Date post: | 10-Mar-2016 |
Category: |
Documents |
Upload: | ikastolen-elkartea |
View: | 247 times |
Download: | 5 times |
www.ikastola.net
BATXILERGOKOAPARTEKO SARIAK
iks193 eusk-G 2011-09-02 11:28 Página 1
iks193 eusk-G 2011-09-02 11:28 Página 2
3Ikastola193
BATXILERGOKO APARTEKO SARIAK
LUCIA GOMEZetaUDANE LOIDI
193IKASTOLA ALDIZKARIA www.ikastola.net
iks
EDIT
ATZA
ILEA
:EU
SKAL
HER
RIKO
IKAS
TOLA
KIk
asto
len
Etxe
a,
Erro
taza
r bi
dea,
124
20
018
DON
OSTI
A Te
l.: 6
06 3
3 41
45
KOOR
DIN
ATZA
ILEA
:Zu
riñe
Men
diza
bal
aldi
zkar
ia@
ehi.i
kast
ola.
net
ERRE
DAKZ
IOA:
Joxe
an A
girr
e et
a Ev
a Do
min
go
EUSK
ARA
ZUZE
NTZ
AILE
A:Im
anol
Art
ola
DISE
INU
A ET
A M
AKET
AZIO
A:
Txem
a Ga
rzia
Urb
ina
INPR
IMAT
ZAIL
EA:
GERT
U in
prim
ateg
ia.
Oñat
i. Te
l.: 9
43 7
8 33
09
IRAI
LA 2
011
3 ELKARRIZKETA: LUCIA GOMEZ ETA UDANE LOIDI. BATXILERGOKO APARTEKO SARIAK8 ERREPORTAJEA: EHI ETA EHBE ELKARLANEAN. BERTSOLARITZA SUSTATU ETA BALIATZEKO HITZARMENA IZENPETU DUTE12 EUSKARAZ BIZI LAPUEBLAN ETA OIONEN14 KMK 2011. AZPEITIKO IKASTOLA IKASBERRIK IBILBIDEA BETE NAHI DU18 KURUTZIAGA, HANDITU AHALA GOGOZ EGOKITZEN20 UDALAK ERAIKINA ERABERRITU DU SARAN22 KIROLDEGI BAT ERAIKIKO DU ARGIA IKASTOLAK
iks193 eusk-G 2011-09-02 11:28 Página 3
4 Ikastola193 · iraila 2011
iks
Gomez Loidi
iks193 eusk-G 2011-09-02 11:28 Página 4
5
Zer egin behar daBatxilergoan batazbesteko hori ateratzeko?Zer metodo duzue? BIAK
BATERA: Ahalegina eginbehar da, borondatea osogarrantzitsua da. Egia dapertsona batzuek bestebatzuek baino erraztasun
gehiago izaten dutela, baina lana egiteada garrantzizkoena. LUCIA: Sakrifiziobatzuk ere egin behar izaten dira.Ebaluazioen aurretik lagunekin ateragabe geratu izan naiz behin bainogehiagotan. Jende asko dago gure notakateratzeko gai dena, baina ez duteahalegin hori egiteko gogorik. UDANE:
Denbora antolatzen jakitea eregarrantzitsua da. Nik uste dut denerakodagoela denbora: lagunekin aterazaitezke, baina ikasteko ere denbora bathartuta. Ni, gainera, nahikoa txukunanaiz: apunteak garbira pasatu etakoloreekin jartzea gustatzen zait. LUCIA:
Ni lehen ez nintzen batere ona denboraantolatzen; kaotiko samarra nintzelaesango nuke, baina ikasi egin nuen.
Azterketak baino hilabete lehenagoikasten hastea dela uste dut gakoa.
Familiatik al datorkizue nota onakateratzeko lehia hori? Nolakoakdira zuen anaiak edo ahizpak?LUCIA: Nik bi neba ditut eta oso azkarrakdira. Zaharrena, esate baterako,
izugarria da, baina akats bakarra dauka;mutila da eta mutilak alferragoak dira.Niri sekulako amorrua ematen ditdohainak izan eta ez baliatzeak.
Nor bere buruarekiko erronka ereizango da. Noiz hasi zinetenohartzen ikasten onak zinetela?UDANE: Bai, bai. Norbere buruarekikoerronka da. DBHko azken ikasturteetanuste dut hasi nintzela ohartzen ahaleginbat eginez nota onak ateratzen nituela.LUCIA: Ikasketetan aurrera joan ahalahobeto nenbilela ikusten nuen. Ez dugulan egiten besteak gainditzeko, geuremaila gainditzeko baizik. Geureburuarekin dugun lehia da, besterikgabe. Batxilergoan DBHn baino emaitzahobeak atera nituen.
Horrek poza emango duelapentsatzen dut, euforia ere bai?UDANE: Urte batean maila bat lortzenbaduzu, hurrengoan gutxienez berdinduegin nahi duzu eta lortzeak poza ematendu, egia da. Zu zeu joaten zarahelburuak jarri eta betetzen.
Ez al duzue bolada txarrik izaten?Bederatzi ateraz gero, negar egingoduzue… LUCIA: Etxean askotangaldetzen zidaten zenbat suspentso ateranituen, adarra jotzeko, 9 baino gutxiagoateratzeak pena ematen baitzidan.
Zenbat 10 atera zenituztenselektibitatean? UDANE: Nik Euskaran
“SAKRIFIZIO BATZUK ERE EGIN BEHAR IZATEN DIRA.EBALUAZIOEN AURRETIK LAGUNEKIN ATERA GABE
GERATU IZAN NAIZ BEHIN BAINO GEHIAGOTAN. JENDEASKO DAGO GURE NOTAK ATERATZEKO GAI DENA, BAINA
EZ DUTE AHALEGIN HORI EGITEKO GOGORIK”.
Ikastola193
Arkitekturako lehen urtea egin du Lucia Gomezek. Ehunekohamarrek bakarrik gainditzen ditu ikasgai guztiak eta bera izanda horietako bat. Mungiako Larramendi ikastolan bukatu zueniaz Batxilergoa eta Aparteko Saria eman zioten. Udane LoidikIngeles Filologiako lehen urtea egin du Gasteizen. OiartzungoHaurtzaro Ikastolako ikasle ohia da; iaz bukatu zuen BatxilergoaOiartzon eta Aparteko Saria jaso zuen. Sariari esker hilabeteigaro dute uda honetan atzerrian, Alemanian Luciak etaQuebec-en Udanek. Ikasturtea bukatu eta atzerrira joanbezperan egon ginen biekin. Aparteko Sarira aurkeztu ahalizateko 8,75eko bataz bestekoa behar da Batxilergoan.
EZ
ZUTE
N U
DA
NE
K E
TA L
UC
IAK
ELK
AR
EZA
GU
TZE
N D
ON
OS
TIA
KO
CA
MP
US
EA
N E
LKA
RTU
GE
NIT
UE
N A
RTE
.“B
ISTA
Z, B
ED
ER
EN
?” G
ALD
ETU
GE
NIE
NE
AN
, E
ZETZ
ER
AN
TZU
N Z
IGU
TEN
. H
IZK
ETA
N H
AS
I E
TA E
ZIN
AM
AIT
UA
RIT
U Z
IRE
N B
IAK
, E
SP
ER
IEN
TZIA
AS
KO
IZA
N B
AIT
ZITU
ZTE
N A
LDIZ
KA
RIA
RI
KO
NTA
TZE
KO
.
iks193 eusk-G 2011-09-02 11:28 Página 5
6 Ikastola193 · iraila 2011
bakarrik atera nuen. LUCIA: Nik Mateneta Ingelesean.
Etxeko giroak ere lagunduko du.LUCIA: Ama Ingeles Filologia egindako da,irakaslea, eta hizkuntzetarako zaletasunizugarria du. Aita NekazaritzaIngeniaria da. Amak letretan lagundu diteta aitak zientzietan. Euskararik ezdakite eta horretan neuk moldatu beharizan dut. UDANE: Gurasoak langileak dira,supermerkatu batean egiten dute lan,baina beti izan dugu etxean ikasteko etairakurtzeko zaletasuna. Ahizpazaharragoa dut, Letretatik joan da huraere eta nire eredua izan da gauzaaskotan. Koadrilako batek ere IngelesFilologia egin nahi zuen eta biok baterajarri gara pisu batean. Hasieranentsaladak bakarrik jaten genituen,baina ikasten ari gara. Amak oso garbiesan zidan geuk ikasi behar genuelasukaldean gauzak egiten. LUCIA: Ikasleenegoitza batean igaro dut ikasturtea etani tupper-ak gainean ditudala ibiltzennaiz hara eta hona.
Konpara ditzagun orain Mungiakoirakasleak eta Oiartzokoak. Izan alduzue zuengan eragin nabarmenaizan duen irakaslerik? LUCIA: Irakasle
on batek motibatzen jakin behar du etanik izan dut irakasle bat, nolabaitesateko, markatu nauena: Fisikakoa.DBH4n hasi nintzen gai hori berarekinematen eta berarekin jarraitu nuenBatxilergoa bukatu arte. Honekin ez dutesan nahi beste irakasleak txarrakdirenik. Oso irakasle onak izan ditut.UDANE: Irakasle baten eragina izugarriaizan daiteke. Historia eta Latina emandizkit niri irakasle batek eta Latinagustura ikastera iritsi nintzen. Egia daLatinean bost ikasle bakarrik geundelaeta horrek ere lagundu egiten du.Aparteko sariaren berri ere berak emanzigun. Baina beste irakasle batzuk ereaipa ditzaket.
Konta ezazue sariaren prozesuanolakoa izan den. UDANE: Lehengourteko urrian egin ziren gure azterketak.Arlo komunetan froga bat egiten da etamodalitatekoan beste bi. Sariaren berriberehala eman ziguten, baina sari
banaketa ekainean egin zuten Lakuanbertan. Ikastoletako bi ordezkari ginen15 sarituen artean. Nik irudipena daukatbeste hainbat ikastetxetan onenakaukeratu eta horiek sariketarakoprestatzen jarduten dutela. EuskalErkidego Autonomoko sariketa da.Aurten uste dut ekainean egin direlasariketarako frogak.
Sariak zer ematen dizue? LUCIA:
Hilabeteko egonaldia ordaintzen dizutehizkuntzak ikasteko aukeratzeko ematendizuten herrialde batean. Nik Alemaniaaukeratu nuen eta egun batzuk barrujoango naiz Augsburgora. Egonaldiaordaintzeaz gainera, diru kopuru batematen dute.
Hain nota onak ateratzeak ez al duinbidiarik sortzen? Ez al duzue
irudi txarra lagunen artean? UDANE:
Nire koadrilan denok ateratzen ditugunota onak eta ez dugu horrelakoarazorik. LUCIA: Nirean denetik dago.Baina ez dugu nire notak direla-etaarazorik izan. Beti saiatu naiz besteeilaguntzen.
Talde-lana gustatzen al zaizue?LUCIA: Ni, egia esan, lanean jardutekopixka bat indibidualista naiz. Horrek ezdu esan nahi besteei laguntzea gustukoez dudanik.
Ikasteaz aparte zer egiten duzue?Zer zaletasun dituzue? UDANE: Nipanderoa, pintura eta dantzagaraikidearekin ibili izan naiz eta kirolmota asko egin ditut. Beharbada gutxiegingo nuen, baina denetik probatu dutbehintzat. LUCIA: Ni kiroletan oso txarranaiz. Etzanda egotea gustatzen zait asko.Igeriketa izan da gehien egin dudana.Piano ikasketak egin ditut, orain utzibaditut ere. Berriro itzuliko naizela
Gomez Loidi
URTE BATEAN MAILA BAT LORTZEN BADUZU, HURRENGOAN GUTXIENEZ BERDINDU EGIN NAHI DUZU ETA LORTZEAK
POZA EMATEN DU, EGIA DA. ZU ZEU JOATEN ZARA HELBURUAK JARRI ETA BETETZEN.
iks
iks193 eusk-G 2011-09-02 11:28 Página 6
7Ikastola193
“AZTERKE-TAK EGITEKOMETODOA EZ
DELA ZUZENAUSTE DUT, EZIN
DELA FROGABAKAN BATZUEKIN
URTE OSOKOLANA
NEURTU.BESTE MODU
BATEAN EBALUATZEN
ASMATUBEHARKOLITZAKE,
BAINA NIKERE EZDAKIT
NOLA”.
