda.
2.IREKIMUNDURA
Jardueraorokkomunikazioaeskatzendu.Partehartzeragonbidatzenditupertsonakargiutziznoiz,non,nolaetazeindenerantzunaemanbeharrekoerronka.
3.PARTEKATUIDEIAK
Berrikuntzaren txokoak honako honetarako balio izaten du: erakundekopertsonaguztiek,partehartunahiezdutenekerebai,gainerakoenekarpenakzeindirenikusiahalizandezaten.
4.HAUTATUHOBERENA
Jase honetan handitzen da talde sustatzailea talde zuzendariko pertsonekin. Taldehonenarduradaideiairaabzleaedoirabazleakhautatzearenerantzukizuna.Hartarako, matrize bat ematen da irizpide kuantitatibo eta kualitatiboekinhautatzen lagunduko dutenak. Irizpide horiek honako hauek dira: balioekinlerrokatzea,baliabideakkontsumitzea,egikaritze-epeaetairismena.
5.EGIZUPOSIBLE.EKIN
Pertsonairabazleataldesustatzaileantxertatzendaideiahorigaratuetaabianjarrikoduenberrikuntza-ekipobihurtuz.
6.ERALDATUMUNDUA,GUREMUNDUA
Puntuhorretarairisteakzeraesannahidu,erronkarierantzunaemateaetaekintzaezartzealortudela.Berritzaileizanzara.
23
3. Eragina
MINUTUBATBERRIKUNTZARAKOk79 erakundemobilizatuzituen,guztira170 erronkaedoMinutubainogehiagoeginzituztenak.Emaitzagisara8.523 ideiabainogehiagolortuziren.
Komunikabideetan173eraginlortuziren(prentsa,irratia,telebistaetaInternet).Ho-rrekesannahidu20,52M€koaudientziametatubat,eta459.284€koPublizitateBalioBaliokidea(PBB).
Proiektuak kanpaina bizi bat izan zuen komunikabideetan, zeren eta erakundeetanberrikuntzarenkulturaernatzeabideratzeabezaingarrantzitsua,erakundehorieietapartehartzendutenpertsoneiikusgaitasunaemateada.
AurkezpenaMINUTUBATBERRIKUNTZARAKO2011koazaroaren22anaurkeztuzenBilbaoDen-dak-eneskutikErriberakoMerkatuan,BilbokoHuriZaharrean.Planteatutakoerronka:
24
“Bilboko merkataritza hobetu nahi dugu zuretzat. Emaguzu ideia bat”.
Abiaraztehorretarahonakohauekbertaratuziren:
•MaiteValmaseda.EuskoJaurlaritzakoMerkataritzaZuzendaria.
•LourdesArana.FECYTekoZuzendariNagusia.
•OihaneAguirregoitia.BilbokoUdalekoOsasunetaKontsumoArlokoZinegotziOrdezkaria.
•JavierLópez.BilbaoDendak-enPresidentea.
•GuillermoUlacia.InnobasquekoPresidentea.
Ezkerretikeskumara:JavierLópez,GuillermoUlacia,LourdesArana,OihaneAguirregoitia,MaiteValmaseda
25
IrratiaRadio Bilbao (Cadena SER) gertaldia bultzatzen lagundu zuen “Hoy por hoy Bilbao”irratsaioanmahai-ingurubatekinErriberakoMerkatutik.
Onda Vasca, Radio Euskadi eta Euskadi Irratia, bestalde, MINUTU BATen eragileantolatzailebatzuengonbidatzaileizanzirenberenmagazinenagusietaraberrikuntzaz,proiektuazetalankidetzarengarrantziazsolaseanaritzeko.
Gainera, irrati guztietan programatu ziren kuinak eta lekukotzak irratientzuleakberrikuntzaragonbidatuz.
Radio Bilbao bezala gure ekarpena
ideia horiek guztiak dituztenei entzutea da”.
Azul Tejerina. Radio Bilbao
“26
Hedapena
MINUTUBATeanpartehartuzuteneragileekikusgaitasunaemanziotenekimenaries-kurazituztenzenbaitkanalenbitartez:berenwebguneetanhedatzea,korporazio-blogedo-bideoetanartikuluak.
Lantegi Batuak-ek minutu bat eskaintzen dio berrikuntzari
“Minutu bat berrikuntzarako” proiektua
“Minutu bat berrikuntzarako” ekimenari buruzko gogoetak IDE
2Dzanga Bideoa Minutu bat berrikuntzarako gaiaz
27
Azpimarratzekoada IndustriaSustapenetaBerrikuntzakoAzpizuzendaritzaOrokorrak Landa eta Itsas Ingurumeneko Ministerioaren ZuzendaritzaOrokorrarenbaitandagoenaknazioarteanabiarazizuendeialdianekazaritzakoelikagaienindustria-agentziaguztiei.
El Mundo del País Vasco (Innovadores) - 05/03/2012
Deia - Bizkaiactiva 27/11/2011
El País (Ed. País Vasco)23/11/2011
El Correo23/11/2011
UNE MINUTE INTERNATIONALE POUR L’INNOVATION LE 22 NOVEMBRE
LaCommissionInternationaledesIndustriesAgricolesetAlimentaires(CIIA)rebonditsurlasuggestionémiseparl’associationInnobasqueetproposeuneMINUTE
INTERNATIONALEPOURl’INNOVATIONle22Novembre.
SoyonsoptimistesavecAlbertEinsteinquin’apashésitéàaffirmer«Lacriseestlameilleurebénédictionpourles
personnesetlespaysparcequelacriseapportedesprogrès».Pourcela,ilfautfairepreuvedecréativité.
LaCIIAsuggèreque,le22novembreAMIDI,chaqueresponsabled’entrepriseetd’organismeprofessionnel
suspendelestâchesencoursetqu’ilinvitechaquesalariéàdéposeruneidéedansuneurne.Ellesuggèrequ’ilinvitepar
ailleursdesvolontairesàconstituerungroupe,sanssoucihiérarchique,pourvaloriserensuitelesidéesrecueillies.
(Innobasqueestuneassociationbasquequiapourbutdecoordonneretdepromouvoirl’innovationdanstousles
domainesainsiquedefavoriserl’espritd’entrepriseetlacréativité).
UNO MINUTO INTERNACIONAL PARA LA INNOVACIÓN EL 22 DE NOVIEMBRE
LaComisiónInternacionaldelasIndustriasAgroalimentarias(CIIA)rebotasobrelasugerencia
emitidaporlaasociaciónInnobasqueyproponeUNOMINUTOINTERNACIONALPARALAINNOVACIÓNel22de
NOVIEMBRE.
SeamosoptimistasconAlbertEinsteinquenodudóendecir“lacrisiseslamejorbendiciónparalaspersonasylos
paísesporquelacrisistraeprogresos”.Paraeso,tenemosquesercreativos.
ElCIIAsugiereque,almediodíadel22denoviembre,cadaresponsabledeempresayorganismoprofesionalsuspendalasactuacionespendienteseinvitaatodoslosempleados
adepositarunaideaenunaurna.Sesugierequeinvitetambiénvoluntariosaconstituirungrupo,sinteneren
cuentalajerárquica,paravalorizaracontinuaciónlasideasrecogidas.
LaAgenciaVascadelainnovaciónInnobasqueesunaasociacióncreadaparacoordinareimpulsarlainnovación
entodossusámbitosparafomentarelespírituemprendedorylacreatividad.http://www.innobasque.com/
ONE INTERNATIONAL MINUTE FOR THE INNOVATION, NOVEMBER 22
TheInternationalCommissionforFoodIndustries(CIIA)isrevivedontheproposalventuredbytheInnobasque
associationandsuggestsONEINTERNATIONALMINUTEFORTHEINNOVATION.
Let’sbeoptimisticwithAlbertEinsteinwhodidnothesitatetosay“Thecrisisisthebestblessingforthepeopleand
countriesbecausethecrisisbringsprogress.”Forthis,wemustbecreative.
TheCIIAsuggeststhat,ATNOONNovember22,eachmanagerofbusinessandprofessionalbodysuspend
proceedingsandinviteeachemployeetosubmitanideainanurn.Itsuggeststhateachmanagercallsforvolunteerstoformagroup,outsidethehierarchy,towardvaluetheideas
collected.
(InnobasqueisaBasqueassociationwhichaimstocoordinateandpromoteinnovationinallareasandto
promoteentrepreneurshipandcreativity)
28
Sare sozialak
#1MIN4INNO
www.unminutoparalainnovacion.com
5 dokumentu
3327 bisita
67.535 bisita
61 ekarpen webgunean irekitako erronketan
176 txio
72 pertsona partaide
3 bideo
431 bisita29
4. Eragileak
2DZANGA • A&B BIOTECNOLOGIAKO LABORATEGIAK • ADEGI - GIPUZKOAKOENPRESABURUEN ELKARTEA • AED- BIZKAIKO EMAKUME ENPRESABURUEN ETAGIDARIEN ELKARTEA • AQUARIUM DONOSTIA • ARARTEKO • ASMOZ FUNDAZIOA• BANCO SABADELL GUIPUZCOANO • BANKOA • BEGOÑAZPI IKASTOLA • BILBAODENDAK•BILBAOMETROPOLI-30•BIOEF•BIZKAIA:XEDE•BTIBIOTECHNOLOGYINSTITUTE•CADENASER•GIPUZKOAKOMERKATARITZAGANBERA•CDE.ZAINTZA,ARAUETAPATENTENZENTROA•ELAVEMARÍAIKASTETXEA•URKIDEIKASTETXEA• EKONOMIALARIEN EUSKAL ERKIDEGOA • KONEXIO GERTAGAITZAK • DEUSTUABERRIKUNTZA SOZIALA. DEUSTUKO UNIBERTSITATEA • DIMENTSIOA • BIZKAIKOFORUALDUNDIA•ECS-EXCELLENCECOLABORATIONSOLUTIONS•EHNEBIZKAIA•ELHUYARFUNDAZIOA•ENKARTERRIALDE•ETORKINTZA•EUSKALTEL•EUTSIELKARTEA • ESTANDAKO FUNDIZIOAK • GAIKER-IK4 • GASTEIZ ON • GONZÁLEZCAVIAYCABRERA-ARKITEKTURA,HIRIGINTZAETAPAISAIA•CEITALDEA•GUREAKTALDEA • ORMAZABAL TALDEA • VADILLO KONTROL AHOLKULARIAK TALDEA •XABIDE TALDEA• SOLUTION GIDA• HUMAN MANAGEMENT SYSTEMS • IDE • IK4RESEARCHALLIANCE•INFORMATIKA68•INNEVENTO•INNOBASQUE•IVIBILBAO•KLAP•KOLDOALONSO.OSTEOPATIA•KULTURKABIAZERBITZUAK•LACAIXA.CAIXABANKDONOSTIALDEAn.•LASALLESANMARTZIALIKASTETXEA•LANBIDE• LANSER LANGUAGE SERVICES • LANTEGI BATUAK • LOTURA • MARISTAKIKASTETXEA • MATZ-ERREKA • MBN KOMUNIKAZIOA • MENTOREAK ENPRESAGOGOETAN-SIMEYCO•MONDRAGONKORPORAZIOA•MUTUALIA•O+IKER(OSASUNIKERKUNTZAKO EUSKAL INSTITUTUA) • OARSOALDEA • BILBOKO GOTZAINDEGIA• ON:TIME • ORBEA • OSAKIDETZA COMARCA URIBE • BIZKAIKO ZIENTZIA ETATEKNOLOGIAPARKEA•ARABAKOTEKNOLOGIAPARKEA•DONOSTIAKOTEKNOLOGIAPARKEA•POLOGARAIA•MAÑARIKUAEGOITZA•RIBATE•SABERNET•ELIKAGAIMERKATUENZZUENDARITZANAGUSIKOINDUSTRIASUSTAPENETABERRIKUNTZAKOAZPIZUZENDARITZANAGUSIA(LANDAETAITSASINGURUMENEKOMINISTERIOA)•TECNALIA•UP!ARTFORLIFE!
30
31
32
EMAITZAK 33
Garrantzitsua da proiektuek eragindako emaitzak eta eragina aztertzea, zeren etaneurtzeaikasteabaita.Neurtzenbadugujardueraonakidentifikaditzakegu,eskalatuedo beste barruti batzuetara alda daitezkeenak. MINUTU BAT BERRIKUNTZARAKOekimeneanpartehartuzutenerakundeetanjasotakoideienetaplanteatutakoerronkenazterketabatjasotzenda.
Erakundebakoitzakjasotakoideiakkudeatuzituen.Proiektuarenhasieratikaskatasunaeman zitzaien nahi zituzten kolektibo guztietara erronka irekitzeko: helbidea,enplegatuak,bezeroak,hornitzaileak,kanpo-aholkulariakedogizarteariberarierebai.Hiritarrenideiakatzematealortzekowww.unminutoparalainnovacion.comwebguneajarrizeneskura,nonerronkaplanteabaitzitekeen.
Ekimena jaiozenekohelburuetakobathonakohau izanzen:Euskadin lankidetzazkoberrikuntza esperimentatzea. Horregatik, metodologia bat eta prozesu aski irekibat sortu ziren, non enpresa bakoitza eroso senti zedin, aske eta ez “fiskalizatua”ekimenaren erakunde bultzatzailearen aldetik (Innobasque). Lehen unetik ulertugenuensortukozeninformazioarenberriematekoordukoedozeineskakizunbalaztabat izan zitekeela erakundeek MINUTU BAT BERRIKUNTZARAKO ekimena abian jarzezaten.Halahautatuzeneragilebakoitzareneskuanuzteaerabakibatzuk:noriireki,zenbatinformaziopartekatuetanorekineginhori.