LAS ALUMNAS 10 Cuando a Lucía le preguntan encasa cuántos suspensos ha sacado,en realidad se refieren a las notasque no llegan al 9. No estudianpara superar a los compañeros,
sino por superar losobjetivos que se hanmarcado. Comenzaron adestacar en los últimosaños de ESO y sus notashan ido mejorando en elBachillerato. Tanto LucíaGómez, de la ikastolaLarramendi de Mungia,como Udane Loidi deHaurtzaro, de Oiartzun, (cursóel Bachillerato en Oiartzo)fueron Premio Extraordinariode Bachillerato. La primera hainiciado la carrera deArquitectura (es de los pocosalumnos que ha aprobado todaslas asignaturas a la primera) yUdane estudia Filología Inglesa.Gracias al premio logrado acaban
de pasar un mes en el extranjero,Lucía en Alemania y Udane enQuebec.
LES ÉLÈVES À 10 Quand on demande à Lucía quellesmatières elle a raté aux examens,en fait on se réfère aux notesn’atteignant pas 9. Elle n’étudiepas pour devancer ses camaradesmais pour atteindre les objectifsqu’elle s’est fixés. Ses notes sesont améliorées au fil des années,entre le collège et le lycée. Ainsi,Lucía Gómez, de l’ikastolaLarramendi de Mungia, tout commeUdane Loidi de Haurtzaro(Oiartzun), a obtenu le PrixExtraordinaire du Baccalauréat. Lapremière poursuit des études enarchitecture, la seconde enphilologie anglaise. Grâce au prixobtenu elles viennent de passer unmois à l’étranger, Lucía enAllemagne et Udane au Québec.
IKA
STO
LA,
FAM
ILIA
, LA
GU
NA
K,
NO
RTA
SU
NA
K,
OH
ITU
RA
K,
ZALE
TAS
UN
AK
...
HO
RIE
TAZ
GU
ZTIE
TAZ
MIN
TZAT
U Z
IRE
N U
DA
NE
ETA
LU
CIA
.
espero dut. Arkitekturara nentorrela-eta,iaz marrazki artistikoa ere landu beharizan nuen akademia batean.
Ikastolako pedagogia zuzendariakbazinete, zer aldatuko zenukete?UDANE: Azterketak egiteko metodoa ezdela zuzena uste dut, ezin dela frogabakan batzuekin urte osoko lana neurtu.Beste modu batean ebaluatzen asmatubeharko litzake, baina nik ere ez dakitnola.
Nola irudikatzen duzue zuen buruaetorkizunean? UDANE: Nik uste dutirakaslea izango naizela, Batxilergoanahal bada, edo DBHn. Gizarte ingelesezematen dute eta hori ematea eregustatuko litzaidake. LUCIA: Orain
arkitektoen artean ere langabeziazabaltzen ari da, lan gutxi dagoelako.Baina oraindik gutxienez bost urte faltazaizkit. Bestalde, nik ez dut inoiz lanikegin. Baditut lagunen artean lana zerden frogatu dutenak. Ni inozo samarranaiz arlo horretan. Ikasten daramatbizitza osoa eta horrek kezkatzen nau,baina uste dut moldatuko naizela. Nitxikitandik burbuila batean bezala biziizan naiz, giro intelektual bateanmurgilduta, gurasoek asko irakurtzendutelako. Ama irakasle izateak ereikuspegia zabaldu egiten du: berekomentarioak entzunda, asko ikasi dut;nire ahalmenak baliatu behar nituelaikasi dut batez ere, eta gurasoek esatendidate pixka bat pasatu ere egitennaizela horretan tarteka.•
iks193 eusk-G 2011-09-02 11:29 Página 7
EHI ETA EHBE ELKARLANEAN
Bertsolaritzasustatu eta baliatzekohitzarmena izenpetu dute
Bertsolaritzaren geroarimesedeak eta hezkun-
tzari ere ondorio positiboakekarriko dizkion hitzarmenaizenpetzear dute aurki Ikas-tolen Elkarteak etaBertsozale Elkarteak. Ima-nol Igeregi IkastolenElkarteko zuzendariarenustez, ezinbestekoa zen bierakundeen arteko elkarlanakoordinatuko zuen hitzar-mena. “Ikastolen Elkarteakurte askotako ibilbidea egindu ikastoletan bertsolaritzalantzen, bai ikasgelabarruko jardunaren bidez,bai irakasleen formazioaantolatuz eta baita materialdidaktikoak argitaratuz ere.Eskolarteko bertsolari txa-pelketen ekarpena ere hordago. Bertsozale Elkarteak,bere aldetik, bertsolaritza-ren oinarrizko ezagutzabermatu eta gaztetxoakzaletzeko proiektua hedatudu, eta ikasmaterialak ela-
boratzen ari da. Guk, bes-talde, Euskal Curriculumpropioa garatzeko apustuaegina dugu eta beronenbaitan ahozkotasunari etabertsolaritzari leku esangu-ratsua eman nahi diegu.Bertsozale Elkartearentzatere Euskal Curriculuma
ezinbesteko erreferentziaizango da eskola jardunean.Adostasun horiek kontuanizanik, ezinbestekoa genueneseri eta bi erakundeenlana koordinatuko zuenmarko bat egituratzea, etahorixe egin dugu”, esanzuen.
BAKOITZAK BEREARLOAKHitzarmenak ondo zehaztenditu elkarte bakoitzak arlozarlo bere gain hartzendituen egitekoak.“Materialgintzan, esatebaterako, guk apustupropioa egina dugu, etaEuskal Curriculumarenarabera berritzen ari garenmaterial didaktikoetanbertsolaritzari dagozkiontokia eta lanketa bermatukoditugu. Horretan ere, noski,Bertsozale Elkartearenkolaborazioa bilatuko dugu.Badaude beste esparrubatzuk Bertsozale Elkarteakbere gain hartuko dituenak,gela bertsolaritzarenlanketa espezifikoa,esaterako. Ikasturte osokobertsolaritzaren lanketa haumaila batean edo batzuetanegin daiteke, LHko azkenzikloan eta DBHkolehenean egiten da
gehienetan. Lanketahorretarako bai BertsozaleElkarteak bai IkastolenElkarteak elaboratutakomaterial didaktikoakerabiliko dituzte, bainalanketa hori gelakoirakasleekin elkarlaneanburutuko dute”, esan zuenAbel Ariznabarretak, EHIkopedagogi arduradunak.
Elkarrekin lan egingobadute ere, atal jakinbatzuetan gidaritza elkartebatek edo besteak izangodu. Bertso-eskolak eta bat-bateko taldeak bultzatzekoorduan, esate baterako,elkarlanak BertsozaleElkartearen gidaritza izangodu. Lankidetza horri esker,Euskal Herri osokogaztetxoek ikastolanpiztutako zaletasunarigelatik kanpo jarraipenaemateko aukera izango dute.
Baina badaude bestezenbait esparru
8 Ikastola193 · iraila 2011
IKA
STO
LEN
ELK
AR
TEA
N E
LKA
RTU
ZIR
EN
B
I E
RA
KU
ND
EE
TAK
O O
RD
EZK
AR
IAK
.
iks193 eusk-G 2011-09-02 11:29 Página 8
elkarkidetzan burutukodirenak, hala nola,Eskolarteko BertsolariTxapelketak eta aisialdiaridagozkion udaleku etabarnetegiak. Bi elkarteek,bestalde, txapelketenegitekoaz gogoeta bategiteko konpromisoa erehartu dute hitzarmenean.Gogoeta hau bertsoeskolekin batera burutzeada helburua.
HELBURU ETABALIABIDE“Ikastolen Elkartea EuskalCurriculumaren araberaelaboratzen ari denmaterialetan bertsolaritzabaliabide gisa erabiltzen dagehienbat, konpetentziazenbait lantzeko,ahozkotasuna indartu edokomunikaziorako gaitasunasendotzeko. Proiektua ez dagela barruko lanketaramugatuko. Gure aldetik
hitzarmena gela barrukolanketara mugatubeharrean gelaz kanpokohainbat arlotara zabaldunahi izan dugu. Bestalde,bertsolaritzaren lanketaespezifiko hori erekoherentziarekin egin beharda, Euskal Curriculumarenerreferentzia izanik;horretarako jardunaldibatzuk antolatuko ditugugure geletan bertsolaritzalanduko duten BertsozaleElkartekoirakasleekin”,erantsi zuen AbelAriznabarretak.
IkastolaElkartearen nahia dahitzarmeneanjasotako proiektuhorretan partehartzeko aukeraikastola guztieizabaltzea etaikastola bakoitzakizango du parte
hartzeko erantzuna.“Ikastola bakoitzak du berehezkuntza proiektua, etabakoitzari dagokio gureproiektu honek zer ekarpenegiten dion neurtzea”,erantsi zuen ImanolIgeregik.
Iñaki Muruak,Bertsozale Elkartekolehendakariak, gogoratuzigunez, “urte askotakoprozesua bizi eta landubehar izan dugu EHI
Ikastolen eta EHBErenartean hitzarmen hausinatzeko”.
Hitzarmenak“bertsolaritzaren lanketaeta sustapena gauzatzekogarantia sendoa ematendiola proiektuari eta gureahozko tradizioa belaunaldiberriei txertatzekoahaleginean denokirabazten dugula,bidenabar, bertsolaritzaketa bertsozaletasunak
irabazten duelarikgehien”, gogoratu zueneta “bertsolaritzaEuskal Curriculumeantxertatzea bere edukiakzehaztuz, irakastekometodologia finkatuzeta ebaluatzeko tresnakbermatuz, orain arteanbertsolaritza irakastekoeman den urratsikgarrantzitsuenetakoadela ziur gaude”,erantsi zuen Muruak.•
“Adostasun horiekkontuan izanik,ezinbestekoa genueneseri eta bierakundeen lanakoordinatuko zuenmarko bat egituratzea,eta horixe egin dugu”.
9Ikastola193
K
EtxepareLizeoko biikasle, handienmailakoirabazleMaddi Ane Txoperarena eta MaddiSarasua izan ziren ekainaren 18anAgurainen jokatu zen EuskalHerriko Eskolarteko Bertsolarienfinalean handien mailako bionenak, bata txapeldun geratubaitzen eta bestea txapeldun orde.Txoperena hendaiarra da etaSarasua Itsasukoa. Biak ari diraEtxepare Lizeoan ikasten.> > > > > > >> > > >> >
iks193 eusk-G 2011-09-02 11:30 Página 9
MADDI ANE TXOPERENA (txapelduna)“Bertsoak eman didan saririk ederrena lagunak izan dira”
Kristiñe Txoperena bertsolariaren ahizpa da. Aita lesakarra dute,medikua, eta ama Otsagabikoa, dentista. Oraindik ez du erabaki, bainalitekeena da datorren ikasturtean osasunarekin lotutako ikasketei ekitea.Zernahi gisaz, ikasturte osoa du erabakitzeko.
Maddi Sarasua eta biok Etxepare lizeoan zabiltzate. Egokitu al zaizueikaskideen aurrean kantatzea? Oso gutxitan. Bertso saio txiki bat egingenuen behin. Lizeoa txikia da, 170 ikasle ditu, eta mugitzen denjendea nahi gabe elkartzen da. Baina jende asko dago ni txapeldunanaizela enteratuko ez dena ere, denetik dago.