Eskerrakemanberenemaitzak,berenhutsegiteak,berenekarpenaketaberenemozioak,argitalpen hau egiterakoan Innobasquerekin partekatu dituzten erakundeei. Eskerrikaskoinformaziohoriguztiapartekatzeakelkarrekinikasteaahalbidetzenduelako.
34
1. Metodoa aberastea
Informazioajasotzeanohartugineneragileekbesteikusmoldeetaideiabatzuksartuzituztelaprozesuan,emaitzabezalametodologiaaberasteaematenzutenak.Halaber,honako haue ere ikusi genuen: metodologia hain zela irekia non erakunde askokbarne-komunikaziokolanabesetakorenbaterabiltzeaetaberenbeharretaraegokitzeaaukeratuzutela.Hartara,eragileekpartaidetzakobesteteknikabatzuksortuzituzten,etaesperoezzirenerabilerakereemanzituzten.
URKIDE IKASTETXEAk erronka bakarrean aritu ordez, Minutu ireki batplanteatuzuen.Lagungarriizanzitzaketenideiakjasozituzten,etafamiliek,ikasleek eta ikastetxeko langileek osatutako talde mistoetan landu etalehentsizituzten.
Jasotako34ideiakbalioestekobileretan,ohartuziren,egokiaizangozelaezarribeharrekoideiakjarraitzekoetahaiekberregokitzekotaldeakmantentzea.
URKIDErenbarruanproiektubihurtukozirenhasierakoideiahaietakobatzukhonakohauekizanziren:
•Ikasle,irakasleetagurasoentzakosaresoziala,Urkidekolektibokoproiektu,idreia eta ekimenak partekatu eta haien era berriak ematera bakarrikbideratua,zeinakazkenerakonegozioedoantzekozerbaitizandaitezkeen.
• Komunikazio-plan bat landu, besteak beste, familia-ikastetxe artekokomunikazio eraginkorra bideratuko duena. Kontua honako hau litzateke:gurasoeketatutoreek,ikasturtearenhasieran,oinarrizkoinformaziobatzukfinkatzea bi noranzkotan ikaslearen bizikidetzako eta heziketako portaeraezagutzekoikasturteanzehar,postaelektronikobidezjarraipenaskozarinetaefizienteagoaeginez.
•Gurasoenesperientzietaraikasgelakireki,baiberenlanbide-esperientziakontatzeko,baiikasleekinbisitakbereninstalazioetarahitzartuditzatenere.
“Eskerrik asko berriz ere ideia
eta aukerarengatik, saiatuko
gara hari txipartak ateratzen”.
Felix Saenz de Ugarte
Urkide Ikastetxea
35
DEUSTUKO UNIBERTSITATEAk(BERRIKUNTZASOZIALA)etaENKARTERRIALDEkhelburukomunbatekinerabilizutenmetodologia:berenjarduerabideratzekopublikoarekinkomunikatu.
Erronka:ZerekimengustatukolitzaizukegukaktibatzeaDeustukoUnibertsitateahobetuetaeraldatzeko?
Ideia finalistak: Jasangarritasuna, barne-hartze soziala, erakunde-kultura,jardueretaninplikatzeaetainstalazioetanhobekuntzakegitea.
AdministraziopublikoakerepartehartuzuenMINUTUBATBERRIKUNTZARAKOekimenean.OSAKIDETZA URIBEKO ESKUALDEAKbereerronkairekieginzienGetxoetaSopelaudalerrietakohiritarrei,hainzuzenerezerosasun-gailandunahizituzten,nonetanolajakinnahizutelako.
Hartara,leheneskutikjakinahalizanzuten5gainagusiak,etazeraikusiahalizanzuten,jendeakinformazioaeskatzenzuentokiakezzirelaezeinkasutanosasun-zentroak.
•Menukardiobaskularrajubilatuenetxean.
•Botikina,zerizanbeharduguetxean?
•Medikazioarenkalteakezagutzekoikastaroak.
•Kalekojendearilehenartapenakematekohitzaldiak.
•Gazteensexuariburuzkohitzaldiakgaixotasunakprebenitzeko.Ikastetxeetan.
“Hain zuzen horien bila genbiltzan
Enkarterrialdeko auzokideekin
komunikatzeko. Auzokideak zerk egiten
dizuen zoriontsu jakin nahi dugu ahalik
eta etekin handiena ateratzeko langabetu
kopuru handia duen eta ekonomiaren
oinarri nekazaritza duen gune batetik”.
Cristina Zurita, Enkarterrialde
36
2. Galdera ez da zer nola baizik
Partaidetza lortzeko, erronka galdera gakoan egin behar da. Askoz errazagoa daerantzuneramobilizatzeaerahorretara,izaneregaibatezhitzegitenda,bainagalderabatierantzunegitenzaio.
Gainera,laujarraibidebideratuzirenerronkahautatzeko:
•Mobilizatzailea izatea.Hauda,erakundebatekopertsonagehienakerasatea.
•Hobetze bat izatea. Aldatu,gainditu,birplanteatu…egitekoerronkabat.
•Konponbide ez ezagun batez galdetzea.Aldezaurretikpentsatutakoideiak,aurreiritziak,ezarriezindirenkonponbideakbaztertzea,etab.
• Aldaketara, edozein proposamenetara irekitako erronka bat.
Erronkak taldekatuz, gauza bat ikusi zen: erakunde gutxi batzuek bakarrik egin zutelaproduktu edo zerbitzu berriei buruzko galdera. Erronka gehienak honela hasten ziren:Nola hobetu…? Osotasunean prozesuak hobetzen zentraturik zeuden: antolaerakoak,banaketakoak,marketinekoak,stakeholderrekikokomunikaziokoak,etab.
37
3. Prozesuetan hobetzeak lehiakortasuna hobetzen du
Tradizioz berrikuntza produktuak edo zerbitzuak sortzearekin eta berrikuntzateknologikoarekinkidetuda.Bainaberrikuntzaharagodoa,eraezteknologikoakharditzakenegozio-prozesuetako hobetze, banaketa-kanalen erabilerako aldaketa edo antolabide-egitura berri bat sartze bezala.
MINUTU BAT BERRIKUNTZARAKO ekimenean parte hartu zuten erakunde batzuekbarne-prozesubatzueiarretabideratzekoerabilizuten.
Ideia irabazlea eta INNEVENTO eratzen duten pertsonek adostua Ideariumizendatuaizanzenideiaketa informazioapartekatzekoguneedukitzailebatsortzea.Erronkabatkonpontzenzienprozesuberribat,aspaldidanikkonpondugabezeukatena:zermetodologiakedoegiturakbiderazezakeenformatuetaproduktuberriaksortzea?
Hobetze-lerrohorretanlaneginzuenELHUYAR FUNDAZIOAkere.Sormenabultzatu eta ideia berriak eragiteko haren konponbidea Txoko Zuri batsortzeaizanzen.
Denboraren kudeaketako eta enplegatuen errendimenduko efizientziaizanziren IK4eta IDErentzat alderdigakoakberenerakundeetakobarne-prozesuenhobekuntzan.
INNOBASQUEkhobetze-erronkabaterabilizuenlangileriarenlan-bizitzarenkalitatean:“Enpresaberritzailebatekberezikimotibaturikopertsonakbeharditu.Zerekintzaproposatzendituzubarrutihorretanhobekuntzakegiteko?”
“Mila esker barne-prozeduretan
pentsatzeko aukera eman izanagatik,
izan ere ziur gaude lagunduko
digutela INNEVENTO gertaldi-
enpresa handi bat bezala kokatzen
lagunduko digutela.”
Maria Jesús Esteban,
Innevento
38
Jasotako ideia asko errepikatu egin ziren, eta ondorioz, talde bat eratuzuten 2012an zehar ezarri diren bateratze-neurri berritzaileen planbat sortuz. Helburudun tele-lanaren bitartez ordutegiak malgutzen etaarrazionalizatzearenekintza;osasunarenkudeaketa-planbatekinestresarenkudeaketa eta menu osasungarri bat bideratzeak pertsonen bizi-kalitateahobetzeaahalbidetudute.
DIMENSION: “Nola hobetu gure lan-prozesuen kalitatea gure bezeroentzatkalitatehandiagokolangertadaitezen?”
5ideiafinalistakbesteenpresamotabatekberetzatharlitzake:
• Guztiek eguneratu dezaketen on-line arbela lan desberdinen eta haienlehentasunarenegoeraerakusteko.
• Bezeroak facebookeko dmd kanalean inplikatzea haiekiko komunikazio-kanalbat izandadin,harremanbatezartzeaetamerkataritza-lanabeshurabihurtzea.
•Noizeanbehinekipoakkonbinatzea,errezetaberrienekarpenaegitea.JointVentureakekipoenartean.
• Aldian-aldian barne-lehiaketak proposatzea pisu halako bat dutenkanpainetarako.
•“Haragei”praktikatu:bestearenlekuanjarrijaponiarkulturan.
39
4. Produktu edo zerbitzuko berrikuntza
Produktu batera bideratutako berrikuntzak salmentak gehitu egiten omen ditu. Goo-gleaurkeztendanazioarteanhorrenadibideargietagarbibezala.Harenenplegatuekberendenboraren%20gauzaksortzera,berenideiaetaproiektupropioakpentsatzerabideratzeakGoogleEarthedoGoogleTranslatoreraginditu.Argidagohorrelakozer-baitezinezkoaizangozelabaldinetaGooglekbultzatuizanezbalubereenplegatuakberrikuntzarenbenetakokulturabateanmurgiltzera.
Gure inguruneko enpresek ulertu dute beharrezkoa dela kultura hori indartzea, etaproduktu edo zerbitzu berriak abiarazteko beren enplegatuen ezagutza baliatzeakerakundearimesedeegindiezaioketela.
AQUARIUM DONOSTIAetaEUSKALTELenerronkakproduktuberriaksortzerabideratutazeudenhaienenplegatuenpartaidetzatikabiatuta.
Aquariumen kasuan honako hauek izan dira emaitzak: bisita gidatu etatematikoakzentroakduenbereitsasontzian,afarierromantikoeneskaintza,3x2 sustapen bereziak, gertaldietarako gau-bisitak eta murgiltzeak egitendituzten bezeroentzako bezeroentzako urpeko kamera bat irudi horiekoroigarritzateramanditzaten.
Euskaltelek Minutua abiarazi baino zertxobait lehenago martxan jarria zuenISAREA berrikuntzako bere ataria, enpresako pertsona guztiei identifikaturikdituztenerronketanpartehartzekoaukeraematendiena.Beraz,planteatutakoerronka(“Zerezarpenberritzaileklagundudiezaiekegurebezeropartikularreiesperientziaberriezgozatzentelefoniafinko,mugikor,internetetatelebistarenerabileran?”) haren plataformaren bitartez burutu zen. Ideia irabazlea:mugikorrentzako ezarpena telebista-programak grabatzeko aukera emangoduena Euskalteleko bereizmen handiko telebista-dekodetzaile grabagailuan.Ezarpenhorrekbideratuegingodubezeroarensaiokuttunengrabazioa,edozeinunetanetalekutan,etxerairitsietageroikusiahalizateko.
“Merkatuan hazteko,
berrikuntza plus bat da
edozein konpainiarentzat”.
Idoia Uriarte,
Euskalet
40
Planteatutako erronkako partaidetza oso handia izan zen. Gaur egun atariakbarne-berrikuntzakosarebatekbezalafuntzionatzendu,etaabianjarrizenetikbestehirudesafiogehiagoabiarazidira.
Minututik sortutako ideairen bideragarritasuna aztertzen ari dira hurainplementatzeko.
GRUPO ORMAZABALek,bestalde,arazoerrepikakorbatdetektatuazuenberezerbitzuan,etabereminuturakopartaidetzairekizuenkanpo-kolektiboei.
Erronka:Nolamurriztufakturaetaeskaerarenartekogorabeherenkopurua?
Ideiairabazlea:Eskaerabatabiaraztendenbakoitzean,barra-kodedunetiketabatsortu,merkantziariiristeanitsasikozaionaetaazkeneanlaserpistolabatezirakurriko dena.Horrek merkantziaren harrera bezala balioko du ERPeanesku-harrerabategiteabeharrezkoaizangabe.
“Aurreko esperientzietan eskudirua
eskaintzen hasi ginen. Baina ongien
funtzionatzen duena taldean ideiak
lantzeko aukera da. Eta batez ere nork
bere ideia abian jartzekoa. Hori da benetan
motibatzen duena”.
José Ramón Ribate, Grupo Ormazabaleko
komunikazio-arduraduna.
41
5. Marketina eta Berrikuntza, tandem irabazlea
“Managementaren aitatzat hartzen den Peter Drucker-ek esaten zuen negozioek bihelburu besterik ez dituztela: marketina eta berrikuntza. “Horiek emaitzak sortzendituzte,enpresakogainerakoekintzekkostuakekoiztendituzte.
I+G+b merkatura marka bat, enpresa bat edo produktu bat jaurtitzeko gai da. Bainagutxi balioko du egindako inbertsioak harekin batera marketin eta/edo komunikazioplanbatezbadoabereburuaezagutarazteko.
Minutuak eragile parte-hartzaile batzuei bere markaren kanpo-irudia edoemaitzenkomunikazioahobetukodutenideiakbiltzekobalioizanzien.
BILBO METROPOLI 30: Nola hedatu Bilbo Metropolitarraren indarberritze-prozesuarenkanpo-irudia?
CDE:Nolaindartudezakegugureirudiaetanegozio-aukerak?
HUMAN:ZerekintzariekingozeniekeHUMANenikusgaitasunetaospegehiagolortzeko 18 urtez metatu dugun esperientziaren gainean, nazioartekotze-proiektutan?
CONEXIONES IMPROBABLES: Nola egin ikusgaiago konexio gertagaitzetanburutzendirenlankidetzenemaitzak?