Noiz eta norekin hasi zinen bertsotan ikasten? Ikastolan irakasleezberdinak izan genituen gela barruan: Karlos Aizpuruarekin ibili ginenzerbait eta Egoitz Zelaiarekin ondoren, baina Miren Artetxerekin hasinintzen bertso eskolan 8 bat urte nituenean, eta Xumei Muruarekin etaMaialen Arzallusekin ibili ginen ondoren. Azken aldi honetan OdeiBarrosorekin eta Aimar Karrikarekin gabiltza.
Bi ahizpa bertsolari zarete etxean. Ba al duzu lehiarik Kristiñerekin? Ezdugu lehiarik izan. Bera Maialen Arzallusekin ibiltzen zen eta askotantokatu zitzaion bigarren geratzea. Sariketak irabazi zituen. Orain 21 urteditu eta Bilbon ari da Ingeniaritza Industriala ikasten. Anaia txikiagoabat dugu, Josu, orain 9 urte dituena. Beharbada ikasturte honetanhasiko da bertso eskolan.
Nori eskaini zenion Agurainen irabazitako txapela? Bertsoari esker eginditudan lagunei eskaini nien txapela. Urtero bertso udalekuetara joatennaiz eta Euskal Herri osoan zehar ditut lagunak. Gipuzkoatik etaBizkaitik bereziki jende asko joaten da eta oso harreman onak egitenditugu egun horietan. Orduak ematen ditugu elkarrekin kantari.Txapelketek horretarako ere balio digute, lurralde guztietako jendeaezagutzeko.
Bertsoak balioko dizue parrandarako ere. Udan festetan lagunarteankantatzen al duzue? Bereziki Lesaka aldean eta dago ohitura. Jendeasko dago txapelketan inoiz kantatu ez duen arren bertsotan ondo egitenduena. Hotzean ez dute egingo, baina trago batzuk jo orduko hastendira bertsotan. Ez naiz ari adinekoez bakarrik. Baditut bertso eskolandabiltzan lagunak, txapelketarako gogorik ez dutenak, baina tabernanberehala animatzen direnak. Lesakara edo beste edozein herritara joaneta parrandan puntuka aritzea oso gauza ederra da.
Non jarri zenuen txapela? Amonaren etxean, Lesakan. Sari bat lortududan bakoitzean hara eraman izan dut.
Aurten terminala egin ondoren zer asmo dituzu?Osasunaren ingurukozerbait egingo dudala uste dut, baina baditut Bilbon Medikuntzaikasteko arazo batzuk. ‘Baxoa’ Baionan egin eta nota igo ahal izatekoselektibitatea egin beharko nuke, Bilbon ikasi ahal izateko. Eta ezdaukat oso argi animatuko ote naizen. Gainera, gauza gehiago eregustatzen zaizkit. Urtebete daukat erabakitzeko.•
MADDI SARASUA (Txapeldun ordea) “Aitari esker maite dut horrenbeste bertsoa, baina eznau ezertara behartu”
Aitor Sarasua bertsolariaren alaba da. Ahizpa gazteagoa du, Ainhoa,eta biak dabiltza bertso eskolan.
Zein da zure ibilbidea bertsotan? Noiz hasi zinen? Seigarren mailanhasi nintzen Uztaritzeko bertso eskolan kantatzen eta Eskolartekoantxikien mailan ere hartu nuen parte behin. Bertso eskola horretanKarlos Aizpurua izan nuen urte batez irakasle eta Jexux Arzallus besteurtebetez eta, Kanboko bertso eskolara joan nintzelarik, PatxiIriartekin ibili nintzen. Orain Aimar Karrika dugu irakasle.
Aita bertsolaria izateak lagundu al dizu? Beti bikain aritu naizelaesaten dit, animatu egiten nau. Egiten ditudan akatsei buruz ez dufitsik esaten. Berari esker maite dut horrenbeste bertsoa eta horretanlagundu dit, baina ez nau ezertara behartu. Neuk nahi nuelako hasinintzen.
Osaba Jonekin baduzu harremanik? Txapelketako finalera nindoalaesan niolarik, izugarri poztu zen; bere garaiko oroitzapen batzukkontatu, eta dena ongi aterako zitzaidala errepikatu zidan. Doinueiburuzko aholku batzuk ere eman zizkidan. Finalera ere etorri zen.
Zer giro duzue lizeoan? Maddi Ane eta biok lizeo berean gabiltza eta,maila ezberdinetan bagaude ere, badugu harremanik. Lan egitekotaldetxoak ditugu, Ikasi eta Irauli esate baterako, Ikasle Abertzaleakantzeko zerbait, eta ekintzak bideratzeko biltzen gara. Baxoa euskarazeskatzeko ekintzak egin genituen joan den ikasturtean. Lizeotik kanpobadira Bertso Topaketak ere. Iparraldeko bertso eskoletan dabilenjendeak elkar ezagutzen dugu. Ari gara gure artean sare bat sortzen.
Zer ikasketa egingo dituzu gero? Hiru sail ditugu lizeoan aukeratzekoeta nik literatura aukeratu dut. Kazetaritza, Filologia edo irakasleikasketak egin ditzaket. Hegoaldera joan nahi nuke, baina zailtasunakjarri dizkigute baxoa eta selektibitatea ez direlako gauza bera orain.•
10 Ikastola193 · iraila 2011
Hasieran urduri nengoen arren, urduritasunak alde egin zuen berehala nirekin
kantatu behar zutenak ezagutzean. Oholtzara igo eta niri buruz idatzi zuten kartelak
zioena ikustean (Kafeto ez izen tontie, erakutsi zure kastie!), barregura sartu eta
barruko tentsioa askatu nuen. Hortik aurrera saioaz disfrutatzea bihurtu zen nire
helburua, saioan akatsik ez egitea baino gehiago. Saioa gustura bukatu nuen.
Paula Amilburu
EHI ETA EHBE ELKARLANEAN
iks193 eusk-G 2011-09-02 11:30 Página 10
11Ikastola193
Txikien mailan Paul Iruretagoiena ataundarra geratu zen bigarren. Peru Abarrategi,Maddalen Arrausi, Arrate Gaztelu, Aizpea Garmendia, Aitor Servier, Nahia Sasco, JonIrazabal, Ellande Dunate, Johañe Sarraillet, Ibai Thornary, Maialen Lopez eta BeatrizMaritorena izan ziren finalean parte hartu zutenak. Handien mailan, Maddi Ane etaMaddirekin batean, Amaia Lasaga, Paula Amilburu, Nerea Ibarzabal, Imanol Uria,Maialen Akizu, Eñaut Martikorena, Mikel Cherbero, Josu Sanjurko eta Irati Majuelo izanziren finalistak.–
Hona hemen Agurainen parte hartutako finalistak:
TXABER ALTUBE (Txikien mailako
txapelduna)“Unai Iturriaga da gehien gustatzen zaidanbertsolaria”
Abadiñokoa da. Iñaki Iturriotzekin hasi zen bertsoa lantzenlaugarren mailan Zelaieta herri eskolan. Eñaut Urubururekindabil bertso eskolan. 13 urte ditu eta bigarrenean atera dutxapela, iaz ere hartu baitzuen parte. Etxean bertsozaleakdira eta anaia gazteagoa ere hasi da ikasten.
Zer pauso ematen dira finalera iristeko? Bermeoko Elizaldeikastolan egin zen Bizkaiko lehen saioa eta hamar onenakpasatu ginen bigarren fasera. Horietatik seik egin genuenlurralde mailako finala Bilbon eta lehen biak igaro ginenAguraingo finalera, ni eta Arrate Gaztelu.
Esperientziak bi aurpegi izango ditu, gogorra bata etaederra bestea. Bizkaiko finalean urduriago ibili nintzen.Aguraingo finalera lasaiago joatea lortu nuen.
Zein ariketatan jardun zenuen ondoen? Peru Abarrategilehengusua da eta ofizioka berarekin tokatu zitzaidan.Udalekuetako begiraleei broma bat egiteko asmoa genuelaeta jardun genuen biok eta, elkar ondo ezagutzen dugunez,poliki moldatu ginen.
Zein da gehien gustatzen zaizun bertsolaria? Unai Iturriagada gehien gustatzen zaidana.
Familia osoa izango zenuen begira. Gurasoak, anaia, biaitona eta amona bat, eta izeba-osaba batzuk.•
JUNTOS A FAVOR DEL BERTSOLARISMO ENSEMBLE EN FAVEUR DU BERTSULARISME
Ikastolen Elkartea y Bertsozale Elkartea,dos entidades que llevan años trabajandoel tema del bertsolarismo en las aulas(cabe recordar que las ikastolas fueronpioneras en este campo), van a sellar unacuerdo de colaboración que va muchomás allá del trabajo en el aula y abarcacampos como el tiempo libre, lapromoción de las escuelas de bertsolariso los campeonatos interescolares. Graciasa este acuerdo, las ikastolas seguiránincluyendo el bertsolarismo en laelaboración de sus materiales didácticos
como un recurso adecuado a la hora detrabajar algunas competenciaslingüísticas, así como otras competenciasrelacionadas con el desarrollo personal ola comunicación. Y también se garantizaráel tratamiento específico del bertsolarismoa lo largo de un curso en las ikastolas,labor que se desempeñará mediante losprofesores de Bertsozale Elkartea con lacolaboración de los tutores de lasikastolas. Estas páginas recogen ademásvarias entrevistas con los ganadores delCampeonato Interescolar de Bertsolaris.
Ikastolen Elkartea et Bertsozale Elkartea,qui mènent depuis des années un travailcommun autour du bertsularisme enclasse (rappelons-nous que les ikastolafurent pionnières), vont signer un accordrenforçant la collaboration au-delà dutravail en classe et comprenant désormaisles loisirs extrascolaires, la promotion desécoles de bertsu, les championnats inter-écoles… Avec cet accord, les ikastolacontinueront à inclure le bertsularisme
dans l’élaboration du matérielpédagogique comme support permettantde travailler certaines compétenceslinguistiques ou encore le développementpersonnel et la communication. BertsozaleElkartea se chargera du programmebertsularisme de l’année. Nous noussommes entretenus avec les gagnants deschampionnats inter-écoles
N
AG
UR
AIN
EN
BIG
AR
RE
N U
RTE
Z O
SPA
TU D
A E
US
KA
L H
ER
RIK
O E
SK
OLA
RTE
KO
BE
RTS
OLA
RIE
N F
INA
LA E
KA
INA
RE
N 1
8A
N,
IKA
STO
LEN
ELK
AR
TEA
KA
NTO
LATU
TA.
GU
ZTIR
A 2
5 G
AZT
EK
PA
RTE
HA
RTU
DU
TE A
UR
TEN
.
iks193 gazte-G 2011-09-02 11:21 Página 11
Lapueblan edo Oionenikastolak sortu zituzten
gurasoek bi herri horiekberehalakoan euskaldundukozirela espero zuten seguruasko. Bidea egin da. Haienseme-alaba batzuk ikastolakoirakasle dira gaur, EnaraLarramendi eta AbrahamApellaniz, esaterako. BiekGorputz Heziketakoikasketak egin zituzten etagaur Euskaraz Bizikoarduradun ere badira, bataAssa ikastolan eta OiongoSan Bizenten bestea. MariKarmen Najera Enararenirakasle izan zen eta gaurlankidea da. ArabakoErrioxan euskaraz bizitzekoeman diren pausoez etadituzten zailtasunezmintzatu zitzaizkigun.
Bi ikastola hauetakoikasle ohien lehenbelaunaldia hasi da berenumeak ikastolara eramaten,baina horrek ez du esannahi guztiek etxean umeeieuskaraz egiten dietenik.
“Egia da lehenbiziko aldizetxean euskaraz entzunduten ikasleak baditugulagure geletan, bainagutxiengoa dira. Gure ikasleohi gehienek gazteleradarabilte bikoteharremanetan eta umeekinere hizkuntza horretarajotzen dute”, esan zuenMari Karmenek.
Lehendabiziko aldizAssa eta San Bizenteikastoletan lanean ari direnirakasle gehienakzonaldekoak dira, etahorietatik erdiak ikastolakoikasle ohiak dira. “Nirekoadrilan, esate baterako,badaude ikastolan ibili ezdiren kideak eta gureartean beti gazteleraz egindugu. Bikoteak sortzendirenean gaztelerazjarraitzea da, beraz,ohikoena. Gutxi batzuekhartu dugu geure arteaneuskaraz egitekokonpromisoa, baina horierabaki pertsonal bat izan
12 Ikastola193 · iraila 2011
araba:EUSKARAZ BIZI
LAPUEBLAN ETAOIONEN
Gela barruan euskara maila ona lortzen dute,baina kalean gaztelerara lerratzen dira
Egin diren neurketetan euskara maila ona lortzen dute Lapuebla eta Oiongoikastoletako ikasleek, baina kalera atera orduko gaztelerara jotzen dute.
Egoerari begira jarri eta dena ez da, ordea, iluna. Aisialdian eta kalean euskaraindartzeko gero eta ekintza gehiago antolatzen ari dira. Poliki bada ere egoera
aldatzen ari da. Badaude beren umeei euskaraz hitz egiten dieten ikasle ohiak.Plazan ere euskara gero eta gehiago entzuten da, eta gero eta bilera gehiago
egiten dira euskaraz gurasoekin. Bi ikastola horietako Euskaraz Bizikoarduradunekin mintzatu ginen.
LAPU
EB
LAK
O A
SSA I
KASTO
LAK
O E
NAR
A L
AR
RAM
EN
DI
ETA
MAR
I K
AR
MEN
NAJE
RA,
OIO
NG
O
SAN
BIZ
EN
TE I
KASTO
LAK
O
AB
RAH
AM
APELL
AN
IZEK
IN B
ATER
A I
KASTO
LAK
O A
TAR
IAN
. H
IRU
AK
DIR
A E
USK
AR
AZ
BIZ
IKO
AR
DU
RAD
UN
AK
.
iks193 eusk-G 2011-09-02 11:30 Página 12
da eta ez ohitura bat”, esanzuen Enarak.
Mari Karmenek ikustenduenez, LHko laugarrenmailara arte lortzen diraemaitzarik onenakeuskararen erabileran,baina DBHn galdu egitenda kalean euskaraerabiltzeko ohitura.
Bi ikastoletan antolatuizan dira gurasoentzakoeuskara ikastaroak. Unehonetan Oiongo ikastolanguraso talde bi ari diraeuskara ikasten. “Dena ezda beltza. Gero eta gurasoeuskaldun gehiago ditugu.Gero eta talde gehiagorekinegiten ditugu bilerakeuskaraz eta herriko plazanere euskara pixka batentzuten da”, dio MariKarmenek, bainazailtasunak aipatzerapasatzen da. “Ikasleohiekin kalean gukeuskaraz egiten dugu,baina harremana luzatuahala gaztelera erabiltzerapasatzen gara, haiek eregurekin gaztelerara jotzendutelako. Euskaraz hitzegiteko gai dira, bainahobeto espresatzen diragazteleraz”.
EUSKARA TALDEAKIkastola bakoitzean irakasletalde bat dute EuskarazBiziren ekintzak, norabideaketa kanpainak antolatzeko.“Assan, esate baterako,euskal txoko bat antolatudugu ikasleek berentxapelketak eta jarduerakantola ditzaten, baina osogarbi uzten diegu euskarazhitz egiteko tokia dela.Ikastola mailako ekintzaasko antolatzen ditugu:batzuk ikastola osorako diraeta beste batzuk etapa jakinbaterako. Jaialdiak eratzenditugu, Araba Euskaraz edoIbilaldirako autobusak, pilotakanpaldiak Oionen, udakobarnetegiak eskualdekoikasleentzat, DBHn trukeakegiten dira Lazkaokoikastolarekin etaLekeitiokoarekin, eta bestehainbat ekintza ere egitendira euskara kaleraateratzeko”, esan zuen EnaraLarramendik.
Euskara ikastolarekinlotzen dute ikasleek,lanarekin alegia, eta euskarakalera atera eta aisialdiarekinlotzeko sortu zuten Tiki-Takaelkartea. “IKA eta ikastolakojendea da gehienbatelkartean dabilena, bainaherri osoarentzako ekintzak
antolatzen ditu: antzerkiaeuskaraz, ipuin kontalariak,EKA jaialdiak eta EuskalKulturaren Asteburua.Euskara gozamenarekin etaaisialdiarekin lotzea daekintza horien helburua.Tiki-Takaren lanari eskerlortu da koadrilako hamabostherrien artean euskarateknikari bat izatea eta
euskararen plan batprestatzen hastea. Guretzakolorpen izugarria da udalenartean teknikari bat izatea.IKArekin ere harreman estuadugu. Eskualde honetaneuskara kalera ateratzearenerronka gizarte osoarenardura izan behar du”,erantsi zuen Enarak.
Oiongo ikastolan biirakasle gara Euskaraz Bizikoardura daramagunak etagauza bera Assan, berriz,zortzi lankideena izanik,taldetxoa handiagoa da.Irakasleei ekintzak etakanpainak proposatzendizkiete eta hauek bideratzendituzte. “Arrakasta handiaizan duen ekintza bataipatuko dut: landare banaematen zaie ikasleei etaeuskaraz egiten badute,urezta dezakete. Euskarazhitz egiten duten ikasleenlandareak berdeagoakdaude. Umeek metafora batikusten dute hor. Landareatriste dagoenean euskara eretriste dagoela iruditzen zaie.Noski, ekintza horrek haurtxikiekin bakarrik funtziona
dezake”, gogoratu zuenAbrahamek. Argitxorenpertsonaiak ere arrakastahandia du txikien artean.
DBHko ikasleen arteanEuskara Taldeak bultzatudituzte. “Txikiekin antolatzenditugun ekintzetan euskaraz
13Ikastola193
EL EUSKARA EN ELAULA Y ELCASTELLANO EN LACALLELas evaluaciones que serealizan para medir el nivelde euskara de los alumnosen las ikastolas deLapuebla y Oion demuestranque poseen un dominio másque suficiente de esteidioma en las aulas, perouna vez que salen a jugaral patio o traspasan laspuertas de la ikastola, lalengua de comunicación esautomáticamente elcastellano. Se van ganandopequeños espacios, pero elcamino es complejo y eltrabajo muy lento. Losresponsables de EuskarazBizi de ambas ikastolas noshan hablado del trabajo querealizan dentro y fuera delas aulas.
LE BASQUE ENCLASSE, LECASTILLAN DANS LARUE Les évaluations réaliséesvisant à mesurer le niveauen euskara les élèves desikastola de Lapuebla etOion montrent qu’ilspossèdent une maîtrise plusque correcte de cettelangue en classe maisqu’une fois en récréation ouen dehors de l’ikastola, lalangue de communicationest le castillan. Si desavancées sont observées,le chemin reste encorelong. Les responsablesEuskaraz Bizi des deuxikastola nous ont parlé dutravail qu’ils effectuent enclasse et en dehors.
egiten duten ikasle nagusiakdira. Txikien kultur asteaantolatzen badugu, EuskaraTaldean dauden ikasleakinplikatzen dira, euskarazegitera konprometitzen diraeta txikientzat eredubihurtzen dira. Ikaslenagusiei asko gustatzen zaietxikien ekintzetan gidariizatea eta txikiekin euskarazegiten saiatu egiten dira”,erantsi zuen Enarak.
“Ekintza asko elkarrekinantolatzen ditugu,Gabonetako Euskal Azokaesate baterako. Astebeteirauten du eta opariakerosteko orduan gurasoekeuskara kontuan hartzea dahelburua.”, esan zuenAbrahamek.•
Ikastola askok ateratzen dute beren aldizkaritxoa, baina Armentiakoak aipamen bereziamerezi du, ekainean atera zuten zenbakiak maila handia erakutsi zuelako. Irakasleek,ikasleek eta gurasoek hartzen dute parte bertan, hilabetekaria izango da eta ikastolangertatzen den gauza ororen berri jaso nahi du. “Ikastolak gurasoei igortzen dizkienoharrez haratago joan nahi dugu eta egiten diren txangoez, ikas-bidaien antolaketaz,mendi irteerez… testua eta argazkiak bidaltzen dituztenek, badakite material horrekbere lekua izango duela aldizkarian”, esan zuen Maite Mayo guraso eta kazetariak.Zenbaki bakoitzean elkarrizketa bat argitaratuko da. Zuzendaria, ikasle bat, jantokikoarduraduna, Armentiako lehendakaria edo edozein ekimenetan parte hartu duen zeinahiguraso izan daiteke elkarrizketa horren protagonista. Elkarrizketaz gainera, zenbakibakoitzean erreportaje bat ere irakurri ahal izango da. Ekaineko zenbakiak ikastolarenikasturte bukaerako festa hartu zuen gaitzat. “Argazkia ikusgarria izatea nahi dugu,begietatik sartzen dena; partaidetzari dagokionez, ikastolako kide guztiei zabaldu nahidiegu”, esan zuen Amaia Echeverria gurasoak. “Ikastola osatzen duten guztienpartaidetza eskatzen dugu, informazioa guregana bidaliz, iradokizunak jakinaraziz etaabar, horrela hobetu egingo baitugu aldizkaria”, erantsi zuen. David Alvezena damaketazioa; edizio digitala guraso guztiei banatuko zaie, paperean ere aterako den arren.Paperezko edizioa nahi duenak eskatu egin beharko du.•
“Euskal txoko batantolatu dugu ikasleekberen txapelketak eta
jarduerak antola ditzaten,baina oso garbi uzten
diegu euskaraz hitzegiteko tokia dela”.
“Tiki-Takaren lanari eskerlortu da koadrilako
hamabost herrien arteaneuskara teknikari batizatea eta euskararen
plan bat prestatzenhastea”.
“ARMENTIBERRI”, hilabetekari izan nahi duen aldizkaria
AR
GA
ZKIA
N A
MA
IA E
TA M
AIT
E,
AR
ME
NTI
A I
KA
STO
LAK
O G
UR
AS
OA
K “
AR
ME
NTI
BE
RR
I” L
EH
EN
ALE
AR
EN
ZU
ZEN
KE
TAK
EG
ITE
N.
DAV
ID D
A M
AK
ETA
TZA
ILE
A E
TA G
UR
AS
OA
ER
E B
AI.
ALD
IZK
AR
IAN
PAR
TE H
AR
TU N
AH
I B
AD
UZU
, JA
R Z
AIT
EZ
BE
RA
IEK
IN H
AR
RE
MA
NE
TAN
.
EU
SK
AR
A I
KA
STO
LAR
EK
IN L
OTZ
EN
DU
TE I
KA
SLE
EK
, LA
NA
RE
KIN
ALE
GIA
, E
TA E
US
KA
RA
KA
LER
A A
TER
A E
TAA
ISIA
LDIA
RE
KIN
LO
TZE
KO
SO
RTU
ZU
TEN
TIK
I-TA
KA
ELK
AR
TEA
.
iks193 eusk-G 2011-09-02 11:31 Página 13
KILOMETROAKKILOMETROAK
14 Ikastola193 · iraila 2011
Azpeitiko Ikastola Ikasberrikibilbidea bete nahi du
INDAR ERAKUSTALDIA EGIN
DUTE URTEAN ZEHAR
Igor Elortzak, Kilometroak-eko Gipuzkoako koordinatzaileak, “hemen sekulako indarra dago.
Batzuetan frenua jarri behar zaie”, errepikatzen du. Azpeitiko Ikastola Ikasberriko gurasoez ari da.
Egitarau ikusgarria gauzatu dute urte osoan zehar. Orain egun handiaren zain daude.