Komunikazioa, beste maila batean, barne-mailan eta stakeholderrekin,halaber lokarri komun bat izan da BIZKAIA: XEDE, BTI, edo ARARTEKObezalako eragileena. Azken horrek proposatu zuen, elkartegintza-barrutiandiagnosi estrategiko bat burutzea erakunde sozialekin lankidetza-plan bategiteko.Harenhelburua,eragilesozialhoriekinkomunikazioahobetzea.
42
6. Fokua bezeroarengan
Orainarteikusiduguerakundeaknolaarizirenberritzenahalegintzenfokuabarreneanezarriz: enplegatuaren bizi-kalitatean, haren errendimenduan, prozesuetan edoproduktuetan. Ez gara erabiltzailearen berrikuntza kasuak aipatzen ari, baizik etaerabiltzailearibideratutakoprozesuetaproduktuenhobekuntza.Erabiltzailearentzakoberrikuntzazarigara,ezerabiltzailearekinsortutakoaz.
INFORMATICA 68
Erronka:Nolalortufanakgurekonponbideinformatikoenerabiltzaileenartean?
Ideia irabazlea: ”Paper cut” usagarritasun-aldaketa txikiak txertatu azkenerabiltzaileari balio-ekarpena egingo diotenak. Aldaketa txikiak, esaterakoarraybatordenatuegindaitekeela,fokualekuegokiankokatukodelaedobotoibateportaeraesperodenbezalakoaizatea,horidesberdintasunhandibatizandaitekeerabiltzailearentzat.
GAIKER-IK4
Erronka:ZeindazureideiaGAIKER-IK4enpreseiematenarideneskaintzaetazerbitzuakhobetzeko,harenaliatuteknologikobihurtzeko?
Ideia irabazlea: Aditu/aholkularien batzordeak sortzea plantillak berak etakanpo-adituekberekeratuak(bezeroak,erabiltzaileak,etab)sektoe/merkatubakoitzekogureapostuabideratzeko.
43
TECNALIA
Erronka: “Zer ekimen jarriko zenituzke abian gure stakeholderrentzat(pertsonak,bezeroak,administrazioa,gizartea,bazkidezientifikoetateknologiko,ugazabentzat?Negozio-aukeraksortzeko(identifikazioa)etaeragiteko?
Ideia irabazlea: bi ideia batu zituzten proiektu bakarra sortzeko: BOVO(Business Opportunity Virtual Office) zein baita plataforma digital batenpresarenbeharrakzentralizatuetakudeatzeko;etahiritarrenposta-kutxabatsortzeanonerronkateknologikoakproposatukodiren.
BILBOKO GOTZAINDEGIA
Erronka: Zer aldaketa egingo zenituzke lan egiteko eran (prozedurak,prozesuak…) zeure departamenduan Gotzaindegiko zerbitzuen erabiltzaileeiarretahobetzeko?
Ideia irabazlea: Blog bat erabiltze lanabes bezala erakundeko pertsonenarteankomunikazioamotibatzeko.
MBN KOMUNIKAZIOAk, BANCO SABADELL GUIPUZCOANOk, BANKOAk ETA LA CAIXA DONOSTIALDEAkbezerogaiakbilatzerabideratuzituztenberenMinutuak.
44
7. IKTen erabilera
Lankidetza-berrikuntzakomunduanteknologia berriakzereginprotagonistaburutzenari dira. Teknologian oinarritzen diren ideiak tradiziozko sektoreak eraberritzen aridira.Halaber,badiraenpresenesperientziakikuspegiteknologikobatetikberritzenaridirenak,bainairismensozialadutenak2DZANGAadibideanikusikodugunez.
IKTak protagonista izan dira Minutu askoren prozesuetan, esaterako EUSKALTELenkasuan,zeinekbarne-saresozialbaterabilibaitzuen,etaharenMinutuaon-linebakarrikizanzen,ezzuen fasepresentzialik izan.EdoLANTEGIBATUAK,nonminusbaliadunpertsonei zuzenduriko erronka intranetaren bitartez gauzatu baitzen, zeina haienbeharretaraegokiturikbaitago.
BainaerantzunetanaurkitudugusarrienaipaturikIKTenerabileraedotxertatzea.
G&C GONZALEZ CAVIA Y CABRERA ARQUITECTURAn Google Earth-ez edoPanoramiozobraksinatzeaproposatzendabezeroanatzematenlaguntzeko.
ETORKINTZA FUNDAZIOAn fundazioa gizartera irekitzeko moduetako batEKTenerabileragaratuetaintegratzetikiagarotzendelaustedute.
8. La innovación va a la escuela
45
8. Berrikuntza eskolara doa
Berrikuntzan hezi ala heziketan berritu? EAEko ikastetxe batzuk aitzindariakdira heziketa-berrikuntzan IKTak ikasgeletan txertatuz, ikaslea bere ikaskuntza-prozesuarenprotagonistabihurtuz,etairakaslearenrolaaldatuzzuzendarioropresenteizatetikbideratzaileedogidaizatera.
Bestalde,eskolarenbarruan,badainteresaberrikuntzarenkulturabatindartzeko,edoberdin diona, berrikuntzan hezitzekoa. Maila guztietan hezitzea, kolektibo guztiekin(ikasleak,familiak,irakasleaketaadministrazioa)etaikastetxebatekoalderdiguztietan.
BEGOÑAZPI IKASTOLA Urteko asebetetze-inkestetan familien partaidetzagehitzeko moduak bilatuz, honako hau aurkitu zen: gurasoek gehienerrepikatutako ideia asebetetze-azterlanaren “berrelikadura” ematea izanzela. MINUTU BATean parte hartzeak familiekin entzute bat aktibatzekoaukeraemanzien.
AVE MARIA IKASTETXEAkerebereMinutuabaliatuzuenfamiliekgehiagoetahobetoikastetxearekinkomunikatzekoerabilikozituztenbitartekoakezagutzeko.
EKTak txertatu, ikaslearekin dagoeneko ikasgelan erabiltzen direnakirakasleen prozesu administratiboetan izan zen konponbidea MARISTAK IKASTETXEArentzat. Ez zuten asmatu lanabes berri bat paperetan aritzeabaztertzeko (planteatutako erronka), baizik eta ordurako ezaguna zuten batbaliatuzuten,bestefuntziobatzuezinplementaturikzegoena,eta2.0eskolarekinlerrokaturikzegoena.MOODLEkodeirekikoplataformaerabiltzeazenkontua.
Adibidehauekzeraerakustendute,MINUTUBATBERRIKUNTZARAKOekimenakikas-tetxeenbarruanberenerronkeierantzunaemateazgainera,komunikazioaindartzekobalioizanduelakolektibobakoitzarenartean,etalanabesakpartekatzeko.
46
9. Enpresa berritzaile
Ekintzailetza,nazioartekotzeaetahizkuntza-gaitasunakhobetzeadiraenpresabatzuekMinutuanlandutakogaiak.
LOTURA
Erronka:NolasorgenezakeErasmusmotakoenpresa-trukekoprogramabatnahidutenlangileakbesteherrialdebaterajoandaitezendenboraldibaterakoostatua eta langunea lortuz eta hala beren lanbide-jarduera bere enpresanjarraitubainaatzerritik?