BE
ÑAT
AZU
RM
EN
DI,
IG
OR
ELO
RTZ
A,
RO
MA
N A
ZKU
E E
TA A
ITO
R U
NA
NU
E A
UR
TEN
GO
KIL
OM
ETR
OA
K-E
RA
GO
NB
IDA
PE
NA
LU
ZATZ
EN
. E
GU
N H
AN
DIA
RE
N A
UR
RE
TIK
EG
IN K
LIK
W
WW
.KIL
OM
ETR
OA
K.N
ET
–EN
, B
IDA
L E
ZAZU
ZUR
E A
RG
AZK
IA E
TA P
AR
TE H
AR
EZA
ZU A
UR
TEN
GO
IB
ILB
IDE
BIR
TUA
LEA
N E
RE
!
gipuzkoa:iks193 eusk-G 2011-09-02 11:31 Página 14
15Ikastola193
2000. URTEKOKILOMETROAK-EN EGIN ZUENZORIGAIZTOKOEGURALDIARE -
KIN GOGORATZEN DIRABATZUK, BAINA OSOTARTEKA BAIZIK EZ.Prestaketaren zurrunbiloansartuta daramate urtebeteeta ez dute atzerabegiratzeko astirik.“Ikuskizun piloa egin dugueta ekimen ugari jarri diramartxan. Urtea oso beteaizan da”, hasi zen IgorElortza.
Ekitaldi horien arteanaipatzekoa da Realaren etaAC Ajaccioren arteanuztailaren 23an jokatu zenpartida. “Korsikako Ajacciokjoan den denboraldianFrantziako Ligaren lehenmailara igotzea lortu zuen.Baionan zeuden denboraldiaberria prestatzen etaRealaren bidez lortu genuenherrira ekartzea. Kontuanhartu behar da, bestalde,Ikasberri Kirol ElkarteaRealaren filiala dela”,gogoratu zuen RomanAzkuek, Ikasberriko guraso
eta edizio honetakokoordinatzaileak.
Azaroan aurkezpenekitaldiarekin hasi etaBenito Lertxundirenkantaldia, Pirritx etaPorrotxen saioa, gaiezberdinen inguruan hirumahai-inguru, arteerakusketa (Arte Ederrakegindako Udane Juaristiikasle ohiak diseinatu zuen“Klikart”, eta Azpeitian zeinAzkoitian egin zen), EuskalInauteriak, bakarrizketasaioa, saskibaloi partida batGipuzkoa Basket taldearekinduten hitzarmenari esker,bertso saio punta-puntakobat eta beste hainbatekitaldi antolatu dituzte.
Azpeitiak euskalantzerkiarekin duen loturakontuan izanik, aipatzekoada Kilometroak-en itzaleanegin diren saioak.“Ikastolako gurasoekinosatutako Lakrikun taldeakbi emanaldi eskaini zituenekainean San Agustin
Kulturgunean. AlaitzOlaizola guraso etaantzezlan idazleak etaGurutze Eizmendikdaramate taldearen ardura.Ikastolan bertan ere ikasletailerra beraiek daramate”,gogoratu zuen Romanek.
Almitza SegaElkartearekin bateanEslovenian jokatuko denmundukorako euskalordezkaritza aukeratzekoSegalari Txapelketako hirusaioetako bat antolatu zutenAzpeitian. Horrekin batera,Lagun Onak MendiBazkunarekin, berriz, KlikMendi Ibilaldia ere antolatuzuten. “Hiru ibilaldiezberdin egin ziren,horietako bat 48kilometrokoa. 28koa eginzuten asko baino lehen iritsiziren 48koa egindakobatzuk. 280 partaide izanziren guztira. IzarraitzMendi Lasterketa ereantolatu genuen ondoren,Azpeititik irten eta zuzeneantontorrera igoz . Hogeita seiminutuan igo zuenirabazleak”, esan zuenRomanek.
“Korsikako Ajacciok joan den denboraldianFrantziako Ligaren lehen mailara igotzealortu zuen. Baionan zeuden denboraldia
berria prestatzen eta Realaren bidez lortugenuen herrira ekartzea”.
“Hiru ibilaldi ezberdin egin ziren, horietakobat 48 kilometrokoa. 28koa egin zuten
asko baino lehen iritsi ziren 48koaegindako batzuk”.
KKwww.kilometroak.net
KIL
OM
ETR
OA
K L
EK
UK
OA
LE
ZON
JA
SO
ZU
EN
AZP
EIT
IKO
IK
AS
TOLA
K J
OA
N D
EN
UR
TEA
N.
OR
DU
Z G
ER
OZT
IK E
Z D
IRA
AZP
EIT
IAR
RA
K U
NE
BAT
EZ
GE
LDIT
U,
UR
TE O
SO
AN
EK
ITA
LDI
MO
RD
OA
AN
TOLA
TU D
UTE
NE
AN
IK
AS
TOLA
RE
N B
ER
RI
ZAB
ALD
U D
UTE
LA
U H
AIZ
ETA
RA
.
ZUR
E A
RG
AZK
IA E
TA P
AR
TE H
AR
EZA
ZU A
UR
TEN
GO
IB
ILB
IDE B
IRTU
ALE
AN
ER
E!
iks193 eusk-G 2011-09-02 11:31 Página 15
Eskolarteko Bertsolarifinala ere Azpeitian jokatuzen.
“Azaroan hasi ginelaesan du Igorrek, bainaPasaiako Kilometroak-enegun berean ongi-etorriaantolatu genion lekukoari.Modu espontaneoan eginzen festa hori, baina besteinon ez dute egin etagogoratzea merezi du.Lekukoa hartu eta BeñatAzurmendik eta biok ekarrigenuen; arratsalderakohitzordu bat jarri genuenjendea bildu eta festa txikibat egiteko. Pasaiatikautobusak iritsi zireneanegin genion harreralekukoari udaletxe azpian.Ikasleak trikitixa joaz etorriziren eta jendetza bildugenuen”, erantsi zuenRomanek.
IBILBIDEAREN BISTAK 2000. urteko ediziokoibilbide bera dute, zati batkenduta. Ikastolako lehengunetik abiatuta, Loiolakoibilbide osoa zeharkatukodu, Garmendi gainera igo,
Landetako biribilguneberritik Goenara joan,Arriako etxeetatik San Pedrogainera, eta handikGogartetxera bidean IgerakoErrota martxan izango dahan nahi duenak begiratuaeman diezaion; azkenik,Loiolako basilika aurretikKiruriko zubira eta handikIkastolara itzuliko da. Bipuntutan, Sanjuandegikobiribilgunean eta Kiruriaurrean, pasabidekontrolatuak izango diratrafikoa tarteka pasatzeko.
Ibilbideak bistaikusgarriak ditu puntuaskotan, Izarraitz bertatikbertara eta Ernio etaSamiño urrunago ikustekoaukerak ematen dituelako.
Lehen guneaikastolakoa izango da,bigarrena Garmendipekofutbol zelaietako batean,hirugarrena Goenan etalaugarrena Loiolan. “Etaarratsaldean bakarrikirekiko den bosgarrengune bat izango daherriko plazan”, esanzuen Kilometroak-ekokoordinatzaile iraunkorraden Igor Elortzak.
Hiru bazkaltoki etahiru menu ezberdinprestatuko dituzte, eta
horietako bat Kirurijatetxean emango da.“Eusko Labelen pintxoak,Eroskiren eskutik IrrienLagunen jolas parkea,Euskaltel, Naturgas etababesleek ekartzen dituztenjolastokiak, herri kirolak,bertsolariak eta eraguztietako musikaemanaldiak (kanta eginduen Ze Esatek, bertakoikasle ohiak dituen Egurraeta Kitto, Kupela etaImuntzo eta Beloki izangodira, beste askoren artean)”,erantsi zuen Igorrek.
Autoak aparkatzekoleku zabalak dituzte.Mendebaldetik datozenautoak Azkoitikopoligonoetan sartuko diraeta besteak Landetan. Bitokiok beteko balira, Lasaonaparkatzen hasiko lirateke.Hala ere, dei berezia eginnahi dute antolatzaileek
autobusak erabiltzeko etadei berezia baita ereLegazpitik, Zumarragatik etaUrretxutik bizikletaz joateko,bide gorria bertaraino iristendelako eta Loiolanaparkalekuak prestatukodituztelako. Egunean bertan1.500 lagun arituko diralanean. “Bailara osoko taldeeragile eta kulturelkarteetara ere jo dugulaguntza bila”, esan zuenRomanek.•
16 Ikastola193 · iraila 2011
iks
Ikasberri Kirol ElkarteaAzpeitiko Ikastolak dituen gauzaharrigarrien artean aipagarrienetakoa daIkasberri Kirol Elkartea. “Orain 15 urtesortu genuen elkartea. Bi futbol talderekinhasi ginen eta gaur bost futbol taldeditugu federatuta: regionala, gaztemailakoa, kadetea eta umeetan neska etamutilena. Pilota talde bat ere badugu etahorretaz gainera krosa antolatzen dugu.Hamahiru urtez segidan antolatu dugukrosa, bai eskolartekoa eta bai federatuartekoa. Tartean bi Euskadiko txapelketaeta hiru Gipuzkoako antolatu ditugu”, hasizen Roman Azkue, aurtengo Kilometroak-en koordinatzaile izateaz aparte elkarte
honen bultzagileetakoa baita. Ikastola bakanetakoa da futbolaren
inguruan talde federatuekin gisa honetakomuntaia duena. Talde bakoitzak bientrenatzaile ditu. “Hamar bat guraso edoikasle ohi dabiltza astean bitan taldeakentrenatzen eta beste dozena bat gurasokegiten dute lan kudeaketan. Asteburukopartidetara joateko guk ezin dituguautobusak antolatu, dirurik ez dugulako,eta autoetan moldatu behar izaten dugu.Txandaka ibiltzen dira gurasoak garraioaegiten”, jarraitu zuen Romanek.
Talde hauetara herriko beste zenbaitjokalari ere sartu da. “Herriko taldeetan
onenak aukeratzen dituzte eta besteakkanpoan uzten dituzte. Hain onak ezdirenek ere futbolean jokatzeko eskubideadutela uste dugu eta gure taldeetan denakonartzen ditugu. Adin kritikoa dute,gainera, eta kirola ezinbestekoa duteberen garapenean. Jokalari onak ere ateradira talde hauetatik. Lanean hasi eta parebat urtera eraman zuen Realak Orbegozo,orain Athleticek fitxatu duena”, jarraituzuen Azkuek.
Azken bi urteetan sekulako arrakastaizan duen kross mistoa ere antolatu dute.Iaz ia berrehun bikotek hartu zutenparte.•
KMK2011KMK201 1
“Modu espontaneoan egin zen festa hori, baina beste inon ez duteegin eta gogoratzea merezi du. Pasaian-Lezon lekukoa hartu eta
Beñat Azurmendik eta biok ekarri genuen; arratsalderako hitzordu batjarri genuen jendea bildu eta festa txiki bat egiteko”.
AZP
EIT
IKO
IK
AS
TOLA
IKA
SB
ER
RIN
GU
RA
SO
EK
DU
TEN
PAR
TAID
ETZ
A E
GU
NE
RO
KO
LAN
EA
N A
NTZ
EM
ATE
N D
A.
AU
RTE
NG
O K
ILO
ME
TRO
AK
ED
IZIO
AR
EK
IN M
AIL
EG
UA
AR
IND
U E
TA E
TOR
KIZ
UN
ER
AK
OB
IGA
RR
EN
ER
AIK
IN B
ATA
LTXA
TZE
KO
PR
OIE
KTU
AN
MU
RG
ILD
UTA
DA
UD
E.
iks193 eusk-G 2011-09-02 11:32 Página 16
17Ikastola193
Klikmetroak edo ibilbide birtuala
Kilometroak-en hasierako edizioetankilometro bakoitzeko babesle bat bilatzenzen erara, metro bakoitzeko babesle batbilatuz ibilbide birtual bat antolatu duteIkasberrikoek. “Komunikazio taldeansortutako ideia da. Zerbait berria egin nahigenuen Interneten sare sozialekin lotuta.