Ideiairabazlea:Guneentrukerakoatariamunduguztikobulegobateanbainogehiagotan,halabertarajoatekoetazeureenpresarentzatlaneanjarraitzekoetaesperientziaetalekudesberdinakezagutzeko.Ideiairabazlea:Guneentruke-ataria mundu guztiko bulego batean baino gehiagotan, hala bertarajoatekoetazeureenpresarentzatlaneanjarraitzekoetaesperientziaetalekudesberdinakezagutzeko.
OARSOALDEA
Erronka: Zer egingo zenuke Oarsoaldetik pertsona ekintzaile gehiagoerakartzeko?
Ideia irabazlea: Erreferentziako fokuak sortu Interneten eta modu aktiboanjokatupertsonasustatzaileakeramateko.
RIBATE & ASOCIADOS
Erronka: Nola hobetu ingelesaren maila Ribateko pertsonen prestakuntzakogastuagehitugabe?
Ideiairabazlea:ingelesahizkuntzaizandadilabesterikezeanekipoetaprogramainformatikoetan, bai eta bulegoko ohar guztietan, eta intraneten (arrutak,karpetenizenak,idazkunak…).
47
10. Baloreak
Erronkabakoitzariegindakoekarpenetakoideienbalioespenalauirizpiderenaraberaegiten zen: baliabideen kontsumoa, egikaritze-epea, irismena eta erakundeko balioekiko lerrokatzea.Baloreakhonetarapresenteegonzirenplanteatutakoerronkaguztietan.Halaere,izanzirenerakundebatzuknolahobetueregaldetuzutenak
Kooperatiba-sentimendua ORBEAn: “Nola susta dezakezu kooperatiba-sentimenduaOrbearenbarruan?
Jasangarritasuna GASTEIZ ON merkatarien elkartzearen kasuan, zeinek 2012VitoriaGreenCapitalzela-eta,galdetubaitzutenzermodutarahobetuzitekeenestablezimenduen garapen ekonomiko jasangarrian. Prestakuntza merkatarieidendabatenjasangarritasunaz,bizikletanetxerakogarraioa,energiaaurreztea,poltsa birziklagarriak, posta arrunta ezabatzea eta bilgarriak eta apaindurakberrerabiltzea opariek egiteko dira elkartean hartutako neurriak. Arduradunekdiotenez, “Minutuak lagundu egiten du ekintzak adosten eta denen artenaoinarriakezartzenhaiekinplementatzeko”.
MAÑARIKUA EGOITZArenerronkabizikidetzasendotzeazen.
Erakunde bateko balioak dira enpresa bateko zutabe garrantzitsuenak, huradefinitzeraino ere iristen direlarik. Berrikuntza bihurtu da euskal erakunde askorenezaugarria.Berrikuntzabezalakobalorebatenpresabatekokideekpartekatuaizateaklagundu egiten du guztien konpromisoa indartzen, eta oinarri trinkoa ezartzen duedozeinerakunde-aldaketariekiteko.
Orainirudikadezagunzergertatukolitzatekeenparadigmahauherrialde-eskalaraalda-tukobagenu.Berrikuntzagizarteguztiakpartekatutakobalorebatiizangobalitz,arrakas-tazekinahalizangoalgeniokeEuskadirenbigarreneraldaketasozio-ekonomikoari?11
11.“Hacia una sociedad vasca 2030 basada en valores innovadores” Innobasque(2010)
48
11. Emozioak
Emozioek eta sentimenduek zeregin erabakigarria dute sortze-eta berritze-prozesuetan.Emoziohorieksortzeanintegratzeakbezeroarenbeharretatikhurbilagokoproduktuaketazerbitzuaksortzekoaukeraematendu.Lan-ekipoetandaudenemozioeiegokikontueginetakudeatzealagunduegindezakehuraosatzendutenkideenlanbide-bizitzahobetzen.
KLAP:Noladiseinadezakegubaikortasunaoparitzeko?
KOLDO ALONSO OSTEOPATIA: Barrea ongizatea bada, zer egin dezaketegunerobarreegitekomodubenetako,errugabe,alaietabitalean?Arnasketabizitzabada,zeregindezaketneurearnasketahobetzeko?
ON TIME:Zerenmirasentitzendagusturago,zoriontsuagolaneraetortzeko?
“Berritzea jarrera bat da”.
Lourdes Arana.
FECYTeko Zuznedari Nagusia
49
12. Metodologia inklusiboa
Gureak eta Lantegi Batuak erreferentziako bi Zentro Berezi dira Euskal Herrian,zeinekberenfundaziotikbilatubaituteurritasun duten pertsonen integrazio soziala lanean txertatzearen bitartez.Biektxertatudutehalaberberrikuntzaminusbaliadunpertsonengarapenean.
Minutuaren metodologiaren erraztasunak ahalbidetu zuen GUREAK-ek erakundeko kolektibo guztietara bere erronka irekitzea, pertsonaminusbaliatuenbarnezirela.Hartara, ikus-entzunezkoentailerrekoekipoakgiza kate bat egitea proposatu zuen Gureak-eko pertsona guztiekin zenbatdirenagerianjartzekoetazeinenpresentedaudenGipuzkoaguztian.
Bestalde,LANTEGI BATUAK-ekbierronkaplanteatuzituen:
“Bi erronka hizkuntza desberdinekin, non ekarpen guztiak gauza berera zuzendurik dauden”
Batbereziatailer-ekipoarentzat,adimenurritasunadutenentzat:
“Zergauzazehatzeginditzakegutailerrekogeurelanahobetzeko?”.
Sondika, Amorebieta, Gernika, Basauri eta Garakaetxeko bost tailerretangaratuzen.Etaerantzunhauekemanzituzten:lanaseriohartu,txukundurikutzi lan-eguna amaitzean, gehiahgo irabazi, gunea hobeto ustiatu, arretagehiago eskaini lanari, eskerrik asko eta mesedez esan elkarri, eta gauzagehiagoikasi,irabazleaizanzena.
Beste erronka zerbitzu orokorretako langileriari zuzendurik zegoen. “Nolahobetuproduktibitateagutxiagogastatuz?”Erantzungehienakordutegiarenmalgutasunean zentraturik zeuden. Lantegi Batuak-en xedea ideia horiek2012koplanestrategikoantxertatzeazen,unehartanaribaitzirenlantzen.
“Hartara, pauso bat gehiago eman
nahi genuen. Ahotsa eman nahi
genien gurekin lan egiten duten
adimen-urritasuna duten guztiei”.
Txema Franco, Lantegi Batuak-eko
Zuzendari Nagusia
50
13. Sareko erronkak
MONDRAGON KORPORAZIOAk sareko Minutuan parte hartu zuen. Harenerronkak korporazioko kooperatiba guztiak erasaten zituen. Hau da, 84.000langilearloosodesberdinetan.Mailaguztietanberrikuntzabultzatzekoideiakbilatzenarizirentaldeosoan,taldekoberrikuntzarenereduintegralaezartzeko.
TEKNOLOGIA PARKEEN SAREAK gauza bera egin zuen bere lau (Bizkaia,Gipuzkoa,ArabaetaPoloGaraia).Erronkabatplanteatuzuen,parkeetakoseinaleztapena hobetzea, izan ere konponbiderik gabe baitzegoenzenbait urtez, eta arazoa komuna zen parke gzutietan. MINUTU BATBERRIKUNTZARAKOekimenakbultzatuzituengaiarisareanekitera. Ideiairabazlea:parkekowebguneaneraikinenGPSkoordenatuakezarrietaetaezarpenmugikorberezibatgaratzea.
“Erronkak ditugu berrikuntza integraleko ere
hori egituratzeari buruz. Adibidez, nola itxi
hezkuntza-ikerkuntza-negozioak sortzea
triangelua nola itxi, edo nola txertatu
nazioarteko ordezkaritzen ekarpenak”.
Eduardo Beltrán. Mondragon Korporazioa
51
14. Lankidetzatik sortzen
Krisi-egoerarihobekiaurreegiteko,etaorohar,etorkizunhurbilenaribestealdaketabatbeharrezkoada: kultura berritzaile bat sortzea berrikuntzatik.
Elkar-berrikuntzazorrotzadapraktikatunahidutenerakundeekin,zerenetaenpresakontzeptuaren ikusmolde ireki bat izatera behartzen baititu. Gero, lankidetza-berrikuntzamoduaskotaragauzatzenda,bainabetianiztasunetik.
2DZANGA
Erronka:Zerekintzazehatzetagarapenestrategikoeginditzakeguelkarrekinetee teknologikoek eta guneko auzokideek gure auzategietako ekonomiaerkideahobetzeko?
Prozesua: Minutu metodologia irekia hiritarrengana eta enpresetaraerkidegokoekonomiahobetzeko.
Emaitzak:2.0webgunebatsortubertannegozioaketapertsonaksustatzeko,enplegu-tauleriabirtualbatekin,auzategietantruke-lanabesekin,lankideizannahidutenauzokideengustuaketatrebetasunakezagutzekobilerabategin,doako wifi bat garatu erkidego guztiarentzat, auzakideentzako telelaguntzabatenezarpena.
2DZANGAk aurreikusi gabeko emaitza bat lortu zuen. Erronka auzategikopertsonengana irekitzeak eta panela eta post-itak bulegotik kanporaateratzeak aukera eman zien behatzeko hiritarrek nola eskatzen zutenkontaktuhurbilagokobateremuaninstalatutakoenpresekin.Gainera,gauzabat ikusi zuten: pertsonei dibertigarri zitzaiela idaztea, itsastea, pentsatzeaeta argazkiak ateratzea. Hartara, jokoak atxiki zizkioten dendentzako dutenzerbitzu-zorroari. Gaur errealitate bat da dendetan iradokizunen kutxatilaordeztu duen “bezeroaren txokoa” ikustea, eta establezimenduei berenbezeroakhobekiezagutzekoaukeraematenarizaiena.
52
EHNE BIZKAIA
Erronka: Nola egingo dugu eraginkorragoa ekoizleen eta kontsumitzaileenartekoharremana?
Prozesua: Minutu metodologia EHNE Bizkaiko talde teknikoari eta ekipobetearazleari(nekazariak,baserritarrak…)irekia.
Konponbideak:Esperientziak,ekoizleekikokontsumo-taldeak,baserrietarakobisitak,ideiakhurbiltzea,webguneaksortzea…partekatzea.
Gaur egun kooperatiba misto bat sortzen ari dira artzain, baserritar,kontsumo-talde,sendikontsumitzaileetaerakundesozialezosatua.Prozesuberritzailebatda,etapixkanakasozializatuegingoda.
Berritzekomoduhorietakobatzukproduktuenmestizajearen,ezagutzenkonbinazioarenedoesperientziarekikoelkarlanarenbitartezgertadaitezke.Bainabetiingurunearekikokonexiotik,kolektibodesberdinenhibridaziotik. 53
54
ZER IKASI DUGU? 55
Eginez ikasi. Lankidetzan berritu.
HonelalaburbiltzendituguMINUTUBATBERRIKUNTZARAKOekimenarenhelburuak.
Erronka honako hau zen: erakundeak lankidetza-berrikuntzako proiektu honetazbaliatzea produktu edo zerbitzu berriak abiarazteko, partaidetza irekiko teknikakpraktikatzeko eta berrikuntzaren benetako kultura bat faboratuko zuten prozesuakerakundeetantxertatzenjarraitzeko.
Abian jarritako Minutuetatik datozen emaitzen azterketak, prozesu guztian zeharlortutakoberrelikadura,etagurelanda-lanakikasaraziegindigute.
Ikaskuntza horrek faktore gakoak identifikatzeko aukera eman digu etorkizunekometodologia irekiak diseinatzeko, bai eta erakunde bati ekartzen dizkion onuraklankidetza-berrikuntzako jarduera onak. Galdera batzuk ere sortu dira, dokumentuhonetangauzatunahiizanditugunakberritzenjarraitzeragonbidatzekohelburuarekinMINUTU BAT BERRIKUNTZARAKOn parte hartu duten edo berrikuntza irekiko besteedozeinprozesuhasikodutenei.
Hitz batean, partekatu nahi dugun ikaskuntza bat, eta beste erakunde batzuentzatinspirazioizateaesperoduguna.
Prozesuak hasieratik egon behar du ongi marrazturik eta hartzaileekin diseinaturik egonMetodologiak funtzionatu egin zuen, besteak beste, diseinu-fasean, erakundean roldesberdinekiko kideek parte hartu zutelako: ekipo zuzendaria, sail desberdinetakostaff teknikoak, partaidetza-tekniketako ezagutzarekiko pertsonek, eta kanpo-langileriak.Horrekhonakohauekarrizuen:Minutuarenhartzaileakberakdiseinuantxertatzea.Partaidetzarenbalaztakzeindirenazalduziren,hedatze-kanalaldekoenak,
56
eta esperimentatzearen garrantziaz hitz egin zen, MINUTU BAT ez izatea paperekoproiektubat,baiziketapraktikanjartzea.
Hil-edo-bizikoadazerden,zertarakoegitendugun,nolaegingodugun,etazeindirenesperodirenemaitzakdefinitzea.Sarekoproiektubatean,harendefinizioabezainhil-edo-bizikoada,egokikomunikatzeapuntuetakobakoitzapartaideguztiei.Horrekgaizkiulertzeaksaihestukoditueta frustrazioposibleak.Horretarako,prestakuntza-saioakproposatzenditugu,zalantzakkonpondukodituenidazkaritzateknikoinformatubatetapartaideeiosoitsatsiaegongodena,etalanekodokumentazioguztialainoanpartekatu.