Honen aurretik Donostiako EuskaraPatronatuak sei mila aurpegi lortu zitueneuskararen alde eta ideia bat bestearekinlotuz atera zitzaigun Klikmetroak-ena”,kontatu zigun Internet arloan lan egitenduen Josu Azpillaga ingeniariak.
Ekainaren erdi aldera zabaldu zen etalehen aurpegia Ikastolen Elkarteko etaIkasberri ikastolako lehendakarienak izanziren. Berria taldearekin hitzarmena eginzen beren webgunean ere ekimenakpresentzia izan zezan. “Ibilbidean ditugun
5.930 metroak norbanakoen arteanbanatzea da helburua eta metro bakoitzakizen-abizen bat edukitzea. Aurpegia jartzenduenak ez du ordaintzen, babesleakbaizik”, jarraitu zuen.
Prezioei dagokienez, 50 eurotan 5metro ematen dira. Domusa enpresak,esaterako, 500 metro hartu ditu
Bidal zure argazkiawww.kilometroak.net era!•
Baikortasuna suma daitekeBeñat Azurmendiren (ikastolakozuzendaria) eta Aitor Unanueren(lehendakaria) hitzetan, orain 15urteko eraikinaren maileguaarintzen hasi ordukoetorkizunean bigarren eraikin bataltxatzeko proiektua lantzenhasita baitaude. 500 ikasleinguru ditu Ikasberrik, baina bigelatik gorako kopuruekindabiltza HHn, 40 ume ingurukomatrikulazioak izan baitituzte.Oinarri horrekin Txiki Txokoizenez bataiatu duten proiektubat lantzen hasi dira.
“Proiektu berritzaile batekinhasita gaude lanean. Txiki Txokoizena jarri diogu geuk etaMondragon Unibertsitatearekinelkarlanean ari gara garatzen”,
esan zuen Beñat Azurmendizuzendariak.
Txiki Txokoren filosofiak,hitz gutxitan esateko, haurrarengarapen integralaren erritmoakerrespetatzen ditu, eta gelairakasleen premietara egokitubeharrean umearen premietaraegokitzen saiatzen dira. “HurbertMontagner izeneko aditufrantziarraren gidaritzapean lanegiten duten eskolak hartuditugu eredutzat”, erantsi zuen.
Ikasberriko eraikina bilerroko ikastola bat kontuanhartuta diseinatu zuten, bainahaurtzaindegia kontuan izangabe. “Une honetan mailabatzuetan lerro bakarra daukagu,baina behetik datozen mailak bilerrokoak dira, eta bi urtekoetan
hiru lerrotara pasatu gara.2014-2015 ikasturtean arazoakizan ditzakegu eraikineankabitzeko. Udalarekin hizketanhasita gaude, ondoan bigarreneraikin bat altxatzeko”, esanzuen Aitor Unanuelehendakariak.
Aurreko urteetan ikusten ezzuten jarrera bat sumatzen omendute guraso gazteen aldetik.“Aukera ezberdin baten gisaikusten dute ikastola askok. EtaKilometroak-en helburuetakobat, hain zuzen, proiektuaherrira zabaldu eta gure izaerakooperatiboaren berri emateada, bailara honetan dagoenhezkuntza-kooperatiba bakarragarelako. Are gehiago oraindikIkastolen Elkartean dagoen
ikastetxe bakarra izanda”,erantsi zuen Aitor Unanuek.
Gelaka antolatu duteKilometroak-en antolakuntzanlan egiteko gurasoen partaidetza,baina beste ikastetxeetakogurasoak ere hurbildu zaizkielanera. “Publifikazioa dela etahemen izan zen gatazka ezagutugabeko guraso gazte asko dagoherrian, eta beren lanaeskaintzeko gerturatu zaizkigu,esan zuen lehendakariak.
Ikasberrin gurasoek dutenpartaidetza hori egunerokolanean ere antzematen da,Beñatek dioenez, antzerki etabertso tailerrak, gurasoen dantzataldea eta beste hainbat ekimengurasoen edo ikasle ohien eskubaitaude.•
BEÑAT AZURMENDI eta AITOR UNANUE“Urte gutxi barru txiki geratuko zaigu ikastola”
UN ALARDEORGANIZATIVO Están saliendo del túnel que supuso la construcción deuna ikastola de nueva planta hace 15 años y sueñanya con el proyecto de un segundo edificio dentro deunos años. Azpeitiko Ikastola Ikasberri se distingue porel dinamismo de sus padres y nadie se ha extrañadodel alarde organizativo que han desplegado a lo largodel año. Organizaron una recepción al testigo el mismodía en que éste viajó de Pasaia-Lezo a Azpeitia, unacto sin precedentes en la historia del Kilometroak, y nohan dado una tregua. El carrusel de actos deportivos yculturales ha contado en su txanpa final, por ejemplo, con
la celebración de un partido entre la Real y el AC Ajaccio,de la primera división francesa. Si el tiempo no lo impide,como lo hizo en la edición del 2000, es casi seguro queabarrotarán el circuito.
UN MODÈLEORGANISATIONNEL Ils sortent juste d’un projet de construction d’une nouvelleikastola datant d’il y a 15 ans et rêvent déjà d’un secondédifice dans quelques années. L’ikastola Ikasberrid’Azpeitia se distingue par le dynamisme des parents etpersonne ne s’étonne du modèle organisationnel mis enplace tout au long de l’année. Ils ont organisé uneréception de témoin entre Pasaia-Lezo et Azpeitia le mêmejour, un fait sans précédent dans l’histoire du Kilometroak,sans une minute de répit. Le carrousel des manifestationssportives et culturelles s’est terminé avec la rencontreentre la Real et l’AC Ajaccio.
iks193 eusk-G 2011-09-02 11:32 Página 17
Urtebetean 12zentimetro hazi diren
nerabeak bezala dabiltzaDurangoko Kurutziagaikastolan, tamaina berriraohitu nahian,alegia.“Bospasei urtean700 ikasle izatetik 900izatera pasatu gara, etahirugarren lerroa ikastolaosora zabaltzeakberrantolaketa baterabehartu gaitu”, esan zigunUrko Rodriguezek,ikastolako zuzendarinagusiak.
2003an erabaki zuenDurangoko Kurutziaga
Ikastolak hirugarren lerroazabaltzea eta geroztik ezdute atsedenik hartu.2005ean Ibilaldia antolatuzuen “Emon bostekoa”lelopean. Ibilaldiamaiatzean bukatu etaekainean hasi ziren eraikinberria egiten. 2007aninauguratu zuten (3.000metro koadro: 15gela,liburutegia eta erabileraanitzeko gimnasioa) eraikinberri hori. Ekainean hasiziren haurtzaindegiahanditzen eta hurrengourtean, 2008an, ikastolak40 urte ospatzen zituenean,
zabaldu zen haurtzaindegiberritua. Agerikoa da urratsbakoitza ilusio handiarekinegin dutela. Gaurhaurtzaindegi hori EAEkohirugarrena omen datamainaz. 2009ko udanlehengo eraikinaren teilatuaberritu zuten eta aurtengoudan jantokia ere zabaldudute.
“Hirugarren lerroarenaldeko apustua 2003anegin genuenetik ez duguarnasa hartzeko astirik ereizan. Erabaki horiezinbestean hartu beharizan zen, matrikulazioa
zabaldu orduko haurrakkanpoan utzi behar izatengenituelako. Ikastola honekkrisialdi ekonomiko larri batgainditu behar izan zuenurte haietan eta, hala ere,artezkaritza kontseilua etazuzendaritza gai izan ziren,kemenez, pauso horiemateko. Dagoeneko LH6rairitsi da hirugarren lerroa.2012-2013an DBHrapasatuko da eta 3. lerroaDBH-ra heltzeak lanikuspegia aldarazi digu:ikasleen harrerahaurtzaindegian —batezere— egiten bagenuen ere,
gure ikusmira DBH-n erezabaldu beharko dugu.Durangotik ingurukoherrietara begiratzen hasiakgara.
Euskal Herrianhazkunde tasak negatiboakziren urteetan ere Durangokpositiboa ematen zuen.Geroztik etxebizitza askoegin da eta horietako asko,hain zuzen ere, ikastolainguruan. Gaur 28.000bizilagun ditu herriak.EITBk egoitza nagusiabertan jartzeak ere eraginikizan zuen hazkundehorretan.
18 Ikastola193 · iraila 2011
bizkaia:
KURUTZIAGA, HANDITUAHALA GOGOZ EGOKITZENHirugarren lerroa DBHraino zabaltzeak ikastolarenberrantolaketa ekarri duBi apustu garrantzitsu egin ditu Durangoko Kurutziagak azken urteotan: haurtzaindegia zabaldu zuen 1996an etahirugarren lerroa irekitzea erabaki zuen 2003an. Bi erabaki horien ondorioz ikastola hazi egin da, eta urte gutxi barru1.000 bat ikasle izatera iritsi daitekeela ikusten dute arduradunek. Zuzendari nagusiaren eta zuzendaripedagogikoaren gogoetak bildu genituen.
EZK
ER
RE
TIK
HA
SIT
A E
DU
RN
E G
ALL
AS
TEG
I, I
SA
BE
L A
STO
RE
KA
, U
RK
OR
OD
RIG
UE
Z, M
AR
TA I
GA
RZA
, G
AR
AZI
UR
TIA
GA
, U
RTZ
I B
AS
AB
E,
MIK
EL
EG
UR
EN
ETA
GO
IUR
I IT
UR
RIZ
A I
KA
STO
LAK
O P
ATIO
AN
IK
US
DIT
ZAK
EG
U.
HIR
UG
AR
RE
N L
ER
RO
A Z
AB
ALT
ZEA
K I
KA
STO
LAR
EN
BE
RR
AN
TOLA
KE
TAE
KA
RR
I D
U.
iks193 eusk-G 2011-09-02 11:32 Página 18
Kudeaketa etakomunikazioa hobetunahian Guraso Kontseiluasortu zuten orain bi urtegela bakoitzeko gurasoordezkariak bilduz.Ekitaldiak antolatzen erelaguntzen dute eta ikastolabarruko kezkakgurasoengana helaraztekoere oso bitarteko egokia da.
Ikastolako etapaguztietako ordezkariekintaldeak osatu dituzte(euskal curriculuma, elkarbizitza, IKTak, hizkuntzproiektua edo zientzieninguruan, besteak beste)ikastolako ikuspegi orokorralandu ahal izateko.“Proiektu taldeak deitzendiegu, eta klaustroko ohikobilerez gain hilean behintaldeka biltzen dirairakasleak”, esan zuenMikel Eguren zuzendari
pedagogikoak. “Mikel arlopedagogikoaz arduratzenda, arlo ekonomikoaz,berriz, Maite administraria,eta nire lana, egiturahorretan, oreka bila ibiltzeada. Ikastola izanik ere,enpresa baten antzerakudeatu behar da.Hezkuntzak dulehentasuna, bainabaliabide ekonomikoakondo neurtuta eman behardira pausoak. Ikastolahonetan erabakiakartezkaritza kontseiluanhartzen dira eta niri erabakihoriek bideratzea egokituzait”, esan zuen Urkok.
BELAUNALDI ALDAKETABelaunaldi erreleboaarazorik gabe gauzatzen ariden ikastola daDurangokoa. “Azken 8urtetan hamar bat lanpostuberri sortu dira, eta jubilatudiren lankideen bestehorrenbeste ordezko gehitubehar dizkiegu. Horrekindar berria ekarri duklaustrora. Hirugarrenlerroa luzatu ahala ere,lanpostu berriak sortzenjoan dira. LehenHezkuntzan dagoenekotaldeak oso ondo orekatutadaude eta hirugarren lerroaDBHra iristen denean ereirakasle gazteak kontratatubeharko dira. Klaustroaberrituz joan gara, bainainolako arazorik sortugabe”, esan zuen UrkoRodriguez zuzendariorokorrak.•
“43 urte egin ditutikastolan”
Isabel Astoreka da jubilatu den irakasle horietako bat.“1968an hasi nintzen ikastolan lanean, 17 urtenituenean. 43 urte egin ditut ikastolan. Kurutziagakoetxape batean geunden. Miren Artetxe zegoen nireaurretik. Bera geratu zen lehen mailako ikasleekin etani eskolaurre guztiarekin. 48 bat ume izango nituen.Atera kontuak nolako gela izango zen hura. Irautea zenikastolaren helburu nagusia, baina urtez urte handitzenjoan ginen eta berehala ikusi genuen ez ginela etxapehorretan kabitzen. Gauzak horrela, orain ikastoladagoen lekuan zegoen txaleta erosi zuten, txaleta betegenuen arte; horrez gainera ondoan eraikuntza bat eginzen bi lerro bertan sartzeko asmoarekin. Geroko historiaezagutzen duzue”, esan zigun Isabelek. Hasierako urtehorietan Miren Artetxe izan zen zuzendari, eta huraDonostiara ezkondu zenean Isabelek hartu zuen bi urtezzuzendaritza. “Ni 23 urterekin ezkondu nintzen eta ezdut uste oporrik ere hartu nuenik, uda osoa ikastaroakegiten pasatzen baikenuen”, esan zuen. Orain kaleraateratzen den bakoitzean ikasle ohi andana agurtubehar izaten du. Ea orain sartzen diren irakasle gazteeizer gomendatuko liekeen galdetu, eta ilusioa,inplikazioa eta pazientzia gomendatuko lizkiekeelaerantzun zuen. Gazte horietako birekin ere egon ginen,Garazi Urtiaga eta Urtzi Basaberekin. Ikasle ohiak dira.Ea ikasketak bukatu eta berriro ikastolara itzultzean zersentitzen den galdetu genien. “Egia esan, harremanikez dugu eten ikastolarekin eta gertuko zerbait bezalasentitu izan dugu ikasketak egitera joan ginen arren”,esan zuen Garazik. “Ikuspuntua erabat aldatzen da.Irakasleak lehen 'etsai' genituen neurri batean eta orainlankide ditugu, eta hori aldaketa handia da. Etaabantaila bat badugu, hemengo ikasleen trikimainaguztiak ezagutzen ditugula”, esan zuen Urtzik.Ikastolan elkarrekin ibili ziren eta ikasketak egiten erebai. Orain sei urte hasi ziren lanean ikastolan, bainaozta-ozta etapako batzarretan ausartzen omen dira hitzegitera. “Irakasle nagusiek merezitako beste estatus batdute oraindik”, erantsi zuen Urtzik.•
19Ikastola193
KURUTZIAGA PREPARA SUFUTURO
KURUTZIAGA PRÉPAREL’AVENIR
La extensión de la tercera línea hastasexto de Primaria y su paso a la ESOdurante el próximo curso ha llevado asus responsables a plantear una serie decambios en el funcionamiento interno dela ikastola. “En los últimos ocho años elConsejo Rector de la ikastola ha tomadodos decisiones trascendentales, laapertura una guardería en el 96 y deuna tercera línea en el 2003. Esos dos
hechos han cambiado de forma radicalel tamaño de la ikastola, que llevacamino de alcanzar en pocos años lacifra de mil alumnos, y ha cambiado,por consiguiente, el funcionamiento dela misma”, declararon tanto el directorgeneral como el pedagógico. En laentrevista ambos directivos relatan conilusión los pasos que están dando paraencauzar el futuro.
L’ouverture de nouvelles classes dePrimaire et l’ouverture du Secondairel’année prochaine ont amené lesresponsables de l’ikastola à prendreune série de mesures concernant lefonctionnement interne de l’ikastola.“Ces huit dernières années le ComitéDirecteur de l’ikastola a prisd’importantes décisions, commel’ouverture d’une garderie en 96 ou
l’ouverture de classes en 2003.L’ikastola s’est considérablementagrandie et dans quelques années plusde mille élèves seront scolarisés. Lefonctionnement de l’ikastola s’en esttrouvé changé” précisent le directeur etle responsable pédagogique du centre.L’entretien relate les évolutions de cesdernières années et les orientationsfutures.
“Hirugarren lerroaren aldeko apustua 2003an egin genuenetik ez dugu arnasa hartzekoastirik ere izan. Erabaki hori ezinbestean hartu behar izan zen, matrikulazioa zabaldu
orduko haurrak kanpoan utzi behar izaten genituelako”.
iks193 eusk-G 2011-09-02 11:32 Página 19
BE
HE
AN
EZK
ER
RE
AN
MA
RIJ
OB
ER
RO
UE
TZU
ZEN
DA
RIA
ETA
KAT
TIN
BE
RG
AR
ALE
HE
ND
AK
AR
IAIK
AS
TOLA
KO
ATAR
IAN
20 Ikastola193 · iraila 2011
iparraldea:
UDALAK ERAIKINAERABERRITU DU SARAN Gurasoen dinamismoak arreta deitzen duen ikastola
Sarako Olhain Ikastolak72 ikasle ditu (bi
urterekin hasten dira),Udalarena den eraikin politbatean kokaturik daude etalehen eskola publikoakerabiltzen zuen ondokoeraikinaren zati bat ereerabiltzen dute. Ikaslekopurua goraka doanez, udahonetan eraikina eraberritueta eranskin bat ezarri dutegela berriak ateratzeko.Udalak hartu du bere gainaurrekontuaren zama.
Sarak 2.500 bizilagundauzka, baina hiru
ikastetxe ditu, hala nola,ikastola, eskola publikoaeta kristau eskola. Gaurikastola goraka badoa ere,izan ditu urte txarrak.“1977an ireki zenean seiikasle bakarrik ginen”, dioorain guraso elkartekolehendakariak, KattinBergarak, lehen promoziohartako kidea baita.“Eskailera xut batzukzituen lokal txiki bateanhasi ginen eta apezarenetxean jarraitu genuenurteetan. Ikasle kopuruakbehera egin zuelako, 89an
Hiri handietako ikastoletan ez dagoen lasaitasuna nabari da Sarakoan eta Iparraldeko ikastola gehienetan oro har. Haurrak bakean ikusdaitezke gelan edo beren gisara jolasean kanpoan. Sarako herria, hala ere, oso dinamikoa da eta horren isla suma daiteke ikastolakogurasoen artean. Gozatuz programarekin aisialdia lantzen dute asteartero guraso taldeek txandan, gurasoen kantu taldea biltzen da etaherri mailako ekintza handiak antolatzen dituzte. Igaro den uda honetan eraikina eraberritu die Udalak.
iks193 eusk-G 2011-09-02 11:32 Página 20
PADRES QUE NODESCANSAN La tranquilidad que se respira en las aulas y zonas derecreo de la ikastola de Sara no está en contradicción conel dinamismo de que hacen gala los padres, que estándesarrollando el programa Gozatuz de actividades al airelibre en euskara, un grupo de canto y otro de aprendizajedel euskara. Es una ikastola con una matriculación al alza,lo que ha obligado al ayuntamiento de la localidad aremodelar el edificio aprovechando el verano. La directoraMarijo Berrouet y la presidenta Kattin Bergara nos hanrelatado pormenores del desarrollo de la ikastola.
itxi egin zen eta 92anzabaldu zen berriro. Itxi etaberriro ireki den ikastolabakanetakoa izango dagurea. Gaur 72 ikasleditugu. 2003an LehenMaila zabaldu genuen etahorrek asko lagundu diguikasle kopuruaemendatzen”, esan zuenKattinek.
Ikasle horien arteanbadira Zugarramurditik etaUrdazubitik etortzendirenak ere, ikastola nahidutelako eta bidenabarfrantsesa ere ikastendutelako.
“Sara herri euskaldunada, baina gaur ikastolakoguraso direnbelaunaldiak euskaragaldu egin zuen neurrihandi batean, eta eureigertatu zitzaiena berenhaurrei gerta ezdakien bidaltzendituzte ikastolara.Gure gurasoek osoargi dute, berenumeek euskaraikastekotan ikastolanikasiko dutela”,erantsi zuen MarijoBerrouet ikastolakozuzendariak.
Ikastolarengorakadak gurasoenaniztasuna ekarri du.“Lehen euskaltzaleekbakarrik matrikulatzen
zituzten beren haurrakikastolan. Orain euskaltzalemundutik kanpora daudengurasoak ari diragerturatzen. Herri txikihauetan denok ezagutzendugu elkar eta nahikoa danorbaitek haurra ikastolaraekartzea haren ingurukoakere etortzeko. Matrikulaziokanpainan ateak irekitzenditugunean gero eta jendeanitzagoa dator lana nolaegiten dugun ezagutzera”,jarraitu zuen Marijok.
Ikastolako biarduradunon esanetan, Saraoso herri dinamikoa da.“Herri mugitua da eta horiikastolako gurasoen
dinamikan ereislatzen
da. Ikastola honetanGozatuz programa jarridugu, esate baterako,martxan. Ikastola orduetatikkanpo gurasoek bere gainhartzen dute haurrenaisialdiaren parte bat.Esperientzia pilotu gisa arigara programa garatzen.Asteartero, 16:30etik18:30era arte, gurasotaldeak txandaka etortzendira urtaroen araberakoekintzak bideratzeko.Neguko kirolak egitendituzte neguan edo urareningurukoak udan. Nikkanpotik ikusten dut, bainaiaz ikasturtea bukatuzenean bideo bat grabatugenuen gurasoekin etaberen haurra ezagutzekomodurik zuzenena izan zelaesaten zuten, taldean nolamoldatzen zen ikustenbaitzuten. Haurrarentzatere oso aberasgarria dabere gurasoakikastolarentzat laneanikustea eta baita ikastolatikeuskaraz jolas egindaitekeela ikustea ere”,esan zuen Marijok.
Ekintza horietako askoherrian, jendearen aitzineangauzatzen dira eta hori
interesgarria da, Kattinekustez. Ikastola herriantxertatzeko beste hainbatekintza ere antolatzendituzte. “Sarako IkastolakoBesta antola genuenikasturte bukaeran herrikoplazan eta 200 bazkarieman genituen. Egun osokofesta egin genuen. Gisahorretako gauzak antolatzendirenean, oso ondoerantzuten duen herria da”,esan zuen ikastolakolehendakariak.
“Gurasoen kantu taldebat ere badugu hileanbehin larunbatez biltzendena. Aurten landudituzten kantuen emanaldiaegin zuten IkastolakoBestan. Tartean bazirentrikitixa edo gaita jotzenzutenak ere. Euskaraikasten ari diren gurasotaldeak ere baditugu
ikastolan. Partaidetzarenkultura bat lantzen arigara”, erantsi zuen Marijok.
Olentzero bizia etainauteriak herriko besteeskolekin batean antolatzendituzte.
Ama Ikastolan biirakasle dituzte, beste biLehen Mailan eta frantsesaematen duen postu erdibat; horrez gainera, hirulaguntzaile dituztejantokian lanean etaintegrazio proiektuansartuta daudenez, badutehezitzaile bat ere.
Udalarekin betidanikizan dituzte harreman onak.Garbitasuna eta bestezenbait lan bere gainhartzen ditu.
Sarako ikastolatikLehen Maila egindaateratzen diren ikasle iaguztiak Ziburuko kolegiorajoaten dira. Goizeko 7etanhartzen dute autobusa,bidean leku askotan geratubehar duelako.•
21Ikastola193
“Sara herri euskalduna da, baina gaur ikastolako guraso direnbelaunaldiak euskara galdu egin zuen neurri handi batean,
eta eurei gertatu zitzaiena beren haurrei gerta ez dakienbidaltzen dituzte ikastolara. Gure gurasoek oso argi dute,
beren umeek euskara ikastekotan ikastolan ikasiko dutela”.O
BR
A B
ER
RIA
K E
GIN
DIR
A U
DA
HO
NE
TAN
IK
AS
TOLA
N,
GE
RO
ETA
ES
PAZI
OG
EH
IAG
O B
EH
AR
BA
ITU
TE.