Kontaktua sustatuBadira plataforma arrakastatsuak berrikuntza irekikoak, berrikuntza-prozesuakerraztendituztenteknologiaberriak,bainahaiekordeztenezdituztenak.Errealitateakhonakohauesatendu:Euskadikopertsoneketaerakundeekkontaktuaerreklamatzendutela, atal presentzial bat. Hartara, prestakuntza planifikatu zen, “txokorako”irudi-materialak, eta ibilbide-orri bat sustatzaileek partaidetza nola animatu beharzuten.Orbeatikkontatuzutenantzekobarne-proiektubatzutela“Irekiitzazubegiak”izenekoa, artean abiatzea lortzen ez zuena. Ez zekiten parte hartzeko modua zenbalaztatzenzuena,aldizkariareneta intranetenbitartez.Sariaerebazegoen ideiarenirabazlearentzat. Minutura batzea erabaki zuten, megafono batez animatu zutenMinutuarenegunabera,pertsonazpertsona…etafuntzionatueginzuen.
Ageriko aitortza: mobilizazio-palankaPartaidetzaorokaitortzabehardu.Berrikuntzairekikoprozesubateanpertsonekberenideiekin parte har dezaten handicap nagusia hain zuzen saririk eza da. Bi elementutxertatu ziren ildo horretatik. Pertsona irabazlea proiektuaren webgunean agertukozen,etaideiahoriabianjarrikozuenekipoantxertatukozen.Ezzelanahikoa?Badiraesperientziaksariekonomikoekin,bainaezdasarihoberiknorberarenideiaerrealitatebihurtzeabaino.
57
Beharrezkoa da erakundeko lider baten konpromisoaLidergoa oinarrizkoa da prozesua bukaeraraino joango dela ziurtatzeko. Prozesuakluzeak dira, denbora eskatzen dute, erabakiak hartu, eta haien arabera jokatzea.Liderarenkonpromisoaerakundebatekopertsonaguztiekezagutzenbadute(agerikoaizateagomendatzenda),partaideekprozesuabertanbeherauzteasaihestukodu,ekiposustatzaileakhelburupartekatubatenaldebaturiklanegitenlagundukodu.Prozesu-motahorretakoliderrakideiaabianjartzeaziurtatzendu,jardutea,berritzea.Gainera,erakundearengainerakoarentzatadibidegisaaritzenda.
Metodologia ireki bat noranzko guztietarako izaten daMinutuaberrikuntzairekikometodologiabatizanda,bainazerpuntutaraino?Kontak-tuaketapartaidetzanoranzko-bakarrekoakizandira.Kasurikgehienetanprozesuaeralinealeanegikarituda.Goitikpartaidetzaragonbidatzenda,ekarpenaegin,ebaluatu,etairabazlebatateratzenda.Etaiakasuguztietanerakundeberarenbarruan.Hurren-goproiektuetarakousteduguerronkapartekatuakbideratukodituztenelementuaksa-rrarazibeharkogenituzkeela,bestekomunikazio-etaezagutza-fluxubatzukenpresenartean,haietanlaneanaridirenpertsonenartean,kolektibodesberdinenartean.Zerga-tikezerronkabatunibertsitateaketaETEak,edoteknologia-zentrobatekedoGKEba-tek?Ezallitzatekeaberasgarriagoaikaskuntza?Ezalliratekebaliotsuagoakemaitzak?
Lankidetzazko berrikuntzak barne-komunikazioa hobetzen laguntzen duMinutuarenjarduerakaztertuz,harazerikustenden,abianjarridutenerakundebatzueklehendabizikoaldizhartudutelaberegainentzuteaktibokoprozesubat.Bestebatzuekzertazetanolahitzeginberenstakeholderrekinjakitekoerabilidute.Azkenerainoiritsidirenekereidreiairabazleaabianjarriz,ikusidutezermesedeegitenduenberrikuntza-prozesuakkomunikazio-terminotan:ezagutzapartekatzendaetaideiaerrealitatebihurtu
58
izanaren asetzea partekatzen da, autoestimua hobetzen du. 2011n EREan egon zeneuskalenpresabatarestianMinutuaezagutzerahurbilduzen,zerenmetodologiahorreklangileenartekogiroezkorrabukazezakeelaustebaitzuen,enpresa indarberritu,hitzegitenjarrihaieketaproiektukomunbatenoinarriakezarriberrizere.
Nola batzuentzat hala besteentzat, Minutuaren metodologia material on bat izan dakomunikazio-etapartaidetza-fluxuetanhobekuntzaksartzekoerakundearenbarruan.Zeren eta enpresa batek berrikuntza irekiko prozesu bati aurre egiten dionean berepublikoekinkomunikatzenarida.
Pertsona guztiek berritu dezakete horretarako baldintzak gertatuz geroMunduguztiakduideiabat.Erakundebakoitza,beraz,ezagutzaukiezinezkoItxasobatda,etabatzuetan,ikusezina.Minutuaprozesubatda,berrikuntzarenkulturabatfabo-ratzenduenaetaideiahoriekguztiakazaleraraztendituena.Halaere,badirapertsonabatzukaprioriberenburuakberritzekogaiikustenezdituztenak.EsperoduguMinu-tuarenjarduerekezabatudutelaideiahori.
Berrikuntza inplementazioa daMetodologiaren bosgarren eta seigarren puntuek diote: jokatu, eraldatu. Hortxedago gakoa: ekintza-, inplementazio-fasean. Ideia ugari izan ditzakegu, hobeak edotxarragoak,bainainplementatzenbadirabakarrikeraldatzenda.Ezdanahastubeharberrikuntza(ekintza)ideiasortze-teknikekin,sormenarekin.
4.punturainoiritsidirenerakundeek(“hautatuhoberena”)prozesuarenatalbatgaratudute.Ziurizanmilaideiaizandituztela,kideeninplikazioaindartueginda,bainaezdirabukaerarainoiritsi.Horrekgalderabatzuksortzenditu:zailenaeginabazegoen,zeindirahuraezburutzekozioak?Zeregitenduguekarpenguztiekin,ezagutzahorrekinguztiarekin?Nolakudeatzendapertsonapartaideenfrustrazioa?Metatutakoezagut-zarenazpianzapaldurikilkoalgara?
59
Lankidetzazkoberrikuntzakoesperientziabatongiedogaizkiateradaiteke,bainaazke-neraino eutsi behar diogu. Horrela bakarrik neur dezakegu prozesua, emaitzak, etaesperientziatikikasi.
MINUTUBATBERRIKUNTZARAKOkmilaka ideiasinple,ekonomikoetaerrealeraginditu. Ideia txikiak, zeinek berrikuntza bihurturik erakundearen autoestimua gehitubaitute.Ideiahorieklautuegitendutebideagerokoberrikuntza-prozesueiaurreegitekolankidetzatikabiatuta.
Horregatik,eskerrakemanbeharzaizkiearrakastatikikasinahiizandutenerakundeguztiei,baietaporrotetikerelankidetza-moduan.
Horiek irabazle dira.
Horiek berritzaile dira.
60
www.unminutoparalainnovacion.comwww.minutubatberrikuntzarako.com
61