GE
LAK
TXI
KIA
K G
ELD
ITU
DIR
A E
TA H
AIN
BAT
ZE
RB
ITZU
ES
KA
INTZ
EK
O L
EK
UA
BE
HA
R D
UTE
. S
AR
AK
O I
KA
STO
LA E
RE
HA
ND
ITZE
N A
RI
DA
.
BE
HE
AN
, E
ZKE
RR
EA
N M
AR
IJO
BE
RR
OU
ET
ZUZE
ND
AR
IA E
TA K
ATTI
N B
ER
GA
RA
LE
HE
ND
AK
AR
IA I
KA
STO
LAK
O A
TAR
IAN
.
iks193 eusk-G 2011-09-02 11:33 Página 21
KIROLDEGI BAT ERAIKIKO DUARGIA IKASTOLAKDBH edukitzeko ezinbesteko baldintza zutenNafarroako jotagatik, Bardeetako parkeagatik eta bertako barazkiengatik ezagutzen dugu Erribera, baina euskaltzaleontzat badagoerakunde bat eskualde horren lekuko bihurtu dena: Argia ikastola. Orain hamar mende pasa galdu zen euskara eskualdean etaberreskuratzen ari dira. Ikasturte honetan egingo duten kiroldegiaz eta beste hainbeste kontuz mintzatu zitzaizkigun.
DBH behin betikolegeztatu ahal izateko
kirol instalazio propioakbehar ditu ikastetxe batekNafarroan. “Kiroldegiaegiteko pausoak ematen ariginela frogatzeko agiri berribatekin joan gatzaizkieurtero: batean lurrak erosigenituela frogatzen genueneta hurrengoan proiektua
prest genuela esanez. DBHirekitzeko behin behinekobaimena lortu izan duguhorrela. Baina ikasturtehonetan eraikina jaso behardugu”, hasi zen JoxiSangüesa, ikastolakokudeatzaile administratiboa.
FontellasekoUdalarekin hitzarmena egineta DBHko ikasleak oinez
joaten ziren herrikoinstalazioetara, bainalegeak horretara behartzendituenez, ez dute erronkahandi horri aurre egiteabeste biderik izan.
“Ikastola txikia garaeta arazoak izan ditugufinantziazioa eskuratzeko,baina arazoak gainditzeardaude eta ikasturte
honetan hasi eta bukatunahi genuke obra.Laurehun eta laurogeimetro koadroko gimnasioestali bat eskatzen digulegeak bere aldagela etaguzti. Arauek eskatzenduten bost metro ingurukoaltuera baino gehiagoemango diogu eraikinari,egunen batean premian
aurkituz gero, hor 400metro koadroko bigarrensolairu bat atera ahalizateko. Kanpoan kiroletakopistak egin behar ditugulegeak hala eskatzenduelako eta, pista horieketa gimnasioaren hormafrontis bezala baliatuz,frontoi bat ere eraikikodugu, etorkizunean
22 Ikastola193 · iraila 2011
nafarroa:
JOXI
SA
NG
ÜE
SA
, S
US
AN
A S
UA
RE
Z E
TAA
NIK
A L
UJA
N,
ALE
GIA
, IK
AS
TOLA
KO
KU
DE
ATZA
ILE
AD
MIN
ISTR
ATIB
OA
,LE
HE
ND
AK
AR
IA E
TA Z
UZE
ND
AR
IA,
EN
JOY
EN
GLI
SH
IK
AS
TAR
OA
N P
AR
TE H
AR
TUTA
KO
HA
INB
AT I
KA
SLE
AR
EK
IN A
RG
AZK
IAN
.
iks193 eusk-G 2011-09-02 11:33 Página 22
estaltzeko asmoarekin.Proiektuaren aurrekontua800.000 eurokoa da”,erantsi zuen Susana Suarezikastolako lehendakariak.Aurrekontu horri erantzunahal izateko fitsik ez duematen Gobernuak.
“Gimnasioanberogailuak jarri beharditugunez, ikastolakogaldarak aldatuko ditugueta gasoliotik biomasarapasatzeko aprobetxatukodugu. Inbertsio handia dagu bezalako ikastola txikibatentzat, baina etekinhandia aterako diogu,gauza askotarako erabilikobaitugu eraikina. Gurasoenbatzarrak ere bertan egindaitezke eta baitaikastolako bazkari eta
ekitaldiak ere, hots,erabilera aunitzeko guneaizatea nahi dugu. Eguralditxarrarekin jolastoki gisaere erabiliko da, noski”,gogoratu zuen JoxiSangüesak.
“2013ko NafarroaOinez antolatuko dugu etahori izango da aurrekontuarierantzuteko diru-iturrinagusienetako bat”, esanzuen Susanak.•
23Ikastola193
Erriberako ikastola bakarraAnika Lujan, Argia Ikastolako zuzendaria, Tuterakoa da. Irakasle ikasketakegiten ari zela hasi zen euskara ikasten. AEK, Tuterako hizkuntza eskola etaLazkaoko barnetegitik pasatu zen. Zangozako ikastolan hasi zen lanean etahamaika urte daramatza Argian. “Ez dut izugarrizko meriturik, nik ez duteuskara ikasten sufritu”, aitortu zuen. Hirugarren ikasturtea du zuzendarikarguan. Ikastolan beste hiru irakasle dituzte Tuterakoak eta beste bi ikasle ohidabiltza ordezkapenak egiten. Argia ikastolak 230 ikasle ditu. GehienakTuterakoak dira, baina badira Villafranca, Cadreita, Castejon, Arketas,Cintruenigo, Kaskante, Kortes eta beste hainbat herritakoak ere. “Ikastolak lauautobus linea ditu ezinbestean ikasleak garraiatzeko”, gogoratu zuen.Hemezortzi hilabeterekin hartzen dituzte haurrak eta DBH eginda ateratzen dira.“Ofizialki euskaraz B2 maila dutela ateratzen dira gure ikasleak ikastolatik.Hizkuntza eskolako programa baten barruan gaude eta gehienek pasatzen etagainditzen dituzte euskarazko eta ingelesezko frogak. Euskara maila txukunalortzen dute, baina zailtasun izugarriak ditugu gelatik kanpoko erabileran.
Ahozkotasuna lantzeko tailerrak ditugu etaikasturtean zehar asteroko saioaegiten dute. Baina gaztelerarakojoerak oso indartsua izaten jarraitzendu”, esan zuen Anikak. Irakasleguztiak inplikatzen dira ahozkotasunabultzatzeko proiektu horretan eta jolasorduetan Joko Olinpikoak izenarekinjokoak antolatzen dituzte. “Gurekindaudenean hitz egiten dute euskaraz,baina beren kontura dabiltzanean, ez”,erantsi zuen. Eleanitz proiektuandaude. DBH3-4n Gizarte ingelesezematen ari dira eta LH5ean murgiltzeprograma bat garatzen ari dira ingelesez ikasturtearen lehen bi astetan jatorrizkoirakasleekin. Erriberakoa izateak ematen dizkio ezaugarri batzuk Argia ikastolari.“Bardeetako Bizikleta Martxan kolaboratzen dugu, noski. Xibak antolatzen du,baina laurehun ikasletik gora etortzen dira bezperan Euskal Herrikoikastoletatik, eta Tuterako bisita, gaua pasatzeko lekua eta afari-gosaria gukantolatzen dizkiegu. Maiatzaren hasieran izaten da martxa”, gogoratu zuenAnika Lujanek. Ikastola mailako proiektu bat lantzen dute urtero. Iazkoikasturtekoa kontsumoari buruzkoa izan zen. “Azken ikasturtean AurrekontuaZero izenarekin dirurik gastatu gabe ikastolan hobekuntzak egiteko egitasmoakaurkeztu eta garatu zituzten ikasle taldeek irakasle eta gurasoen laguntzarekin.HHn, esate baterako, erraldoi eta buruhandien konpartsa bat egin zuten etxetikekarritako gauzekin. Askotan gutxietsi egiten dugu adin horretako haurrek dutenlanerako gaitasuna. Urtero Aitona-amonen Eguna ospatzen dugu ikastolan etaegun horretan egin zuten konpartsaren aurkezpena dantza eta guzti. Ez ditugugurasoak gonbidatzen, aitona-amonak baizik. Autobusak jartzen zaizkie honaetortzeko. Jaialdi bat eskaintzen diegu eta merienda ondoren. Gurasoekprestatutako patata tortillak eta bizkotxoak jartzen dizkiegu eta denadesagertzen da hemen. Sekulako arrakasta izaten du egun horrek. AurrekontuaZero proiektuarekin jarraituz, LHn Liburuaren Eguna antolatu zuten etaOrientazio Departamenduan HHkoen koltxonetak gordetzeko armairu bat eginzuten. DBHko talde batek, bestalde, Bizikleta Martxarako kanta konposatuzuen. Tuterako Gizarte Etxe batean material birziklatuekin Erriberako festeiburuz egindako lanen erakusketa bat antolatu zuten eta guk gure konpartsazgainera, zezenak eta beste hainbat osagarri eman genituen”, jarraitu zuenikastolako zuzendariak.•
“Kanpoan kiroletako pistak egin behar ditugu legeakhala eskatzen duelako eta, pista horiek eta
gimnasioaren horma frontis bezala baliatuz, frontoibat ere eraikiko dugu, etorkizunean estaltzeko
asmoarekin”.
BE
HA
RR
A E
TA I
LUS
IOA
K E
RA
GIN
DA
, 2
01
3K
O N
AFA
RR
OA
OIN
EZ
AN
TOLA
TZE
KO
PR
ES
T D
IRA
AR
GIA
IK
AS
TOLA
N.
SU
SA
NA
SU
AR
EZ
LEH
EN
DA
KA
RIA
K I
KA
STO
LAK
OP
RO
IEK
TUE
N B
ER
RI
EM
AN
ZU
EN
.
ARGIA IKASTOLA ASEGURA LAAPERTURA DEFINITIVA DE SECUNDARIA
ARGIA IKASTOLA ASSUREL’OUVERTURE DU SECONDAIRE
Argia Ikastola lleva añosimpartiendo la Secundaria con unpermiso con carácter excepcional ytransitorio, puesto que por ley cadacentro debe de dotarse de unasdeterminadas instalacionesdeportivas cubiertas. La ikastola dela Erribera afrontará este mismocurso la construcción del gimnasiocubierto junto con unas pistasdeportivas. Darán al gimnasio de
una mayor altura que la exigida porla ley, para poder disponer de laposibilidad de un doble piso en unfuturo, y utilizarán una de lasparedes de la instalación paraconstruir un frontón. El presupuestoalcanza los 800.000 euros, unacifra elevada para una ikastola con230 alumnos, pero tienen en elhorizonte del 2013 la celebraciónde un nuevo Nafarroa Oinez.
Depuis plusieurs années l’ikastolaArgia dispense les cours duSecondaire grâce à uneautorisation spéciale, la loistipulant que tout centre doit sedoter d’installations sportivescouvertes. L’ikastola d’Erriberaconstruira cette année un gymnasecouvert et des pistes d’athlétisme.Le gymnase aura une hauteursupérieure à celle imposée par la
loi dans la perspective d’aménagerun étage à l’avenir. Un mur dubâtiment servira de fronton. Leprojet coûte 800.000 euros, unchiffre élevé pour une ikastola de230 élèves. Mais l’organisation duNafarroa Oinez 2013 permettra derécolter des fonds.
iks193 eusk-G 2011-09-02 11:33 Página 23
iks193 eusk-G 2011-09-02 11:33 Página 24